با بهپایان رسیدن دسامبر و فرارسیدن سال نوی میلادی، زنگ برگزاری مهمترین جشن سال در بیشتر کشورهای دنیا نواخته میشود. ۲۵ دسامبر با تولد حضرت مسیح تعطیلات سال نو آغاز شده و تا هشتم ژانویه ادامه پیدا میکند. البته نمیتوان این فرمول کلی را برای همه کشورها درنظر گرفت. دولت هر کشور با توجه به فرهنگ و دین رسمی، تعداد روزهای این تعطیلات را تغییر میدهد.
در ایران مانند شماری محدود از کشورهای دیگر، عباراتی مانند کریسمس، جشن سال نو، جشن تعمید مسیح و… چندان به گوش مردم آشنا نیستند. اما ایرانیها هنوز هم از این فرصت کمیاب استفاده کرده و برای شرکت در جشن سال نو راهی کشورهای خارجی میشوند.
مراسم عشای ربانی، برگزاری جشن سال نو در خیابان اصلی شهر، جشنوارههای موسیقی و رقص و… تقریبا از برنامههای ثابت کشورها برای بزرگداشت سال نوی میلادی هستند. با پیشروی مرزهای خلاقیت در ذهن اهالی هر کشور، فستیوالهای جذابی هم به این برنامهها اضافه شد. در هر کشوری جشن و فستیوال خاصی برپا میشود تا آغاز سال نوی میلادی خاطرهای فراموشنشدنی برای مردم باشد. در این مطلب نگاهی به معروفترین فستیوالهای بزرگ ژانویه میاندازیم. چندان دور از تعجب نیست که پس از آشنایی با این جشنها، ته دلتان برای سفر احساس غلغلک کند!
– فستیوال رژه اهریمنهای کرامپوس
طبق یک قاعده کلی، شناکردن در خلاف جهت رودخانه، میتواند ایده شما را بهسمت موفقیت پرتاب کند. به بیان سادهتر اگر گاهی خارج از چهارچوب و متفاوت از رسوم تصمیمی بگیرید، نتیجهای خلاقانه خواهید داشت. مردم اتریش و کلمبیا درستی این قاعده را ثابت کردهاند!
زمانی که در بیشتر شهرها و کشورها، رژهای برای نمایش شخصیتهای مقدس مسیحیت برپا میشود، از اتریش و کلمبیا خبرهای دیگری بهگوش میرسد! در رژه متفاوت این کشورها، شخصیتهایی شیطانی حضور دارند که در وحشتناکبودن با هم سخت در رقابت هستند. لغت کرامپوس در معنی شخصی دارای پنجه و چنگال استفاده میشود.
مردم در رژه اهریمنها از فستیوالهای بزرگ ژانویه، لباس شخصیتهای ترسناک کرامپوس را میپوشند؛ دو شاخ بلند و پیچخورده همراه چنگالهایی تیز بخشی از لباس شخصیت کرامپوس هستند. شیوه راهرفتن آنها درطول رژه شما را یاد فیلمهای ترسناکی میندازد که تصاویرشان همیشه در لحظات تنهایی برایتان تداعی خواهد شد!
در افسانههای مناطق اروپای مرکزی، سروکله شخصیت کرامپوس فقط یکبار هنگام سال نوی میلادی پیدا میشود. کرامپوس سراغ کودکانی میرود که در سال گذشته شیطنتهای بسیاری کردند. این موجود اهریمنی دنبال تنبیه کودکان است تا آنها برای سال جدید از اشتباهاتشان عبرت بگیرند. خوشبختانه در فستیوال رژه اهریمنهای کرامپوس خبری از تنبیه هیچ کسی نیست!
– فستیوال گوزنهای شمالی
رادولف همان گوزنی است که سورتمه بابانوئل را میکشد تا برای دادن هدیه به کودکان دیر نکنند. اگر از دل افسانهها بیرون بیاییم، میتوانیم گوزن شمالی را در یکی از دورترین مناطق روسیه پیدا کنیم. فستیوال گوزن شمالی هرسال در ژانویه در شهر یامال روسیه برپا میشود. در این جشن بومی، مردم همراه گوزنهای تربیتشدهشان در مسابقه اسکی شرکت میکنند. آنها به سبک بابانوئل روی اسکی مینشینند تا گوزنها با سرعت هرچه تمامتر آنها را به مقصد برسانند.
سرو استیک گوزن یکی از بخشهای جذاب فستیوال است. طعم بهترین استیک گوزن با دستور پخت ویژه روسی را باید روزهای ژانویه در یامال روسیه چشید! مسابقات مختلفی در این فستیوال اجرا میشود. اگر کارتان در پرتاب تبر یا مسابقات طنابکشی خوب است، شاید بد نباشد مهارتهایتان را با روسهای بومی بسنجید.
برندهشدن در مسابقه پرش با سورتمه و انداختن طناب دور حیوانات درحال دویدن اصلا کار راحتی نیست. فقط زمانی میتوانید جام قهرمانی را در این مسابقات بالا ببرید که چند سالی در سرمای یامال با زندگی روستایی دست و پنجه نرم کرده باشید.
– مسابقه دوی سانتاها
بنیاد مولتیپل اسکلروزیس اسپانیا در ژانویه سال ۲۰۰۶ مسابقهای با هدف جمعآوری کمکهای خیریه برای بیماران نیازمند برگزار کرد. مسابقه دوی سانتاها یا همان بابانوئلها از اسپانیا زاده شد و در سالهای بعد آوازهاش به شهرهای دیگر هم رسید. اکنون این مسابقه همزمان با جشن کریسمس بهعنوان یکی از فستیوالهای بزرگ ژانویه در بیشتر شهرهای دنیا از قارههای مختلف مانند پکن، یونان، آمریکا، روسیه، آلمان و… برگزار میشود.
افراد داوطلبانه با پوشیدن لباس قرمز یا سبز ویژه بابانوئل در این مسابقه شرکت میکنند. پیمودن مسیر پنج یا شش کیلومتری مسابقه برای گروه بزرگی از بابانوئلها همراه با گریم ریش و سبیل آن هم در سرمای ژانویه کمی سخت بهنظر میرسد!
شاید با شنیدن نام بابانوئل تصور کنید فقط مردان مجاز به شرکت در این فستیوال هستند؛ خوشبختانه چنین قانونی برای مسابقه دو وجود ندارد. برای حضور در این فستیوال کافی است از شرایط سلامتی مطلوبی برخوردار باشید. حضور در مسابقه دو بابانوئلها هیچ محدودیت سنی یا جنسیتی ندارد.
پس از مسابقه یک نشان افتخار تقدیم برنده میشود. جایزه نقدی این مسابقه که احتمالا از فروش بلیط به شرکتکنندهها تامین شده، طبق قوانین به موسسات خیریه هر شهر سپرده خواهد شد. این کار بهنوعی هدف بابانوئل، یعنی شادکردن همه مردم در کریسمس را یادآوری میکند.
– فستیوال سراسری نور در کریسمس
مردم ژاپن در سال ۱۹۹۵ فستیوال نور را با هدف کمک به نیازمندان اجرا کردند. استقبال از این جشن به شکلی بود که فستیوال نور هنوز هم هر سال در روز کریسمس برپا میشود. مردم کشورهای مختلف که شیفته چنین جشنی بودند، این فستیوال را به جشنهای تعطیلات سال نو اضافه کردند.
در این جشن از فستیوالهای بزرگ ژانویه، مردم بخشی از شهر را شامل ساختمانها، فضای سبز و… با لامپهای نورانی تزئین میکنند. با تغییر رنگ این لامپها، شکلها و طراحیهای شگفتانگیزی خلق میشود. برگزاری کنسرتهای خیابانی موسیقی، مسابقات محلی، غرفههای خوراکی و نوشیدنی و… این فستیوال را زندهتر میکنند.
در فستیوال سراسری نور، نورپردازیها به حرفهایترین شکل ممکن طراحی و مهندسی میشوند. برای همین میتوان با قاطعیت گفت شما نیز محو این فستیوال جادویی خواهید شد.
– جشن غسل تعمید حضرت مسیح
آخرین مراسم در تعطیلات کریسمس، جشن غسل تعمید حضرت مسیح است. این مراسم آیینی مذهبی در همه جوامع مسیحیت برگزار میشود. کلیساهای سراسر جهان روز ششم ژانویه جشنی برای غسل تعمید حضرت مسیح برپا میکنند. برای شرکت در باشکوهترین این جشنها بهتر است به ایروان سفر کنید. از نظر ارامنه جشن غسل تعمید حضرت عیسی مهمترین مراسم مذهبی در ارمنستان است؛ آنها اهمیت این جشن را حتی از کریسمس هم بیشتر میدانند.
برای شرکت در این جشن بزرگ باید صبح همراه مسیحیان وارد کلیسا شوید و شمعی را در جایگاه ویژه روشن کنید. سپس روی نیمکتها بنشینید و همراه کشیش دعاهایی را بخوانید. یادتان باشد درطول مراسم نباید پایتان را روی پای دیگر بیندازید یا با تلفن همراهتان کار کنید. همچنین جویدن آدامس و صحبت با دیگران نیز نوعی بیحرمتی بهحساب میآید. درطول مراسم گروه کر، موسیقیهای کلیسا را مینوازند.
پس از دعاخواندن در محراب کلیسا و عشای ربانی، کشیش همراه یک کودک حدودا شش ساله (نمادی از یحیی) کنار قدحی در کلیسا میروند و با جامی کوچکتر در آن آب میریزند. در اینحین سرودها و دعاهایی از انجیل را نیز میخوانند. کشیش صلیبی را در قدح قرار میدهد و پس از خواندن دعاهایی آن را از قدح درآورده و به دست کودک میسپارد.
با بهپایان رسیدن مراسم، مسیحیان از دست کشیش تکهای نان شیرین (نان بشارت) و ظرفی از آب مقدس میگیرند. خادمان کلیسا نیز هدایایی به کودکان میدهند. گفتنی است جشن غسل تعمید در کلیساهای تهران و اصفهان نیز برپا میشود.
– فستیوال بزرگ فانوس کریسمس
بیش از ۱۰۰ سال از اولین فستیوال بزرگ فانوس کریسمس در شهر سان فرناندوی فیلیپین میگذرد. در روزهای کریسمس مردم از شهرها و کشورهای مختلف به سان فرناندو میآیند تا فانوسهایی را بهسمت آسمان بفرستند. در سالهای اولیه این فستیوال فانوسها شکلی سادهتر و ابتدایی داشتند. از طرفی پرواز شمار زیادی از فانوسها میتوانست باعث آتشسوزی در فضای سبز اطراف محل برگزاری جشن شود.
با گذشت زمان تغییرات مثبتی در روند برگزاری فستیوال بزرگ فانوس کریسمس فلیپین ایجاد شده است. تعداد قابلتوجهی از فانوسها با نور لامپ روشن میشوند و قابلیت پرواز ندارند. برای اینکه این تصمیم باعث افت هیجان فستیوال نشود، شکل فانوسها نیز تغییر کرد. درحالحاضر فانوسها در شکلهای هندسی مختلف، طرحهای مینیاتوری، طرحهای بودایی و طرحهای خلاقانه دیگر ساخته میشوند. طول بعضی از این فانوسها به هفت متر میرسد. در طراحی و ساخت چنین فانوسهای بزرگی بیش از پنج هزار لامپ بهکار میرود.
بدون تردید شرکت در فستیوالهای بزرگ ژانویه زاویه دید شما را نسبت به مردم محلی یک منطقه، مراسم آیینی مذهبی و… تغییر خواهد داد. حضور در این جشنها فراتر از گذران لحظاتی شاد و مفرح است. در سفر برای تماشای این فستیوالها یادتان نرود دوربین عکاسیتان همراه خود ببرید!