گاهی مشغله‌های زندگی و یا محدودیت‌های مختلف، امکان سفر‌کردن را به تعویق می‌اندازد. دیدن یک فیلم جاده‌ای می‌تواند شما را چند ساعتی با خیال راحت به یک سفر بی‌دردسر ببرد. ده‌ها فیلم ماندگار در جهان ساخته شده‌اند که کل فیلم در شهر و جاده می‌گذرد. اگر دلتان هوس یک سفر آنی کرده است، به شما پیشنهاد می‌دهم با خیال راحت جلوی تلویزیون بنشینید و یک فیلم پر ماجرای جاده‌ای تماشا کنید!
در اکثر فیلم‌های جاده‌ای چیزی که در درجه اول اهمیت است، نمایش یک روند یا یک تغییر در زندگی کاراکترهاست. بیش از آنکه به رسیدن به مقصد تاکید کنند؛ این فیلم‌ها تلاش دارند تا سیر یک سفر پر هیجان را نشان دهند. تشابه میان این فیلم‌ها با زندگی روزمره ما بسیار زیاد است.
ما نیز هدف‌های بسیاری داریم اما حجم بیشتر عمرمان در روند رسیدن به مقاصد هستیم تا بودن در خود این مقاصد. هر چند فیلم‌ها با جادوی سینمایی خود، چاشنی هیجان مضاعف و یا یک درام پر آب و تاب هم به این سفر یا روند اضافه می‌کنند.
نام جاده و سفر که می‌آید تخیل فیلمسازان می‌تواند تا بی نهایت بال بکشد. به همین دلیل فیلم‌های جاده‌ای در ژانرهای مختلفی ساخته شده‌اند. در این مقاله تلاش می‌کنیم که بهترین فیلم‌های تاریخ سینما را که در جاده‌ها جان گرفته‌اند؛ معرفی کنیم.
جستجو و رزرو بلیط، هتل و تور در علی‌بابا
۱- مد مکس: جاده خشمگین (Mad Max: Fury Road)
۲۰۱۵/ کارگردان: جورج میلر
قصه فیلم در یک بیابان آخرالزمانی می‌گذرد که آب نایاب شده است و حاکمی مستبد همه را برای منافع خود به بردگی گرفته است. در این شرایط زنی جنگجو به همراه چندین زن زندانی با ماشینی زرهی فرار می‌کنند. مکس نیز که خود فراری است با این گروه همراه شود.
در طول فیلم ما شاهد یک سفر پر هیجان و پر تعقیب‌وگریز در جستجوی سرزمین مادری هستیم. سرزمینی که هنوز زندگی در آن جریان دارد و نجات‌دهنده آدمیان خواهد بود. تصاویر، موسیقی و بازیگران فضایی بسیار پر هیجان و پر تعلیق را ساخته‌اند. این فیلم یکی از فیلم‌های پر فروش سال ۲۰۱۵ شده است که می‌تواند شما را نیز حسابی سرگرم کند. تام هاردی و چارلیز ترون بازیگران اصلی این فیلم اکشن هستند.
۲- لاک (Locke)
۲۰۱۳/ کارگردان: استیون نایت
لاک در بین فیلم‌های مدرن انگلستان یک غافل‌گیری تمام عیار است. کل فیلم که یک درام مهیج و بسیار عاطفی است و درون یک اتومبیل می‌گذرد. این فیلم در یک جاده منحصر به فرد انگلیس می‌گذرد. جاده‌ای از بیرمنگام تا کرایدن که شما را در وسط یک ماجرای پر تنش و دراماتیک قرار می‌دهد، گویی شما با کاراکتر اصلی که نقش آن را تام هاردی بازی می‌کند؛ کل شب را در این جاده همراه می‌شوید.
جالب است بدانید که در این فیلم خبری از ماجراهای اکشن و یا تعقیب و گریز ماشین‌ها نیست. لاک یک درام است که توانسته مخاطبان را میخکوب داستان خود کند.
داستان فیلم راجع به یک مهندس ساخت‌وساز است که مجبور شده محل کار خود را شبانه به سمت همسرش که در بیمارستان است ترک کند. از یک طرف او باید زودتر به همسرش برسد و از طرفی در محل کارش بزرگ‌ترین بتن‌ریزی در اروپا در حال وقوع است.
قهرمان فیلم در حین رانندگی باید مدیریت این بتن‌ریزی عظیم را تلفنی انجام دهد. در طول کل فیلم به قدری به کاراکتر نزدیک می‌شویم که اصلا فراموش می‌کنیم دوربینی وجود دارد. گویی خود ما کنار این مهندس نشسته‌ایم و در سفر شبانه‌ای پر تعلیق قرار داریم!
از انگلستان بیشتر بخوانید:
- راهنمای سفر به لندن انگلستان
- داستان جذای برج ساعت لندن
- یک تور مجازی کامل به موزه بریتانیا
- معروفترین کلیساهای ایرانیان لندن
- معروفترین فرودگاه‌های لندن
- لیست بهترین سوغات لندن
- مخارج و هزینه های سفر به انگلیس
- راهنمای سفر به انگلستان
- مکان های دیدنی انگلستان
- مدارک لازم برای ویزای انگلیس
۳- ایدا (Ida)
۲۰۱۳/ کارگردان: پاول پاویلیکوفسکی
این فیلمساز لهستانی که فیلم‌های انگلیسی بسیار معروفی در کارنامه خود دارد، به زادگاه خود لهستان باز می‌گردد و یک فیلم بسیار دراماتیک می‌سازد که جوایز بسیاری دریافت می‌کند. ایدا، سیاه و سفید است و از لحاظ بصری شما را مجذوب خود خواهد کرد. کارگردانی و فیلمبرداری ایدا دنیایی خاص را توانسته خلق کند که رنگ و بوی لهستان را دارد.
ایدا داستان دختری است در طول جنگ جهانی دوم که یتیم شده است و در صومعه‌ای روستایی بزرگ شده است. فیلم قصه این دختر جوان است که برای مدتی از کلیسا بیرون می‌آید تا به کمک عمه الکلی خود از حقیقت مرگ پدر و مادرش مطلع شود. خروج ایدا از یک کلیسای کوچک و آمدن به دنیای بیرون سفری پیچیده است. ایدا در حالی که در جستجوی گذشته پدر و مادرش است به نوعی به دنبال هویت خود نیز هست.
این فیلم ما را به همراه ایدا به جاده‌ها و لهستان بعد از جنگ جهانی دوم می‌برد که تجربه‌ای تکرار‌نشدنی خواهد بود.
۴- تلما و لوییز (Thelma & Louise)
۱۹۹۱/ کارگردان: ریدلی اسکات
تلما و لوییز یک فیلم جاده‌ای و آمریکایی بسیار معروف است که قهرمانان اصلی آن، دو زن هستند. این فیلم فمینیستی برجسته به نقش زنان در جامعه، دوستی میان آن‌ها و مسئله اعتماد‌به‌نفس می‌پردازد و به همین دلیل بسیار فیلم تاریخ‌سازی شده است.
پیشخدمتی به نام لوئیز (سوزان ساراندون) و دوستش تلما (جینا دیویس)، که زیر یوغ شوهر سلطه‌گر خود زندگی می‌کند، تصمیم می‌گیرند که سفری به کوهستان را شروع کند. اما در طول این سفر اتفاقاتی رخ می‌دهد که مسیر و زندگی این دو زن جسور را کاملا تغییر می‌دهد. سفری جاده‌ای که شما را با خود به جاده‌های آمریکا می‌برد. تعقیب و گریز پلیس و این دو زن صحنه‌های پر تکاپویی خلق کرده است که می‌تواند در یک روز عادی و خسته‌کننده شما را حسابی سرگرم کند.
از آمریکا در مجله علی‌بابا بیشتر بخوانید:
- ۱۰ مقصد جذاب برای سفر به آمریکا
- دیدنیهای آمریکا
- همه‌چیز درباره مهاجرت به آمریکا
- هزینه تحصیل در آمریکا
- هزینه سفر به آمریکا
- بهترین شهرهای آمریکا برای زندگی و کار
۵- چشم اندازی در مه (Landscape in the Mist)
۱۹۸۸/ کارگردان: تئو آنجلوپلوس
چشم‌اندازی در مه داستان خواهر و برادریست که تصمیم می‌گیرند از خانه فرار کنند و به دنبال پدری هرگز ندیده سفر کنند. سفری از یونان به آلمان… در این فیلم این دختر نوجوان به همراه برادر کوچکش با قطار، ماشین، موتور و حتی با پای پیاده جاده‌ها را می‌پیمایند؛ به امید پیدا کردن پدری که هرگز ندیده‌اند.
این فیلم شاعرانه لحظاتی خاص را شکل می‌دهد که در منطق زندگی روزمره نمی‌گنجد. آنجلوپلوس در حین این مسیر بی‌پایان تلاش کرده تا دنیای مردمان یونان را نیز به تصویر بکشد. گویی به همراه دو بچه معصوم سفری به دنیای واقعی می‌کنیم که کارگردان فیلم توانسته با شکستن منطق‌های روزمره و خلق صحنه‌های رویاگون، فیلم را به چیزی بسیار بزرگ‌تر و عمیق‌تر از یک جستجوی ساده تبدیل کند.
موسیقی متن این فیلم، کافه‌های لب جاده‌ای، ایستگاه‌های قطار، هنرمندان دوره‌گرد و مواجهه این دو با مردمان غریبه، گویی سفری بسیار عمیق‌تر و طولانی‌تر از یونان به آلمان را برای شما می‌سازد.
۶- پاریس، تگزاس (Paris, Texas)
۱۹۸۴/ کارگردان: ویم وندرس
فیلم پاریس- تگزاس داستان مردی به نام تراویس است که پس از مدت زیادی پیاده‌روی و دویدن و جستجو و راه رفتن در صحرا و خیابان و جاده، در جایی توان خودش را از دست می‌دهد. در تگزاس به بیمارستانی صحرایی منتقل می‌شود و از طریق تنها شماره تلفنی که همراه او بوده، مردی را باخبر می سازند و بعد متوجه می‌شویم که آن مرد برادر تراویس است.
از این جا داستان دو برادر را می‌بینیم و تلاش‌های برادر تراویس برای خارج کردن تراویس از شوک و حرف زدن تراویس. بعد از آنکه تراویس بچه خود را می‌بیند؛ تصمیم می‌گیرد تا به همراه پسرش به سفری در جستجوی همسرش برود. سفری که تروایس و پسرش هر دو باهم آغاز می‌کنند. این سفر بهانه‌ای است تا تراویس خود و گذشته خود را به یاد بیاورد. در این سفر پر فراز و نشیب گویی ما نیز با آن‌ها همراه می‌شویم تا هویت انسانی و احساسات‌مان را دوباره پیدا کنیم.
این فیلم یکی از معروفترین فیلم‌های تاریخ سینماست که کارگردان فیلم توانسته فضایی بسیار منحصر‌به‌فرد خلق کند و مخاطبانشان را به فکر‌کردن راجع به موضوعات مهم انسانی ترغیب کند.
اگر می‌خواهید از پاریس و فرانسه بیشتر بخوانید:
- راهنمای سفر به پاریس فرانسه
- مکان های دیدنی پاریس در یک نگاه
- معروفترین مراکز خرید پاریس
- بهترین زمان سفر به پاریس
- فرودگاه‌های پاریس
- بهترین هتل های پاریس فرانسه
- هزینه سفر به فرانسه
۷- ایزی رایدر (Easy Rider)
۱۹۶۹/کارگردان: دنیس هاپر
این فیلم یکی از فیلم‌های درخشان و پیشرو در تاریخ سینما است. فیلم ایزی رایدر توانست در مقابل جریان غالب چه در درونمایه و چه در فرم سینمایی آشنایی‌زدایی کند و هم‌چنان با وجود نیم‌قرن از ساختنش تازه به نظر می‌رسد. کاراکتر‌های فیلم به تمام قواعد و اصول کهنه و سنتی که حکومت‌ها ساخته‌اند، معترض هستند. شما می‌توانید این اعتراض را در تک تک لحظات فیلم مشاهده کنید. تقابلی بین اقلیت و جریان غالب فرهنگی و سیاسی درونمایه اصلی فیلم ایزی رایدر است.
این فیلم جاده‌ای یکی از فیلم‌های اعتراضی برخاسته از دهه شصت است که بسیار در گیشه مورد استقبال قرار می‌گیرد. دنیس هاپر موفق می‌شود که جریانی جدید را در هالیوود شکل دهد و نسل تازه‌ای از فیلمسازان غیر استودیویی و مستقل شروع به ساخت فیلم می‌کنند.
این فیلم، نامزد دو جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه و بازیگر نقش مکمل مرد برای جک نیکلسون شد. نقش‌آفرینی جک نیکلسون، پیتر فوندا و دنیس هاپر به عنوان بازیگران فیلم، به عنوان یکی از ماندگارترین بازی‌ها در تاریخ سینما شناخته می‌شود.
فیلم با خرید و فروش مخدر توسط بیلی (دنیس هاپر) و وایات (پیتر فوندا) شروع می‌شود که بر موتورهایشان در کنار فرودگاه سوار هستند و سفری را آغاز می‌کنند. ایزی رایدر نماینده جنبش ” هیپی ها ” در آمریکاست که در آن مقطع اعتراضات فراوانی را شکل دادند.
۸- پیرو خله (Pierrot le fou)
۱۹۶۵/ کارگردان: جان لوک گدار
ژان لوک گدار، کارگردان موج نو فرانسه، با این فیلم به گفته خودش « آخرین زوج عاشقانه» را به تصویر می‌کشد. پیرو خله داستان مردی به نام «فردیناند گریفون پیرو» است که از ازدواج خود ناراضی است و به تازگی از یک شرکت پخش برنامه‌های تلویزیونی اخراج شده است. پس از یک مهمانی خسته‌کننده در پاریس، تصمیم می‌گیرد همسر و بچه های خود را ترک کند و با ماریان (با بازی کارینا) پرستار بچه‌اش، فرار کند.
این دو کمی پس از فرارشان در ماجرایی رازگونه و تبهکارانه گرفتار می‌شوند که برادر ماریان در آن دست دارد. هنگامی که کالبدی بی‌جان در خانه قبلی ماریان پیدا می‌شود، دو دلباخته به جنوب فرانسه می‌گریزند.
این فیلم پر است از ارجاعات سینمایی، نقاشی و نقل‌قول‌هایی از نویسندگان بزرگ جهان. شاید در نگاه اول فیلم عجیب و گنگ به نظر بیاید. پیرو خله و به طور کلی فیلم‌های این کارگردان فرانسوی، خلاف مرسومات هالیوودی ساخته است. برای فهمیدنش باید بیش از یک بار به تماشای فیلم‌هایش نشست. اما جذابیت فیلم‌های گدار نیز در همین است! شما را به مخاطبی فعال تبدیل می‌کند که برای فهمیدن حرف فیلم به تلاش و تفکر نیاز دارید.
در این فیلم گدار از داشتن یک فیلمنامه از پیش آماده شده سر باز می‌زند و می‌کوشد که داستان فیلم در لحظه فیلمبرداری با همکاری هنرپیشه‌ها و فضای داستانی آفریده شود. همین امر باعث می‌شود که بازیگران استرس و فشار بیشتر تحمل کنند و گدار توانسته از این تنش واقعی بازیگران در فیلم به خوبی استفاده کند.
سفر فردیناند و ماریان بیش از اینکه یک سفر جغرافیایی از جایی به جای دیگر باشد؛ گویی سفری میان مفاهیم و کتاب‌هاست. این فیلم به شما این شانس را می‌دهد که فیلمی کاملا متفاوت در بین فیلم‌های جاده‌ای ببینید. فیلمی که کارگردانش آگاهانه تلاش می‌کند به جای صرفا سرگرم‌شدن، شما را درگیر یک سری مفاهیم و موضوعات عمیق کند. تلاشی که آن را می‌توان در فیلمبرداری و کارگردانی کاملا متفاوت پیرو خله نیز حس کرد.
۹- توت‌فرنگی وحشی (Wild Strawberries)
۱۹۵۷/ اینگمار برگمان
با وجود اینکه برگمان، فیلمساز سوئدی به عنوان پیشگام فیلم جاده‌ای در اکثر مواقع شناخته نمی‌شود، اما او توانست با فیلم توت فرنگی‌های وحشی پایه‌ای برای تولید فیلم‌های جاده‌ای بگذارد.
داستان فیلم راجع به پروفسور بسیار پیری است به نام ایزاک بورگ که برای دریافت یک تقدیرنامه به پاس زحماتش، از استکلهم به جنوب سوئد با ماشین شخصی خود سفر می‌کند. سفری که در واقع سفری درونی به گذشته‌های خود نیز هست. ایزاک در طول سفر رویاها و کابوس‌های بسیار تاثیرگذاری از گذشته خود را می‌بیند. در طول سفر با آدم‌های متفاوتی رو‌‌به‌رو می‌شود و در اوج پیری گویی تلاشی دوباره می‌کند برای زنده‌کردن و برسی گذشته‌ای بسیار دور و خاک گرفته…
بازیگر اصلی این فیلم ویکتور شوستروم است که خود یک کارگردان بزرگ سینمای دوران صامت و الهام‌بخش برگمان بوده است. این فیلم جاده‌ای تفاوت بسیاری با فیلم‌های جاده‌ای هالیوودی دارد. توت‌فرنگی‌های وحشی توانسته نقطه عطف جدیدی برای فیلم‌های جاده‌ای باشد. در این فیلم نه خبری از تعقیب و گریز است و نه واقعه‌ای جنایی رخ می‌دهد. این فیلم تاثیر خودش را در ذهن مخاطب، با سفری خیالی به گذشته می‌گذارد. چالشی بسیار جدی برای پروفسوری که در آستانه مرگ نیز هست و گذشته‌ای که دیگر باز نمی‌گردد.
۱۰- هیچ هایکر (The Hitch-hiker)
۱۹۵۳/کارگردان: ایدا لوپینو
“آخرین بار کی مرگ را به اتومبیل خود دعوت کردی؟” این جمله‌ای است که به روی پوستر این فیلم هیجان‌انگیز نوشته شده است! این فیلم موفق ساخته یک کارگردان زن است که توانسته با بودجه‌ای بسیار کم، این فیلم را خارج از استودیو و در لوکیشن‌های واقعی بسازد. همین امر باعث شده شاهد تصاویر و مناظر خیره‌کننده‌ای در فیلم باشیم.
فیلم داستان دو مرد آمریکایی به نام‌های ادموند اوبراین و فرانک لاویو است که به قصد ماهیگیری سفر خود را آغاز می‌کنند اما از جنوب مرز به سمت کالیفرنیا منحرف می‌شوند. جایی که با یک قاتل فراری (ویلیام تالمان) آشنا می‌شوند و بی خبر از اینکه جان خود را با آشنایی با این تبهکار به خطر می‌اندازند؛ او را سوار ماشین خود می‌کنند.
داستانی که با یک سفر ماهیگیری بی دردسر شروع می‌شود؛ تبدیل به تلاش این دو مرد برای زنده ماندن از دست یک قاتل فراری می‌شود!
فیلم‌های جاده‌ای سر آغازی بود تا سینمای هالیوود بتواند تصاویر و داستان‌های جدید و پر هیجان به سینما تزریق کند. این فیلم‌ها با رها کردن استودیوها و خلق تصاویر واقعی از شهرها و جاده‌های مختلف، توانستند مردم کل جهان را در جاده‌گردی‌های نقاط مختلف سهیم کنند.
با این وجود هدف اکثر فیلم‌های جاده‌ای اروپایی چیز دیگری بود. کارگردانان اروپایی از فیلم‌های جاده‌ای استفاده کردند تا مفاهیم عمیق و چالش‌های متعدد کاراکرتر‌های خود را در یک روند، روندی همچون سفر‌کردن به تصویر بکشند. این فیلم‌ها ثابت کردند که نیازی نیست حتما یک فیلم اکشن و تعقیب و گریز ماشینی داشته باشیم تا بتوانیم هیجان و تنش را در فیلم به حداکثر برسانیم.
در این مقاله تلاش شده که فارغ از دسته‌بندی اروپایی و امریکایی و یا فیلم‌های قدیم و جدید، گلچینی از بهترین فیلم‌های جاده‌ای کل تاریخ سینما را نام ببریم.
جای فیلم دوئل تو این لیست خالی بود
فیلم طعم گیلاس اثر مرحوم عباس کیارستمی نیز بایستی به لیست اضافه میشد.