هزینه جابه‌جایی معمولا یکی از گران‌ترین بخش‌های سفر است و ما به دنبال راه‌هایی هستیم تا آن را کاهش دهیم. سفر هیچهایکی یکی از همین راه‌هاست. اگر کنار جاده بایستید، دست تکان دهید تا سوار ماشین‌های گذری شوید و راننده از شما کرایه‌ای نگرفته و شما را به مقصد رسانده باشد شما هیچهایک کرده‌اید.
هیچهایک (Hitchhiking) یا «رایگان‌سواری» یکی از شیوه‌های سفر است. در این روش، مسافر که معمولا فقط یک کوله همراهش دارد، کنار جاده می‌ایستد و انگشت شست خود را بالا می‌آورد. این یک علامت جهانی برای هیچهایک است. اگر راننده مایل باشد، مسافر را سوار می‌کند و برای رساندن او به مقصد، کرایه‌ای نمی‌گیرد. این بخش جذاب سفر هیچهایکی است.
هیچهایک یعنی چه؟
در ایران میشود با روش هیچهایک سفر کرد؟
مهم‌ترین نکته در سفر با هیچهایک چیست؟
هیچهایک در ایران
هیچهایک پدیده جدیدی نیست. از زمانی که گاری‌ها و کالسکه‌ها در جاده‌ها مسافر جابه‌جا می‌کردند هم وجود داشته است. امروزه به دلیل جذابیت تجربه کاوش در مسیرهای ناشناخته و کشف فرهنگ‌های جدید، هیچکایک از نو احیا شده و میان جوانان و عاشقان سفر به شدت محبوب شده است.
عکس از: سایت Adventure
شاید باورش سخت باشد که ما از خیلی قدیم‌ها در ایران سفر هیچهایکی داشتیم. مسافر، توشه سفرش را داخل یک بقچه می‌پیچید و به دل جاده می‌زد و در راه، با یک کاروان همراه می‌شد تا به مقصد برسد.
عکس از: سایت Thru-hiking
این هم نوعی هیچهایک بوده، اما هیچهایک به شکل امروزی، خیلی وقت نیست که در ایران به وجود آمده است. پس از انتشار تجربه‌ها و داستان‌های سفر در شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌های گردشگری، هیچهایک کم‌کم در ایران شناخته شد. هنوز تردیدهایی وجود دارد، ولی خوی مهمان‌نوازی و سخاوت ما ایرانی‌ها باعث شده با روی باز از هیچهایکرها استقبال شود.
عکس از: سایت Mindofahitchhiker
این نوع سفر به افراد امکان می‌دهد تا با اقوام و فرهنگ‌های مختلف در نقاط گوناگون کشور آشنا شوند، داستان‌ها و تجربه‌هایشان را به اشتراک بگذارند و تصویری واقعی از زندگی مردم بومی در مناطق مختلف ایران به دست بیاورند.
البته باید به این نکته توجه کنید که شاید هنوز بسیاری از راننده‌های ایرانی ندانند هیچکایک چیست و لازم باشد قبل از سوار شدن توضیح دهید که قرار نیست کرایه‌ای بپردازید و توافق کنید.
مزایا و معایب هیچهایک برای سفر
هیچهایک نوعی ماجراجویی است که می‌تواند سفر را خاطره‌انگیز کند. در کنار مزایای فراوان آن، هیچهایک معایبی هم دارد. برای کسانی که به این شکل از سفر علاقه‌مند هستند، داشتن اطلاعات درباره مزایا و معایب هیچهایک می‌تواند مفید باشد.
عکس از: سایت Icelandtravelguide
مزایای هیچهایک
– صرفه‌جویی در هزینه‌ها: هیچهایک یکی از ارزان‌ترین روش‌های سفر است و به شما این امکان را می‌دهد که بدون پرداخت هزینه‌های سنگین حمل‌ونقل، از نقطه‌ای به نقطه دیگر بروید.
– آشنایی با افراد جدید: سفر هیچهایکی به شما فرصتی می‌دهد تا با مسافران و رانندگان مختلف دیدار کنید و روابط جدیدی بسازید. در این روش شما دوستان خوبی پیدا خواهید کرد.
– حفظ محیط زیست: وقتی شما سوار ماشین‌های عبوری می‌شوید، به کاهش تعداد خودروهای در حال حرکت کمک می‌کنید و بنابراین به حفظ محیط زیست هم یاری می‌رسانید. هیچکایک روش محبوب مسافرت برای طبیعت‌گردان هم هست.
عکس از: سایت NPR
– تبادل فرهنگی: وقتی سوار ماشینی می‌شوید، می‌توانید با رانندگان و دیگر مسافران درباره فرهنگ و آداب و رسوم محلی آنان صحبت کنید و چیزهای جدیدی یاد بگیرید. همچنین می‌توانید درباره آداب و رسوم شهر محل زندگی‌تان برای آنها بگویید و تبادل فرهنگی کنید.
– انعطاف‌پذیری: شما می‌توانید مسیر و توقف‌های خود را بر اساس علایق و نیازهایتان انتخاب کنید و تابع برنامه‌های سفت وسخت سفر با وسایل نقلیه نیستید.
– ماجراجویی: هر سفر با هیچهایک تجربهای جدید و منحصربه‌فرد است که به شما حس هیجان و ماجراجویی می‌دهد.
– احساس تعلق: این تجربه می‌تواند حس پیوند اجتماعی و همکاری را در میان مسافران و رانندگان تقویت کند.
عکس از: سایت Safetysign
معایب هیچهایک
– خطرات ایمنی: سوار شدن به خودروی افراد ناشناس ممکن است خطراتی به همراه داشته باشد. البته این خطرات برای راننده هم ممکن است پیش بیاید. از آنجایی که در سفر هیچهایکی شما طرف مقابل را نمی‌شناسید، احتمال اینکه با افراد خطرناک یا مجرم مواجه شوید، وجود دارد. در این صورت، امنیت شما به خطر می‌افتد.
– نامشخص بودن برنامه: انعطاف‌پذیری جزو مزایای هیچهایک است، اما می‌تواند جزو معایب آن هم محسوب شود. زمان رسیدن به مقصد را معمولا نمی‌توان پیش‌بینی کرد و ممکن است مجبور شوید مدتی طولانی منتظر بمانید.
عکس از: سایت city-journal
– نداشتن کنترل بر مسیر: شما نمی‌توانید مسیر سفر را به دلخواه خودتان تعیین کنید و به رانندگان وابسته هستید. آنها از هر مسیری بروند، شما هم مجبورید از آنها تبعیت کنید.
– انتظار طولانی: پیدا کردن سواری مناسب ممکن است زمانبر باشد و شما را خسته کند. حتی ممکن است مجبور شوید کیلومترها کنار جاده راه بروید تا کسی شما را سوار کند.
– محدودیت در انتخاب مقصد: همه مسیرها و مکان‌ها برای هیچهایک مناسب نیستند و ممکن است گزینه‌های شما محدود باشد. مثلا ممکن است نتوانید برای سفر دریایی هیچهایک کنید.
– امکانات محدود: به خاطر نداشتن امکانات اولیه مثل حمام و سرویس بهداشتی مناسب و فضای محدود در ماشین، سفر هیچهایکی ممکن است تجربهای ناخوشایند باشد.
هیچهایکر کیست؟
هیچهایکر به فردی گفته میشود که به روش هیچهایک سفر می‌کند. هیچهایکرها معمولا سبک سفر می‌کنند و عاشق پیاده‌روی هستند. در بخشی از مسیر نیز، سوار ماشین‌های گذری می‌شوند تا مسیرهای طولانی را پشت سر بگذارند.
عکس از: سایت Victorstravels
ممکن است فکر کنیم سواری رایگان و سفر ارزان ویژگی اصلی هیچهایک است؛ اما هیچهایک صرفا روشی ارزان برای سفر نیست. برای برخی هیچهایکرها این نوع سفر نوعی خودشناسی محسوب میشود. آنها دوست دارند در کنار مردم باشند و تجربه‌های جدید کسب کنند.
هیچهایک برای چه کسانی مناسب است؟
همه از جذابیت هیچهایک می‌گویند، اما شاید این روش برای برخی افراد مناسب نباشد. بعضی از ویژگی‌های ضروری برای هیچهایکرها عبارت‌اند از:
– ماجراجویی و انعطاف‌پذیری: در هیچهایک ممکن است مدام تغییراتی در برنامه شما به وجود بیاید، پس باید پذیرا باشید.
– مهارت‌های اجتماعی خوب: افراد خوش‌برخورد که می‌توانند به‌راحتی ارتباط برقرار کنند، هیچهایکرهای موفق‌تری خواهند شد. هیچهایک برای افراد خجالتی یا کمرو مناسب نیست، مگر اینکه بخواهند تغییری در رفتارشان ایجاد کنند.
– توانمندی بدنی لازم: هیچهایکرها باید ساعت‌ها کوله‌پشتی خود را حمل کنند و شاید مجبور باشند مسیرهای طولانی را پیاده بپیمایند، برای همین لازم است که بدن آماده‌ای داشته باشند.
عکس از: سایت Hostelworld
– مهارت‌های زبانی: افرادی که می‌توانند به زبان محلی صحبت کنند، شانس بیشتری برای برقراری ارتباط دارند.
– اعتماد به نفس و استقلال: افرادی که شخصیت مستقلی دارند، از این نوع سفر لذت خواهند برد.
– مهارت‌های دفاع شخصی: امیدوارم هیچ وقت هنگام هیچهایک مشکلی برایتان به وجود نیاید، ولی اینکه بلد باشید در مواقع بحرانی از خودتان دفاع کنید، بسیار مهم است.
– تاب‌آوری و مدیریت بحران: در برخی مواقع ممکن است چالش‌هایی برایتان ایجاد شود. در این شرایط، باید بتوانید صبور باشید و همه چیز را کنترل کنید.
هیچهایک می‌تواند تجربهای هیجان‌انگیز برایتان باشد، اما خیلی مهم است که ویژگی‌های لازم برای هیچهایکینگ را داشته باشید.
عکس از: سایت Tappersia
امنیت در هیچهایک
یکی از دغدغه‌های اصلی هیچهایکرها، حفظ امنیت در سفر است. برای جلوگیری از خطرات احتمالی، رعایت نکات امنیتی زیر ضروری است:
- قبل از سوار شدن، پلاک خودرو، مدل و رنگ ماشین را یادداشت کنید یا از آنها عکس بگیرید و این اطلاعات را برای یک دوست ارسال کنید.
- در صورت امکان، با یک نفر دیگر همراه شوید.
- ماشینی را انتخاب کنید که یک سرنشین داشته باشد یا سرنشینان زوج باشند. سوار ماشینی پر از مسافر نشوید.
عکس از: سایت Serialhikers
- در صورت امکان، روی صندلی جلو بنشینید. درهای عقب اغلب قفل کودک دارند و نمی‌توان آنها را از داخل باز کرد.
- ترجیحا کیف یا کوله‌پشتی‌تان را در صندوق‌عقب نگذارید.
- برخی از وسایل باارزش مانند گذرنامه، کیف پول، شناسنامه، کارت‌های بانکی و اعتباری را در جیب‌ها یا داخل کیفی که به گردنتان انداخته‌اید، نگه دارید.
- پیاده‌روی در حاشیه بزرگراه‌ها خطرناک است. حواستان را جمع کنید یا از مسیرهای کم‌خطر عبور کنید.
- نزدیک به تاریکی هوا، خودتان را به یک جای امن برسانید.
عکس از: سایت Dreamstime
علاوه بر مواردی که گفته شد، خانم‌های هیچهایکر باید برای حفظ امنیت به نکات دیگری نیز توجه کنند که عبارت‌اند از:
- حتما باید همراه یک نفر دیگر هیچهایک کنید.
- هرگز سوار ماشینی نشوید که سرنشینان آن چند مرد هستند.
- اگر راننده از جاده اصلی خارج شد، به هر ترتیبی شده سعی کنید از ماشین خارج شوید.
- اگر راننده‌ای بیش از حد به شما اصرار کرد که سوار ماشینش شوید، خجالت را کنار بگذارید، تشکر کنید و عقب بروید.
عکس از: سایت Wikipedia
- اگر راننده از شما سوالات خیلی شخصی پرسید، در اولین فرصت ممکن از ماشین پیاده شوید.
- وسیله‌ای برای دفاع از خودتان داشته باشید. یادتان باشد اسپری فلفل را نمی‌توان در محیط بسته ماشین استفاده کرد، چون ممکن است روی شما هم اثر بگذارد.
- تلفنتان را دم دست نگه دارید.
- طوری لباس بپوشید که بتوانید سریع از ماشین خارج شوید.
عکس از: سایت Wikipedia
یک شروع مناسب برای هیچهایکر شدن
برای هیچهایکر شدن شما باید برخی از نکات را بدانید و رعایت کنید. اگر دوست دارید این روش سفر را امتحان کنید، توجه به این نکته‌ها خیلی مهم است.
– در ابتدا مسیرهای کوتاه را امتحان کنید: اگر در شروع این مسیر هستید، از سفرهای کوتاه شروع کنید تا دستتان بیاید که رعایت چه مواردی ضروری است.
– آماده باشید که تمام روز پیاده‌روی کنید. هیچهایک روش آسانی برای سفر کردن نیست. اگر اهل ماجراجویی نیستید، بهتر است این روش را امتحان نکنید. ممکن است مجبور شوید ساعت‌ها پیاده‌روی و کوله‌کشی کنید، پس باید از لحاظ بدنی آماده باشید.
عکس از: سایت Theplaidzebra
– سبک سفر کنید. برای رسیدن به مکان مناسب یا رسیدن به مقصدهایی خارج از مسیرهای اصلی، اغلب باید پیاده‌روی کنید. حتی ممکن است مجبور باشید هر روز ده کیلومتر را پیاده بپیمایید، پس باید سبک سفر کنید. همچنین ممکن است ماشینی که سوار می‌شوید، جای کافی برای وسایل شما نداشته باشد.
– نقشه منطقه را همراه داشته باشید. جی‌پی‌اس و نقشه از ابزار ضروری این نوع سفر است. استفاده از این ابزارها به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که در مسیر درست پیش می‌روید.
– کمی زبان محلی را یاد بگیرید. هیچهایک می‌تواند راه خوبی برای بهبود مهارت‌های مکالمه شما باشد. اغلب رانندگان، هیچکهایکرها را سوار می‌کنند تا در سفر طولانی و خسته‌کننده، با آنها صحبت کنند. خوب است چند اصطلاح محلی را یاد بگیرید و موقع حرف زدن از آن استفاده کنید تا احساس صمیمت ایجاد شود و گفت‌وگوها خوب پیش برود.
عکس از: سایت Victorstravels
– مواد غذایی کافی همراه داشته باشید. اگر برای سفر طولانی می‌روید، به اندازه کافی غذا و آب همراه داشته باشید. ممکن است مواد غذایی فروشگاه‌های مسیر تازه نباشند یا گران باشند. همچنین ممکن است تا کیلومترها فروشگاه و رستوران بین‌راهی پیدا نکنید.
– محل خواب خود را مشخص کنید. هیچهایک نوعی ماجراجویی است، ولی باید برای استراحت شبانه و اقامت موقت جایی را مشخص کنید. می‌توانید شب را در هاستل‌های کوچک بمانید. همچنین می‌توانید از طریق سرویس‌های موجود، شخصی را پیدا کنید که در مقصد شما زندگی می‌کند و حاضر است به شما جای خواب و غذا بدهد.
زمان ورود شما باید انعطاف‌پذیر باشد، چون هر گونه مشکل در گرفتن سواری، سفر شما را به تاخیر می‌اندازد. اگر نمی‌توانید جایی رزرو کنید، چادر، بارانی و کیسه‌خواب گرم همراه داشته باشید.
عکس از: سایت Wikipedia
– با قوانین آشنا شوید. هیچهایک ممکن است در برخی مناطق یا جاده‌های خاص غیرقانونی باشد. پس قبل از سفر حتما در این‌باره اطلاعات کسب کنید.
– آب‌وهوای منطقه موردنظر را بررسی کنید. شما نمی‌توانید لباس زیادی با خودتان ببرید، پس باید بدانید با چه هوایی مواجه خواهید شد.
– برخی هیچهایکرها توصیه می‌کنند که یک دوچرخه تاشو که می‌تواند در صندلی عقب ماشین جا شود، همراهتان ببرید تا اگر نتوانستید سواری رایگان بگیرید، در راه نمانید.
– شاید بهتر باشد در اولین هیچهایک خود با کسی که باتجربه است، همراه شوید.
قبل از هیچهایک حتما این نکات را در نظر بگیرید تا سفر خوبی داشته باشید.
عکس از: سایت Icelandtravelguide
وسایل لازم برای هیچهایک
از آنجایی که هیچهایکرها نمی‌توانند کوله سنگینی را با خود به این طرف و آن طرف بکشند، باید به دقت وسایلشان را انتخاب کنند. هیچهایک ارتباط زیادی با کمپینگ دارد. در بسیاری از مسیرها، هیچهایکرها مجبورند شب را در طبیعت بگذرانند. پس برخی از وسایل هیچهایک با کمپینگ و هایکینگ مشترک است. لیست زیر شامل وسایل ضروری است:
- چاقوی کوچک، دربازکن قوطی، قاشق و فنجان استیل
- فندک و شمع
- کیسه‌خواب، چادر و زیرانداز
- بطری آب پلاستیکی یک لیتری و غذاهای آماده یا خشک و سبک
- چراغ پیشانی، چراغ‌قوه و چراغ سیگنال قرمز
عکس از: سایت Icelandtravelguide
- ابزارهای ناوبری مانند نقشه و قطب‌نما
- بارانی ضدآب، لباس‌های رطوبت‌گیر، تیشرت آستین‌دار، جوراب مناسب، دستمال‌گردن یا گِتر
- لوازم بهداشتی، کیت کمک‌های اولیه و کرم ضدآفتاب
- کاغذ توالت و کیسه زباله
- کفش و کوله مناسب، کلاه و عینک آفتابی
- پاوربانک
وزن کوله‌پشتی و وسایل داخل آن نباید از ۲۰ تا ۲۵ درصد وزن بدن شما بیشتر باشد، چون حمل آن به شما آسیب می‌زند. پس از اینکه کوله‌پشتی خود را بستید، سعی کنید ۳۰ متر با آن بدوید. اگر نمی‌توانید بدوید، به این معنی است که باید کوله‌پشتی را سبک کنید.
توصیه‌های علی بابا برای سفر هیچهایکی
هیچهایک تجربهای منحصربه‌فرد و فرصتی برای سفرهای اقتصادی و ماجراجویانه است. این شیوه سفر چالش‌ها و ریسک‌های خاص خود را دارد، اما با آگاهی و رعایت نکات ایمنی، می‌توانید از مزایای آن بهره‌مند شوید.
تا اینجا نکات زیادی را با هم مرور کردیم تا هیچهایکی ایمن‌تر داشته باشیم، اما این نکات پایانی ندارد و بر اساس تجربه شخصی هیچهایکرها می‌توان به نکات زیاد دیگری اشاره کرد. مثلا:
- لباس‌های روشن بپوشید تا هم حس خوبی ایجاد کنید و هم در تاریکی هوا دیده شوید.
- در فاصله مناسب از جاده بایستید تا دیده شوید، ولی در مسیر عبور ماشین‌ها نباشید. می‌توانید یک تابلو نگه دارید که به وضوح نشان می‌دهد میخواهید به کجا بروید.
- جواهرات و ساعت‌های گران‌قیمت همراهتان نداشته باشید.
عکس از: سایت Wanderingbeyond
- هرگز پول یا مدارک را داخل کوله‌پشتی هیچهایک خود نگذارید و همیشه آماده باشید که کوله‌پشتی خود را از دست بدهید.
- با راننده صحبت کنید، ولی لزومی ندارد خیلی گرم بگیرید یا درباره مسائل شخصی‌‌تان صحبت کنید.
- در برخی کشورها، مانند روسیه، هیچهایک را با نام اتواستاپ (autostop) می‌شناسند و باید از این معادل استفاده کنید.
- اگر در ماشین چیزی خوردید، مراقب باشید نظافت را رعایت کنید.
- اگر سیگاری هستید، در ماشین سیگار نکشید، مگر اینکه راننده اجازه دهد.
در نهایت اگر اصلا تجربه سفر هیچهایکی ندارید، حتما چندباری با افراد با تجربه سفر کنید و به هیچ‌وجه تنهایی به دل جاده نزنید.
