وقتی صحبت از تاریخ یک کشور می‌شود، همه درباره آنچه در کتاب‌های تاریخی خوانده‌اند یا شنیده‌اند صحبت می‌کنند؛ اما اگر از مجله گردشگری علی‌بابا درباره تاریخ بپرسید، کاخ های تهران را نشانتان خواهد داد. اگر در تهران زندگی می‌کنید، چندین و چند کتاب تاریخ مجسم در گوشه‌وکنار تهران هست که باید در اولین فرصت به سراغشان بروید. اکثر کاخ های تهران مربوط به دوره قاجار یا پهلوی است و در تمام این سال‌ها با اتفاقاتی که در ایران افتاده دچار تغییر شده است، اما همچنان باشکوه در جای خود مانده است تا قصه ما را هم به آیندگان بگوید.
باتوجه‌به علاقه و توجه شاهان زمانه به کشورهای اروپایی، اکثر این بناها ترکیبی از معماری ایرانی و اروپایی است که جلوه و شکوه خاصی به آن‌ها داده است. البته برخی از کاخ‌ها به‌خاطر کاربری فعلی خود، بازدید عمومی ندارد و دسترسی به آن‌ها نداریم اما تعداد کاخ و موزه‌هایی که برای بازدید عمومی آزاد است هم کم نیست.
فرقی نمی‌کند که برای گردش به تهران سفر کرده باشید یا محل زندگیتان باشد، درهرصورت باید برای دیدن این جاهای دیدنی تهران وقت بگذارید. در این مقاله از مجله گردشگری علی‌بابا، تمام کاخ های تهران را به‌طور خلاصه معرفی کرده‌ایم تا کار برای شما راحت‌تر شود. حالا دیگر مرحله بعدی با شماست!
معروفترین کاخ های تهران چه نام دارد؟
بزرگترین کاخ سلطنتی ایران کدام است؟
کاخهای شمال تهران کدام است؟
کاخ سعدآباد برای کدام شاه ایران بود؟
باتوجه‌به شیوع بیماری کرونا، ممکن است برنامه فعالیت کاخ‌ها تغییر کرده باشد یا تعطیل باشد. بهتر است قبل از بازدید، شرایط فعالیت آن‌ها را از طریق سایت یا تلفنی بررسی کنید.
۱- کاخ گلستان، چشم و گوش تاریخ ایران
کاخ گلستان یکی از مهمترین کاخ های تهران است. ساختار اولیه این کاخ در زمان شاه عباس صفوی شکل گرفت، اما با گذر زمان و تغییراتی که در آن ایجاد شد، چیزی از ساختار اولیه‌اش باقی نگذاشته است. این کاخ قدمتی بیش از چهار قرن دارد و شاهد فراز و فرود دوره‌‌های مختلف تاریخ ازجمله دوره صفویه، قاجار، زندیه و پهلوی بوده است.
تاج‌گذاری آقامحمدخان قاجار، بهعنوان پادشاه ایران، نقطه عطفی در سرگذشت کاخ گلستان است، این واقعه اهمیت کاخ را بهعنوان ارگ سلطنتی نشان داد. این کاخ شاهد مراسم تاج‌گذاری احمد شاه، مظفرالدین شاه و رضا شاه بوده که در طول حکمرانی هرکدام از پادشاهان، دستخوش تغییرات زیادی شده است. از گذشته تا کنون بخش‌های مختلفی به کاخ اضافه شده و بخش‌هایی مثل اندرون، تکیه دولت یا عمارت خروجی به علل مختلف، به‌طور کامل از بین رفته است. کاخ گلستان معماری ایرانی با چاشنی معماری اروپایی دارد که در آن دوران تاثیر زیادی روی شکل‌گیری بناها داشته است.
کاخ گلستان، مثل یک مادربزرگ یا پدربزرگ پیر و دوست‌داشتنی، کاخ باتجربه‌ای است. برای همین هم اسمش را گذاشتیم (چشم و گوش تاریخ ایران)، گلستان در طول این همه سال، وقایع تاریخی مهم ایران را دیده و به‌خاطر سپرده است. این کاخ، حافظه تاریخی مردم ایران است که هم‌زمان ارزش هنری و معماری دارد.
کاخ گلستان در سال ۱۳۹۲ بهعنوان میراث بشری یونسکو ثبت شده و بخش‌های مختلفی دارد؛ ازجمله عمارت تخت مرمر، تالار برلیان، موزه نگارخانه، عمارت شمس‌العماره و… که در ادامه مقاله هرکدام را جداگانه به شما معرفی خواهیم کرد.
ساعات بازدید از کاخ گلستان
بهار و تابستان: از ساعت ۹:۳۰ تا ۱۸:۳۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۷:۳۰ انجام می‌گیرد.)
پاییز و زمستان: از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۶:۰۰ انجام می‌گیرد.)
در نظر داشته باشید که بازدید از بخش‌های مختلف کاخ حداقل به دو ساعت زمان نیاز دارد.
باتوجه‌به شیوع بیماری کرونا، بازدید از کاخ گلستان امکان‌پذیر نیست، اما شما می‌توانید آخرین اطلاع‌رسانی‌های مربوط به شرایط بازدید را از سایت رسمی کاخ گلستان دنبال کنید و از تورهای مجازی آن استفاده کنید.
قیمت بلیط کاخ گلستان
بازدید از بخش‌های مختلف کاخ گلستان بلیط‌های جداگانه دارد که هرکسی می‌تواند بنابر محل دلخواه خود بلیط تهیه کند. ورودی کاخ گلستان برای هر بازدیدکننده ایرانی ۵۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکننده خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال در سال ۱۴۰۰ است.
هزینه بلیط بازدید از هر موزه و عمارت کاخ برای بازدیدکننده داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکننده خارجی ۳۰۰,۰۰۰ ریال است. البته بازدید از خلوت کریمخانی، تالار ظروف و تالار برلیان رایگان است.
در نظر داشته باشید که هزینه بازدید از بخش اصلی کاخ که شامل موزه نگارخانه، موزه مخصوص و کاخ اختصاصی است، برای اتباع ایرانی ۱۳۰,۰۰۰ ریال و برای اتباع خارجی ۱,۱۰۰,۰۰۰ ریال است.
آدرس و دسترسی به کاخ گلستان
راحت‌ترین مسیر دسترسی به کاخ گلستان، استفاده از ایستگاه مترو ۱۵ خرداد یا میدان امام خمینی بوده و اتوبوس خط واحد مسیر میدان امام خمینی و قورخانه نیز به این جای دیدنی دسترسی دارند. تردد وسایل نقلیه در خیابان‌های منتهی به کاخ ممنوع است.
آدرس کاخ گلستان: تهران، خیابان پانزده خرداد، ضلع شمالی میدان ارگ، کاخ گلستان
تلفن: ۳۳۹۵۶۶۶۲
کاخ گلستان روی گوگل مپ
– کاخ ابیض یا موزه مردم‌شناسی
کاخ ابیض به دستور و با طراحی خود ناصرالدین شاه به کاخ گلستان اضافه شده تا بتوانند هدایای ارسالی پادشاهان عثمانی را در آن جای دهند. نمای کاخ با بهره‌گیری از معماری اروپایی کاملا سفید است و پله‌های مرمرین دارد، برای همین هم عنوان ابیض به آن دادند.
کاخ ابیض در سال ۱۳۱۴ ه.ش به دستور رضا شاه پهلوی تبدیل به موزه مردم‌شناسی شد. برای شروع کار موزه، کارشناسان به جمع‌آوری اشیا و لوازم زندگی مردم از اقصانقاط ایران پرداختند تا موزه‌ای غنی از فرهنگ مردم، از گوشه‌وکنار ایران ارائه دهند.
موزه مردم‌شناسی، از دو طبقه تشکیل شده است. در طبقه همکف بخش اداری و تالارهای نمایش واقع شده است و در طبقه اول انواع پوشاک مناطق مختلف ایران، پوشش رایج زمان قاجار به‌همراه اشیا بی‌نظیر و دیدنی قرار گرفته است.
بلیط موزه مردم‌شناسی برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– ایوان تخت مرمر یا ایوان دارالاماره
ایوان تخت مرمر قدیمی‌ترین بنا در کاخ گلستان است که در دوران کریم‌خان زند ساخته شد. این بنا یکی از زیباترین بناهایی است که در کاخ های تهران میتوان دید. ایوان تخت مرمر در گذشته جایگاهی برای برگزاری مراسم‌های مهم مثل تاج‌گذاری بوده که طی سالیان دستخوش تغییراتی شده است. در دوران قاجاریه پس از فتح شیراز، آثار مهمی ازجمله دو ستون مرمرین، دو در خاتم‌کاری‌شده و ارازه‌های مرمرین از شیراز به این ایوان انتقال داده شد.
ایوان شاهی بخش اصلی دارالاماره است که محل برگزاری مراسم‌ها بوده است. این ایوان ازنظر معماری نوعی اثر هنری محسوب می‌شود که با نقاشی‌ها و آینه‌های ارسالی از پادشاه فرانسه و روسیه تزیین شده است.
بلیط ایوان دارالاماره برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– تخت مرمر
تخت مرمر اثری هنری است که به‌شکل سکو در ایوان دارالاماره قرار گرفته است. این تخت با الهام از تخت حضرت سلیمان و به خواست فتحعلی شاه، از مرغوب‌ترین سنگ مرمر معادن یزد، توسط استاد میرزا بابای شیرازی نقاش‌باشی دربار قاجار، طراحی و به‌وسیله هنرمندان بزرگ زمانه ازجمله، حجاری و ساخته شد.
اگر بخواهیم کمی از شکل جذاب این اثر هنری بگوییم، این تخت با ارتفاع یک متر، روی دوش دو دیو و شش فرشته یا انسان قرار گرفته که به زیبایی حجاری شده است. تخت مرمر دو پله دارد که کنار پله اول دو شیر در طرفین و کنار دومی اژدها ساخته شده است.
باتوجه‌به اینکه تخت مرمر در ایوان دالاماره قرار دارد، با تهیه بلیط ایوان می‌توانید این اثر را ببینید.
– تالار سلام
تالار سلام که با نام‌های تالار موزه یا موزه مخصوص نیز میان کاخ های تهران شهرت دارد، اتاقی است که در سال ۱۲۵۳ ه.ش در کاخ گلستان ساخته شد. معماری این بنا به‌عهده حاج ابوالحسن معمار نوایی بود که به‌خاطر هنر و تلاش‌های خود لقب صنیع‌الملکی را گرفته بود.
این تالار در دوران تاج‌گذاری محمدرضا پهلوی تغییرات زیادی کرد، اکثر آینهکاریها و گچ‌بری‌های بی‌نظیری که در تالار می‌بینید مربوط به دوران پهلوی است. تالار ۹ پنجره بزرگ به باغ گلستان دارد.
تالار موزه آثار نفیس باقی‌مانده از شاهان دوران قاجار دارد که توسط پادشاهان یا هنرمندان بزرگ به آن‌ها هدیه شده است. در بخش نگارخانه موزه، آثار هنری مهمی ازجمله نقاشی‌های کمال‌الملک، استاد محمودخان صبا و…در این موزه قرار گرفته است.
بلیط تالار سلام برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– تالار آینه
تالار آینه در غرب تالار سلام واقع شده است. ساختمان این بنا در سال ۱۲۹۴ ه.ش پایان یافت اما تکمیل گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های آن تا سال ۱۲۹۹ ه.ش ادامه داشت. شهرت اصلی این تالار، نقاشی تالار با رنگ و روغن توسط هنرمند توانمند ایرانی، کمال‌الملک است. کشیدن این تابلو از تالار آینه حدود ۵ سال زمان برده و ناصرالدین شاه نیز در این تصویر، داخل تالار دیده می‌شود.
شگفتی تالار آینه این است که اگر نقاشی کمال‌الملک را دیده باشید، تصویر وسیع و بزرگی از تالار در ذهن خود مجسم می‌کنید درحالی‌که در واقعیت تالار، فضایی کوچک است.
بلیط تالار آینه برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– تالار سفره خانه
تالار سفره‌خانه که به نام تالار عاج یا آج نیز شناخته می‌شود، یکی از تالارهای مهم عمارت اصلی کاخ گلستان است. تاریخ دقیق ساخت بنا مشخص نیست، اما شواهد نشان می‌دهد که تالار عاج، قبل از تالار سلام و آینه ساخته شده است.
یکی از دیدنی‌های تالار، نقاشی محمودخان ملک‌الشعرا از نمای بیرون بنا در سال ۱۲۸۶ ه.ش است که با تماشای آن به‌شکل و شمایل تالار، قبل از تغییرات و بازسازی ناصرالدین شاه پی می‌برید.
– تالار عاج یا آج؟
نام این تالار تعابیر مختلفی دارد. برخی معتقدند که نام تالار عاج است و علت آن وجود دو عاج فیل در تالار فعلی است. بعضی دیگر آن را آج می‌دانند، کلمه آج در زبان ترکی به معنی گرسنه است و این تالار قبلا محلی برای پذیرایی و صرف غذا بوده است.
بلیط تالار عاج برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– تالار برلیان
بازدید از تالار برلیان، مثل بقیه کاخ های تهران، شما را به صدها سال قبل می‌برد. تالار برلیان یکی از تالارهای آینه‌کاری‌شده در کاخ گلستان که در محل کاخ بلور سابق واقع شده است. کاخ بلور، بنایی بود که اطلاعات زیادی از آن باقی نمانده است. باتوجه‌به اینکه در آن زمان، ناصرالدین شاه بناهای قدیمی را ویران می‌کرد تا ساختمان‌های جدید بسازد، کاخ برلیان نیز روی همان پی کاخ بلور بنا شد.
به همین علت نیز، این تالار با سایر تالارها هم‌سطح نیست. این تالار توسط مظفرالدین شاه مرمت شد و با تغییراتی که در آن ایجاد کردند، جلوه و شکوهش دوچندان شد.
بازدید از تالار برلیان رایگان است.
– شمس‌العماره
عمارت شمس‌العماره شاخص‌ترین بنا در کاخ گلستان محسوب می‌شود. این بنا، ساختمانی پنج طبقه با ۳۵ متر ارتفاع است که در زمان خود بلندترین ساختمان تهران به شمار می‌رفته و تا مدت‌ها نماد تهران بوده است.
شمس‌العماره به دستور ناصرالدین شاه، به الهام از ساختمان‌های بلند فرنگستان در سال ۱۲۴۴ ه.ش بنا شد و ساخت آن سه سال طول کشید. این بنا دو برج هم‌شکل و متقارن دارد. زیبایی شمس‌العماره زبانزد همه است، آینهکاریها، نقاشی‌ها و گچ‌بری‌های آن، بنا را با تمام تالارهای کاخ گلستان متمایز کرده است.
بلیط شمس‌العماره برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.طبقات فوقانی شمس‌العماره اجازه بازدید ندارد.
– تالار الماس
حقا که نام تالار الماس به جا انتخاب شده است. تالاری با آینه‌کاری‌های بی‌نظیر، طاق و قوس‌هایی با شیشه‌های رنگی، نامی جز تالار الماس نباید می‌داشت. عمارت الماس کاخ گلستان، در زمان فتحعلی شاه ساخته شد، اما ظاهر و تزییناتش در زمان ناصرالدین شاه تغییر کرد.
این بنا شامل یک تالار بزرگ، اتاق‌های گوشواره، دهلیز، بالاخانه و پستوهای بسیار است. زیر تالار نیز حوضخانه یا زیرزمین بزرگی قرار دارد.
بلیط تالار الماس برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– عمارت بادگیر
عمارت بادگیر یکی از عمارت‌های کاخ گلستان است که در زمان فتحعلی شاه ساخته شد. عمارت در دوران ناصرالدین شاه تغییرات زیادی داشته تا به‌شکل امروزی درآمده است. علت نام‌گذاری این بنا، بادگیر بلند آن است. تالار شاه‌نشین، بخش اصلی این عمارت است که ۹ ارسی زیبا، کف‌پوش‌های معرق هفت رنگ، ستون‌های گچی نقاشی‌شده و ازاره‌های مرمرین دارد که هر بازدیدکننده‌ای را گرفتار می‌کند.
زیر تالار، حوضخانه بزرگی قرار دارد که به‌خاطر گردش هوا مناسب، در گذشته نوعی اتاق تابستانی محسوب می‌شد. این حوضخانه در حال حاضر به موزه عکسخانه تبدیل شده است. این موزه مجموعه‌ای از عکس‌های دوره قاجار همراه وسایل تخصصی عکاسی قدیمی به نمایش گذاشته است.
بلیط عمارت بادگیر و بلیط موزه عکسخانه باید به‌صورت جداگانه تهیه شود. هزینه آن برای بازدیدکنندگان داخلی ۴۰,۰۰۰ ریال و برای بازدیدکنندگان خارجی ۵۰۰,۰۰۰ ریال است.
– حوض خلوت کریمخانی، گوشه دنج ناصرالدین شاه
خلوت کریمخانی در کاخ گلستان، بنایی سرپوشیده با ایوانی سه دهنه و حوض جوشی است که با آب قنات شاهی پر و در باغ جاری می‌شد. نام‌گذاری این بنا دو علت اساسی دارد که داستان جالبی است. دلیل اول زمان ساخت بناست که به دوران کریم‌خان زند برمی‌گردد و دلیل دوم ستم‌های آقامحمدخان قاجار در حق استخوان‌های کریم‌خان زند است.
آقامحمدخان دستور داد تا استخوان‌های کریم‌خان از شیراز به تهران منتقل شود، سپس آن‌ها را زیر پله‌ای که محل رفت‌و‌آمد روزانه خود بود، دفن کردند تا هر روز از روی آن عبور کند. پس از انقراض سلسله قاجار، پهلوی دستور شکافتن پله را داد و استخوان‌ها را از آنجا بیرون آورد.
خلوت کریمخانی با تغییراتی که ناصرالدین شاه در آن ایجاد کرد، تبدیل به فضایی باصفا و آرام شده بود که گهگاه در گوشه دنج آن به استراحت می‌پرداخت. در حال حاضر، آثار شاخصی که در این بنا وجود دارد، سنگ مزار ناصرالدین شاه و تخت فتحعلی شاه است.
بازدید از خلوت کریمخانی رایگان است.
۲- کاخ سعدآباد، چون گل میان باغی
کاخ سعدآباد، یکی از مهمترین کاخ های تهران است که با مساحتی حدود ۱۱۰ هکتار در کوهپایه کوه توچال، در دوران قاجار بنا شد. کاخ سعدآباد، به‌خاطر قرارگیری در دامنه کوه البرز، آب‌وهوای خنکی داشت و اقامتگاه ییلاقی پادشاهان قاجار و پهلوی بود.
در دوران پهلوی با خرید باغ‌های اطراف کاخ و ساخت بناهای جدید با تلفیق معماری اروپایی و معماری سنتی ایران، وسعت کاخ بیشتر شد و تغییرات اساسی داشت. سعدآباد ۱۸ کاخ دارد که در گذشته هرکدام به یکی از اعضای خانواده پهلوی تعلق داشت. در ادامه مقاله، کاخهای مهم این مجموعه فرهنگی تاریخی باشکوه را به شما معرفی خواهیم کرد.
ساعات بازدید از کاخ سعدآباد
بهار و تابستان: از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۸:۴۵ (فروش بلیط تا ساعت ۱۷:۰۰ انجام می‌گیرد.)
پاییز و زمستان: از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۷:۰۰ (فروش بلیط تا ساعت ۱۶:۰۰ انجام می‌گیرد.)
قیمت بلیط کاخ سعدآباد
هزینه ورودی به کاخ سعدآباد برای گردشگران ایرانی و گردشگران خارجی قیمت‌های متفاوتی دارد. در نظر داشته باشید بازدید از کاخ و موزه‌های مختلف نیاز به بلیط جداگانه دارد.
خرید بلیط فقط با کارت اعتباری و همچنین از طریق سایت رسمی مجموعه سعد آباد امکان‌پذیر است، اما به‌خاطر شیوع ویروس کرونا مجموعه تا اطلاع ثانوی تعطیل بوده و بخش فروش بلیط غیرفعال است.
آدرس و دسترسی به کاخ سعدآباد
دسترسی به این مجموعه با مترو، ماشین شخصی و اتوبوس تندرو امکان‌پذیر است. با مترو کافی است سوار خط یک مترو تهران شده و در ایستگاه میدان تجریش پیاده شوید. سپس سوار تاکسی‌های آصف یا دربند شوید تا نزدیک به یکی از درهای مجموعه پیاده شوید.
اگر از اتوبوس BRT استفاده می‌کنید، باید خطی که از میدان تجریش می‌گذرد سوار شده و مابقی مسیر را طبق توضیحات بالا طی کنید. اگر از ماشین شخصی استفاده می‌کنید، باید بدانید کاخ سعدآباد پارکینگ ندارد و درب ورودی زعفرانیه نسبت به بقیه درب‌ها، جای بیشتری برای پارک دارد.
آدرس کاخ سعدآباد: خیابان ولی‌عصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری
تلفن: ۲۷۹۴۰۳۷۸
کاخ سعدآباد روی گوگل مپ
– کاخ احمد شاه
کاخ احمد شاه از جاهای دیدنی تهران که منسوب به احمد شاه قاجار است، یکی از قدیمی‌ترین کاخهای سعدآباد به حساب می‌آید. ساخت کاخ در دوران سلطنت احمد شاه در سال ۱۲۹۷ آغاز شد و در زمان رضا شاه به پایان رسید.
این کاخ از اوایل انقلاب پادگان آموزشی بسیج خواهران بود که در سال ۱۳۹۲ مجدد بهعنوان بخشی از مجموعه سعدآباد شناخته شد. قرار شد درهای کاخ احمد شاه، پس از مرمت و بازسازی به روی بازدیدکنندگان گشوده شود.
– کاخ بهمن
ساختمان یا کاخ بهمن، یکی از کاخ‌هایی است که در دوران پهلوی بنا شد و منزل مسکونی بهمن، پسر غلامرضا پهلوی بود. این کاخ نمایی آجری و سقفی شیروانی دارد و در میان باغ سعدآباد به چشم می‌آید. کاخ بهمن در دوران‌های مختلف، کاربری‌های متفاوتی داشته، اما در حال حاضر دفتر مدیریت موزه است.
– کاخ اختصاصی
کاخ اختصاصی در گذشته موزه تاریخ طبیعی بود. در حال حاضر به نهاد ریاست جمهوری تغییر کاربری داده است. بازدید از کاخ اختصاصی به‌خاطر کاربری آن امکان‌پذیر نیست.
– کاخ ملکه مادر (کاخ جمهور)
رضا شاه قبل از تبعید خود، سال‌های آخر زندگی را در کاخ ملکه مادر گذراند و این کاخ تا دوران انقلاب اسلامی، محل زندگی تاج‌الملوک؛ مادر شاه بود. کاخ ملکه در حال حاضر به نام ساختمان یا کاخ جمهور شناخته می‌شود و محل اقامت مهمانان ویژه دولتی است. بازدید و ورود به کاخ ملکه مادر امکان‌پذیر نیست.
– کاخ سبز
کاخ سبز که در ابتدا نام آن کاخ شهوند بوده، یکی از زیباترین کاخ‌ها تهران و ایران است. این کاخ، در ابتدا بنایی نیمه‌کاره متعلق به علی‌خان بود که رضا شاه آن را خرید و دستور داد، کاخ سلطنتی وی در آنجا بنا شود. تکمیل و ساخت آن هفت سال طول کشید و درنهایت کاخی دو طبقه، شامل طبقه همکف و زیرزمین ساخته شد.
فضای داخلی کاخ سبز پر از گچ‌بری‌ها، آینه‌کاری و خاتم‌کاری‌هایی است که از بدو ورود حواس هر بازدیدکننده را پرت می‌کند. استفاده از سنگ‌های کمیاب سبز رنگ استخراجی از معادن خمسه زنجان و مرمرهای خراسان، در نمای ساختمان آن را نسبت به سایر کاخ‌ها متفاوت و زیباتر کرده است. نام کاخ پس از انقلاب به کاخ سبز تغییر کرد.
از ویژگی‌های خاص کاخ سبز، میتوان به تالار آینه اشاره کرد که دفتر کار رضا شاه بود. این تالار سراسر آینه‌کاری‌شده و آینه‌ها با گل‌های کوچک گچی تزیین شده است. شگفتی تالار آینه، هماهنگی طرح فرض ۷۰ متری مشهد با طرح سقف تالار است.
– کاخ سفید یا کاخ موزه ملت
قرار است بزرگترین کاخ سعدآباد را معرفی کنیم. کاخ سفید که به‌خاطر نمای سفیدرنگش، لایق این اسم است. نام دیگر این کاخ، کاخ ملت است و در شهرت با برج میلاد رقابت می‌کند. این کاخ در سال ۱۳۱۰ ه.ش به دستور رضا شاه به سبک معماری ایرانی-رومی با ۵۴ واحد و ۱۰ تالار تشریفاتی ساخته شد و ساخت آن پنج سال طول کشید. کاخ سفید، فضایی برای انجام امور تشریفاتی و اداری پهلوی و اقامتگاه محمدرضا شاه همراه همسرش فرح بود.
از ویژگی‌های دیدنی کاخ سفید، باید به گچ‌بری‌های فضای داخلی سرسرا و سنگ مرمرهای بی‌نظیر کف‌پوش‌ها، لوسترها و چلچراغ‌ها، کریستال‌های دوران قاجار، مجموعه سفالینه‌های ایران از هزاره چهارم، فرش‌های نفیس کاخ و میز تحریر متعلق به ماری آنتوانت، ملکه فرانسه اشاره کرد.
شاید بتوان گفت که یکی از جذاب‌ترین اثرها در کاخ سفید، پرده‌های نقاشی رنگ روغنی است که با موضوع داستان شاهنامه توسط استاد بزرگ، حسین بهزاد نقاشی شده است.
۳- کاخ نیاوران از کاخ های تهران
کاخ نیاوران از شمال به خیلی از روستاهای اطراف تهران نزدیک است. این کاخ یکی از دیدنی‌ترین کاخ های تهران است که گردشگران زیادی را جذب خود می‌کند. این کاخ با مساحتی نزدیک به ۱۱ هکتار، در شمال تهران، به دستور فتحعلی شاه، بهعنوان اقامتگاه تابستانی بنا شده است. علت و ریشه نام‌گذاری آن، به‌خاطر نیزاری است که کاخ روی آن بنا شد. نیزار تبدیل به (نی‌آوران) شد که بعدها به نیاوران شهرت پیدا کرد.
در دوران پهلوی، بسیاری از کاخهای کوچک مجموعه تخریب شده و بناهای مدرن و جدید به دستور پادشاهان مختلف جایگزین آن‌ها شدند. پس از انقلاب اسلامی، کاخ در سال ۱۳۶۵ بازگشایی شد و در طول سالیان، بخش‌های مختلف مجموعه در معرض بازدید همه قرار گرفت.
اگر قصد گشت‌وگذار از جاهای دیدنی تهران را دارید، طبیعت زیبای کاخ نیاوران و درختان بلند و قدیمی را از دست ندهید. در این کاخ یک کافی‌شاپ برای افرادی که دلشان می‌خواهد در هوای خنک باغ چای یا قهوه بنوشند، وجود دارد.
ساعات بازدید از کاخ نیاوران
بهار و تابستان: از ساعت ۹:۰۰ تا ۱۹:۰۰
پاییز و زمستان: از ساعت ۸:۰۰ تا ۱۷:۰۰
به‌خاطر شیوع ویروس کرونا مجموعه تا اطلاع ثانوی تعطیل است، برای آگاهی از آخرین وضعیت فعالیت کاخ نیاوران می‌توانید به قیمت بلیط کاخ نیاوران مراجعه کنید.
قیمت بلیط کاخ نیاوران
برای بازدید از بخش‌های مختلف کاخ باید به‌صورت جداگانه بلیط تهیه کنید. هزینه بلیط ورودی کاخ موزه نیاوران و بازدید از کاخ اختصاصی برای بازدیدکنندگان ایرانی و پبازدیدکنندگان خارجی با هم فرق دارد.
کاخ صاحبقرانیه و موزه حوضخانه تا اطلاع ثانوی تعطیل است. همچنین بعد از این کاخ، می‌توانید بازدید از بازار گل محلاتی را در برنامه خود بگنجانید.
آدرس و دسترسی به کاخ نیاوران
دسترسی به کاخ نیاوران از طریق مترو، اتوبوس تندرو، ماشین شخصی یا تاکسی امکان‌پذیر است. اگر برای رفتن به کاخ از مترو استفاده می‌کنید، کافی است سوار مترو خط یک تهران شده و در ایستگاه میدان تجریش پیاده شوید. سپس با تاکسی‌های دزاشیب یا نیاوران خود را به کاخ نیاوران برسانید.
درصورتی‌که از اتوبوس BRT استفاده می‌کنید، کافی است سوار اتوبوس خط راه‌آهن- تجریش شده و بقیه راه با اتوبوس ازگل، دارآباد یا میدان رسالت تا درب کاخ ادامه دهید.
آدرس: تهران، میدان شهید باهنر (نیاوران)، مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران
تلفن: ۲۲۲۸۲۰۱۲
کاخ نیاوران روی گوگل مپ
موزه خودروهای کاخ نیاوران
موزه خودروهای کاخ نیاوران، موزه تخصصی خودرو نیست. این موزه در گذشته گاراژی برای نگهداری ماشین‌های خاندان پهلوی بوده که حالا تبدیل به موزه شده است. این موزه با هدف برنامه حفاظت و معرفی خودروهای قدیمی فعالیت خود را آغاز کرده است.
ازجمله خودروهای موجود در این موزه، خودرو الکترونیک کم‌سرعت مخصوص گلف، رولز رویس شاه یا موتورسیکلت‌های فرزندان پهلوی است.
– کتابخانه اختصاصی
کتابخانه اختصاصی که در گذشته بهعنوان کتابخانه خصوصی فرح پهلوی شناخته می‌شد، بنایی است که در سال ۱۳۵۵ در دو طبقه به‌همراه زیرزمین ساخته شد. طراحی ترکیب شیشه و آینه کتابخانه به‌عهده هنرمند آمریکایی بود که توسط معماران هنرمند ایرانی پیاده‌سازی شد.
این کتابخانه شامل ۲۳ هزار جلد کتاب و ۱۶ هزار عنوان در همه زمینه‌ها به زبان فارسی و خارجی است، کتاب‌های مربوط به تاریخ ایران، ادبیات فرانسه و هنر نقاشی غنی‌ترین زمینه‌های موجود در کتابخانه اختصاصی است. اگر اهل کتاب باشید، حتما نسخه‌ها خطی، کتاب‌های چاپ اول و کتب اهدایی از سران کشورهای خارجی حسابی حالتان را جا می‌آورد.
ساماندهی کتابخانه اختصاصی در سال ۱۳۸۱ توسط تیمی متخصص آغاز شد و فهرست‌نویسی آن پس از دو سال به اتمام رسید.
– کاخ صاحبقرانیه از کاخ های تهران
شاید جالب باشد که بدانید کاخ صاحبقرانیه محل فیلم‌برداری سریال قهوه تلخ، فیلم‌های سینمایی شازده احتجاب، دلشدگان و کمال‌الملک است. این کاخ در سال ۱۲۲۹ ه.ش به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد که شامل خوابگاه، اندرون و حرم‌سرا بود. در دوران پهلوی، برای برگزاری مراسم ازدواج محمدرضا پهلوی و فوزیه، دکوراسیون و مبلمان کاخ صاحبقرانیه تغییر کرد.
پس از انقلاب اسلامی، کاخ در سال ۱۳۷۴ بازسازی شد و با دکوراسیون، اشیا زینتی و قیمتی که داشت تبدیل به موزه شد. این موزه در حال حاضر در حال مرمت و بازسازی است و امکان بازدید از آن وجود ندارد.
– کوشک احمد شاهی
کاخ یا کوشک احمد شاهی، یکی از قدیمی‌ترین بناهای کاخ سعدآباد است که به‌خاطر اقامت ییلاقی احمد شاه در دوران قاجار، این نام روی آن باقی ماند. در دوران پهلوی نیز، محل اقامت محمدرضا شاه و رضا پهلوی بود. کوشک احمدشاهی، بنایی دو طبقه با نمای آجری منقوش است که به سبک معماری اروپایی طراحی و تزیین شده است.
در وسط سرسرای طبقه اول، یک حوض مرمرین قرار دارد و سالن مرکزی طبقه دوم بهعنوان سالن موسیقی استفاده می‌شده است.
در حال حاضر اشیا نفیس و ارزشمند از جنس برنز، نقره و… به‌همراه تابلوهای نگارگری، مدال‌ها و نشان‌ها و کلکسیون شخصی رضا پهلوی در این بنا به نمایش گذاشته شده است.
– موزه جهان‌نما، تمام جهان دست در دست هم
اگر به این موزه سر بزنید، در همان نگاه اول متوجه علت نام‌گذاری آن می‌شوید. موزه‌ای که تمام آثار هنری اهدایی یا خریداری شده توسط خاندان پهلوی، در آن جمع‌آوری شده است.
آثار قدیمی موجود در موزه جهان نما، به دو بخش هنر پیش از تاریخ و آثار هنری تجسمی از هنرمندان معاصر ایران و جهان طبقه‌بندی می‌شود. در این موزه آثار هنری و اشیا تاریخی از دوران مصر باستان تا نقاشی‌های بزرگان قرن بیستم کنار هم جمع شده است.
– باغ کتیبه‌ها
باغ کتیبه‌ها، نمایشگاهی در فضای آزاد باغ نیاوران است که در آن نمونه‌های قالب‌سازی شده (مولاژ) از کتیبه‌های صخره‌ای از دوران مادها، آشوری، آرامی، پارتی، ساسانی و عیلامی قرار گرفته است. افرادی که به زبان‌شناسی، باستان‌شناسی از گذشته تا کنون، علاقه‌مندند، حتما از بازدید باغ کتیبه‌ها لذت خواهند برد. این فضا در سال ۱۳۸۷ افتتاح شد.
– موزه حوضخانه
طبقه زیرین کاخ صاحبقرانیه، بهعنوان موزه حوضخانه شناخته شده است. این موزه مجموعه‌ای از آثار و اشیا مربوط به دوران قاجار، مثل جلد، قلمدان، آثار خوشنویسی، نگارگری و… است. موزه حوضخانه، حوض بزرگی وسط بناست که اطراف آن مبل چیده شده است و قسمتی بهعنوان چای‌خانه دارد که در آن وسایل پذیرایی و ظروف کریستال قدیمی به نمایش گذاشته شده است.
۴- کاخ یاقوت، بیمارستان تخصصی قلب امروز
کاخ یاقوت یکی از کاخ های تهران است که در سال ۱۲۶۲ ه.ش، در دوران ناصرالدین شاه در منطقه سرخه حصار تهران ساخته شد. این کاخ دارای دو بخش کوشک بیرونی و حرم‌سرا بود که حدود ۲۰۰ اتاق داشت. کاخ یاقوت ازنظر معماری، کاملا مطابق با معیارهای معماری اروپایی ساخته شده و در ساخت آن، هیچ خبری از معماری ایرانی نیست.
طی سالیان، کاربری این کاخ به بیمارستان تغییر کرده و در حال حاضر بیمارستان و مرکز فوق تخصصی قلب دکتر لواسانی نام دارد.
آدرس کاخ یاقوت: تهران، انتهای اتوبان همت شرق، اول جاده آبعلی، بیمارستان شهید لواسانی
کاخ یاقوت روی گوگل مپ
۵- کاخ عشرتآباد (عمارت کلاهفرنگی)
کاخ عشرتآباد در شرق تهران و در باغ‌های زیبای عشرتآباد، به دستور ناصرالدین شاه قاجار ساخته شد. عمارت کلاهفرنگی ساختمانی چهار طبقه، و محلی برای ییلاق شاه و زندگی همسران وی بود. کاربری این کاخ در دوران پهلوی به پادگان و زندان عشرتآباد تغییر کرد و یکی از مکان‌های کلیدی دوران انقلاب اسلامی بود.
باتوجه‌به اینکه کاخ عشرتآباد در حال حاضر کاربرد نظامی که دارد، امکان بازدید آن برای همه وجود ندارد. البته در سال‌های گذشته رایزنی‌هایی درباره مرمت و بازشدن درهای این کاخ به روی همه صورت گرفته است.
کاخ عشرت روی گوگل مپ
۶- کاخ شهربانی، کاخی در دل تهران
کاخ شهربانی یکی از کاخ های تهران است که در میدان مشق یا همان باغ ملی قرار گرفته است. کاخی در دل تهران که شاید اگر محل کارتان نزدیک به آن باشد، هر روز با شگفتی از کنار آن عبور خواهید کرد. این کاخ سه طبقه، در سال ۱۳۱۵ ه.ش و در دوران رضا شاه پهلوی ساخته شد، فرایند ساخت آن ۵ سال طول کشید.
معماری کاخ شهربانی، با عنوان معماری نئوکلاسیک ایرانی شناخته می‌شود، ترکیبی از معماری اروپایی و نمادها و معیارهای معماری سنتی ایران. هدف از این نوع معماری، نشان‌دادن اقتدار حکومت بود.
این کاخ در سال ۱۳۸۰ توسط وزارت امور خارجه خریداری شد و پس از بازسازی، بهره‌برداری شد. برای دیدن کاخ شهربانی می‌توانید از اتوبوس یا مترو تهران استفاده کنید و پس از پیاده‌شدن در ایستگاه امام خمینی، با چند دقیقه پیاده‌روی به آن برسید.
آدرس: تهران، ضلع شمالی خیابان امام خمینی(ره)
کاخ شهربانی روی گوگل مپ
۷- عمارت بهارستان
عمارت یا کاخ بهارستان که با نام دارالشورای ملی ایران نیز شناخته می‌شود، کاخی است که به دستور میرزاحسین‌خان سپهسالار بهعنوان محل زندگی وی ساخته شد. معماری کاخ ترکیبی از معماری اروپایی و ایرانی است. این عمارت در طول سالیان سه بار دچار آتش‌سوزی و یک بار بمباران شده و جان سالم به در برده است. ترکیب تاریخ و هنر معماری آن، عمارت را تبدیل به یکی از جاهای دیدنی تهران کرده است.
این بنا در سال‌های بعد بهعنوان محلی برای نشست‌های مجلس شورای ملی استفاده می‌شده است.
آدرس: تهران، میدان بهارستان، مجموعه بهارستان
عمارت بهارستان روی گوگل مپ
۸- کاخ مظفری از کاخ های تهران
کاخ مظفری دارآباد یکی از کاخ های تهران است که در حال حاضر در محوطه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری قرار دارد. مظفرالدین شاه بیماری سل داشت و دکتر زندگی در مکانی خوش‌آب‌وهوا را برای بهبود او تجویز کرده بود.
این کاخ دو طبقه، با معماری فرانسوی و گچ‌بری‌ها و تزیینات چوبی منحصربه‌فردش، برای اقامت و استراحت مظفرالدین شاه ساخته شد. این بنا بعدها به‌همت دکتر مسیح دانشوری در سال ۱۳۱۰ به مدرسه پرستاری تبدیل شد.
بازدید از کاخ مظفری دارآباد نیاز به دریافت معرفی‌نامه و مجوز از حراست بیمارستان مسیح دانشوری دارد.
آدرس: محله دارآباد، میدان باهنر، انتهای خیابان پورابتهاج، بیمارستان مسیح دانشوری
کاخ مظفری روی گوگل مپ
۹- کاخ دادگستری
کاخ دادگستری بنای اصلی دادگستری ایران است که نام کامل آن ساختمان دادگستری کل کشور است و در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ساخت این بنا در دوران پهلوی، توسط معمار ارمنی، گابریل گورکیان انجام شده است که از چهار طرف به خیابان اصلی مشرف است.
یکی از ارزش‌های کاخ دادگستری مجسمه‌های ارزشمندی مثل بانوی عدالت استاد ابوالحسن صدیقی یا نقش برجسته انوشیروان دادگر اثر غلامرضا رحمی‌زاده ارژنگ است.
آدرس: تهران، خیابان خیام
کاخ دادگستری روی گوگل مپ
۱۰- کاخ فرح‌آباد
کاخ فرح آباد یکی دیگر از کاخ های تهران است که در دهکده فرح‌آباد به دستور مظفرالدین شاه ساخته شد. این کاخ با الهام از طرح کاخ تروکادرو پاریس با معماری نیم‌دایره و چند ردیف ایوان ساخته شد و سه بخش اصلی دارد که جایگاه اقامت کارکنان، باغ و استخر بوده است.
پس از دوره قاجار به این کاخ خیلی توجه نکردند تا اینکه پس از انقلاب اسلامی کاربری نظامی پیدا کرد و چند سال بعد هم تبدیل به موزه نیرو دریایی سپاه پاسداران شد.
امکان بازدید همگانی از کاخ فرح‌آباد وجود ندارد.
کاخ فرح‌آباد روی گوگل مپ
۱۱- کاخ سنا
کاخ سنا یا ساختمان مجلس سنا، در دوران پهلوی دوم برای برگزاری نشست‌های مجلس سنای ایران ساخته شد. این بنا یکی از شاخص‌ترین بناها ازنظر معماری است که برای ساخت آن از ساختمان سنا کشورهای اروپایی الگوبرداری شده است.
کاخ سنا پس از انقلاب، به محلی برای نشست مجلس خبرگان قانون اساسی و سپس نشست‌های مجلس شورای اسلامی شد، اما به‌مرورزمان کاربری آن تغییر کرد، در حال حاضر کاخ سنا فقط برای برگزاری گردهمایی دولتی و جلسات سالیانه مجلس خبرگان رهبری استفاده می‌شود.
کاخ سنا روی گوگل مپ
۱۲- کاخ سلطنت‌آباد
کاخ سلطنت‌آباد یا بنای سلطنتی در سال ۱۲۶۵ ه.ش به دستور ناصرالدین شاه در رستم‌آباد ساخته شد. این کاخ نمادی از هنر و معماری دوره قاجار بود که چشم‌انداز زیبایی به اطراف داشت. بخشی از کاخ سلطنتی در دوران رضا شاه تخریب شد و تنها بخش‌های باقی‌مانده از آن، حوضخانه، تالار آینه و برج کاخ است که در حال حاضر در اختیار ارتش جمهوری اسلامی است و به کارهای تشریفاتی ارتش تخصیص داده شده است.
آدرس: تهران، خیابان پاسداران، نرسیده به میدان نوبنیاد، خیابان سلطنت‌آباد
کاخ سلطنت‌آباد روی گوگل مپ
۱۳- کاخ خرم، سنگ‌های رهاشده
کاخ خرم از موزه های تهران یکی از مهجورترین کاخ های تهران است. این کاخ سنگی که در حال حاضر در شهر آرا قرار گرفته است، در دوران حکومت پهلوی دوم برای اهدا به ولیعهد ساخته شد. این کاخ در دوران انقلاب مقری برای تبلیغات و سخنرانی اسلامی بود. متاسفانه در حال حاضر کاخ سنگی با همه شکوه و عظمتی که داشت، متروکه مانده است.
کاخ خرم روی گوگل مپ
۱۴- کاخ حسین خداد (موزه زمان)
حسین خداد، یکی از صنعتگران مهم ایرانی بود که در دوران قاجار، این کاخ را برای خود بنا کرد. علاقه وی به هنر و طراحی ایرانی باعث شد تا از بزرگترین استادان برای ساخت کاخ و گچ‌بری‌های آن کمک بگیرد، جالب است بدانید تکمیل گچ‌بری‌های بنا ۱۲ سال طول کشید.
حسین خداد یک سال بیشتر در این کاخ زندگی نکرد و پس از انقلاب این بنا توسط بنیاد مستضعفان تصرف شد. این کاخ در حال حاضر به موزه تماشاگه زمان یا موزه ساعت تبدیل شده و برای بازدید همه آزاد است.
موزه زمان، کلکسیونی از ساعت‌های مکانیکی، جیبی و ابزارهای زمان‌سنجی است که قطعا بازدید از آن، تجربه‌ای شگفت‌انگیز برای شما خواهد بود. در محوطه موزه نیز، ساعت‌های نخستین، مثل ساعت شنی، آفتابی، آبی یا سوختی قرار دارد.
آدرس: تهران، خیابان ولی‌عصر، ابتدای خیابان سرلشکر فلاحی (زعفرانیه)، نبش چهارراه پرزین بغدادی، پلاک ۱۲
موزه زمان روی گوگل مپ
۱۵- عمارت مسعودیه از کاخ های تهران
عمارت مسعودیه یک از کاخ های تهران است که در دوران قاجار، به دستور مسعود میرزا یا همان ظل‌السلطان ساخته شد. علت نام‌گذاری آن هم همین موضوع بود. این عمارت از بخش‌های مختلفی ازجمله عمارت دیوان‌خانه، عمارت سفره‌خانه، حیاط خلوت، عمارت حیاط خلوت و… تشکیل شده است. عمارت مسعودیه، نخسین کتابخانه و موزه ملی ایران است.
آدرس: تهران، میدان بهارستان، ضلع جنوب غربی، خیابان اکباتان
عمارت مسعودیه روی گوگل مپ
۱۶- عمارت باغ فردوس
عمارت باغ فردوس به دستور محمدشاه قاجار در حوالی تجریش ساخته شد که با مرگ وی نیمه‌تمام ماند. در طول سالیان اتفاقات زیادی از سر این عمارت گذشت و دست‌به‌دست چرخید. عمارت درنهایت به موزه سینما تبدیل شد و استاد عزت‌الله انتظامی نیز اولین مدیر موزه سینمای ایران بود. امکان بازدید از باغ این عمارت با صدای آبی که از حوض باریک آن جاری است، تجربه‌ای بی‌نظیر از بازدید کاخ های تهران است.
آدرس: تهران، خیابان ولی‌عصر، بعد از سه‌راه زعفرانیه، نرسیده به تجریش، باغ فردوس
باغ فردوس روی گوگل مپ
قصه ما به سر رسید…
اینکه قصه به سر رسید یا نه، اینکه کلاغه آخرش به کجا رسید، تصمیمش با شماست! یا این صفحه را می‌بندید و می‌روید سراغ زندگی روزمره خودتان و گوشه ذهنتان کمی هم به گذشته ایران و اهمیت این کاخ ها و این تاریخچه‌ها فکر می‌کنید یا با خودتان می‌گویید خودم باید همه این قصه‌ها را از نزدیک ببینم و سراغ خرید بلیط خواهید رفت. یادتان باشد خیلی از این کاخ‌ها چندان فاصله‌ای با درکه تهران ندارند و شما می‌توانید پس از بازدید از آن‌ها، به درکه بروید.
واقعیت این است که چه بخواهیم، چه نخواهیم، قصه تاریخ ادامه دارد، آدم‌های زیادی از همه‌جای دنیا برای بازدید از کاخ‌ها می‌آیند و می‌روند، سال‌ها می‌گذرد و زیبایی کاخ های تهران ادامه خواهد داشت.
با سلام مطالب برام خیلی آموزنده بود.
عالی بسیار لذت بردم
سلام
تشکر فراوان بابت این مطلب
بسیار مفید و جالب بود.