سال ۱۳۰۴ شمسی است. رضاخان قصد دارد کاخی بسازد تا شکوه هنر و معماری ایران را به رخ بکشد؛ کاخی که بعدها با عنوان کاخ مرمر شناخته می‌شود. زمین موردنظر انتخاب می‌شود؛ زمینی در قلب تهران که متعلق به یکی از شاهزاده‌های قاجار است.
معماران، سنگ‌تراشان، کاشی‌کاران، خراطان و خاتم‌کاران ماهر از سراسر ایران گرد هم می‌آیند تا این بنای باشکوه را خلق کنند. قرار است دیوارهای این کاخ از سنگ مرمر سبزرنگ باشد و هر نقش‌ونگار و نقاشی و کاشی‌کاری دیوارها داستانی از فرهنگ غنی و هنر ایران‌زمین را روایت کند.
کار ساخت‌وساز آغاز می‌شود. صدای ضربه‌های کلنگ و زمزمه‌های معماران، نویدبخش خلق بنایی هستند که قرار است تولد نمادی از عصر جدید ایران باشد.
اگر دوست دارید با کاخ مرمر که از جاهای دیدنی تهران است، بیشتر آشنا شوید و داستان ساخت آن را بخوانید، با این مطلب در مجله گردشگری علی بابا همراه ما باشید تا سوار ماشین زمان شویم و گشتی بزنیم در دل تاریخ معاصر ایران.
کاخ مرمر کجاست؟
مهمترین ویژگی کاخ مرمر چیست؟
راحت‌ترین مسیر برای رسیدن به کاخ مرمر کدام است؟
برای بازدید از کاخ مرمر باید ورودی پرداخت کرد؟
بهترین زمان برای بازدید از کاخ مرمر چه زمانی است؟
مشخصات کاخ مرمر
کاخ مرمر بنایی باشکوه در حدفاصل خیابان‌های امام خمینی و جمهوری است که اکنون موزه هنر ایران نامیده می‌شود.
عکس از: سایت Google maps
کاخ مرمر تهران با زیربنای ۲۸۷۰ مترمربع در دو طبقه ساخته شده است. ساخت این بنا حدود ۱۲ سال طول کشید و در این مدت برجسته‌ترین معماران و هنرمندان به کار گرفته شدند. لئون تادوسیان معمار اصلی کاخ مرمر تهران است که میدان حسن‌آباد تهران را هم طراحی کرده است.
عکس از: سایت Wikimedia
در طبقه اول، سالن انتظار، بخش اداری، تالار هنر کهن، تالار هنر ایرانی اسلامی، تالار باستان یک، تالار باستان دو، سالن کنفرانس و نمازخانه قرار دارد.
در طبقه دوم هم تالار نقش، تالار رنگ، تالار ترنج، تالار مشق، تالار آینه، تالار کتابت، تالار خاتم، تالار صناعت، تالار نگارین و تالار نور به چشم می‌خورد. در ادامه بیشتر با تالارهای مختلف این کاخ آشنا می‌شویم.
کاخ مرمر کجاست؟
کاخ مرمر در دل باغی زیبا در مرکز تهران (خیابان ولیعصر) ساخته شده است. اگر جای دقیقش را بخواهید، کاخ مرمر در حد فاصل خیابان امام خمینی و خیابان جمهوری واقع شده است.
لوکیشن کاخ مرمر روی گوگل مپ
عکس از: سایت Google maps
مسیر دسترسی به کاخ مرمر
محل فعلی کاخ مرمر بسیار خوش‌مسیر است. از هر نقطه تهران که بخواهید، میتوانید با وسایل نقلیه عمومی به راحتی به کاخ مرمر یا موزه هنر ایران برسید.
مترو بهترین انتخاب است. خط ۲ مترو تهران شما را به این مکان زیبا می‌برد. اگر در ایستگاه امام علی (ع) پیاده شوید، بعد از کمی پیاده‌روی، به ورودی این کاخ می‌رسید.
عکس از: سایت Google maps
اگر با خط ۳ مترو سفر می‌کنید، در ایستگاه منیریه پیاده شوید و مسیری را پیاده بروید تا برسید به موزه هنر ایران.
عکس از: سایت Wikimedia
اگر می‌خواهید با اتوبوس به بازدید این مکان بروید، سوار بی‌آرتی خط راه‌آهن – تجریش شده و در ایستگاه امام خمینی پیاده شوید. مسیری کوتاه را به‌سمت خیابان ولیعصر (عج) پیاده‌روی کنید. خیلی زود سردر موزه هنر ایران را خواهید دید.
عکس از: سایت Google maps
پیشنهاد می‌کنیم با خودروی شخصی نروید، چون این مجموعه در طرح ترافیک قرار دارد و جای پارک هم خیلی راحت پیدا نمی‌شود.
فاصله کاخ مرمر تا چهارراه ولیعصر (عج)
از چهارراه ولیعصر (عج) تا کاخ مرمر تهران حدود ۱/۴ کیلومتر فاصله است. با پای پیاده، طی کردن این مسیر حدود ۱۵ دقیقه طول می‌کشد.
عکس از: سایت Wikimedia
فاصله کاخ مرمر تا میدان انقلاب
اگر از میدان انقلاب به کاخ مرمر بروید، باید مسیری حدود ۴/۴ کیلومتر را طی کنید. مسیر طولانی است و بهتر است با مترو یا تاکسی به آنجا بروید.
فاصله کاخ مرمر تا میدان آزادی
از میدان آزادی تا کاخ مرمر تهران حدود ۸/۴ کیلومتر فاصله است. مترو و تاکسی انتخاب مناسبی برای طی کردن این مسیر است.
عکس از: سایت Google maps
بهترین زمان بازدید از کاخ مرمر
به‌جز شنبهها، هر روز از ساعت ۹:۳۰ تا ۴ بعدازظهر، بدون رزرو قبلی، میتوانید به دیدن یکی از زیباترین جاهای دیدنی تهران بروید. از ساعت ۴ تا ۵ بعدازظهر با رزرو قبلی میتوانید از این موزه بازدید کنید. برای بازدیدهای گروهی بیش از ۸ نفر، بهتر است از قبل اطلاع دهید.
تاریخچه کاخ مرمر
تاریخچه کاخ مرمر با عبدالحسین میرزا فرمان‌فرما آغاز می‌شود. عبدالحسین میرزا، پسر دوم نصرت‌الدوله و نوه عباس‌میرزای نایب‌السلطنه، دایی محمد مصدق و داماد و برادرزن مظفرالدین شاه بود که در هر گوشه‌ای از تهران باغی داشت. وقتی حکومت پهلوی تاسیس شد، فرمان‌فرما احساس خطر کرد که ممکن است اموالش غصب شود. به همین دلیل، ماشین رولز رویس سدان خودش را به رضا شاه داد تا کاری به اموال او نداشته باشد. اما زهی خیال باطل! مگر می‌شد زمین‌های مرغوب او چشم رضاخان را نگیرد؟!
عکس از: سایت Google maps
فرمان‌فرما باغی داشت که از جنوب به خیابان امام خمینی فعلی، از شرق به خیابان ولیعصر (عج) و از غرب به خیابان کارگر می‌رسید. این باغ، قنات پُرآبی داشت و در مرکز تهران واقع شده بود و توجه رضا شاه را جلب کرد. سال ۱۳۰۴ شمسی بود که رضا خان دستور ساخت کاخ مرمر در زمین فرمان‌فرما را صادر کرد. ساخت این بنای باشکوه مدت زیادی ادامه داشت.
عکس از: سایت Wikimedia
سال ۱۳۱۶ از راه رسید. کاخ مرمر آماده حضور رضا شاه و خاندان سلطنتی بود. آن روزها کسی نمی‌دانست این کاخ، چه روزهایی را به خود خواهد دید.
در دوران پهلوی اول، در برخی فصول، خانواده سلطنتی در این کاخ می‌ماندند. در دوران پهلوی دوم و پس از ازدواج محمدرضا شاه پهلوی با شاهزاده‌خانم مصری، فوزیه، کاخ مرمر به خانه این زوج جوان تبدیل شد. گردونه روزگار چرخید و آن دو سال‌ها بعد از هم جدا شدند.
عکس از: سایت Google maps
جالب است بدانید کاخ مرمر که آشیانه محمدرضا شاه و همسر اولش بود، میزبان مراسم عقد او با آخرین همسرش، فرح دیبا نیز بود.
تا مدت‌ها این کاخ محل کار شاه بود، اما پس از ترور نافرجام پهلوی دوم جلوی سرسرای ورودی کاخ مرمر در سال ۱۳۴۴، دفتر کار شاه به کاخ صاحبقرانیه منتقل شد.
عکس از: سایت Google maps
در سال ۱۳۵۵، درهای کاخ مرمر باز شد. از آن پس تا سال ۱۳۵۷ بازدید از آن برای عموم آزاد بود. پس از انقلاب اسلامی، مدتی این کاخ مقر کمیته انقلاب بود. می‌گویند مدتی نیز در اختیار قوه قضائیه قرار داشته است. در دهه ۷۰ شمسی نیز محل استقرار مجمع تشخیص مصلحت نظام بود.
پس از درگذشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، بنیاد مستضعفان از مجمع تشخیص مصلحت نظام خواست تا این کاخ را تخلیه کنند. ساخت‌وسازهایی در این بنا صورت گرفته بود. گروهی از کارشناسان مجرب تلاششان را به کار بستند تا حد ممکن بنا را ترمیم کنند. در سال ۱۳۹۸، کاخ مرمر تبدیل به موزه هنر ایران شد.
عکس از: سایت Google maps
کاخ مرمر شاهد دیدارها و رویدادهای مهمی بوده است؛ جلسات سیاسی، نشست‌های دیپلماتیک، عروسی‌ها و جشن‌های سلطنتی. می‌گویند سر میرزا کوچک‌خان را به کاخ مرمر آوردند. در اتاق کار همین کاخ رضا خان حکم تبعیدش به جزیره موریس را دریافت کرد.
علت نامگذاری کاخ مرمر
رضا شاه دوست داشت کاخی بسازد که زیبایی‌های مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان را در تهران بازآفرینی کند. او تصمیم گرفت نمای این کاخ از سنگ مرمر باشد. بنابراین، معماران، سنگ‌های گران‌قیمت مرمر سبز را با دقت انتخاب و آماده کردند تا در نمای کاخ مرمر تهران کار گذاشته شود.
عکس از: سایت Google maps
دلیل نامگذاری این کاخ باشکوه که هنر ایران را به تصویر می‌کشد، همین سنگ مرمرهایی است که دیوارهای کاخ را تزیین کرده‌اند.
معماری کاخ مرمر
کار ساخت کاخ مرمر تهران در زمینی به مساحت ۳.۵ هکتار آغاز شد. هنرمندان از سراسر ایران فراخوانده شدند تا هنرشان را در این کاخ به کار بگیرند. ۱۲ سال طول کشید تا بنایی بی‌نظیر با زیربنای ۲۸۷۰ مترمربع ساخته شود. گنبد این بنا به گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان شباهت داشت. کاشی‌کاری این گنبد را استاد حسین لرزاده انجام داد.
عکس از: سایت Google maps
بخش‌های مختلف کاخ مرمر
معماران هنرمند ایرانی کاخ مرمر را در دو طبقه ساختند و تالارهای متعددی را نیز در نظر گرفتند. هر کدام از این تالارها، داستان خودشان را دارند و بخشی از هنر ایران را به نمایش می‌گذارند. بیایید گشتی بزنیم در کاخ مرمر تهران یا همان موزه هنر ایران.
عکس از: سایت Wikimedia
از سمت راست طبقه همکف شروع می‌کنیم. در این طبقه، سه تالار وجود دارد که آثاری از دوران پیش از تاریخ تا سده‌های نخست دوران ورود اسلام به ایران در آن نگهداری می‌شود. هنگام راه‌اندازی موزه دقت شده است که آثار، متناسب با حال‌وهوای هر تالار انتخاب شود.
عکس از: سایت Google maps
در تالارهای این طبقه سفالینه‌های منقوش، ابزار زندگی و ظروف تاریخی و آثار زیبای هنر ایرانی اسلامی به نمایش درآمده است. پس از دیدن همه آثار زیبا در این طبقه، وقت آن رسیده که برویم به طبقه فوقانی.
عکس از: سایت Google maps
ابتدا به سرسرای اصلی می‌رویم. از زیبایی این مکان، نفس در سینه‌ها حبس می‌شود. وقتی توانستیم از زیبایی‌های این سرسرا دل بکنیم، خودمان را به طبقه بالا می‌رسانیم.
در این طبقه ۹ تالار ساخته شده است که آثار زیبایی همچون نقاشی‌ها و نگارگری‌های ایرانی، بافته‌ها، خوشنویسی‌ها و… در آن‌ها نگهداری می‌شود. اگر دلتان می‌خواهد درباره هر یک از تالارهای این بنا اطلاعات بیشتری داشته باشید، پس ادامه متن را بخوانید.
سرسرای اول
همان‌طور که گفتیم تالار ورودی یا سرسرا با زیبایی‌هایش چشمان شما را خیره می‌کند. دیوارهای سرسرا تا ارتفاع یک متر با سنگ مرمر زرد متمایل به نارنجی پوشیده شده است.
عکس از: سایت Google maps
اگر سرتان را بالا بگیرید، گچ‌بری‌های سقف غافلگیرتان می‌کند. در سرسرا، اتاق گنبدی‌شکلی نیز وجود دارد که زیباترین بخش آن است. این قسمت همان جایی است که از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان الهام گرفته شده و تزیینات آن شما را به یاد این مسجد می‌اندازد. هنرمندانی مانند حسین لرزاده، حسین کاشی‌تراش، اسماعیل خاک‌نگار مقدم و ابراهیم کاظم‌پور هنر خود را در این قسمت به نمایش گذاشته‌اند.
عکس از: سایت Google maps
این سرسرا آن‌قدر زیباست که به شما حق می‌دهیم نتوانید از جایتان تکان بخورید. تماشای تزیینات گچ‌کاری و کاشی‌کاری هفت‌رنگ حاج محمود ارش‌نگار و طرح‌های استاد حسین بهزاد را هم از دست ندهید.
عکس از: سعید هادیان
در دیوارهای شمالی و جنوبی سرسرای ورودی تابلوهایی از تخت جمشید، کاخ آپادانا، بندر خارک و پل ورسک دیده می‌شود که هنرمند آلمانی، آلبرت هونمان (Albert Hunnemann)، آن‌ها را نقاشی کرده است. دو نگاره روایی با ارتفاع ۶ متر منقش به تذهیب‌کاری جزو آثار این تالار است که هنرمند بزرگ، حسین طاهرزاده بهزاد، آن‌ها را کشیده است.
عکس از: سایت Google maps
پلکان مرمری سرسرا با سنگ‌تراشی‌های نقش‌برجسته از هنر دوران هخامنشی و ساسانی تاثیر گرفته است. اگر بخواهیم زیبایی سرسرا را برایتان به تصویر بکشیم، باید صدها کلمه دیگر هم بنویسیم، اما تالارهای دیگر کاخ مرمر منتظرند تا از شکوهشان برای شما بگوییم. پس می‌رویم سراغ دیگر تالارها.
تالار باستان یک
در تالار باستان یک، هنر ایران پیش از ورود اسلام به نمایش گذاشته شده است. در این تالار، آثار دوران هخامنشی، اشکانی و ساسانی به چشم می‌خورد. ریتون ۲۵۰۰ ساله هخامنشی، سفالینه به شکل پا یادگار دوران اشکانی و گردنبندهای زیبای دوره ساسانی برخی از این آثارند. این تالار در طبقه همکف قرار دارد.
عکس از: سایت Google maps
تالار باستان دو
در این تالار آثاری از اواخر دوره ساسانی و پس از ورود اسلام به ایران به چشم می‌خورد. در این دوره، هنر ایرانی اسلامی شکل می‌گیرد و تغییرات مهمی در آثار هنری به وجود می‌آید. یکی از هنرهایی که در این دوره تغییرات چشمگیری دارد، سفالگری است. در تالار باستان دو، سفالینه‌هایی از شهرهای شوش، نیشابور و گرگان به نمایش درآمده‌اند. این تالار را هم میتوانید در طبقه همکف ببینید.
تالار هنر کهن
در تالار هنر کهن که در طبقه همکف قرار دارد، آثاری باستانی بسیاری به نمایش درآمده که عبارت‌اند از:
- سفال منقوش هزاره پنجم پیش از میلاد
- سفال نخودی منقوش مخروطی هزاره چهارم پیش از میلاد که در تل باکون فارس کشف شده است.
- سفال نخودی منقوش هزاره سوم پیش از میلاد که در غرب ایران کشف شده است.
- پیکره الهه مادر ایلامی هزاره دوم پیش از میلاد که در خوزستان کشف شده است.
- ظرف سفالی سه‌پیاله‌ای چرخ‌ساز و دست‌ساز هزاره اول پیش از میلاد که در شمال غربی ایران کشف شده است.
- و الهه‌های مفرغی هزاره اول پیش از میلاد
عکس از: سایت Google maps
تالار هنر ایرانی اسلامی
در تالار هنر ایرانی اسلامی، آثار هنرمندان سده‌های اول اسلام تا دوره قاجار به نمایش گذاشته شده است. با قدم گذاشتن به این تالار، در زمان سفر می‌کنید و با تمدن باشکوه ایرانی اسلامی آشنا می‌شوید.
عکس از: سایت Google maps
باورتان می‌شود در این تالار دری وجود دارد که کاملا منبت‌کاری شده است؟ شمشیرهای جواهرنشان، ظروف سفالی زیبا، کاشی‌های چشم‌نواز، سکه‌های طلا، آثار خوشنویسی و نقاشی‌ها را میتوانید در این تالار ببینید.
تالار هنر ایرانی اسلامی در طبقه همکف قرار دارد. حال وقت آن رسیده است که به سرسرای طبقه دوم سر بزنیم.
سرسرای دوم
سرسرای دوم نیز مانند اولی زیباست. کنار راه‌پله‌ای که به طبقه فوقانی می‌رسد، دو ویترین قرار دارد. داخل این ویترین‌ها آثار زیبایی از هنر قلمزنی قرار دارد. دو تابلوی نقاشی آب‌رنگ از شبستان مسجد امام و گنبد مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان دیگر آثار این بخش هستند.
عکس از: سایت Google maps
وقتی به بالای پلکان برسید، سطح داخلی گنبد معروف کاخ مرمر را می‌بینید. پوسته درونی گنبد با نقوش اسلیمی و ختایی و پوسته خارجی آن با نقوش شمسه و ترنج تزیین شده است. در زیرگنبد، ترکیبی از آجر و کاشی به کار رفته است که نگاره‌های آن ترنج کنگری و ترنج درهم است.
عکس از: سایت Google maps
قسمت سوم هم دو ﻛﺘﻴﺒﻪ ﻛﻤﺮﺑﻨﺪی با ارتفاع کم و با نقوش گیاهان است. قسمت چهارم یا همان ساقه گنبد دارای ۱۶ روزنه و خشت‌های کاشی با نقوش اسلیمی و ختایی به رنگ‌های درخشان در زمینه سفید است.
تالار آینه
تالار آینه یکی از مهمترین تالارهای این کاخ است و روزگار عجیبی را به خود دیده است. دیوارهای این تالار با ابعاد ۱۴ متر طول و عرض ۱۰ متر و ارتفاع ۷ متر کاملا با آینه پوشانده شده است.
عکس از: سایت Google maps
هنگام بازدید از تالار آینه به کف آن توجه کنید؛ چون فرشی که آنجاست جزو آثار برجسته نمایش‌داده‌شده در این کاخ است. فرش عمواوغلی را خانواده هنرمند عمواوغلی مخصوص این تالار بافته‌اند. ابعاد این فرش ۱۴ در ۱۷ مترمربع است.
عکس از: سایت Google maps
برای ساخت و تزیین این تالار که در طبقه فوقانی قرار دارد، استادانی مانند جعفرخان کاشانی، رضا آذرفشان، مختاری، حسین عبد‌الباقی کاشانی، استاد شیخ حسین کیانفر، استاد کریم منیجه یا منیژه هنر خود را به حد اعلا رسانده‌اند.
گفتنی است که در ازاره این تالار از ترکیب خاتم‌کاری و آینه‌کاری استفاده شده است. حدود یک تن نقره در خاتم‌های ازاره تالار آینه به کار رفته است.
تالار نقش
تالار نقش اولین تالار طبقه فوقانی است. در این تالار میتوانید آثاری چشمگیر از دوره قاجار را ببینید. نقاشی‌هایی به‌صورت دیوارنگاره و تابلو در این تالار به نمایش درآمده است. یکی از نقاشی‌های مهم تصویر ملاقات شاه طهماسب و همایون شاه است.
عکس از: سایت Google maps
همچنین، دیوارنگاره‌های بی‌نظیری از سده ۱۳ هجری در این تالار وجود دارد که جنگ‌های ایرانیان را به تصویر می‌کشد.
تالار رنگ
زیبایی‌های کاخ مرمر تمامی ندارد و یکی از آن‌ها تالار رنگ است که در گذشته تالار سفره‌خانه نامیده می‌شد. مانند دیگر تالارها، سقف‌ها و دیوارها دیدنی‌اند. نگارگری‌های هنرمندانه استاد طاهرزاده بهزاد و گچ‌بری‌های ظریف استاد حسن رضایی چشم‌انداز بدیعی خلق کرده‌اند که از دیدنش سیر نمی‌شوید.
عکس از: سایت Google maps
یکی از دیدنی‌های بسیار منحصربهفرد این تالار، نگارگری‌های زیبای روی دیوارهای تالار است. استادان هنرمند، با ظرافت تمام، برخی از داستان‌های ادبیات فارسی نظیر شیخ صنعان و دختر ترسا، بهرام گور در حال شکار را با شکوه تمام روی دیوارها نقش زده‌اند.
تالار خاتم
قول می‌دهیم از دیدن این تالار بسیار شگفت‌زده خواهید شد. تمام محوطه این تالار به‌طور کامل خاتم‌کاری شده است. باورتان می‌شود که ۸۲ خاتم‌کار مجرب از اصفهان و شیراز به تهران آمدند تا این تالار زیبا را بسازند؟ این تالار یکی از باشکوه‌ترین نمونه‌های خاتم‌کاری در سراسر ایران است.
عکس از: سایت Google maps
این تالار دفتر کار رضا خان بوده است. می‌گویند در همین دفتر بود که حکم عزل خود را دریافت کرد. محمد حسین صنیع خاتم، سرپرست خاتم‌کاران این تالار بوده است. تالار خاتم در طبقه فوقانی کاخ مرمر قرار دارد.
تالار مشق
هنر خوشنویسی جزو هنرهای محبوب ایرانی بوده و هست. پس عجیب نیست که تالاری به آن اختصاص داده شود. در تالار مشق، نسخ خطی، ابزارهای خوشنویسی و کتاب‌آرایی به نمایش درآمده است.
عکس از: سایت Google maps
تالار ترنج
نمی‌شود از هنر ایران صحبت کرد و حرفی از فرش به میان نیاید. در تالار ترنج کاخ مرمر تهران، قالیچه‌های ابریشمی و بافته‌هایی مانند ترمه و پته یادگاران دوران صفوی و قاجار به نمایش درآمده‌اند.
عکس از: سایت Google maps
یکی از فرش‌ها که از بقیه شاخص‌تر است، قالیچه‌ای متعلق به دوران صفوی است که طرح گلدانی بزرگ و پر از گل روی آن بافته شده است. این تالار در طبقه فوقانی کاخ مرمر ساخته شده است.
تالار نور
شاید برایتان جالب باشد بدانید که در گذشته به این تالار می‌گفتند تالار نیمه‌آینه. استادان حسن رضایی و محمد گرایش‌نژاد و غلامعلی مسگر این تالار زیبا را ساخته‌اند.
این تالار گچ‌بری‌های خاصی دارد که استاد علی جواهری گچ‌بری قلاب‌های سقف را انجام داده است.
عکس از: سایت Google maps
به‌جز زیبایی‌های خود تالار، آثار خاصی در تالار نور نمایش داده می‌شود که می‌توان به پرده مبارک خانه خدا، ابزارهای روشنایی مانند چراغ‌واره و پیه‌سوز اشاره کرد. تالار نور را با زیبایی‌هایش می‌گذاریم و می‌رویم به یکی از زیباترین تالارها، تالار نگارین.
تالار نگارین
همان‌طور که از نامش پیداست، در تالار نگارین آثار هنرمندان نگارگر به نمایش درآمده است. این تالار نمادی از هنر ایران در صد سال اخیر است. آثاری از هنرمندانی مانند میرزا آقا امامی، حسین خطایی، حسین طاهرزاده بهزاد، حاج حسین مصورالملکی و هنرمندان متاخر از جمله محمود فرشچیان در این تالار دیده می‌شوند.
عکس از: سایت Google maps
همچنین آثاری چشم‌نواز از هنر سوخت معرق، سوخت برجسته، سوخت مطبّق، معرق برجسته، معرق زری، معرق ملوّن و معرق هزاررنگ نیز در تالار نگارین نمایش داده می‌شود. به شما قول می‌دهیم که ساعت‌ها مقابل این آثار می‌ایستید و نمی‌توانید از آن‌ها چشم بردارید.
تالار صناعت
تالار صناعت از زیباترین تالارهای کاخ مرمر تهران است که به نمایش هنرهای سنتی ایرانی اختصاص یافته است. در این تالار نمونه‌هایی از کاشی‌کاری نقش‌برجسته و کاشی هفت‌رنگ اثر میرزا آقا امامی به چشم می‌خورد.
عکس از: سایت Wikimedia
امکانات رفاهی کاخ مرمر
کاخ مرمر در منطقه‌ای در مرکز تهران واقع شده و دسترسی خوبی به همه جا و همه چیز دارد. اگر هم از شهر دیگری به تهران می‌آیید، میتوانید همان اطراف جایی برای اقامت پیدا کنید. جای پارک در این منطقه راحت پیدا نمی‌شود. اگر می‌خواهید با خودروی شخصی در منطقه تردد کنید، باید طرح ترافیک بخرید.
جاهای دیدنی نزدیک به کاخ مرمر
تهران زیبا در هر گوشه‌وکنارش چیزی برای دیدن دارد. وقتی به یکی از جاهای دیدنی تهران سر می‌زنید، مکان‌های دیگری در انتظارند تا بروید و شکوه و زیبایی آن‌ها را هم از نزدیک ببینید. پس اگر برای دیدن کاخ مرمر تهران برنامه‌ریزی می‌کنید، بازدید از تئاتر شهر، موزه عبرت ایران، باغ موزه نگارستان، موزه جواهرات ملی و خانه موزه مقدم فراموشتان نشود.
عکس از: سایت Google maps
تئاتر شهر
اگر از چهارراه ولیعصر (عج) عبور کرده باشید، حتما تئاتر شهر را دیده‌اید. تئاتر شهر بزرگ‌ترین مجموعه نمایش تئاتر ایران است که پنج سالن دارد. در سال ۱۳۵۱ بود که تئاتر باغ آلبالو آنتوان چخوف روی صحنه رفت و این سالن تئاتر افتتاح شد.
عکس از: سایت Google maps
از آن زمان تاکنون، این ساختمان زیبای استوانه‌ای‌شکل میزبان نمایش‌های مشهوری بوده و فضایی هنری و خلاقانه را برای علاقه‌مندان به هنرهای نمایشی فراهم کرده است.
تئاتر شهر حدود ۱/۴ کیلومتر با کاخ مرمر تهران فاصله دارد. ساختمان زیبای تئاتر شهر کنار پارک دانشجو واقع شده است. در مسیرتان میتوانید به این پارک هم سری بزنید و نمای بیرونی ساختمان را مشاهده کنید؛ هم فال است و هم تماشا.
موزه عبرت ایران
ساختمان موزه عبرت در میدان مشق قرار دارد و از سال ۱۳۱۶، یعنی سال افتتاح کاخ مرمر تهران، به عنوان نخستین زندان مدرن ایران از آن استفاده می‌شده است.
معماری این بنا نیز داستانی برای خودش دارد. معماری مدور با راهروهای تودرتو و سیستم تهویه پیچیده باعث شده، هوای داخل زندان در تابستان بسیار گرم و در زمستان بسیار سرد باشد.
عکس از: سایت Google maps
موزه عبرت ایران از مکان‌های تاریخی و سیاسی تهران محسوب می‌شود که در دوران پهلوی، به عنوان زندان ساواک از آن استفاده می‌شده است. این ساختمان مخوف بخشی از تاریخ معاصر ایران است و داستان مبارزات آزادی‌خواهانه مردم را به تصویر می‌کشد.
راهروهای باریک و سلول‌های تاریک این ساختمان روایت‌هایی از شجاعت مردان و زنان این سرزمین را در دل خود دارند. موزه عبرت ایران حدود ۲ کیلومتر با کاخ مرمر تهران فاصله دارد.
باغ موزه نگارستان
حدود ۴.۴ کیلومتر آن‌طرف‌تر در میدان بهارستان، خیابان دانش‌سرا، در میانی شلوغی و ترافیک تهران، ناگهان درهای بهشت به رویتان گشوده می‌شود. باغ موزه نگارستان، باغی تاریخی با فضای دل‌انگیز است که در دوران قاجار ساخته شده است.
عکس از: سایت Google maps
این باغ که در دوران فتحعلی شاه ساخته شده، در گذشته وسعت زیادی داشته است. علاوه بر زیبایی، سرسبزی و هوای دلپذیر، باغ نگارستان به‌خاطر حوادث سیاسی مهم، به‌ویژه قتل میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام فراهانی شهرت بسیار دارد.
عکس از: سایت Google maps
در دل این باغ، آثار دیدنی زیادی جای داده شده است. موزه کمال‌الملک، تالار منیر فرمان‌فرمایان، دیوارنگاره صف سلام فتحعلی شاه قاجار، مجموعه مجسمه مینیاتورهای مردم‌شناسی جهانگیر ارجمند، سردیس فردوسی، دست‌نوشته‌ها و کتاب‌های ملکالشعرای بهار و… تنها بخشی از این آثار هستند.
موزه جواهرات ملی
در خیابان فردوسی، ساختمانی وجود دارد که یکی از ارزشمندترین موزه‌های ایران را در دل خود جای داده است، موزه جواهرات ملی. بازدید از این موزه، شما را با شکوه و عظمت تاریخ سلطنتی ایران مواجه می‌سازد. جواهرات بسیاری از دوران‌های مختلف در این موزه نگهداری می‌شود.
عکس از: سایت Google maps
موزه جواهرات ملی در سال ۱۳۳۴ ساخته شد و در سال ۱۳۳۹ به بهره‌برداری رسید. در این موزه آثار نفیسی از جواهرات سلسله‌های صفویه، افشار، قاجار و پهلوی نگهداری می‌شود. جالب است بدانید که قبل از ساخت این بنا، این آثار در کاخ مرمر تهران نگهداری می‌شده است.
الماس دریای نور، جقه نادری، تاج کیانی، کره جواهرنشان، تخت طاووس و تخت نادری در موزه جواهرات ملی نگهداری می‌شود.
خانه موزه مقدم
چهارصد متر آن‌طرف‌تر از کاخ مرمر در خیابان امام خمینی، بعد از خیابان شیخ هادی، جنب بانک ملت یکی از بناهای دوره قاجار یعنی خانه موزه مقدم منتظر است تا سری به آنجا بزنید.
عکس از: سایت Google maps
خانه مقدم محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتساب‌الملک از صاحب‌منصبان دوره قاجار بوده است. سپس این ساختمان در اختیار دکتر محسن مقدم، استاد باستان‌شناسی دانشگاه تهران، قرار گرفته است. نام فعلی این خانه موزه از نام ایشان گرفته شده است.
عکس از: سایت Google maps
به داخل ساختمان که قدم می‌گذارید، حوض زیبایی را می‌بینید که علاوه بر طراوت بخشیدن به فضا، آسمان را مهمان خانه موزه مقدم کرده است. شیشه‌های رنگی و استفاده از رنگ فیروزه‌ای و طراحی ایرانی باعث می‌شود در این ساختمان احساس آرامش داشته باشید.
توصیه‌هایی برای بازدید از کاخ مرمر
- باید قبل از بازدید، بلیطتان را رزرو کنید. کارت ملی خود را نیز همراه داشته باشید.
- بردن هرگونه وسایل شخصی از جمله کیف و موبایل به داخل موزه ممنوع است و باید قبل از ورود لوازم خود را به بخش امانت تحویل دهید.
- توقف و نشستن در حیاط مجموعه ممنوع است.
- گاهی اوقات نمایشگاه‌های موقت یا رویدادهای فرهنگی خاصی در کاخ مرمر برگزار می‌شود. میتوانید طوری برنامه‌ریزی کنید که در این رویدادها هم شرکت کنید.
- هنگام بازدید، به اشیاء و آثار تاریخی دست نزنید. قوانین حفاظتی موزه را رعایت کنید؛ چون موزه‌ها میراث ملی هستند و باید برای نسل‌های بعدی حفظ شوند.
- زمانتان را طوری تنظیم کنید که بتوانید همه تالارها را ببینید.
