زیر و بم دفتر روز اول علی بابا از زبان یک علی‌بابایی

دفتر مرکزی علی بابا را می‌شناسید؟ ما «دفتر روز اول» صدایش می‌کنیم. دفتری که در نزدیکی فرودگاه مهرآباد و میدان آزادی واقع شده و مقر اصلی علی بابایی‌هاست. البته دفاتر یارا، گرگان و دفتر فروش حضوری هم هستند، اما در این مقاله می‌خواهیم فقط در مورد دفتر روز اول حرف بزنیم. می‌خواهیم دستتان را بگیریم، با هم از در زردرنگ ورودی عبور کنیم، گوشه‌وکنار روز اول را نشانتان بدهیم و در مجموع یک تور چند دقیقه‌ای داشته باشیم.

چرا روز اول؟

شاید برایتان سوال باشد که چرا روز اول؟ چرا روز دوم نه؟

برای پاسخ به این سوال سری به خاطراتتان از روز اول کاری در یک محیط جدید بزنید و تصاویر ضبط‌شده و حس‌وحال آن روز را از اعماق حافظه‌تان بازخوانی کنید. معمولا روز اول کارتان در یک محیط جدید را چگونه می‌گذرانید؟ احتمالا به صورت مداوم در حال یادگیری هستید. به همه چیز خوب نگاه می‌کنید و آن‌ها را به خاطر می‌سپارید. باانگیزه و مشتاقید و تلاش می‌کنید تا در همان روز اول نشان بدهید که برای خلق ارزش توانایید.

ما دقیقا دست گذاشتیم روی همین فکرها و احساسات. همین روحیه را که در فرهنگ سازمانی علی بابا تزریق شده، پیوند دادیم به نام دفتر مرکزی‌مان. «روز اول» با همین ایده تبدیل شده به جایی که برای همه علی بابایی‌ها منشا طلوع و سرچشمه انگیزه است.

علی بابایی‌ها هر روزشان روز اول است. آن‌ها به این جمله اعتقاد دارند که انگیزه تغییر و یادگیری مداوم، همه آن چیزی است که برای خلق ارزش به آن نیاز دارند؛ همان دو بالی که در روز اول کاریشان به کار می‌گیرند، پا در صعود به این کوه بدون قله می‌گذارند و تا روز هزارم و صدهزارمشان همین فرمان را حفظ می‌کنند.

دفتر روز اول کجاست؟

دفتر روز اول علی بابا در غربی‌ترین نقطه تهران واقع شده است. برای رسیدن به این دفتر، هرکجای تهران که هستید، اول به دیدار میدان آزادی بیایید و در اتوبان لشکری به سمت کرج به راه بیفتید تا برسید به محدوده بیمه. درست بغل ایستگاه متروی بیمه و شهرک اکباتان، کارخانه نوآوری آزادی را می‌بینید که دفتر روز اول را در خود جای داده است. آخرین سوله کارخانه نوآوری آزادی، جایی است که علی بابایی‌ها در آنجا روزشان را آغاز می‌کنند.

روز اول دقیقا چه شکلی است؟

قبل از اینکه وارد ساختمان شویم، پیشنهاد می‌کنیم مقاله برندینگ روز اول را بخوانید تا راجع به معماری و مفاهیمی که در ساختمان روز اول به کار رفته، بیشتر بدانید. بعد بیایید تا قدم‌به‌قدم روز اول را بشناسیم و ببینیم که علی بابایی‌ها اینجا چه می‌کنند.

از محوطه ورودی شروع می‌کنیم. جلوی در ورودی، درست روبه‌روی تابلوی علی بابا جایی است برای عوض کردن آب‌وهوا! علی بابایی‌ها بین کارهایشان اینجا جمع می‌شوند، حرف می‌زنند و استراحت می‌کنند. هر وقت از روز که اینجا بیایید، چند نفر را می‌بینید که روی نیمکت‌ها نشسته‌اند و مشغول گپ و گفتند. حالا وقت آن است که در بزرگ و سنگین روز اول را باز کنیم و وارد لابی شویم.

در لابی علی بابا یک ماکت کامل و پرجزییات از ساختمان روز اول می‌بینید. روی دیوار سمت چپتان هم عکس‌هایی از مریم میرزاخانی، پابلو پیکاسو، دکتر مجید سمیعی و نلسون ماندلا نصب شده که هر کدام نماینده یکی از مفاهیم فرهنگ سازمانی در علی بابا هستند.

یک ایران در روز اول

اولین چیزی که در روز اول توجهتان را جلب می‌کند، تابلوهای راهنما است؛ چون اساسا باید بدانید که از کجا بیایید و به کجا بروید و در هر منطقه قرار است با کدام تیم‌ها مواجه شوید. با مشاهده تابلوهای راهنما و نقشه روز اول که روی دیوار نصب شده است، متوجه می‌شوید که هر بخش از روز اول به نام یکی از استان‌های ایران است. برای آنکه بتوانیم اسم بخش‌های مختلف این دفتر ۳۸۰۰ متری را بهتر در خاطرمان نگه داریم، به جای اسم تیم‌ها از نام استان‌ها و شهرها استفاده کردیم. مثلا همه در روز اول می‌دانند که در بخش آذربایجان، تیم بازاریابی و تیم تامین ساکن شده‌اند و در بخش کردستان، تیم مالی و تیم منابع انسانی.

چه واحدهایی در دفتر روز اول کار می‌کنند؟

صحبت از تیم شد. پس اول باید بدانیم که روز اول، خانه کدام واحدها و تیم‌های علی بابا است. در روز اول انتظار دیدن شور هیجان این واحدها را داشته باشید: تک و پروداکت، بازاریابی، منابع انسانی، سیستم‌ها و روش‌ها، استراتژی و توسعه کسب‌وکار، مالی، حقوقی، برنامه‌وبودجه، مسئولیت اجتماعی، تامین، بازرگانی، خدمات عمومی و مدیریت پروژه.

یعنی ممکن است بروید برای خودتان چای بریزید ببینید دو نفر از همکارانتان حین چای ریختن در مورد مفاد قرارداد اخیر حرف می‌زنند یا مثلا حین راه رفتن در راهروی پشت «باش‌گاه» دو نفر دیگر از همکارانتان را ببینید که روی مبل‌ها نشسته‌اند و موضوع صحبتشان، برنامه‌ریزی برای برگزاری جشن یلداست. قشنگی روز اول به همین سرزندگی و شادابی جاری میان تیم‌ها است.

اوپن‌آفیسی به وسعت کشور

روز اول اصطلاحا اوپن‌آفیس است؛ یعنی بین تیم‌ها و واحدها دیوارکشی نشده و همه با هم در یک سطح مشغول کارند. فرقی نمی‌کند که کارشناس باشید یا مدیر ارشد؛ اینجا همه افراد به یک اندازه به امکانات و فضا دسترسی دارند. روز اول با زیربنای ۲۲۵۰ متری‌اش در ۲ طبقه ساخته شده که در مجموع ۳۸۰۰ متر فضا در اختیار علی بابایی‌ها گذاشته است. همین باعث شده که ۲۹۰ نفر از کل علی بابایی‌ها در این دفتر ساکن شوند.

تعداد ۱۲ اتاق جلسه با ظرفیت‌های مختلف و به نام نقاط مختلف ایران یعنی جلفا، سرخس، مراغه، آلاشت، بندر لنگه، ماکو، تکاب، طبس، خلیج فارس، بیجار، درود و فیروزه در دفتر روز اول وجود دارد که برای برگزاری جلسات حضوری تیم‌های مختلف علی بابا در دسترس هستند.

باش‌گاه، اتاق بازی و اتاق استراحت، سه فضای ویژه برای علی بابایی‌ها

اگر بخواهیم به امکانات ویژه علی بابایی‌ها اشاره کنیم، می‌توانیم درباره باش‌گاه، اتاق بازی و اتاق استراحت آن صحبت کنیم. به جز این‌ها، امکانات دیگر روز اول برای علی بابایی‌ها شامل سلف غذا و نمازخانه است که مورد استفاده همه قرار می‌گیرد.

باش‌گاه

اول از همه می‌رویم سراغ باش‌گاه (دقیقا با همین دیکته) که درست وسط دفتر روز اول قرار گرفته است. باش‌گاه مکانی است برای بودن. فضایی بزرگ با سقف بلند و نورگیر که یک طرفش سن و طرف دیگرش پلکانی است برای نشستن و دور هم جمع شدن. باش‌گاه با ظرفیت ۱۷۰ نفره‌اش برای مراسم‌های علی بابایی‌، دورهمی‌های کوچک و بزرگ و کلاس‌های آموزشی ساخته شده است.

اتاق بازی

اتاق بازی روز اول نامش را با خودش دارد. اتاقی آگوستیک که فضایی برای بازی علی بابایی‌هاست. بچه‌های روز اول زمان‌هایی از روز که احتیاج دارند به مغزشان استراحت بدهند، به اتاق بازی می‌آیند و پلی‌استیشن بازی می‌کنند. اتاق بازی برای ضبط پادکست رادیو دور دنیا هم استفاده می‌شود و امکانات ضبط پادکست هم در آن تعبیه شده است.

اتاق استراحت

اگر وسط روز کاری خوابتان بگیرد یا احساس کنید پس از استراحتی کوتاه بهتر می‌توانید به کارهایتان برسید، می‌توانید به اتاق استراحت روز اول بروید و چرت کوتاهی بزنید. تخت‌های تمیزی که هرچند شبیه تخت خودتان در خانه نمی‌شوند، اما خستگی وسط یک روز کاری شلوغ را از شما می‌گیرند و سرحالتان می‌کنند. هرچند اتاق استراحت با آمدن کرونا و دورکار شدن تیم‌ها خالی‌تر از قبل شده، اما امیدواریم به زودی کرونا با ما خداحافظی کند و این اتاق هم به روزهای اوجش برگردد!

دفتر روز اول، همنشین طبیعت

علی بابا به عنوان مرجع سفر و گردشگری کشور، در طراحی روز اول، طبیعت را از یاد نبرده است. دفتر روز اول با آن فضای سفید و روشنش طوری طراحی شده که روشنایی عمده‌اش را از نور روز بگیرد. در باقی ساعات که نور روز از آسمان خداحافظی می‌کند چراخ‌هایی روشن می‌شوند که LED و کم‌مصرف هستند.

از طرفی روز اول پر از گل‌وگیاه است. در جای‌جای روز اول می‌توانید گیاهان سرزنده‌ای پیدا کنید که به تصفیه هوا و ساختن فضای خوش‌رنگ و سرزنده مشغولند. همچنین در علی بابا زباله‌ها تفکیک می‌شوند و سطل‌های زباله مختلفی مخصوص تفکیک زباله تعبیه شده‌است. همه علی بابایی‌ها به این موضوع واقفند و تلاششان را می‌کنند که زباله‌هایشان را تفکیک کرده و تا حد امکان از ظروف یک‌بار مصرف استفاده نکنند.

دورکاری در علی بابا

با آمدن کرونا، از همان روزهای اول اسفندماه ۹۸ فرایند کاری در علی بابا تغییر کرد و علی بابایی‌ها دورکار شدند. دورکاری تاثیری در روند کارها نداشت و علی بابایی‌ها خیلی زود با سیستم دورکاری همگام شدند. با تمام این‌ها بعضی روزها، دفتر روز اول همچنان شاهد رفت‌وآمد علی بابایی‌هایی است که دلشان برای روز اول تنگ می‌شود و می‌خواهند چند روز در ماه را در این دفتر کار کنند.

علی بابایی‌ها در دوران کرونا یک «قول نجات‌بخش» به هم دادند و همگی به رعایت پروتکل‌های بهداشتی کمر بستند. هر وقت هم که قرار باشد در دفتر دور هم جمع شوند، برای سلامت خودشان و همکارانشان، پروتکل‌های بهداشتی را تمام‌وکمال رعایت می‌کنند.

قله علی‌بابایی‌ها کجاست؟

علی بابا در دفتر روز اول خلاصه نمی‌شود، اما این دفتر قلب تپنده شرکت سفرهای علی باباست. انسان‌هایی که با مهارت‌‌های گوناگون و تفاوت‌های فردی‌شان جوری کنار هم جفت‌وجور شده‌اند که تجربه شایسته‌ای از سفر برای همه ایران خلق کنند. علی بابایی‌ها تا کجا قرار است پیش بروند و روز اولی باشند؟ حقیقتش را بخواهید، کوه بدون قله، چشم‌انداز همه علی بابایی‌هاست؛ تا هرجا که خورشید بدرخشد و راه را نشانشان بدهد.