گردشگری از این رو که تاثیر مستقیمی بر حوزه‌های مختلف زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی دارد، به‌عنوان سومین صنعت برتر دنیا محسوب می‌شود. به‌همین دلیل است که این صنعت با برنامه‌هایی نظیر توسعه و ترویج توریسم موردحمایت دولت‌ها قرار گرفته است، چراکه به‌عنوان ابزاری برای افزایش درآمد ملی کشورها محسوب می‌شود. از سوی دیگر، گردشگری، صنعتی است که توسعه اقتصادی کشورها را محقق می‌کند، این امر باعث شده که بسیاری از کشورهای جهان با بهره‌گیری از مدیریت صحیح و دانش، برای توسعه گردشگری تلاش کنند. ایران باداشتن جاذبه‌های متعدد گردشگری پتانسیل عظیمی در اختیار دارد که در چند سال اخیر ضمن توجه به این مهم و با برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح، سعی در بهره‌برداری از این صنعت در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و… کرده است. در این میان گردشگری تهران اهمیت ویژه‌ای دارد که به بهبود برنامه‌های توریستی کمک خواهد کرد.
شهر تهران نیز به‌عنوان پایتخت کشورمان از این قاعده مستثنی نبوده و دارای ظرفیت و پتانسیل‌های متعدد گردشگری ملی و بین‌المللی است که مدت‌هاست مورد غفلت واقع شده است. این در حالی است که تجربه کشورهای پیشرو در این حوزه نشان داده توسعه گردشگری در شهرها باعث بهبود زیرساخت‌ها و گسترش جاذبه‌های گردشگری، به‌ویژه جاذبه‌های انسان‌ساز و خدمات رفاهی شهرها می‌شود که این اتفاق در بلند مدت منجر به رشد و گسترش ابعاد مختلف فضایی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهرها خواهد شد.
تهران مرکز برگزاری رویدادهای فرهنگی و سیاسی است، ضمن اینکه، به‌دلیل وجود فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) مقصد اول گردشگران خارجی نیز محسوب می‌شود. ازاین رو، باید در برنامه‌ریزی‌های مربوط به توسعه گردشگری جایگاه خاصی برای آن قائل شده و با اتخاذ سیاست‌های مناسب با توزیع مراکز و تسهیلات گردشگری به رونق این صنعت در کلانشهر تهران کمک کرد. با مجله گردشگری علی بابا همراه باشید تا از جزییات برنامه توسعه گردشگری تهران بیشتر بدانید.
ترویج فرهنگ گردشگری در تهران
با توجه به اهمیت این موضوع به‌تازگی اخباری مبنی بر انعقاد تفاهم‌نامه همکاری میان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران با هدف ترویج فرهنگ گردشگری، توسعه و ترویج خدمات مسافرتی و گردشگری شهری و تبیین هویت پایتخت به‌عنوان یک شهر گردشگرپذیر، در خروجی رسانه‌ها قرار گرفت.
پرهام جانفشان، مدیر‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تهران پیرامون این تفاهم‌نامه همکاری، با بیان اینکه این‌تفاهم‌نامه در ۹ ماده با موضوعاتی چون توسعه و ترویج گردشگری شهری، اجرای نمایشگاه‌های گردشگری و صنایع‌دستی، برگزاری دوره‌های آموزشی و انجام مطالعات‌پژوهشی منعقد شده، گفت: از آنجاکه سازمان فرهنگی‌هنری شهرداری تهران فرهنگسراها و خانه‌های فرهنگ متعددی در همه مناطق و محلات تهران در اختیار دارد، به‌عنوان ظرفیتی مناسب در توسعه، ترویج و آموزش گردشگری و صنایع‌دستی در کلانشهر تهران محسوب می‌شود.
وی ضمن تاکید بر این موضوع که حمایت‌های فنی از موزه‌های تحت‌مدیریت سازمان فرهنگی‌هنری شهرداری تهران و ایجاد ایستگاه‌های اطلاع‌رسانی گردشگری در سطح تهران از دیگر اهداف این تفاهم‌نامه به‌حساب می‌آید، عنوان کرد: همه این امکانات ظرفیت ویژه‌ای برای ترویج گردشگری در پایتخت فراهم کرده است که امیدواریم با توجه به محورهای اصلی موجود در این تفاهم‌نامه هویت تهران را به عنوان یک شهر گردشگرپذیر تبیین کنیم.
بر اساس این گزارش، مواردی چون فرهنگ‌سازی درباره اصل موضوع گردشگری و تبدیل کردن آن به یک فرهنگ، بسترسازی و آماده‌سازی مکانی، با فراهم شدن زیرساخت و سخت‌افزار مرتبط با گردشگری، در راستای ایجاد حس امنیت در گردشگران، معرفی مکان‌های گردشگری تحت پوشش سازمان فرهنگی هنری و اطلاع‌رسانی گسترده درباره مکان‌های گردشگری شهر تهران از محورهای اصلی این تفاهم‌نامه است.
علاوه‌براین بر اساس اظهارات دست‌اندرکاران امر، گسترش گردشگری مجازی از دیگر فعالیت‌هایی است که می‌تواند باعث تغییر ذائقه مردم شود که در این تفاهم‌نامه به آن پرداخته شده است.
چگونه تهران به شهری گردشگرپذیر تبدیل می‌شود؟
جانفشان در پاسخ به این سوال که چگونه می‌توان شهر تهران را به یک شهر گردشگرپذیر تبدیل کرد، افزود: از آنجا که بیشتر گردشگران خارجی از فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) وارد ایران می‌شوند، حداقل یک شب در تهران اقامت خواهند داشت، این فرصتی است که باید آن را مغتنم شمرد. از‌این‌رو با یک برنامه‌ریزی مدون می‌توان با معرفی ظرفیت‌های گردشگری از این پتانسیل استفاده کرد؛ چنانچه این فعالیت به‌درستی صورت گیرد، می‌تواند منجر به افزایش مدت اقامت گردشگران در پایتخت شود.
وی در ادامه تصریح کرد: متاسفانه به‌دلیل غفلت‌هایی که تاکنون پیرامون جاذبه‌های گردشگری تهران صورت گرفته، همواره تصور عمومی مبنی بر این است که تهران صرفا شهر کار است و فقط اداره‌ها، وزارتخانه‌ها، بیمارستان‌ها و… در آن وجود دارد. این در حالی است که باید این چارچوب‌ها را شکسته و با گردشگرپذیر کردن تهران، این شهر را به یک شهر بانشاط تبدیل کنیم.
مفاد تفاهم‌نامه
بر اساس این گزارش، همکاری در توسعه و ترویج خدمات مسافرتی، گردشگری شهری، اجرای برنامه‌ها و طرح‌های فرهنگی، هنری، آموزشی و پژوهشی مرتبط با بخش گردشگری و صنایع دستی، تشکیل کمیته مشترک هماهنگی برای بررسی دقیق زمینه‌های همکاری، شامل همکاری در برگزاری تورهای تهران‌گردی نظیر «تهران با تو»، راه‌اندازی خط اتوبوس گردشگری شهر تهران در دو مسیر اصلی طهران قدیم و تهران امروز، ایجاد کیوسک‌های خدمات گردشگر و آغاز فعالیت مراکز اقامتی در تهران مهم‌ترین موضوعات این تفاهم‌نامه همکاری است.
همچنین همکاری در برگزاری دوره‌های آموزشی راهنمایان گردشگری، مدیریت فنی دفاتر خدمات مسافرتی و آموزش صنایع دستی توسط موسسه آموزش شهر، ایجاد کتابخانه مرجع و تخصصی در حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در تفاهم‌نامه موردنظر پیش‌بینی شده است.
همکاری در ترویج فرهنگ موزه‌گردی و صدور مجوز برای موزه‌های سازمان فرهنگی هنری، مشارکت در ایجاد بازارچه و نمایشگاه صنایع دستی و برگزاری برنامه‌های متنوع در مناسبت‌هایی مانند هفته گردشگری، روز موزه، عید نوروز و… نیز از دیگر مفاد این تفاهم‌نامه است.
