بیش از یک سال است که ویروس کرونا وارد زندگی ما شده و گویا قرار هم نیست به این راحتی‌ها دست از سرمان بردارد. خاطرمان است که سال گذشته همه با ترس و لرز در خانه نشسته بودیم و با تحریم عید دیدنی و سفر امیدوار بودیم این ویروس منحوس شرش را کم کند. یک سال گذشت و نه تنها شر کرونا از سرمان کم نشد، بلکه، به تازگی ویروس جهش یافته کرونا در جهان شیوع یافته و نگرانی‌های تازه‌ای را در کشور ما نیز به‌وجود آورده است و حالا هم صحبت منع سفر در نوروز پیش آمده.
این وضعیت از یک سو و تحمل بیش از یک سال خانه‌نشینی و منع سفر و محدودیت تردد از سوی دیگر وضعیت بدی را برای همه ما به‌وجود آورده است؛ در کنار هم این‌ها صحبت‌های ضد و نقیض و اظهارات گاه و بیگاه مسئولان ستاد مقابله با کرونا و دست‌اندرکاران صنعت گردشگری پیرامون سفرهای نوروزی ۱۴۰۰ نیز شرایط بدی را رقم زده است.
حال، سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که آیا منع تردد و ایجاد محدودیت در سفر در یک سال گذشته کاری از پیش برده و مانع از شیوع ویروس کرونا شده و یا با پاک کردن صورت مساله تنها موجب ضعف صنعت نوپای گردشگری کشورمان شده‌ایم؟ اگر پاسخ به این سوال برای شما هم مانند ما مهم است، در این گزارش با ما همراه شوید.
ایجاد محدودیت در سفر درمان این درد نیست
آنچه از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور تا کنون شاهد آن بودیم منع تردد و ایجاد محدودیت در سفر از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا بود که با فرا رسیدن هر مناسبتی مانند عید نوروز، تعطیلات تابستانی و… به شدت آن افزوده می‌شد.
حال در شرایطی که از یک سو مردم از خانه‌نشینی خسته شده و از سوی دیگر، فعالان صنعت گردشگری هم نمی‌خواهند فرصت دیگری را در نوروز ۱۴۰۰ از دست بدهند اخباری شنیده شده مبنی بر اینکه سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا، معتقد است اگر در هتل بتوانیم افراد را تحت نظارت و رعایت پروتکل‌ها اسکان دهیم، بسیار ایمن‌تر از این است که در جا‌های دیگری که کنترلی روی آن‌ها وجود ندارد، اسکان داده شوند.
در این اخبار به نقل از علیرضا رئیسی سفرها در چهار دسته تقسیم‌بندی شده است:
- گروه اول شامل افرادی می‌شود که با تور به سفر می‌روند. این سفرها از قبل تحت نظارت تور برنامه‌ریزی شده و هتل و گردش‌هایی که می‌روند، بر اساس برنامه‌ریزی و زیر نظر خواهد بود که سازمان گردشگری می‌تواند آن را پوشش دهد.
- گروه دوم افرادی هستند که ممکن است برای رزرو هتل و اسکان‌شان با تور هماهنگ کنند، اما با ماشین شخصی یا پرواز و… سفر کنند. این گروه هم قابلیت نظارت و کنترل را دارند.
- بنابر اظهارات رئیسی گروه سوم افرادی هستند که خودشان به مسافرت می‌روند و ممکن است به ویلا‌ها و جا‌های دیگری روند که تحت نظارت نیستند.
- گروه چهارم هم مسافرانی هستند که در محل سفر اقدام به چادر زدن می‌کنند.
معاون امور بهداشت وزارت بهداشت با استناد به این تقسیم‌بندی گفته بود می‌توان گروه یک و دو را تحت نظارت و کنترل قرار داده و سفر گروه چهارم را ممنوع کرد، اما مشکل با گروه سوم باقی می‌ماند که واقعا خیلی قابل کنترل و نظارت نیستند.
این اظهارات که بیش از یک هفته از آن می‌گذرد، بارقه‌هایی از امید را در میان مردم و فعالان حوزه گردشگری روشن کرد و همه امیدوار بودند که در کنار زندگی مسالمت‌آمیز کنار کرونا بتوانند نوروز ۱۴۰۰را کمی متفاوت‌تر بگذرانند. اما به تازگی، صحبت‌های جدیدی از سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا بر خروجی رسانه‌ها قرار گرفته مبنی بر اینکه پیش‌بینی می‌شود نوروز امسال نیز سفر ممنوع شود، چون چاره‌ای جز ممنوعیت سفر برای حفظ جان مردم وجود ندارد.
علیرضا رئیسی پیرامون این موضوع گفته است: کرونای انگلیسی مانند بنزین روی آتش است که ناگهان شعله‌ور می‌شود و پیش‌بینی می‌شود با کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور موج چهارم کرونا در فروردین‌ماه در کشور شعله‌ور شود که در این صورت نوروز امسال نیز سفر ممنوع خواهد شد.
علیرضا رئیسی
باید یاد بگیریم در دنیای کرونایی زندگی کنیم
با توجه به وضع موجود و اما و اگرهایی که در این مدت شیوع ویروس کرونا با آن روبه‌رو بودیم برای پاسخ به این سوال که آیا منع تردد و ایجاد محدودیت در سفر می‌تواند کاری از پیش برده و مانع از شیوع ویروس کرونا شود، به سراغ یک پژوهشگر حوزه اقتصاد گردشگری رفتیم.
مرتضی خاکسار در پاسخ به این سوال به خبرنگار ما گفت: شیوع ویروس کرونا مختص به یک مقطع زمانی خاص نیست، گویا قرار است ویروس کرونا با ما باشد و هیچ‌کس نمی‌داند دقیقا چه زمانی از شر آن خلاص خواهیم شد. در چنین شرایطی، دیگر دستورالعمل‌های مقطعی نمی‌تواند چاره کار باشد.
وی ادامه داد: به‌طورکلی، این یک حقیقت است که کره زمین با آن روبه‌رو شده است. بنابراین، نباید تنها به جنبه منفی آن نگاه کنیم و آن را تهدیدی برای بشر تلقی کنیم. به بیان دیگر، این شرایط می‌تواند به‌عنوان یک فرصت در بسیاری از جنبه‌های زندگی بشر در نظر گرفته شود.
خاکسار خاطرنشان کرد: از سوی دیگر، به‌طور خاص صنعت گردشگری به‌عنوان یک صنعت میان رشته‌ای که بیش از ۱۵۰ عنوان شغلی به آن وابسته است بیشترین لطمه را از این ماجرا دیده و در این میان فعالان این حوزه به شدت مظلوم واقع شده‌اند؛ دلیل این امر عدم وجود برنامه‌ریزی صحیح برای ارائه راهکار مناسب در این شرایط خاص است.
وی تاکید کرد: این در حالیست که پیش از این دنیا با ویروس‌هایی مانند سارس، ابولا و… مواجه شده بود. از همان زمان بسیاری از کشورهای پیشرو در حوزه گردشگری برنامه‌هایی را برای شرایط این‌چنینی در دستور کار خود قرار دادند و اکنون شاهد هستیم که در شرایط بهتری در حال گذار از این بحران هستند. حال سوالی که در اینجا پیش می‌آید این است که ما چقدر از این شرایط درس گرفته و چقدر خودمان را برای چنین روزهایی آماده کرده بودیم؟
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال، گفت: جهان همواره با مسائل این‌چنینی روبه‌رو بوده است؛ به بیان دیگر، به موازات افزایش جمعیت انسانی در سرتاسر جهان بعد اقتصادی صنعت گردشگری مورد توجه دولت‌ها قرار گرفت و به المان‌هایی که تا پیش از آن مورد توجه نبود، پرداخته شد، اما در کشور ما پیرامون این موضوع هیچ برنامه‌ریزی وجود نداشته است.
وی در ادامه صحبت‌هایش عنوان کرد: اکنون ویروس کرونا باعث شد سازمان بهداشت جهانی و سازمان جهانی گردشگری با یک سازوکار متحد برنامه‌ای جهانی داشته باشد که این می‌تواند نقطه عطفی برای صنعت گردشگری تلقی شود. از این رو، به نظر می‌رسد با آموزش عمومی رعایت پروتکل‌های بهداشتی مربوط به کووید۱۹ در سرتاسر دنیا می‌توان از این فرصت استفاده کرد چراکه، این ویروس همیشه با ماست بنابراین باید یاد بگیریم در دنیای کرونایی زند گی کنیم.
خاکسار بیان کرد: وقتی می‌گویم باید برنامه‌ریزی داشته باشیم بدان معناست که نمی‌توان با نادیده گرفتن صنعت گردشگری با این ویروس مقابله کرد. مسافرت نیاز انسان و غذای روح اوست و نمی‌توان انسان را از این کار منع کرد. بنابراین، لازم است شکل بسته‌بندی صنعت گردشگری را در این دوران تغییر دهیم.
مرتضی خاکسار
وی ادامه داد: حال سوال اینجاست چه کسی باید برای شکل نوین صنعت گردشگری برنامه‌ریزی کند؟ در جواب باید گفت آژانس‌های مسافرتی، هتلداران و فعالان صنعت گردشگری با نظارت و حمایت دولت و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این وظیفه را بر عهده دارند.
خاکسار تصریح کرد: بنابراین، برای جلوگیری از بروز بسیاری از مشکلات اجتماعی و اقتصادی باید به این باور برسیم که نیاز است به صنعت عظیم گردشگری کمک کنیم و پیرامون آن برنامه‌ریزی داشته باشیم. در چنین شرایطی می‌توان امیدوار بود معضلات اقتصادی و بیکاری در این حوزه رفع شود، معضلات اجتماعی کاهش پیدا کند، مردم بار دیگر نشاط و روحیه خود را بازیابند و مجددا شاهد بروز اتفاقات مثبتی در این حوزه باشیم.
با ویروس کرونا صنعت گردشگری را به حاشیه رانده‌ایم
سفرهای نوروزی می‌تواند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور اجرایی شود
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در رابطه با وضعیت سفر در نوروز ۱۴۰۰ به خبرنگار ما گفت: طی جلساتی که با ستاد ملی مقابله با کرونا داشتیم، دو مدل سفر را به این ستاد پیشنهاد دادیم که می‌تواند با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور اجرایی شود.
ولی تیموری ادامه داد: نخستین مدل پیشنهادی ما سفر با تور است که در آن گردشگران از خدمات تور استفاده و در مراکز اقامتی مجاز که تحت نظارت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است، اقامت می‌کنند. در مدل دوم سفر هم افراد تور خریداری نمی‌کنند اما در شهر مقصد باید در مراکز اقامتی مجاز و تحت نظارت وزارتخانه مذکور اقامت کنند.
وی با بیان اینکه هدف از ارائه این مدل‌ها نظارت کامل و دقیق دولت بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی در طول سفر از سوی گردشگران و مسافران نوروزی است، خاطرنشان کرد: از این رو، این موضوع به استانداران اعلام شده که در نوروز ۱۴۰۰ ایجاد کمپ‌های گردشگری، چادر زدن، اقامت گردشگران در اماکنی مانند مدارس، زائرسراها، حسینیه‌ها و… ممنوع است.
پس در نهایت در مورد منع سفر در نوروز…
بر اساس این گزارش، در حالی سفرهای نوروزی به‌دلیل اظهارات ضد و نقیض تصمیم‌گیرندگان آن در هاله‌ای از ابهام است که مسوولان و فعالان صنعت گردشگری اصرار به برقراری شرایط عادی ایام نوروز در مقاصد گردشگری دارند. در هرحال، باید منتظر ماند و دید تصمیم‌گیرندگان اصلی چه تصمیمی برای این صنعت می‌گیرند؟
