اشتراکات فرهنگی، مذهبی و جغرافیایی ایران با عراق باعث شده این کشور ظرفیت تبادل گردشگری بالایی نسبت به دیگر همسایههای ایران، با کشورمان داشته باشد. تعداد زیادی از شیعیان ساکن عراق ایران را به عنوان یکی از اولین مقاصد گردشگری مذهبی، تفریحی و سلامت خود انتخاب میکنند.
سیر پیشرفت کرونا در موجهای سوم تا پنجم و بسته شدن همه مرزهای مشترک با کشورهای همسایه باعث شد سفر گردشگران عراقی به ایران خیلی محدود شود. پیش از آن سالانه حدود ۹ میلیون نفر بین ایران و عراق جابهجا میشدند.
ابتدای آذرماه، شهر مشهد میزبان برگزاری همایشی تحت عنوان فعالان حوزه گردشگری ایران و عراق بود. این گردهمایی با حضور معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، رییس فراکسیون گردشگری مجلس شورای اسلامی، رییس کمیته گردشگری کمیسیون ذی ربط، سرکنسول ایران در بصره و کربلا و همچنین رئیس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و آژانسهای گردشگری استانهای ایلام، خراسان رضوی، کرمانشاه و آذربایجان غربی تشکیل شد.
این نشست که دو روز به طول انجامید، با محوریت توسعه مناسبات گردشگری ایران و عراق پیش رفت.
به گزارش ایرنا، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی در این جلسه به اهمیت گردشگری مذهبی و زیارت در خراسان رضوی اشاره کرد و از حمایت شرکتهای گردشگری رسمی عراق به عنوان سیاست قطعی وزارت میراث فرهنگی برای تسهیل گردشگری منطقه خبر داد.
وی همچنین به هموار شدن مسیرهای زمینی و باز شدن مرزها اشاره کرد و از برنامههایی در خصوص برپایی نمایشگاههای موضوعی مثل گردشگری سلامت در عراق سخن گفت.
در این نشست همچنین سند همکاری گردشگری در حوزه ورود گردشگران عراق به ایران امضا شد و پس از آن درخواست ایران از شرکتهای کشور عراق برای راه اندازی سامانهای در وزارت خارجه مطرح شد. با راه اندازی سامانه مذکور روند صدور روادید از طریق خدمات الکترونیک امکانپذیر خواهد بود.
دولت عراق نیز در این نشست از لغو ویزای زمینی گفت و درخواست داشت تا مانند روادید هوایی، ویزای زمینی نیز حذف شود. همچنین بحث حذف عوارض خروج از ایران در جهت تسهیل گردشگری ایران به عراق از سوی عراق مطرح شد.
در پایان این نشستها ۲۰ قرارداد بین شرکتهای عراقی و ایرانی امضا شد. یکی از مفاد این قراداد مناسبسازی قیمت تورهای گردشگری به ایران بود.
ورود گردشگران عراقی به کردستان
پس از امضای تفاهم نامه بین ایران و عراق، هفته گذشته اولین گروه گردشگران عراقی وارد استان کردستان شدند و اولین تور گردشگری اقلیم شمال عراق وارد ایران شدند.
به نقل از خبرگزاری ایسنا، مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان، گویلیان از ورود یک گروه ۹ نفره عراقی از مرز زمینی باشماق مریوان خبر داد. او در ادامه از برنامهریزیهای انجام شده از جمله سفر به دریاچه زیبار استان کردستان، موزه مردمشناسی خانه کرد سنندج و بازدید از بازارهای تاریخی و مناطق گردشگری شهر آبیدر در کردستان برای گردشگران کشور عراق گفت.
این تور گردشگری با رعایت کامل دستورالعملهای گردشگران خارجی و در شرایطی ایمن از مکانهای دیدنی استان کردستان بازدید کردند.
گویلیان همچنین در ادامه از رونق گرفتن واحدهای خدمات گردشگری در استان کردستان گفت و برای تسهیل هرچه بیشتر رونق توریستی در منطقه از تشدید نظارت بر واحدهای گردشگری مثل هتلها و رستوران ها در استان کردستان خبر داد.
اعلام آمادگی استان ایلام برای ورود گردشگران عراقی
بنابر گزارش منتشر شده در وبگاه خبرگزاری مهر، رئیس انحمن گردشگری کشور عراق عص روز پنجشنبه طی سفری که به استان ایلام داشت، گفت زمینه سفر گردشگران عراقی به ایلام فراهم است.
او ضمن بازدید از مراکز درمانی و مکانهای گردشگری استان ایلام در قالب تور سه روزه از شهر سرابله و بازار قدیمی آن دیدن کرد و با فرصتهای توریستی استان ایلام آشنا شد.
دلیمی در ادامه خاطرنشان کرد باتوجه به نزدیکی استان ایلام به مرز مهران و وجود امکانات درمانی مناسب، برنامهریزیهای لازم برای توسعه گردشگری سلامت بین دوکشور و اعزام بیماران عراقی به استان ایلام انجام خواهد شد.
بازدید گردشگران عراقی از استان همدان
در پی توافق ایران و عراق درخصوص بازدید گردشگران عراقی از ۱۵ استان ایران، همدان نیز اعلام آمادگی خود را برای جذب توریستهای عراقی اعلام کرد.
معاون گردشگری استان همدان در مصاحبهای با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: در لیست ۱۵ استان مطرح شده تنها استانهای مرزی و زیارتی ذکر شده بود، اما امیدواریم بتوانیم مانند دیگر استانها در جذب مسافران عراقی خوب عمل کنیم.
خاکسار همچنین گفت هفتههای آتی استان کرمانشاه و کردستان به طور مشترک برنامهای برای گردشگران عراقی در نظر گرفتهاند که استان همدان هم در آن حضور خواهد داشت.
او اعلام کرد در این مرحله صرفا متکی بر جذب گردشگر هستند وقصد آشنایی گردشگران با موقعیتهای استان همدان را دارند. در همین خصوص با یک سری از آژانسهای مسافرتی عراق همکاریهایی صورت گرفته تا پکیجهای مخصوصی را در اختیار مسافران و گردشگران قرار بدهند تا به همین واسطه با استان همدان و موقعیت های توریستی آن آشنا شوند.
استان گلستان و فارس؛ دو مقصد جدید گردشگران عراقی
استانهای دیگر به جز همدان اقدام به برنامهریزی تورهای آشنایی گردشگران زدهاند. محسن نژاد، معاون گردشگری استان فارس در مصاحبهای با خبرگزاری ایرنا گفت: با توجه به ابلاغ دستورالعملهای جذب توریستهای خارجی در نظر داریم با برگزاری فم تور صنعت گردشگری و رسانه، نشستی با کشور عراق برگزار کنیم.
در این نشست که با حضور نمایندگان واحدهای صنفی گردشگری، مثل هتلداران و رستورانداران و آژانسهای مسافرتی برگزار شد، راهکارهای برای جذب هرچه بیشتر گردشگران خارجی ارائه و بررسی شد.
محسننژاد در ادامه به اهمیت احیای خط هوایی پرواز شیراز به نجف پرداخت و گفت پرواز مستقیم به شیراز میتواند باعث افزایش حضور گردشگران در استان فارس شود.
نماینده استان گلستان هم در نشست مشترک مدیران و فعالان حوزه گردشگری کشور عراق به ظرفیتهای استان گلستان به عنوان مقصد جدید گردشگری کشور عراق اشاره کرد.
گردشگری غذا؛ انتخاب اول گردشگران عراقی
در سال ۲۰۲۱، تعداد ۳۷ شهر جهان به عنوان شهر خلاق خوراک معرفی شد. کرمانشاه تنها نماینده ایران به عنوان شهر خلاق بود.
گوهری، مدیر کل میراث فرهنگی استان کرمانشاه در مصاحبهای با خبرگزاری ایرنا، به فم توری که هفته گذشته به کرمانشاه سفر کرده بودند اشاره کرد و گفت که یکی از اولویتهای مطرح شده از سوی گردشگران عراقی اهمیت غذا و خوراک در انتخاب مقصد سفرشان است.
او در ادامه به اهمیت برندسازی در صنعت گردشگری غذا و خوراک اشاره کرد و گفت باتوجه به این که کرمانشاه در یونسکو به عنوان شهر خلاق غذا معرفی شده، میتوان روی جذب گردشگران خارجی از این راه سرمایهگذاری کرد.