در چند روز گذشته انتشار خبری مبنی بر تغییر قیمت عوارض خروج از کشور در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ سروصدای زیادی در فضای مجازی و رسانه‌ها به وجود آورد. خبرها حاکی از این بودند که عوارض خروج از کشور در سال آینده به طور ناگهانی با رشدی ۱۴ برابری همراه خواهد شد!
این مقدار که گفته شده بود از ۴۰۰ هزار تومان به ۵ میلیون و دویست هزار تومان افزایش پیدا می‌کند، باعث واکنش‌های زیادی از سوی مردم شد؛ چرا که مقدار گفته شده برای عوارض خروج حتی بیشتر از یک ماه حقوق مصوب وزارت کار است!
سخنگوی دولت: تاکنون هیچ افزایش قیمتی برای عوارض خروج اعمال نشده است
در همین باره سخنگوی دولت در واکنش به خبرهای منتشرشده به ایلنا گفت: در حال حاضر عوارض خروج از کشور هیچ افزایشی نداشته و در لایحه مطرح شده، تنها پیش‌بینی کل درآمد دولت از عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۱ برآورد شده است. این مقدار هم به سبب کاهش محدودیت‌های کرونایی در سال آینده است.
بهادری گفت درسال آینده پیش‌بینی کرده‌ایم که سفرهای خارجی افزایش داشته باشد، با در نظر گرفتن این پیش‌بینی درآمد دولت از این بخش هم نسبت به سال گذشته افزایش خواهد داشت. او در ادامه گفت البته این مسئله هم وجود داشت که از دوت قبل پیشنهاداتی برای به‌روزرسانی نرخ عوارض خروج از کشور مطرح شده بود، اما در هیات دولت این مسئله مطرح نشد.
لازم به ذکر است درآمد دولت از خروج مسافران در لایحه بودجه سال ۹۹ (شروع کرونا) حدود یک هزار و ششصد میلیون تومان محاسبه شده بود که در سال ۱۴۰۰ این رقم به یک‌باره به ۱۱۰ میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. در لایحه سال آینده این مقدار به هزارو پانصد میلیارد تومان رسیده است. به عبارتی دیگر درآمد کل دولت از این بخش در سال آینده حدود ۱۴ برابر خواهد شد.
یکی از مواردی که در خبر روزهای گذشته به آن اشاره نشده، همین مسئله بود که در سال گذشته، پیشروی بیماری کووید-۱۹ و بسته شدن اکثر مرزها باعث کاهش شدید سفرهای خارجی شد و طبعا درآمد دولت هم از این بخش تقلیل پیدا کرد.
بنابراین منطقی‌تر است اگر میزان درآمد سال ۱۴۰۱ را با شرایط پیش از کرونا یعنی سال‌های ۹۹ و ۹۸ بسنجیم.
البته هنوز مسئولین و متولیان امر واکنش رسمی و دقیقی به این خبر نداشته‌اند.
میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در نشست خبری اخیر خود، رقم دقیقی را برای عوارض خروج از کشور اعلام نکرد و گفت هنوز هیچ رقمی نهایی نشده است.
عوارض خروج از کشورهای سال‌های گذشته چقدر بود؟
بر اساس بودجه اعلام‌شده سال ۱۳۹۸، پیش از شروع کرونا، عوارض خروج از کشور برای هر مسافر ایرانی که قصد خروج از کشور را داشت معادل ۲۲۰ هزار تومان بود. این رقم برای سفر دوم به میزان ۵۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد. افرادی که بیش از سه سفر انجام دهند، تا ۱۰۰ درصد افزایش نرخ عوارض خواهند داشت.
در سال ۱۳۹۹ هم این مقدار برابر با ۲۶۴ هزار تومان به ازای هر مسافر شد که با افزایش تعداد سفرها مشمول افزایش ۵۰ و ۱۰۰ درصدی می‌شدند.
با بسته‌شدن مرزها و شروع قرنطینه در اکثر کشورها در سال ۱۴۰۰، عوارض خروج از کشور هم افزایش پیدا کرد. این رقم در سال ۱۴۰۰ برای هر مسافر ایرانی ۴۰۰ هزار تومان برای سفر اول، ۶۰۰ هزارتومان برای سفر بعدی و هشتصد هزارتومان برای سالانه سه سفر و بیشتر باید می‌پرداختند.
با توجه به سیر صعودی نرخ عوارض خروج از کشور، پیش‌بینی مردم این بود که عوارض در سال آینده نیز افزایش پیدا خواهد کرد که تا به امروز هنوز جزئیات قطعی از نرخ به ازای هر مسافر از سمت دولت اعلام نشده است.
درحال‌حاضر هنوز آیین‌نامه اجرایی پس از تحویل لایحه بودجه به دولت نوشته نشده است. بهتر است منتظر بمانیم تا پس از تدوین آیین‌نامه اجرایی جزئیات عوارض خروج از کشور به چه صورت خواهد شد.
چرا عوارض خروج از کشور مدام تغییر می‌کند؟
یکی از سوالاتی که این دو روز بین واکنش‌های مردم به خبر پنج میلیون تومانی شدن عوارض خروج از کشور وجود داشت، دلیل این نوسانات قیمتی در عوارض بود.
اگر کمی قبل‌تر را نگاه بیندازیم، مثلا سال ۱۳۹۶، قیمت عوارض خروج از کشور ۷۵ هزارتومان تصویب شد که به شکل ناگهانی در سال ۹۷ به ۲۲۰ هزارتومان رسید. دلیل این افزایش‌های ناگهانی چیست؟
دولتمردان و مسئولین این مقدار را متاثر از حجم سفرها و برنامه‌ریزی‌های هر دولت برای استفاده از بخش گردشگری می‌دانند. چرا که این عوارض خرج همین صنعت می‌شود. بنابراین با افت ظرفیت‌های گردشگری و کاهش درآمد دولت، این هزینه افزایش پیدا خواهد کرد.
چرا خبر افزایش عوارض خروج از کشور به ۵ میلیون و دویست هزار تومان صحت نداشت؟
باتوجه به توضیحات قبلی فکر می‌کنم متوجه شده باشید فرآیند قیمت‌گذاری برای عوارض خروج از کشور به چه شکل است. دولت ابتدا یک تخمین از درآمد سال آینده خود به مجلس اعطا می‌کند و پس از تصویب آن در مجلس و تدوین آیین‌نامه، مقدار این هزینه به ازای هر فرد مشخص می‌شود.
سو برداشتی که در اخبار منتشرشده در این باره وجود داشت، این بود که اعلام شد درآمد حاصل از خروج هر مسافر در سال آینده ۱۴ برابر خواهد شد. یعنی ۱۴ برابر هزینه فعلی که ۴۰۰ هزارتومان است.
اما کل مسئله به این شکل است که در سال ۱۴۰۰ دولت با افت شدید درآمد حاصل از خروج کشور روبه‌رو شد، مقداری حدود ۱۱۰ میلیارد تومان. همین درآمد در سال ۹۹ چیزی حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومان بود!
توانگر، یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفتگو با خبرگزاری ایسنا در خصوص همین مسئله گفت شیوع کرونا و واکسینه نشدن کشورهای متفاوت باعث شد دولت سیزدهم درآمد بسیار پایینی از خروج مسافر و عوارض مربوط به آن داشته باشد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز از پیشنهاداتی درباره افزایش قیمت عوارض خروج از کشور خبر داد. او گفت یک سری طرح ها مثل افزایش عوارض به شکل درصدی از بلیت مسافر در مجلس مطرح شده است که هنوز برای دولت مطرح نشده است.
حرف آخر: آیا نرخ عوارض خروج از کشور ثابت خواهد ماند؟
اگر به سیر تغییرات قیمت عوارض خروج کشور توجه کنیم، می‌توانیم انتظار داشته باشیم که این مقدار امسال هم دستخوش تغییراتی خواهد شد. اما اینکه این مقدار صعودی ۱۴ برابری داشته باشد، اندکی دور از انتظار است، چرا که دولت تا امروز کاهش درآمد از این بخش را در کارنامه داشته و ۱۴۰۰ را سال خوبی برای درآمدزایی از این بخش ندانسته است.
لذا پیش‌بینی ما از قیمت عوارض خروج از کشور در سال ۱۴۰۰ مقداری کمتر از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان خواهد بود.
جانباز جنگ عیدی و حقوق ندارد.
زیر ۲۵ % گفتند که از فقر بمیرد.
ولی برای خودشان ثروت و خودرو تصویب کردند؟! و ایران را و فرهنگ ایثار و شهادت را نابود کردند.
می گویند :
جانباز ۷۰ % که شایدفقط یک روز جبهه بوده و ظاهرش بسیار سالم است ماهیانه ۱۵ ملیون تومان حقوق می گیرد.
و جانبازان عزیز زیر ۲۵ % که شاید همه ۸ سال جبهه بوده باشند ماهیانه ۲ ملیون که عیدی و پاداش و سهم دیگر هم ندارد.
مجلس ۱۰ سال است که
( طرح حذف درصد جانبازان ) و طرح
( هر یک ماه حضور در جبهه را یک درصد جانبازی ) و
( تسری حقوق جانبازان به زیر ۲۵ % )
را مسکوت گذاشت .
یعنی بودن در جبهه را قبول ندارد !؟ و بچه های جبهه و جنگ را فقیر و بدبخت کرد؟!
مگر جانباز ۷۰ % روزی ۷ بار صبحانه و ۷ بار ناهار و ۷ بار شام می خورد که ۷ برابر جانباز ۲۴ % حقوق می گیرد .
و دنیا؛ این رانت و ظلم و تبعیض را به شماتحریم و جنگ می دهد؟!