جاهای دیدنی ماسوله به خانه‌های زیبای محلی و بازار و موزه‌های آن ختم نمی‌شود. اکثر گردشگران خارجی که به گیلان سفر می‌کنند حتما سری هم به ماسوله می‌زنند؛ این علاقه گردشگران خارجی به ماسوله نشان می‌دهد شهرت ماسوله جهانی و زیبایی آن کم‌نظیر است.
شاید قبل از این فکر می‌کردید ماسوله فقط یک روستا با خانه‌های قدیمی در میان جنگل مه‌آلود است اما مطمئن باشید با خواندن این راهنما متوجه خواهید شد خیلی از جاهای دیدنی ماسوله بیرون از شهر هستند و کمتر کسی از آنها خبر دارد.
فرقی نمی‌کند یک سفر خانوادگی به ماسوله را برنامه‌ریزی کرده‌اید یا می‌خواهید در اطراف ماسوله کوهنوردی، جنگل‌نوردی یا عکاسی کنید، این یک راهنما برای برنامه‌ریزی سفر به ماسوله است.
در ادامه به صورت مختصر با همه جاهای دیدنی ماسوله، اطراف ماسوله و تاریخ آن آشنا خواهید شد.
اول کمی از موقعیت و مشخصات ماسوله بدانیم بعد به سراغ جاذبه‌های گردشگری برویم.
ماسوله کجاست؟
ماسوله در منطقه‌ای کوهستانی در جنوب استان گیلان و میان جنگل‌های انبوه قرار گرفته است. فاصله مرکز ماسوله تا مرز استان زنجان حدود ۲ کیلومتر و تا محدوده استان اردبیل یعنی منطقه گیلوان حدود ۱۰ کیلومتر است.
در کل برای سفر به ماسوله ۲ مسیر وجود دارد. جاده فومن به ماسوله از سمت گیلان و جاده ماجلان به ماسوله از طرف استان اردبیل. ماجلان آخرین روستای استان اردبیل در مسیر جاده خلخال به ماسوله است.
جاده‌ای که از سمت روستای ماجلان به ماسوله می‌رسد یک مسیر قدیمی برای عبور کاروان‌های پیاده یا چهارپایان بود که بعدها با بزرگتر شدن روستاهای واقع در مسیر و راه‌سازی امکان عبور خودرو هم فراهم شد.
در سال‌های اخیر این جاده مورد توجه قرار گرفت. در زمان نوشتن این مقاله پروژه آسفالت و ایمن‌سازی جاده ماجلان به ماسوله در حال تکمیل شدن است. هنوز بخش‌هایی از جاده خاکی است.
جاده قدیمی دسترسی به ماسوله همان جاده فومن به طرف ماسوله است که در تمام سال باز است.
نزدیک‌ترین مسیر برای رسیدن به ماسوله از تهران، همان جاده قزوین رشت تا منطقه سراوان و بعد ادامه مسیر در جاده سراوان به فومن است. حالا که گفتیم ماسوله کجاست؟ فاصله شهرهای مختلف را هم بع شما می‌گوییم.
فواصل جاده‌ای ماسوله تا شهرهای اطراف:
فاصله تهران تا ماسوله: ۳۸۰ کیلومتر
فاصله زنجان تا ماسوله: ۱۷۰ کیلومتر
فاصله لاهیجان تا ماسوله: ۱۱۱ کیلومتر
فاصله انزلی تا ماسوله: ۹۹ کیلومتر
فاصله اردبیل تا ماسوله: ۲۶۳ کیلومتر
فاصله قزوین تا ماسوله: ۲۵۵ کیلومتر
فاصله فومن تا ماسوله: ۳۲ کیلومتر
فاصله رشت تا ماسوله: ۵۵ کیلومتر
فاصله رامسر تا ماسوله: ۱۸۵ کیلومتر
وجه تسمیه ماسوله
وجه تسمیه ماسوله به‌طور کلی به چند نظریه مختلف برمی‌گردد که هر یک از آنها تفسیرهای خاص خود را دارند. نام شهر ماسوله با تلفظ اصلی «موسلاه» به زبان تالشی از قرن هشتم و نهم هجری به همین صورت کنونی بوده است. این نشان‌دهنده ریشه عمیق تاریخی و فرهنگی این منطقه است.
برخی معتقدند که نام ماسوله برگرفته از کوهی به نام «ماه‌سالار» است و در ابتدا این ناحیه «ماسالا» نامیده می‌شد که بعدها به ماسوله تغییر یافته است.
نظریه دیگری وجود دارد که بر اساس آن، کلمه «ماسوله» از دو واژه «ماس» (به‌معنای کوه و مانع) و «اوله» (به‌معنای بلند) تشکیل شده است. این ترکیب می‌تواند به معنای «کوه بلند» یا «کوه مانند» باشد.
در زبان‌های سانسکریت و پهلوی، ماسوله به معنای «ماه کوچک» یا «سرزمین ماه کوچک» نیز تفسیر شده است. برخی افراد بر این باورند که نام ماسوله از «موصل»، شهری در اقلیم کردستان، گرفته شده و اهالی ماسوله در ابتدا کرد بوده‌اند. این نظریه اما پشتوانه تاریخی محکمی ندارد و مورد تردید پژوهشگران قرار گرفته است.
شباهت نام ماسوله به «ماسال» و دیگر مناطق اطراف نشان می‌دهد که ساکنان ماسوله از کهنه ماسوله به شهر فعلی نقل مکان کرده‌اند.
این تنوع در نظریات نشان‌دهنده تاریخ غنی و پیچیده این منطقه است و هر یک از این تفسیرها می‌تواند ابعاد مختلفی از فرهنگ و تاریخ مردم این سرزمین را نمایان کند.
آب و هوای ماسوله
آب و هوای ماسوله مثل اکثر مناطق گیلان معتدل، دارای تابستان‌های گرم و زمستان‌های سرد است. دمای هوا در تابستان حداکثر به حدود ۳۰ درجه سانتی‌گراد و در زمستان‌ها به حدود دمای صفر می‌رسد.
هوای مه‌آلود در فصل‌های بهار، پاییز و زمستان در ماسوله دیده می‌شود و زمستان‌های آن برفی و یخبندان است.
اگر گردشی ماجراجویانه برنامه‌ریزی می‌کنید حواستان باشد که آب‌و‌هوای ماسوله همیشه مساعد نیست. اگر در زمستان و پاییز به ماسوله سفر می‌کنید برای راه‌های لغزنده زنجیرچرخ داشته باشید و کفش مناسب بپوشید.
روزهای میانی تابستان هوا شرجی و آسمانِ بدون ابر آبی‌رنگ خودنمایی می‌کند.
بهترین فصل سفر به ماسوله
ماسوله با اقلیم مطبوع و محیط طبیعی دلپذیر، در هر فصل جذابیت‌های خاص خود را به نمایش می‌گذارد و مقصدی عالی برای گردشگران در تمام طول سال است.
ماسوله در بهار؛ رنسانس طبیعت در ماسوله
با آغاز بهار، طبیعت دوباره جان می‌گیرد و ماسوله در لباس سبز و شادابی می‌پوشد. چمنزارها و درختان با گل‌های رنگارنگ پوشیده می‌شوند و هوای لطیف و دلنشین، احساس آرامش و سرزندگی را به گردشگران هدیه می‌دهد. پیاده‌روی در دل طبیعت بکر و عکاسی از جلوه‌های ناب بهار در ماسوله، تجربه‌ای فراموش نشدنی برای شما خواهد بود.
ماسوله در تابستان؛ ماسوله در آغوش گل‌های شمعدانی
تابستان در ماسوله، با رنگ‌های شاد و زنده گل‌های شمعدانی در بالکن خانه‌ها، فضایی رنگین‌تر و جذاب‌تر را به وجود می‌آورد. گرما و آفتاب تابستانی، ماسوله را به مقصدی عالی برای استراحت و لذت بردن از طبیعت کوهستانی تبدیل می‌کند.
ماسوله در پاییز؛ رنگارنگی دل‌انگیز ماسوله
پاییز در ماسوله، با رنگ‌های قرمز، نارنجی و زرد برگ درختان، به اوج زیبایی خود می‌رسد. ماسوله در این فصل، در پوششی از رنگ‌های طبیعی و حیرت‌انگیز، منظره‌ای فراموش نشدنی را به نمایش می‌گذارد.
ماسوله در زمستان؛ سفیدی بکر ماسوله
زمستان در ماسوله، با پوششی سفید از برف، زیبایی و صلابت خاصی به این شهر می‌دهد. پیاده‌روی در کوچه‌های برفی ماسوله، و تماشا منظره برفی از بلندی کوه‌ها، تجربه‌ای فراموش نشدنی برای شما خواهد بود.
تاریخچه و معماری ماسوله
در بسیاری از مناطق کوهستانی ایران روستاهایی به سبک پلکانی وجود دارد اما در میان آنها فقط چند مورد مثل ماسوله شهرت پیدا کردند. این شهرت باعث شد تا درآمد مردم وابسته به گردشگری شود.
اینطور که در تاریخ روایت شده حدود هزار سال قبل در منطقه‌ای که الان به آن ماسوله قدیم می‌گویند محلی بوده برای خرید و فروش محصولات کشاورزی، لوازم فلزی، چرم، آذوقه زمستان و هر چیز دیگری که اهالی شمالی و جنوبی کوهستان تولید می‌کردند.
در آن دوره مسیر فومن به زنجان یک مسیر مهم و حیاتی بوده است. گویا در زمستان‌های آن دوره این مسیر نسبت به بقیه راه‌ها بهتر بود. در نظر داشته باشید جاده‌هایی مثل اسالم به خلخال وجود نداشت و همین حالا هم اگر برف‌روبی مداوم انجام نشود طی چند ساعت بارش به راحتی بسته می‌شود.
نزدیکی قلعه رودخان به این منطقه هم نشان دهنده اهمیت استراتژیک مسیرهای این منطقه است.
همین تجارت و عبور کاروان‌ها باعث شد به مرور زمان عده‌ای در محل ماسوله قدیم ساکن شوند و مرکزی برای مبادله کالا شکل بگیرد. این رونق تجاری تا جایی ادامه پیدا کرد که کاروانسراهایی در مسیر ساخته شد.
در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ سال قبل در اثر اتفاقی که دقیقا معلوم نیست چه بود، ساکنان ماسوله قدیم آنجا را ترک کردند و ماسوله جدید را در فاصله ۱۰ کیلومتری ساختند. برخی می‌گویند شیوع طاعون باعث این مهاجرت شد و برخی می‌گویند زلزله یا جنگ‌های محلی دلیل اصلی بوده است.
در زمین ماسوله قدیم یا کهنه ماسوله اکتشاف‌های زیادی انجام شده که نشان می‌دهد خانه‌هایی در این منطقه وجود داشته، آهنگری می‌کردند و زندگی جریان داشته است. حالا زمین صاف که فقط تکه سنگ‌هایی در آن پراکنده شده باقی مانده است.
در ماسوله جدید هم حضور امامزاده عون و وفات وی در همین نقطه آنجا را به یک زیارتگاه مورد توجه سایر روستاهای اطراف تبدیل کرد.
همه این موارد که گفته شد در کنار چشمههای آب شرب فراوان و زمین‌های سرسبز مناسب دامداری، باعث اهمیت ماسوله شد.
ویژگی‌های خاص معماری خانه های ماسوله
معماری خانه‌های ماسوله، یکی از منحصر به فردترین و چشم‌نوازترین نمونه‌های معماری بومی ایران است که با توجه به شرایط اقلیمی و توپوگرافی خاص منطقه، به وجود آمده است.
پلکانی: خانه‌های ماسوله به صورت پلکانی و در شیب کوه ساخته شده‌اند. این نوع معماری، علاوه بر زیبایی بصری، باعث می‌شود که هر خانه از نور خورشید کافی بهره‌مند شود و از دید همسایگان پنهان بماند.
بام مسطح: بام هر خانه، حیاط خانه بالایی را تشکیل می‌دهد و به عنوان فضایی برای فعالیت‌های روزانه و حتی باغچه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مصالح بومی: مصالح بومی مثل سنگ، چوب، کاهگل و خشت در ساخت خانه‌ها به کار رفته است.
مصالح مقاوم: این مصالح به دلیل استحکام و مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی نامساعد منطقه، انتخابی مناسب برای ساخت خانه‌ها در ماسوله بوده‌اند.
سیستم زهکشی: سیستم زهکشی در خانه‌های ماسوله به گونه‌ای طراحی شده که آب باران به طور طبیعی به پایین سرازیر می‌شود و از ایجاد سیل و آسیب به خانه‌ها جلوگیری می‌کند.
راهروهای مشترک: راهروهای مشترک در کنار خانه‌ها به عنوان فضایی برای رفت و آمد اهالی و همچنین به عنوان فضایی برای قرار گرفتن مغازه‌ها و کارگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
ساختار خاص: خانه‌های ماسوله به دلیل شیب کوه، با ساختاری خاص و با استفاده از ستون‌ها و تیرهای چوبی، به طور کامل به سنگ‌های کوه متصل شده‌اند و استحکام لازم برای مقاومت در برابر زلزله را دارند.
معماری خانه‌های ماسوله، نمونه‌ای بارز از هماهنگی انسان با طبیعت است. این معماری، با بهره‌گیری از شرایط خاص اقلیمی و توپوگرافی منطقه، زندگی را برای ساکنان آن راحت‌تر و زیباتر کرده است.
حالا برویم سراغ جاهای دیدنی ماسوله جدید یا همان بهشت مه‌آلود.
جاهای دیدنی ماسوله
خانه‌های ماسوله و سبک معماری آنها جذاب‌ترین بخش ماسوله است. خانه‌هایی سنتی، پنجره‌های چوبی، گلدان‌هاش شمعدانی چیده شده در ایوان‌ها زیبایی خاص ماسوله است.
برای آشنایی با سایر جاذبه‌های گردشگری از خود ماسوله شروع می‌کنیم و بعد دیدنی‌های اطراف ماسوله را یک به یک معرفی خواهیم کرد.
بازارچه ماسوله
بازارچه ماسوله از جاهای دیدنی ماسوله بوده و مثل بازارهای بزرگ و طولانی نیست که ساعت‌ها در بین مغازه‌ها قدم بزنید؛ اینجا چند مغازه، دستفروش، قهوه‌خانه، غذاخوری و کارگاه از دوران طلایی ماسوله به جا مانده است.
اکثر مغازه‌ها فروشنده صنایع دستی، سوغاتی، ظروف مسی و برنجی، ادویه، ترشی و خوراکی هستند.
زمانی اینجا کاروانسرا داشت و بازارش محل مبادله تاجرها بود. کاروان‌هایی از منطقه آذربایجان به گیلان می‌آمدند یا برعکس، از ماسوله رد می‌شدند. به همین دلیل ماسوله تبدیل به یک مرکز تجاری بین دو منطقه شده بود.
از ابتدای ورود به بازار ماسوله تا انتهای آن انواع بوهای خوشمزه مسافران را مجبور می‌کند توقف کنند. بوی کباب، باقالی پخته، آش رشته، آش دوغ و کمی بوی قلیان که البته توصیه نمی‌شود.
زیباترین مغازه‌های بازار ماسوله فروشنده‌های عروسک کاموایی و کیف‌های گلیمی دست‌دوز هستند. خیلی‌ها که قصد خرید هم ندارند فقط برای دیدن این زیبایی در شلوغی بازار قدم می‌زنند.
اگر می‌خواهید بعد از بازدید از جاهای دیدنی ماسوله با لباس محلی عکس بگیرید بالای بازار لباس‌های محلی زنانه و مردانه برای اجاره هست.
موزه‌های ماسوله
اگر راهنماهای قدیمی مربوط به جاهای دیدنی ماسوله را خوانده باشید، در آنها موزه مردم‌شناسی ماسوله را معرفی کرده‌اند اما در حال حاضر این موزه خصوصی تعطیل شده است. به جای آن سه موزه کوچک دیگر فعال هستند.
موزه حیات وحش، موزه مجاور بقعه و موزه میراث فرهنگی سه موزه فعال و از جاهای دیدنی ماسوله هستند.
موزه حیات وحش مجموعه‌ای است از حیوانات تاکسیدرمی شده که محل زندگی آنها مناطق اطراف است. موزه حیات وحش در کنار بازار قرار دارد.
موزه میراث فرهنگی یک خانه تاریخی است که در آن آثاری از دوران قاجاریه جمع‌آوری کرده‌اند. اگر موزه را پیدا نکردید از اهالی بپرسید محله «کشه سر» کجاست شما را راهنمایی می‌کنند. موزه بزرگی نیست اما نگاهی به آن ضرر هم ندارد.
موزه امامزاده مجموعه‌ای است از سنگ مزارهای قدیمی، ضریح قدیمی امامزاده، کتاب و آثاری از دوره تیموری و صفوی. همزمان با زیارت امامزاده می‌توانید سری هم به موزه بزنید.
بازدید از هر سه موزه وقت زیادی نمی‌گیرد و در نهایت برای آنها یک ساعت وقت در نظر بگیرید.
بقعه امامزاده عون بن علی
بقعه عون بن علی از نوادگان امام علی (ع) است و در میان مردم جایگاه مهمی دارد. این بقعه در کنار مسجد جامع ماسوله است. اکثر مراسم‌های مذهبی مثل آئین علم‌بندان در ماه محرم در همین مسجد اجرا می‌شود.
این امامزاده چندین بار تعمیر شده و حتی تاریخ و توضیحات یک تعمیر اساسی را که در زمان فتحعلی شاه انجام شده روی کتیبه‌ای در داخل امامزاده نوشته‌اند. در سال‌های گذشته ضریح فلزکاری شده به جای ضریح چوبی قدیمی نصب شد.
رودخانه ماسوله یا ماسوله رودخان
ماسوله رودخان همان رودخانه‌ای است که از بالای کوهستان و از چشمههای بالا دستی و برف‌های در حال آب شدن سرچشمه می‌گیرد. این رود از میان ماسوله می‌گذرد و بعد از ماسوله مسیرش را در کنار جاده ماسوله ادامه می‌دهد و در انتها شالیزارهای برنج را آبیاری می‌کند.
در داخل ماسوله دیواره بلندی در کنار رود ساخته‌اند تا جلوی ورود سیلاب‌ها را به داخل شهر بگیرد.
آبشارهای ماسوله
مناطق کوهستانی گیلان پر از چشمه، رودخانه و باریکه‌های آب است پس باید آبشارهای کوچک و بزرگی هم پیدا شود.
در نزدیکی ماسوله ۲ آبشار نسبتا کوچک وجود دارد. در ادامه با این آبشارها و موقعیت هرکدام آشنا می‌شوید.
آبشار ماسوله رودخان
از نام آبشار مشخص است روی رودخانه ماسوله که معرفی کردیم قرار دارد. این آبشار در غرب ماسوله و در ابتدای جاده ماجلان قرار دارد. اگر مسیر رودخانه را در جهت مخالف ریزش آب دنبال کنید بعد از پیاده‌روی کوتاهی به آبشار می‌رسید.
اگر با خودرو شخصی سفر کرده‌اید آبشار در نزدیکی پارکینگ ماسوله است.
آبشار تریشوم
آبشار تریشوم در همان مسیری که کوهنوردان برای صعود به قله تریشوم می‌روند قرار دارد.
مسیر دستیابی به آن از طریق جاده فومن به ماسوله نرسیده به شهر ماسوله از یک جاده فرعی به سمت آبشار است. بعد از دوراهی اشکلت با حدود ۱ ساعت و نیم پیاده‌روی به آبشار می‌رسید. با توجه به این که آبشار روی نقشه‌هایی مثل گوگل‌مپ مشخص نیست بهتر است از راهنماهای محلی کمک بگیرید.
آبشار کوشم
ارتفاع آبشار کوشم ۳۰ متر است و در انتهای دره جنگلی ماسوله و در ارتفاعات این منطقه قرار دارد. مسیر زیبای دسترسی به این آبشار با شیبی ملایم و در امتداد رودخانه بوده و برای علاقه‌مندان به کوهنوردی بسیار جذاب است.
پس از حدود یک ساعت کوهنوردی و عبور از چند آبشار کوچک، به یک دیواره سنگی می‌رسید که آب از بالای آن به پایین می‌ریزد و آبشار کوشم را به وجود می‌آورد.
آبشار خُرَّم بو
این آبشار یکی از بکرترین جاذبه‌های طبیعی ماسوله و از جاهای دیدنی ماسوله است و در کنار جنگل‌های اطراف، فضایی شبیه به بهشت را به وجود می‌آورد.
برای رسیدن به آبشار خرم بو، باید پس از عبور از بازار ماسوله، حدود دو کیلومتر کوهپیمایی کنید. وجود جاده نداشتن تا این آبشار باعث حفظ طبیعت بکر آن شده است. آبشار خرم بو از ارتفاع ۲۰ متری به پایین می‌ریزد.
در مسیر رسیدن به آبشار خرم بو، می‌توانید از سایت سنگ‌نوردی، آبشار کوچک خربو و بقعه امامزاده هاشم دیدن کنید. همچنین، نوشیدن آب گوارای چشمه ماسوله تجربه‌ای لذت‌بخش خواهد بود.
آبشار لارچشمه
آبشار لارچشمه یک جاذبه طبیعی زیبا و منحصر به فرد در نزدیکی روستای ماسوله و از جاهای دیدنی ماسوله است. با ارتفاع حدود ۶ متر، این آبشار در دل جنگل‌های سرسبز شمال ایران واقع شده و زیبایی خاصی به محیط اطراف خود می‌بخشد.
لار چشمه درست پیش از روستای ماسوله و در کنار جاده فومن قرار دارد. وجود حوضچه‌های آبی در پایین آبشار، فضایی دلنشین و آرامش‌بخش ایجاد کرده است.
در نزدیکی این آبشار که از جاهای دیدنی ماسوله محسوب می‌شود، قهوه‌خانه‌ها، استراحتگاه‌ها و رستوران‌هایی وجود دارد که تجربه‌ای کامل از طبیعت‌گردی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورند.
قله شاه معلم یا ماسوله داغی
قله شاه معلم از جاهای دیدنی ماسوله با ارتفاع ۳۰۵۸ متر جزو معدود قله‌های بالای ۳۰۰۰ متر استان گیلان است. کوهنوردان زیادی در طول سال این قله را برای صعود انتخاب می‌کنند چون مسیر و منظره اطراف آن بسیار زیبا و دست‌نخورده است.
طبق گفته‌های مردم بومی در گذشته‌های دور زاهدی در دامنه این کوه زندگی می‌کرد که لقبش «معلم» بود. او وصیت کرده بود او را در بلندترین نقطه همین کوه دفن کنند و مردم هم بعد از مرگش همین کار را کردند. البته صحت این گفته‌ها مشخص نیست.
ماسوله داغی هم از کلمه داغ به معنی کوه در زبان آذری گرفته شده و به معنی کوه ماسوله است.
فاصله مستقیم قله شاه معلم از جاهای دیدنی ماسوله تا ماسوله حدود ۱۰ کیلومتر است. اکثر کوهنوردانی که می‌خواهند از زیبایی مسیر لذت ببرند و به دنبال چالش‌های تمرین کوهنوردی نیستند از مسیر خط الرأس که منظره زیبایی از شما و جنوب دارد به شاه معلم می‌روند. برای صعود از این مسیر باید تا منطقه کهنه ماسوله که در مسیر ماجلان است بروید بعد مسیر فرعی به سمت شاه معلم را دنبال کنید.
قله تریشوم
قله دیگری که ارتفاع ۲۴۷۰ متری دارد و کوهنوردان به آن علاقه دارند تریشوم است. برای صعود به تریشوم از جاده فومن به ماسوله به «روستای زودل» بروید و بعد از آن مسیر حدود ۱۰ کیلومتری تا قله را طی کنید.
ییلاق للندیز
این ییلاق کمتر شناخته شده در شرق ماسوله قرار دارد. جاده ماشین‌رو ندارد و فقط یک راه پیاده‌رو در میان جنگل که در اثر رفت‌وآمد زیاد پوشش گیاهی آن از بین رفته مشخص است.
با کمک راهنماهای محلی و پیاده‌روی حدود ۲ ساعته می‌توانید به این منطقه ییلاقی که از جاهای دیدنی ماسوله است، برسید. توجه داشته باشید که هیچ امکانات رفاهی و اقامتی وجود ندارد. فقط یک چشمه آب در للندیز هست.
چوپان‌ها گله‌های گوسفند را از روستاهای اطراف به للندیز می‌آورند. منظره چشم‌نواز در کنار صدای زنگوله گوسفندها یک فضای آرامش‌بخش کم‌نظیر می‌سازد.
پارک جنگلی ماسوله
پارک جنگلی ماسوله یکی از بزرگ‌ترین و زیباترین پارک‌های این منطقه است که با وسعت حدود ۲۴۰۰ هکتار، تنوع زیستی و چشم‌اندازهای بی‌نظیری را ارائه می‌دهد.
این پارک که از جاهای دیدنی ماسوله است بین ۸۰۰ تا ۱۸۰۰ متر از سطح دریا قرار دارد. پارک جنگلی ماسوله نه تنها یک مکان تفریحی است، بلکه به عنوان محلی برای محافظت از گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری نیز شناخته می‌شود. درختان فندق، راش، ممرز، توسکا و گیاهان دارویی از جمله پوشش گیاهی این پارک هستند.
امامزاده هاشم
امامزاده هاشم، در مسیر رسیدن به آبشار خرم بو و پس از عبور از چشمه ماسوله قرار دارد. این بقعه که از جاهای دیدنی ماسوله است، آرامگاهی با معماری ساده و صمیمی بوده که در کنار دیوارهای کاه‌گلی، درب چوبی قدیمی و پنجره‌های ارسی با شیشه‌های رنگی، فضایی روحانی و دلنشین را به وجود آورده است.
بنای امامزاده هاشم از جاهای دیدنی ماسوله، از آجر و کاهگل ساخته شده و نمای بیرونی آن چهار گوش و دو طبقه است. در داخل، تاقی هشت ضلعی با سقفی بلند، فضایی دلباز را ایجاد کرده است. مجموعه بنا شامل یک اتاق (مسجد و زائرسرا)، کفش‌کن، انباری و اتاق اصلی (حرم) می‌شود.
محوطه امامزاده هاشم، با دیوارهای کاه‌گلی و گورستانی در اطراف آن، مکانی مناسب و آرام برای کمپینگ است. می‌توانید در زیر سایه درختان تنومند اطراف بقعه و پرچین سنگی حیاط، استراحت کنید و از طبیعت زیبا لذت ببرید.
ییلاق کوربار ماسوله
ییلاق کوربار، یکی از زیباترین ییلاق‌های استان گیلان و از جاهای دیدنی ماسوله است که در دل کوه‌های سرسبز و جنگلی واقع شده است. این منطقه با مسیر دسترسی دیدنی و جذاب خود، به عنوان یکی از بهترین مسیرهای طبیعت‌گردی ایران شناخته می‌شود.
مسیر رسیدن به ییلاق کوربار از جاهای دیدنی ماسوله، چند ساعته و نسبتا سخت است. شیب ملایم و در برخی نقاط شیب تند، تجربه‌ای چالش‌برانگیز برای کوهنوردان و طبیعت‌گردان فراهم می‌آورد.
زیبایی‌های طبیعی و مناظر خیره‌کننده این منطقه، تمام خستگی‌ها را از بین می‌برد و لحظاتی فراموش‌نشدنی را رقم می‌زند. این ییلاق مکانی مناسب برای عکاسی، کوهنوردی و پیاده‌روی است.
ییلاق آندره
ییلاق آندره، یکی دیگر از ییلاق‌های زیبا در بخش سردارجنگل فومن و از جاهای دیدنی ماسوله است. این ییلاق در فاصله ۵ کیلومتری از ماسوله و در مرز بین گیلان و زنجان واقع شده است. آندره با طبیعتی زیبا و جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر، مقصدی محبوب برای گردشگران و طبیعت‌گردان است.
این ییلاق در مسیر جاده ماسوله به خلخال قرار دارد و دسترسی آسانی دارد.
چشمه آب معدنی علی زاخونی
چشمه آب معدنی علی زاخونی که به نام چشمه «زمزمه» نیز شناخته می‌شود، یکی از پدیده‌های طبیعی منحصر به فرد استان گیلان است. آب این چشمه حاوی بیکربنات است و رنگ نارنجی آن به دلیل نزدیکی به معدن است.
طعم آب چشمه آب معدنی علی زاخونی که از جاهای دیدنی ماسوله محسوب میِ‌شود، تلخ و نامطلوب است، اما گفته می‌شود که نوشیدن آن برای درمان مشکلات گوارشی و ریوی مفید است. ساکنان محلی معمولاً آب چشمه را با مقداری شکر مخلوط کرده و مصرف می‌کنند.
کاروانسراهای ماسوله
ماسوله، به دلیل موقعیت استراتژیک خود در گذشته، دارای کاروانسراهای متعددی است که نمادی از رونق تجارت در این منطقه بودند.
کاروانسرای حاجی فیضی: این کاروانسرای ۳ طبقه از جاهای دیدنی ماسوله بوده و در سال‌های اخیر مرمت و بازسازی شده است و تجارت‌خانه‌ای اصلی در گذشته ماسوله بوده است. کاروانسرای حاجی فیضی، نمونه‌ای زیبا از معماری دوره پهلوی اول محسوب می‌شود.
کاروانسرای میرزای ماسوله: این کاروانسرا نیز یکی از جاهای دیدنی ماسوله و از آثار ملی ایران به شمار می‌آید و بازدید از آن خالی از لطف نیست.
محوطه باستانی ماسوله
محوطه باستانی ماسوله، یا کهنه ماسوله، در ۶ کیلومتری شمال غرب ماسوله فعلی قرار دارد. این منطقه در گذشته زیستگاه اولیه اهالی ماسوله بوده و اولین آثار صنعت فلزکاری (ذوب آهن) در آن کشف شده است.
محوطه باستانی ماسوله از بخش‌های تاریخی و باستانی جاهای دیدنی ماسوله است که به درک تاریخچه و قدمت ماسوله کمک می‌کند.
غذاهای سنتی ماسوله
بعد از بازدید از جاهای دیدنی ماسوله بهتر است کمی هم شکم‌گردی کنید. ماسوله هم مانند دیگر شهرهای گیلان غذاهای شمالی و خوشمزه محلی دارد که بیشتر آنها در رستوران‌های ماسوله سرو می‌شود: کباب ترش، باقلا قاتق، میرزاقاسمی و شامی کباب، مرغ ترش، ترش تره و… اشاره کرد.
سوغات شهر ماسوله
با سر زدن با بازار ماسوله با تنوع بالایی از سوغاتی‌های خوراکی و صنایع دستی روبه‌رو می‌شوید که سخت است آنها را ببینید و خرید نکنید.
سوغاتی‌های خوراکی: ماهی، زیتون، رب انار، رب نارنج، انواع مربا، چای، برنج، ، لواشک، گلپر، شیرینی‌های محلی و…
صنایع‌دستی: گلیم، محصولات حصیری، شال و جوراب، صنایع چوبی و فلزی، لباس‌های محلی و…
امکانات رفاهی ماسوله
اگر تصمیم دارید برای بازدید از جاهای دیدنی ماسوله به این منطقه سفر کنید، بهتر است بدانید که ماسوله، منطقه‌ای گردشگری است و برای سفر به ماسوله خیالتان بابت امکانات رفاهی آن راحت باشد:
- پارکینگ
- آنتن‌دهی تلفن و اینترنت
- سرویس بهداشتی عمومی
- انواع رستوران
- اقامتگاه
- فروشگاه و سوپرمارکت
- عابربانک
- مسجد و نمازخانه
- داروخانه
روستاهای اطراف ماسوله
روستاها و شهرهای شمالی معمولا فاصله کمی با همدیگر دارند و با یک برنامه‌ریزی می‌توانید در یک روز هم جاهای دیدنی ماسوله را ببینید و هم از چند روستا بازدید کنید. روستاهای اطراف و جاهای دیدنی ماسوله:
- ماکلوان حدودا ۳۵ کیلومتر با ماسوله فاصله دارد.
- ماسال حدودا ۴۵ کیلومتر با ماسوله فاصله دارد.
- دهستان آلیان حدودا ۳۵ کیلومتر با ماسوله فاصله دارد.
- ییلاق زودل سر حدودا ۷ کیلومتر با ماسوله فاصله دارد.
اقامت در ماسوله
برای اقامت در ماسوله و دیدن جاهای دیدنی ماسوله می‌توانید یک از گزینه‌های کمپینگ، اقامتگاه‌های بومگردی یا هتل های ماسوله را انتخاب کنید. البته برای اقامت داخل روستا می‌توانید در خانه‌های محلی بمانید ولی برای کمپینگ بهتر است به پرک جنگلی ماسوله بروید.
هتل‌های ماسوله
- هتل سه ستاره آرام
- هتل آپارتمان سه ستاره نوید
- هتل دو ستاره آریا ماسوله
- هتل تک ستاره مهران
رستوران های ماسوله
در سفر به این نگین سبز و تاریخی گیلان، تنها بازدید از جاهای دیدنی ماسوله کافی نیست. چشیدن طعم غذاهای محلی و چاشنی‌های گیلکی در سفر به ماسوله، سفر شما را به یادماندنی‌تر می‌کند.
ماسوله رستوران‌های مختلفی دارد که انواع غذاهای شما را به بهترین کیفیت برای گردشگران سرو می‌کنند:
- رستوران نمونه سنتی برادران روحی ماسوله
- رستوران و سفره‌خانه سنتی بامداد
- رستوران خانه معلم
- سفره‌خانه سنتی بام ماسوله
- رستوران ماه سالار کوه
- رستوران هزار پله
- رستوران لار چشمه
- رستوران شب‌های ماسوله
- رستوران آرام
- رستوران تکایاکا
- رستوران آریا
- سفره‌خانه سنتی طلوع
ماسوله برای چه نوع سفرهایی مناسب است؟
اکثر ما ایرانی‌ها به یک نوع سفر علاقه داریم؛ سفر گروهی یا خانوادگی با خودرو شخصی، خوردن ناهار در مقصد و بعد برگشت به محل اقامت؛ اما همه به این نوع سفر علاقه ندارند و خیلی وقت‌ها سفر یک روزه برای مقصدهای جذاب کافی نیست.
ما پیشنهاد می‌کنیم برای برنامه‌ریزی دیدن جاهای دیدنی ماسوله انواع دیگر سفر مثل موارد زیر را در نظر بگیرد:
- اقامت چند روزه و گردش در تمام جاهای دیدنی ماسوله
- کوهنوردی و صعود به قله‌ها
- بازدید از ماسوله و بعد از آن سفر به زنجان یا اردبیل
- شرکت در جشنها یا مراسم‌های مذهبی
درباره جشنها تقویم مشخصی وجود ندارد و به طور معمول برگزار کننده‌های تور ماسوله از قبل اطلاع‌رسانی می‌کنند.
مراسم علم‌بندان ماسوله که در ایام محرم برگزار می‌شود مشهور است و عکاسان زیادی برای ثبت تصاویر این مراسم با شکوه و سر زدن به جاهای دیدنی ماسوله به ماسوله سفر می‌کنند.
درباره انواع دیگر سفر ادامه راهنما به شما کمک می‌کند راحت‌تر تصمیم بگیرید.
کلام آخر
ماسوله نگین گیلان است که سالانه گردشگران بسیاری برای بازدید از جاهای دیدنی ماسوله به این منطقه سفر می‌کنند؛ نگینی مینیاتوری از زیبایی‌های چهارفصل گیلان. چیزی که در میان راهنماهای مربوط به جاهای دیدنی ماسوله کمتر به آن توجه می‌شود مردم ماسوله است. مردمی تالش‌زبان که از گذشته تا حال پذیرای مهمان‌ها بودند و هیچ وقت از شلوغی و سر و صدای گردشگرها گلایه نکردند.
شاید همین خوش‌اخلاقی مردم ماسوله باعث شده تا گردشگرها عاشق این شهر شوند.
در ادامه بخوانید: زیباترین روستاهای ایران؛ سفر به طبیعتی بکر و دل‌انگیز
یک هتل خیلی تمیز و لوکس کنار رودخانه نزدیک ماسوله رفتیم عالی بود. هتل سیلوانه silvaneh.com