حس و حال قرار گرفتن در دژها و قلعه‌هایی که ۴۰۰۰ سال پیش ساخته شده‌اند، چگونه است؟ اگر شما هم مثل کنجکاو هستید، بازدید از قلعه قمچقای در استان کردستان می‌تواند پاسخی برای حس کنجکاوی شما باشد.
قلعه قمچقای یکی از شاهکار معماری باستانی ایران به شمار می‌رود. این قلعه تاریخی با قدمتی بیش از ۴۰۰۰ سال یکی از جاهای دیدنی کردستان محسوب می‌شود.
با ورود به قلعه قمچقای، با منظره‌ای فوق‌العاده از دیوارهای بلند و مستحکم مواجه می‌شوید که حدود ۲۰۰ متر ارتفاع دارد. این قلعه، به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه‌اش، از سه جهت به پرتگاه‌هایی عمیق و مخوف مشرف است که دژ را به یک مکان تسخیرناپذیر تبدیل کرده است.
قلعه قمچقای یا دره شاهان، با فضای مرموز و تاریخی‌اش، تجربه‌ای منحصر‌به‌فرد را برای بازدیدکنندگان رقم می‌زند و یادآور عظمت و استقامت ایران در دوران باستان است. اگر می‌خواهید بیشتر از این دژ باستانی بدانید با مجله گردشگری علی بابا همراه شوید.
قلعه قمچقای کجاست؟
قلعه قمچقای چه بخش‌هایی دارد؟
چگونه از تهران به قلعه قمچقای برویم؟
قلعه قمچقای چقدر قدمت دارد؟
معرفی قلعه قمچقای
قلعه قمچقای، یکی از برجسته‌ترین آثار باستانی ایران است که در ۶۱ کیلومتری شهرستان بیجار و بر فراز یکی از کوه‌های بلند منطقه واقع شده است. این قلعه باستانی در ۴ آبان ۱۳۶۵ با شماره ثبت ۱۷۲۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
عکس از: سایت Fardanews
قلعه قمچقای که در متون تاریخی به نام قلعه دره شاهان نیز شناخته می‌شود، به عنوان یکی از قلعه‌های مهم و تاریخی ایران در دوره‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته و اهمیت آن به دلیل موقعیت استراتژیک و ساختار دفاعی آن بسیار برجسته است.
عکس از: سایت Google maps
این قلعه با دیوارهای بلند و مستحکم، مخازن آب و پناهگاه‌های زیرزمینی، نشان‌دهنده هنر و مهارت‌های معماری باستانی ایران است. کتیبه‌های موجود در این قلعه، با خطوط هیروگلیف و هراتیک، از قدیمی‌ترین کتیبه‌های نیمه‌تصویری ایران به شمار می‌روند و نشانی از ارتباط تاریخی این قلعه با تمدن‌های قدیمی‌تر همچون سومریان دارد.
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
تنها راه ورود به قلعه از شمال، از طریق گذرگاهی باریک و دشوار است که این موضوع بر ارزش دفاعی آن افزوده است. یکی از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد این قلعه، وجود مخازن متعدد آب و پناهگاهی زیرزمینی است که از طریق تونلی سنگی با ۴۱ پله به زیر قلعه راه دارد.
قلعه قمچقای کجاست؟
قلعه قمچقای یا دره شاهان در استان کردستان، ۶۱ کیلومتری شهرستان بیجار، بخش کرانی، روستای قمچقای و داخل منطقه حفاظت‌شده بیجار واقع شده است.
عکس از: سایت Google maps
برای بازدید از قلعه قمچقای باید به شهرستان بیجار در استان کردستان رفته و از آنجا به روستای قمچقای بروید. سپس از روستای قمچقای خودتان را به قلعه دره شاهان برسانید.
لوکیشن قلعه قمچقای روی گوگل مپ
فاصله قلعه قمچقای از تهران
قلعه قمچقای در فاصله ۴۴۱ کیلومتری تهران واقع شده است و با ماشین حدود ۶ ساعت طول می‌کشد. شما می‌توانید با خودروی شخصی یا اتوبوس به شهرستان بیجار بروید. از آنجا نیز با خودروی شخصی یا تاکسی، خود را به روستای قمچقای برسانید و از آنجا مسیر قلعه قمچقای را در پیش بگیرید.
عکس از: سایت Google maps
بهترین زمان سفر به قلعه قمچقای
بهترین زمان برای بازدید از قلعه تاریخی قمچقای در شهرستان بیجار، به عوامل مختلفی از جمله آب‌وهوا بستگی دارد. این قلعه در ارتفاعات منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است، بنابراین شرایط آب‌وهوایی می‌تواند در برنامه‌ریزی سفر شما تاثیرگذار باشد.
عکس از: سایت Google maps
به طور کلی، بهار و پاییز بهترین زمان‌ها برای بازدید از قلعه قمچقای استان کردستان محسوب می‌شوند. در این فصول، آب‌وهوا معتدل و مطبوع است. در فصل بهار، طبیعت اطراف قلعه سرسبز و زیبا و مناظر بدیعی خلق می‌شود. پاییز نیز با رنگ‌های گرم و زیبای خود، چشم‌اندازهای حیرت‌انگیزی را به نمایش می‌گذارد.
عکس از: سایت Wikimedia
اگر به عکاسی از مناظر طبیعی علاقه‌مند هستید، فصل تابستان نیز می‌تواند زمان مناسبی برای سفر به قلعه قمچقای باشد. در این فصل، هوا گرم‌تر است، اما طبیعت اطراف قلعه همچنان دیدنی و سرسبز است.
با این حال، اگر به سفر در شلوغی علاقه ندارید، بهتر است در تعطیلات رسمی و آخر هفته‌ها به این منطقه سفر نکنید.
همچنین توجه داشته باشید که برف و یخبندان در فصل زمستان، بازدید از قلعه را دشوار می‌کند.
تاریخچه قلعه قمچقای
در قلعه قمچقای استان کردستان، کتیبه‌ای به خط هیروگلیف و هراتیک کشف شده است که از قدیمی‌ترین کتیبه‌های نیمه‌تصویری ایران محسوب می‌شود. این کتیبه را با خط سومریان مقایسه کرده‌اند. این قلعه در دوره‌های تاریخی مختلف در دست اقوام گوناگونی بوده است.
عکس از: سایت Neshanmap
از قلعه بزرگ قمچقای در دوره پارت‌ها و ساسانیان نیز استفاده شده است که همزمان با محاصره آتشکده آذرگشسب در تخت سلیمان (۱۰۰ کیلومتری شمال این قلعه) توسط هراکیلوس، امپراتور روم، تخریب شد. در اطراف قلعه، پشته‌های سنگی بسیاری وجود دارد که حصارهایی مربوط به قرون وسطی در آن کشف شده است. این حصارها به شیوه‌ای مهندسی‌شده و عمود بر بستر رودخانه قرار دارند.
معماری قلعه قمچقای
قلعه قمچقای در استان کردستان مساحتی حدود ۵۰۰ مترمربع دارد و حصاری در اطراف آن کشیده شده است که ارتفاع دیواره‌هایش به ۲۰۰ متر می‌رسد. در این حصار، بقایای برج‌های مدوری دیده می‌شود. راه ورودی قلعه در قسمت شمالی قرار دارد و یک گذرگاه باریک و طولانی است که تنها یک نفر و آن هم با دشواری می‌تواند از آن عبور کند.
عکس از: سایت Google maps
با پلکانی شامل ۴۱ پله که در سنگ‌ها کنده شده‌اند، می‌توانید به پناهگاه زیرزمینی قلعه دسترسی پیدا کنید. علاوه بر این، آب انبار و مخازن متعدد آب نیز در قلعه وجود دارد که برای ذخیره آب استفاده می‌شدند. مصالح به کار رفته در ساخت قلعه، سنگ لاشه با ملات است.
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
بخش‌های مختلف قلعه قمچقای
قلعه تاریخی قمچقای، یادگاری از تمدن‌های باستانی و یکی از شاهکارهای معماری در دل کوهستان‌های بیجار است. این قلعه باشکوه که قدمتی هزاران ساله دارد، رازها و شگفتی‌های بسیاری را در خود جای داده است.
عکس از: سایت Google maps
در این مجموعه تاریخی از گذرگاه‌های مخفی و پناهگاه‌های زیرزمینی تا کتیبه‌های باستانی و چشم‌اندازهای نفس‌گیر، همه و همه گویای داستان‌هایی از اقوام و فرهنگ‌های گوناگون هستند که روزگاری در این قلعه زندگی می‌کردند. بیایید با هم سفری هیجان‌انگیز به گوشه و کنار این دژ مستحکم داشته باشیم و از هر بخش آن پرده‌برداری کنیم:
دره قلعه قمچقای
قلعه قمچقای در کنار دره‌ای زیبا و سرسبز قرار دارد که در گذشته به دره شاهان شهرت داشت. این دره با تیغه‌های بلند و پرتگاه‌های مخوف خود، گذر از این منطقه را چالش‌برانگیز و به محافظت از قلعه کمک می‌کرد.
عکس از: سایت Google maps
پرتگاه قلعه قمچقای
قلعه قمچقای از سه جهت جنوب غربی، جنوب شرقی و شرق با پرتگاه‌های بلند و ترسناکی احاطه شده است که دسترسی به آن را دشوار می‌کرد. این پرتگاه‌ها بخشی از سیستم دفاعی طبیعی قلعه محسوب می‌شدند.
دروازه قلعه قمچقای
گذرگاه باریک و طولانی که تنها راه ورودی به قلعه بود، شما را به سمت دروازه قلعه هدایت می‌کند. این دروازه در قسمت شمالی قلعه قرار داشته و در گذشته با برج‌ها و دیوارهای مستحکم محافظت می‌شد.
عکس از: سایت Balad
حصار قلعه قمچقای
حصارها و دیوارهای بلند قلعه، نشانگر قدرت و استحکام آن بودند. این حصارها که در برخی بخش‌ها همچنان پابرجا هستند، قلعه را دربر گرفته بودند و از آن در برابر یورش دشمنان محافظت می‌کردند.
جاهای دیدنی نزدیک قلعه قمچقای
هنگام برنامه‌ریزی برای بازدید از قلعه تاریخی قمچقای، می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری اطراف آن نیز دیدن کنید و سفری چندوجهی و خاطره‌انگیز را رقم بزنید. در اینجا چند مکان دیدنی نزدیک قلعه قمچقای استان کردستان را معرفی می‌کنیم:
عکس از: سایت Google maps
مسجد خسروآباد گروس
مسجد خسروآباد گروس در استان کردستان، شهرستان بیجار، روستای خسروآباد، در حدود ۹۲ کیلومتری قلعه قمچقای قرار دارد. این مسجد تاریخی که با نام مسجد امیر علاءالدین هم شناخته می‌شود، معماری زیبا و منحصربه‌فردی دارد و یادگاری از دوران قاجار است.
عکس از: سایت Wikimedia
مسجد خسروآباد گروس نمادی از معنویت و هنر اسلامی به شمار می‌رود. بازدید از این مسجد تاریخی حس آرامش و معنویت را به شما منتقل خواهد کرد.
عکس از: سایت Instagram
پارک الغدیر
اگر به دنبال فضایی سبز و دلنشین هستید، پارک الغدیر در شهر بیجار می‌تواند گزینه مناسبی باشد. این پارک در حدود ۴۹ کیلومتری جنوب قلعه قمچقای واقع شده است و با درختان سرسبز و امکانات تفریحی خود، مکانی ایدئال برای استراحت و پیک‌نیک است. در اینجا می‌توانید از طبیعت زیبا لذت ببرید و لحظاتی خوش را با خانواده یا دوستان خود بگذرانید.
عکس از: سایت Neshanmap
چنگیز قلعه
در حدود ۴۷ کیلومتری قلعه قمچقای، بر فراز کوهی بلند، چنگیز قلعه خودنمایی می‌کند. این قلعه باستانی که به دوران پس از اسلام بازمی‌گردد، با دیوارهای عظیم خود، یادآور تاریخ پرفرازونشیب این منطقه است.
عکس از: سایت Marefatekerdegar
این قلعه از سنگ و ساروج و به‌ویژه آهک و گچ و در برخی قسمت‌ها از آجر ساخته شده است. بازدید از چنگیز قلعه حس ماجراجویی و کنجکاوی را در وجودتان برمی‌انگیزد و مناظر خیره‌کننده‌ای از کوهستان‌های اطراف ارائه می‌کند.
عکس از: سایت Marefatekerdegar
پل قجور
در حدود ۴۰۵ کیلومتری قلعه قمچقای، روی رودخانه قزل اوزن، پلی تاریخی با معماری زیبا به نام پل قجور یا پل گل قشلاق قرار دارد. این پل چهار دهنه نسبتا بزرگ با قوس‌های جناقی دارد و برای ساخت آن از سنگ، ملات ساروج، آجر و گچ استفاده شده است.
عکس از: سایت Instagram
بازدید از پل قجور حس تحسین و شگفتی را برمی‌انگیزد. همچنین این پل به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بازار بیجار
بازار بیجار در حدود ۴۶ کیلومتری قلعه قمچقای، قلب تپنده شهر بیجار است. این بازار با معماری سنتی و دالان‌های سرپوشیده خود، یادگاری از دوران قاجار است.
در این بازار می‌توانید صنایع دستی محلی، فرش، گلیم، سوغات و خوراکی‌های خوشمزه بیجار را پیدا کنید. گشت‌وگذار در بازار بیجار حس زندگی روزمره مردم محلی را به شما منتقل می‌کند. این بازار به عنوان یکی از آثار باستانی و ملی ایران به ثبت رسیده است.
عکس از: سایت Wikimedia
هر کدام از این جاذبه‌های گردشگری، تجربه‌ای متفاوت و جذاب را برایتان خلق کرده و شما را با تاریخ، طبیعت و فرهنگ غنی این منطقه آشنا می‌کنند. با بازدید از این مکان‌ها در کنار قلعه قمچقای، سفری خاطره‌انگیز را برای خود رقم خواهید زد.
اقامت در نزدیکی قلعه قمچقای
اگرچه در نزدیکی قلعه قمچقای اقامتگاه یا هتل وجود ندارد، اما در شهر بیجار گزینه‌هایی برای اقامت خواهید داشت. شما می‌توانید از میان هتل‌ها، مهمانسراها، یا اقامتگاه‌های محلی یکی را انتخاب کنید که با بودجه و نیازهای شما سازگار باشد.
عکس از: سایت Wikimedia
همچنین، اگر به کمپینگ علاقه‌مند هستید، می‌توانید در مناطق اطراف قلعه که مناسب کمپینگ هستند، چادر بزنید و شب را زیر آسمان پرستاره کوهستان بگذرانید.
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
یکی از هتل‌های معروف بیجار، هتل بام ایران است. این هتل یکی از بهترین گزینه‌‌ها برای اقامت شما خواهد بود. همچنین، شما می‌توانید سوئیت‌هایی را در شهر بیجار رزرو کنید که معمولا قیمت مناسبی دارند و امکانات راحتی را به مسافران ارائه می‌کنند.
تجهیزات موردنیاز در سفر به قلعه قمچقای
سفر به قلعه قمچقای بیجار می‌تواند تجربه‌ای هیجان‌انگیز و فراموش‌نشدنی باشد، اما برای اینکه این سفر خاطره‌انگیز و راحت باشد، بهتر است تجهیزات و لوازم مناسب را به همراه داشته باشید. در اینجا برخی نکات و توصیه‌ها را برای برنامه‌ریزی سفر شما ارائه می‌دهیم:
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
- امکانات موجود در محل: قلعه قمچقای بیجار در یک منطقه کوهستانی و روستایی قرار دارد. در نزدیکی قلعه امکاناتی مانند پارکینگ، رستوران، یا فروشگاه وجود ندارد، بنابراین لازم است لوازم و خوراکی‌های موردنیاز خود را از قبل تهیه کنید.
- لباس مناسب: توجه داشته باشید که قلعه در منطقه‌ای کوهستانی واقع شده است و شرایط جوی می‌تواند ناگهانی تغییر کند. توصیه می‌شود یک کفش مناسب پیاده‌روی و لباس‌های راحت و لایه‌لایه بپوشید تا بتوانید خود را با شرایط آب‌وهوایی مختلف وفق دهید. همچنین، بهتر است لباس‌های گرم نیز به همراه داشته باشید.
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
- وسایل ضروری: برخی وسایل ضروری که باید همراه داشته باشید شامل آب آشامیدنی، خوراکی، کلاه، عینک آفتابی، کرم ضدآفتاب و یک کوله‌پشتی راحت برای حمل وسایلتان است.
- اتراق: در نزدیکی قلعه مکان مناسبی برای اتراق وجود ندارد. اگر قصد اقامت شبانه دارید، باید در شهر بیجار یا روستاهای اطراف اقامت کنید. با این حال، می‌توانید پیک‌نیکی کوتاه در اطراف قلعه داشته باشید و از مناظر زیبا لذت ببرید.
عکس از: سایت Google maps
توصیه‌هایی برای بازدید از قلعه قمچقای
قلعه تاریخی قمچقای با معماری شگفت‌انگیز و تاریخچه جذاب خود، گنجینه‌ای پنهان در دل کوهستان‌های بیجار است. برای اینکه بیشترین لذت را از بازدید از این قلعه ببرید، در ادامه چند توصیه و نکته برای برنامه‌ریزی بهتر این سفر به شما می‌گوییم:
- این قلعه در منطقه کوهستانی قرار دارد، بنابراین از بهار تا پاییز برای سفر به روستای قمچقای مناسب است. همچنین برای اینکه نور خورشید شما را آزار ندهد، بهتر است صبح زود یا عصرگاه را برای بازدید انتخاب کنید. در این ساعت‌ها، نور خورشید ملایم‌تر است و دمای هوا نیز مناسب‌تر خواهد بود.
- قلعه قمچقای بیجار در بیشتر روزهای سال، حتی روزهای تعطیل، برای بازدیدکنندگان قابل دسترسی است.
عکس از: میراث فرهنگی کردستان
- برای بازدید از قلعه قمچقای نیازی به تهیه بلیط نیست و ورود به آن آزاد است.
- بازدید از قلعه قمچقای می‌تواند بخشی از یک سفر چندروزه به منطقه بیجار و جاذبه‌های گردشگری اطراف آن باشد. این منطقه جاذبه‌های طبیعی و تاریخی دیگری نیز دارد که می‌توانید در برنامه سفر خود بگنجانید.
- به یاد داشته باشید که قلعه قمچقای در استان کردستان یک مکان تاریخی و باستانی است، بنابراین مهم است که به محیط اطراف احترام بگذارید و زباله‌های خود را در محیط نریزید. همچنین، مراقب باشید که به دیوارها یا سنگ‌های باستانی قلعه آسیبی وارد نشود.
امیدواریم با رعایت این توصیه‌ها، سفری لذت‌بخش و خاطره‌انگیز به قلعه تاریخی قمچقای داشته باشید. این مکان باستانی گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ است که منتظر کشف شدن توسط شماست.
