رم شهریست با تاریخ هزاران ساله که هنرمندان بزرگی را در دل خود شکوفا کرده است. شهر توریستی رم، موزه‌ها و گالری‌های فراوانی دارد. فرقی نمی‌کند مخاطب حرفه‌ای هنر باشید یا یک دوست‌دار هنر… موزه‌های شهر زیبای رم می‌تواند هر کسی را محو آثار با عظمت خود کند. آثار بزرگ‌ترین و معروف‌ترین هنرمندان جهان را می‌توانید در برترین موزه‌ها و گالری‌های متنوع رم پیدا کنید. نقاشی‌ها، دست‌ساخته‌های مردمان باستان، مجسمه‌ها و یادگار‌های مذهبی در این موزه‌ها و گالری‌ها به نمایش گذاشته شده‌اند.
رم پایتخت کشور پر جاذبه ایتالیاست. این شهر پر رمز و راز، به نوعی سمبل هنر و تاریخ کهن و معاصر اروپاست. اغلب از رم به عنوان موزه‌ای در فضای باز و به وسعت یک شهر یاد می‌کنند. شهری با بناهای سنگی باستان، معماری باروک، کلیساهای دوره رنسانس و بافت شهری کهن که تجربه‌ای فراموش‌نشدنی از تاریخ و هنر اروپا را برایتان خواهد ساخت.
در این مقاله مجله علی بابا تلاش کردیم تا برترین و پر جاذبه‌ترین موزه‌ها و گالری‌های شهر رم را معرفی کنیم. اگر قصد سفر به رم را دارید، حتما از این موزه‌ها که از مهمترین جاهای دیدنی رم هستند، دیدن کنید و با هنر و تمدن رم و بطور کلی اروپا بیشتر آشنا شوید. باید اضافه کنم که تعداد موزه‌ها و گالری‌های شهر توریستی رم بسیار زیاد است و نیاز به یک زمان طولانی دارد تا از همه بازدید کنید. بهتر است قبل از سفر، طبق سلیقه خود، لیستی گلچین‌شده تهیه کنید.
موزه کاپیتولین (Capitoline Museums)
موزه کاپیتولین به گروهی از موزه‌های هنری و باستانی در بالای تپه کاپیتولین گفته می‌شود. این محل تاریخی توسط میکل آنژ بووناروتی (Michelangelo Buonarroti) در سال ۱۵۳۶ طراحی شده است و به مرور، در طول ۴۰۰ سال اجرا شده است. امروزه این موزه متعلق به شهرداری رم است و تلاش کرده تا بافت کهن این تپه باستانی را حفظ کند. این مکان زیبا نه تنها مقر موزه‌های بسیار معروفی است؛ بلکه به خاطر معماری با عظمتش، به عنوان یکی از جاذبه‌های توریستی رم نیز شناخته می‌شود.
اما تاریخ شکل‌گیری آثار این موزه‌ها به سال ۱۴۷۱ باز می‌گردد؛ یعنی زمانی که پاپ مجموعه بسیار گرانبهایی از آثار برنز را به مردم رم اهدا کرد و این آثار باستانی را در این تپه نگهداری کردند. از آن زمان به بعد، موزه کاپیتولین تعداد زیادی از مجسمه‌ها، کتیبه‌ها و آثار باستانی روم را گردآوری کرد. شما در این موزه مجموعه‌ای از هنرهای قرون وسطایی، رنسانس و مجموعه جواهرات و سکه‌های باستانی را خواهید دید.
جالب است بدانید که این موزه با فرمان کلمنت دوازدهم در سال ۱۷۳۴ درهای خود را به روی عموم مردم باز کرد و به عنوان اولین جایی در جهان شناخته می‌شود که لذت تماشای هنر را نه فقط برای افراد خاص، بلکه برای همه مردم بوجود آورد.
دسترسی به موزه کاپیتولین از طریق اتوبوس‌های گردشگری و مترو کلوسئوم بسیار آسان است. شما می‌توانید صوت راهنما به زبان انگلیسی را گوش دهید و با تاریخ و آثار هنری موزه کاپیتولین عمیق‌تر آشنا شوید. همچنین به شما پیشنهاد می‌دهم به پشت بام موزه کاپیتولین سری بزنید و از منظره شهری باورنکردنی آن لذت ببرید.
گالری بورگسه (Galleria Borghese)
این گالری زیبا در سومین پارک معروف رم واقع شده است. اگر در سفر خود به رم تنها فرصت بازدید از یک گالری را دارید؛ این بهترین انتخاب شما می‌تواند باشد. گالری بورگسه مجموعه‌ای تاثیرگذار از هنر باروک و رنسانس را در خود دارد.
کاردینال اسکپیون بورگسه (۱۶۳۳-۱۵۷۷) به عنوان یک مجموعه‌دار هنری شناخته می‌شود که بسیار مشتاق و حامی کار دو هنرمند جهانی، به نام‌های کاراوادجو و برنینی بوده است. او تلاش کرد تا آثار این دو هنرمند بزرگ را حمایت و نگهداری کند.
بورگسه قطعاتی از رافائل، تیتیان و کانووا را نیز به مجموعه خود اضافه کرد. همچنین مجسمه‌های مرمری شگفت‌آور و مرموز لورنزو برنینی نیز در این گالری وجود دارد. هفت بوم از کاراوادجو، استاد بزرگ هنر باروک، یکی از ارزشمند‌ترین آثار این گالری است.
با گذشت قرن‌ها، ویلای بورگسه تعمیرات و بازسازی‌های اساسی و متعددی را پشت سر گذاشته است. مهمترین آنها به اواخر دهه ۱۷۰۰ باز می‌گردد. شاهزاده مارکانتونیو بورگسه (Prince Marcantonio Borghese)، طراحی و تزئینات نئوکلاسیک را در این زمان به ویلای بورگسه اضافه کرده است.
این موزه به دو بخش تقسیم شده است. طبقه همکف، با مجسمه‌های حیرت‌انگیز، موزائیک‌های منقوش رومی و نقاشی‌های دیواری فوق‌العاده طراحی شده‌اند. در طبقه دوم نیز گالری نقاشی قرار دارد. همچنین راه‌پله‌ها تا حیاط‌خلوت تالار بزرگ ورودی، با موزائیک‌های قرن چهارم طراحی شده‌اند. موزائیک‌های که گلادیاتورهای جنگی و مبارزان افسانه‌ای رم باستان را نمایش می‌دهند.
شما می‌توانید با دادن ۵ یورو صدای راهنما را تهیه کنید و در حین قدم زدن در این گالری زیبا، به صدای راهنما گوش کنید. با رفتن به گالری بورگسه، محو تماشای عظمت هنر قرن ۱۵ تا ۱۷ خواهید شد و کمی از هیاهوی دنیای مدرن فاصله خواهید گرفت.
موزه واتیکان (Vatican Museums)
پاپ جولیوس دوم در اوایل قرن ۱۶ کتابخانه واتیکان را تاسیس کرد و توسط پاپ‌های بعدی توسعه داده شد. موزه واتیکان دارای یکی از بزرگ‌ترین مجموعه‌های هنری در جهان است که دارای ۷۰۰۰۰ اثر هنری است! این موزه منحصر‌به‌فرد، هر ساله نزدیک به ۶ میلیون بازدیده‌کننده را به سوی خود جذب می‌کند.
آثار ماندگار این نمایشگاه به طول ۷ کیلومتر در سالن‌ها و راهروها به نمایش گذاشته شده‌اند. از مومیایی‌های مصری و برنزهای اِتروسکی گرفته تا نیم تنه‌های باستانی و نقاشی‌های مدرن را همگی در این موزه خواهید دید. از آثار برجسته موزه واتیکان می‌توان از نقاشی سقفی رافائل و نقاشی دیواری معروف کلیسای سیستین توسط میکل‌آنژ نام برد.
جالب است بدانید که هنرمند جهانی رنسانس، میکل آنژ، ده سال عمر خود را صرف کار به روی نقاشی دیواری و سقف کلیسای سیستین کرده است. نقاشی خلقت آدم یکی از معروف‌ترین بخش‌های نقاشی سیستین است. تماشای این قسمت از موزه واتیکان، یکی از حیرت‌آورترین بخش‌های موزه است.
به شما پیشنهاد می‌دهم بلیط بازدید از موزه را اینترنتی تهیه کنید تا از ماندن در صف‌های طولانی خرید بلیط حضوری در امان بمانید! این موزه بسیار بزرگ است و اگر فرصت بازدید از تمام بخش‌ها را ندارید با راهنمای موزه همراه شوید تا به مهمترین بخش‌های موزه شما را هدایت کند. شما هم می‌توانید در موزه قدم بزنید و با راهنمای موزه همراه شوید و هم می‌توانید سوار تور‌های اتوبوسی شوید و به صدای راهنما گوش فرا دهید. همچنین در ماه‌های آپریل تا اکتبر شما شانس بازدید شبانه از موزه را دارید که تجربه‌ای کاملا متفاوت از موزه‌گردی خواهد بود.
قلعه سنت آنجلو (Castel Sant’Angelo)
قلعه سنت آنجلو به خاطر سبقه تاریخی پر فراز و نشیبی که داشته، برای این کشور بسیار مهم است. خود بنا و آثار و اشیائی که در این قلعه نگهداری می‌شوند، بسیار دیدنی است. ساخت این بنا از سال ۱۳۵میلادی به سرپرستی امپراتور هادریان آغاز شد که قصد داشت از آن به عنوان مقبره برای خود و خانواده‌اش استفاده کند. اما چند سال بعد این مکان تبدیل به یک قلعه نظامی شد.
در سال ۵۹۰، در حالی که یک اپیدمی بزرگ طاعون در حال گسترش بوده است؛ پاپ گرگوری اول با دیدن تصویری از یک فرشته در بالای قلعه، مایکل مقدس، پایان اپیدمی طاعون را اعلام کرد. به یادگار این واقعه، مجسمه یک فرشته در بالای این بنا ساخته شد. بعدها این قلعه به‌واسطه راهرویی به واتیکان وصل شد تا اگر حمله‌ای رخ داد؛ پاپ بتواند از این قلعه به عنوان پناهگاه استفاده کند.
این بنای دیدنی پنج طبقه است که به‌واسطه یک راهرو مارپیچ، می‌توان از همه طبقات دیدن کرد. در این بنا، سلول‌هایی به یادگار مانده که شخصیت‌های تاریخی مهم در روزگاران قدیم، در آن حبس شده‌اند.
این قلعه-موزه دارای اتاقک‌های متعددی است که مجموعه گسترده‌ای از اسلحه و نقاشی‌دیواری‌های عصر رنسانس را به نمایش گذاشته‌اند. همچنین نقاشی‌های دیواری از اسکندر کبیر در این اتاق‌ها به تصویر کشیده شده‌اند. جالب است بدانید که بسیاری از این سلاح‌ها توسط سربازان در حال جنگ برای محافظت از قلعه استفاده می‌شده است.
در طبقه فوقانی، یک تراس بزرگ وجود دارد که می‌توانید عکس‌های شگفت‌انگیزی از شهر بگیرید و به یادگار برای خود نگه دارید.
گالری دوریا پامفیلیج (Palazzo Doria Pamphilj)
این گالری خصوصی، پشت بنای خاکستری و تیره پامفیلیج پنهان شده است. گالری پامفیلیج مجموعه ارزشمندی از آثار رافائل، تین‌تورتو، تیتیان، کاراوادجو، برنینی، ولاسکوئس و چندین اثر هنری بزرگ فلاندری را در خود دارد.
با وجود آثار شاهکار متعدد، این گالری به یک اثر پرتره از ولاسکوئس بسیار معروف شده است که از یک پاپ است. نقاشی پرتره‌ای که به عنوان بهترین نقاشی پرتره در جهان شناخته می‌شود!
قدمت این بنا به اواسط قرن پانزدهم میلادی بر می‌گردد؛ اما کار این گالری با خانواده پامفیلیج در قرن ۱۸ شروع و گسترش یافت. این موزه یک راهنمای صوتی دارد که به روایت جاناتان پامفیلیج است. روایتی که گذشته کار این خانواده و حکایات خانوادگی پامفیلیج را شرح می‌دهد و یاد آنها را زنده نگه می‌دارد.
نقاشی‌های گالری پامفیلیج به ترتیب تاریخ خلق آثار، از سقف تا زمین به روی دیوار‌ها آویزان شده‌اند و ترکیب زیبایی را خلق کرده‌اند. همچنین گالری آینه‌ها با تزئینات اشرافی خود، بسیار خیره‌کننده و فراموش‌نشدنی است.
گالری ملی هنرهای مدرن
(Galleria Nazionale d’Arte Moderna)
گالری ملی هنرهای مدرن که با نام اختصاری GNAM نیز شناخته می‌شود؛ بزرگ‌ترین مجموعه ایتالیایی از هنرهای قرن نوزدهم و بیستم را در خود جای داده است. نقاشی‌ها، مجسمه‌ها و آثار دیگر، روند تغییر در دو قرن اخیر را نشان می‌دهند. تغییری که از نئوکلاسیک تا امپرسیونیسم، فوتوریسم و سوررئالیسم ادامه پیدا می‌کند.
آثار هنرمندان ایتالیایی مانند بلا (Giacomo Balla)، بوری (Alberto Burri)، کانووا (Antonio Canova) و مودیلیانی (Amedeo Modigliani) بخش عمده‌ای از نمایشگاه‌ها را شکل می‌دهند. باید اضافه کنم که آثار گالری ملی هنرهای مدرن، تنها به هنرمندان ایتالیایی محدود نمی‌شود. شما می‌توانید آثار هنرمندان نام آشنا، همچون پولاک، ون گوگ، موندریان، مونه و کلمنت را نیز مشاهده کنید.
طراح اصلی ساختمان گالری معمار معروف، سزاره بازان (Cesare Bazzan)، بوده است. این بنا در کنار سه مجسمه ایتالیایی، روح هنر مدرن در به نمایش می‌گذارد. این گالری در سال ۱۹۳۳ میزبان نمایش هنر فاشیستی بوده است! به همین دلیل به عنوان نماد معماری و هنر دوران موسولینی نیز شناخته می‌شود.
موزه سنترال مونتمارتینی
(Centrale Montemartini Museum)
مونتمارتینی نمونه فوق‌العاده‌ای از تبدیل یک ساختمان باستان‌شناسی صنعتی به یک موزه است. این ساختمان در اصل، اولین کارخانه تولید برق ایتالیا بوده است. از سال ۱۹۹۷ با انتقال مجموعه‌ای از مجسمه‌ها و یافته‌های باستان‌شناسی از موزه‌های کاپیتولین به این نیروگاه، کار موزه شروع می شود.
در ابتدا، یک نمایشگاه موقت با عنوان «ماشین آلات و خدایان» در کارخانه برق قدیمی برگزار شد. بعداها تصمیم گرفتند که این ساختمان به یک خانه دائمی برای انواع مجسمه‌های کلاسیک، تبدیل شود.
در این موزه، با فضایی متشکل از هنر کلاسیک و باستان‌شناسی صنعتی رو‌به‌رو خواهید شد. در حالی که بسیاری از مناطق صنعتی قدیمی متروکه شده‌اند؛ خوشبختانه این ساختمان همچون دوران رونق خود، نگه داشته شده است. باید اضافه کرد که با وجود ورود آثار هنری به این ساختمان، هیچ دخل و تصرفی در معماری، طراحی و اشیای این ساختمان رخ نداده است.
به شما پیشنهاد می‌دهم قدم در این موزه عجیب بگذارید و تجربه‌ای کاملا متفاوت از موزه‌گردی را به دست آورید. در پس‌زمینه، شما توربین‌ها و موتورهای دیزلی و دیگ‌های بخار را خواهید دید. در این موزه تلاش شده که فضا همچون یک ساختمان صنعتی مینیمال و ساده حفظ شود. اما در کنار دستگاه‌های عظیم خاکستری، مجسمه‌های مرمری و آثار رنگارنگی خود‌نمایی می‌کنند. ترکیب این دو فضای متضاد، توانسته مجموعه‌ای عجیب اما دیدنی را رقم بزند.
جالب است بدانید که در نوامبر سال ۲۰۱۶، به دنبال برخی از کارهای نوسازی، این موزه با افتتاح یک اتاق جدید، بسیار بزرگ‌تر شد. اتاقی که در آن واگن‌های معروف و قدیمی به نمایش گذاشته شده‌اند. اگر طرفدار لوکوموتیو‌ها و تاریخ توسعه قطار‌ها هستید، بازدید از این موزه را از دست ندهید.
موزه ماکسی (MAXXI Museum)
موزه ماکسی در شمال محله فلامینیو واقع شده است. ماکسی در واقع موزه ملی هنر قرن بیست و یکم ایتالیا است. این موزه میزبان نمایشگاه‌های رنگارنگ، پویا و متاثر از رویداد‌های اجتماعی معاصر است و آثار هنرمندان برجسته معاصر را به نمایش می‌گذارد.
این موزه توسط زاها حدید (Zaha Hadid)، معماری عراقی-انگلیسی طراحی شده است و به خاطر طراحی بی نظیری که دارد؛ در سال ۲۰۱۰ جایزه سلطنتی معماران انگلیس را دریافت کرده است.
این موزه تلاش کرده تا به جای نگاه به گذشته، به معاصر و آینده تاکید کند. از معماری پیچ در پیچ و متفاوت موزه گرفته تا آثار به نمایش درآمده، همگی ندای هنر امروز و آینده را می‌دهند. علاوه بر نمایش ۴۰۰ اثر معاصر، رخداد‌های نمایشی-تئاتری، نشست‌ها، پخش فیلم و هنرهای چند رسانه‌ای- بینارشته‌ای نیز در این موزه برگزار می‌شود.
طراحی ماکسی فراتر از مفهوم ساختمان-موزه است. پیچیدگی حجم‌ها، دیوارهای خمیده، سطوح شفاف و نورپردازی کاملا متفاوت توانسته فضایی منحصر‌به‌فرد خلق کند.
شما با ورود یه این موزه، با راه‌های متعدد رو به رو می‌شوید که هر کدام سیری متفاوت را شکل می‌دهند. می‌توانید هم‌زمان اجراهای تئاتر، نقاشی‌های معاصر و ویدیو کلیپ‌های خلاقانه‌ای را مشاهده کنید. گویی یک ماجراجویی در دل هنرهای مختلف دوران معاصر است.
گالری کلون (Galleria Colonna)
گالری کلون متعلق به خانواده کلون است. این خانواده یکی از قدیمی‌ترین خانواده‌های اشرافی در رم هستند که بیش از بیست و سه نسل در رم قدمت دارند. اگرچه این خانواده هنوز هم در طبقه بالای این عمارت زندگی می‌کنند اما آنها هر شنبه درهای عمارت را باز می‌کنند تا عموم مردم را در دنیای خود سهیم کنند. دنیای بسیار با شکوهی که هنر قرن‌ها را در خود نگه داشته است.
در قرن پانزدهم و شانزدهم، خانواده‌های ثروتمند رم و به اصطلاح نجیب‌زادگان بیشماری شروع به ساخت عمارت‌های با شکوه کردند. آنها آثار و اشیاء ارزشمند زمانه خود را از هنرمندان خریداری می‌کردند. این کار به این هدف بود که قدرت و جلال خود را به رخ سایر قدرتمندان شهر بکشند. باید بگویم که خانواده کلون در این رقابت برنده بودند! چرا که از نقاشی‌های دیواری گرفته تا تزئینات پر زرق و برق و کلکسیون اشیاء عتیقه هیچ کم نگذاشتند!
در اواسط دهه ۱۶۰۰ هنر باروک در اوج خود بود. هنری پر طمطراق و پر جزئیات که به خوبی در این عمارت اجرا شده است. از مبلمان‌های کارشده از جنس برنز و طلا گرفته تا نقاشی دیواری‌های باشکوه از فتوحات رمی و کفپوش‌های مرمری همه نماد یک زندگی تجملی و باروکی هستند.
جالب است است بدانید که عمارت-گالری کلون همان مکانی است که گرگوری پکس بازیگر معروف، آدری هپبورن، را کشف می‌کند.
خانه یادبود کیتس-شلی
(Keats–Shelley Memorial House)
خانه یادبود کیتس – شلی بهشتی برای دوست‌داران ادبیات است. این موزه کوچک در نزدیکی مکان توریستی «قدم‌های اسپانیایی» واقع شده است و دسترسی به آن بسیار آسان است. این خانه-موزه برای یادبود دو شاعر رومانتیک انگلیسی، به نام‌های جان کیتس و پرسی شلی برپا شده است.
موزه‌ای که با نامه‌ها، نسخه‌های خطی، کتاب‌ها و یادگاری‌های شخصی از این دو هنرمند بزرگ شکل گرفته است. بازدید از این موزه کوچک می‌تواند بسیار شاعرانه و خاطره‌انگیز باشد. شما می‌توانید از اتاقی بازدید کنید که کیتس شش ماه آخر زندگی‌اش را در آن سپری کرده است. شش ماهی که او با بیماری سل دست به گریبان بوده است و در این دوران آثار ماندگاری را خلق کرده است.
اثاثیه خانه همگی متعلق به زندگی این دو هنرمند بزرگ است. از تخت قدیمی چوبی گرفته تا همه اشیاء خانه شما را لحظه‌ای به عقب برمی‌گرداند تا در فضایی که این هنرمندان بوده‌اند، نفس بکشید.
رم، شهر تاریخ، هنر و معماری
یکی از هیجان‌انگیز‌ترین نکات در شهر توریستی رم این است که شما از تماشای بیرون بناها، اصلا نمی‌توانید حدس بزنید که داخل این ساختمان‌ها چگونه طراحی شده‌اند! هر کدام از موزه‌ها و گالری‌ها، طراحی و دکوراسیون چند وجهی و ترکیبی دارند.
رم شهریست که در تمام دوران‌ها تلاش کرده هنر گذشته خود را زنده نگه دارد و از طرف دیگر، چیزی به هنر گذشته خود اضافه کند. به همین دلیل هم تماشای هر موزه می‌تواند تجربه‌ای کاملا متفاوت از دیگری باشد. ایتالیایی‌ها دوست‌دار هنر هستند و این نکته را می‌توان از تعداد فراوان موزه و گالری در این شهر فهمید. نمی‌شود به رم رفت و قید بازدید از موزه‌ها را زد. گویی سفر به رم زمانی تکمیل می‌شود که دنیای موزه‌ها را کشف کنید!
این شهر می‌تواند هر توریستی را به هنر علاقه‌مند و وابسته کند! بازدید از موزه‌های رم می‌تواند تجربه‌ای کاملا متفاوت از موزه‌گردی را به شما هدیه دهد. شما تنها شاهد تابلوهایی آویزان به دیوارهایی ساده نخواهید بود! از نمای بیرونی تا سرسرای ورودی موزه‌ها همگی حرفی برای گفتن دارند. گویی ردپای سال‌ها کار هنری هنرمندان بزرگ در این موزه‌ها مشهود است. موزه‌های رم هنر معماری، طراحی داخلی، نقاشی، مجسمه‌سازی و ده‌ها هنر دیگر را همگی یک جا در خود دارند.
عالی بود