و اما داستان از آن جایی شروع شد که سیدمهدی بروجردی دلباخته دختر سیدجعفر طباطبایی شد.
حاج‌آقا حسن بروجردی برای فرزندش سیدمهدی از دختر حاج سیدجعفر طباطبایی خواستگاری می‌کند. پدر دختر که از بزرگ‌ترین تاجران کاشان و صاحب عمارت معروف خانه طباطبایی‌ها بود اعلام می‌کند درصورتی به این وصلت رضایت می‌دهد که داماد خانه‌ای هم‌تراز با خانه پدری عروس داشته باشد.
حاج‌آقا حسن بروجردی و پسرش هم شرط ازدواج را قبول می‌کنند و تنها بعد از چند روز، در محله سلطان امیراحمد و در نزدیکی خانه پدری عروس فرایند ساخت‌و‌ساز خانه‌ای به زیبایی خانه طباطبایی‌ها را آغاز می‌کنند. از علی مریمی کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک می‌خواهند تا هنر بی‌نظیر خود را به‌کارگیرند و زیباترین عمارت را برای ورود تازه عروس مهیا کنند. غافل از اینکه ساخت باشکوه‌ترین خانه قجری زمان بسیاری می‌طلبد و این عمارت فوق‌العاده به این زودی‌ها آماده سکونت نیست. ازدواج سر می‌گیرد و باتوجه‌به آماده‌نبودن منزل داماد و همچنین عظمت عمارت طباطبایی‌ها، سیدمهدی و همسرش در یکی از سالن‌های همین خانه سکونت می‌کنند.
روزها، ماه‌ها و سال‌ها می‌گذرد اما طراحی و ساخت عمارت بروجردی ها به اتمام نمی‌رسد. بعد از گذشت هفت سال زندگی در منزل طباطبایی ها، سیدمهدی تصمیم می‌گیرد که به‌همراه خانواده در بخشی از عمارت خود که ساخت آن به اتمام رسیده، نقل مکان کند تا شاید به این شکل فرایند طراحی و ساخت بنا سرعت بگیرد.
تعداد بناها و کارگران را افزایش می‌دهد غافل از اینکه زیباترین عمارت کاشان قرار نیست به این زودی‌ها تکمیل شود.
درنهایت بعد از گذشت ۱۸ سال از زندگی عروس و داماد، ساخت عمارت بروجردی ها به اتمام می‌رسد. عمارتی که با گذشت بیش از ۱۰۰ سال از ساخت آن، امروزه به‌عنوان شاهکار معماری ایرانی و اسلامی از آن یاد می‌شود. بنایی که بزرگانی چون علی مریمی کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک حدود دو دهه از عمر خود را صرف طراحی و ساخت آن کردند و بدون شک نبوغ و خلاقیت شگرف خود را در جای‌جای این عمارت به یادگار گذاشته‌اند.
خانه بروجردی ها، معروف‌ترین و مهم‌ترین خانه تاریخی ایران و یکی از بهترین جاذبه های گردشگری کاشان است و به‌عنوان نماد معماری سنتی ایرانی از آن یاد می‌شود. در این مقاله به‌طورکامل به بررسی ویژگی‌های فوق‌العاده و بی‌نظیر خانه بروجردی های کاشان می‌پردازیم.
جستجو و رزرو بلیط، تور و هتل در علی بابا
قدمت خانه بروجردی‌ها
خانه بروجردی‌ها به‌عنوان یکی از زیباترین بناهای به‌جامانده از دوره قاجار شناخته می‌شود و در سال ۱۲۹۲ توسط سیدحسن نطنزی (بروجردی)، یکی از بازرگانان نطنزی، در شهر کاشان ساخته شد. این خانه ۱۷۰۰ مترمربع مساحت دارد و در سال ۱۳۵۴ و به شماره ۱۰۸۳ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. همچنین در سال ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به‌عنوان جاذبه توریستی محبوب توسط سازمان یونسکو انتخاب شده است.
معماری بی‌نظیر خانه بروجردی ها
علی مریمی کاشانی، معمار چیره‌دست و زبده دوره قاجار، طراحی و ساخت این عمارت را برعهده گرفت. خانه بروجردی‌ها یکی از شاخص‌ترین بناهای تاریخی ایرانی است که در سراسر آن ظرافت‌ها و ویژگی‌های معماری ایرانی اسلامی به‌چشم می‌خورد. در طراحی این بنای عظیم، به طرح‌ونقش سنتی ایرانی اهمیت ویژه‌ای داده شده و تزیینات داخلی با وسواس و ریزبینی دقیقی کار شده است.
یکی از نکات جذاب و دیدنی خانه بروجردی‌ها، تماشای هنر و خلاقیت صنیع‌الملک و کمال‌الملک است. نقاشی‌ها و گچ‌بری‌های موجود در این عمارت به‌دست این دو هنرمند نامدار ایرانی خلق و اجرا شده و از نظر اصول زیبایی‌شناسی به‌عنوان شاهکار هنر ایران شناخته می‌شود. جای‌جای این عمارت عظیم تاریخی، ذوق و هنر اصیل ایران‌زمین به چشم می‌خورد و یادآور فرهنگ، تمدن و تاریخ پرشکوه این مرز‌و‌بوم است.
نقاشی‌های این عمارت به‌شکل ویژه و با استفاده از شیوه‌های متفاوت و با رنگ‌وروغن و آبرنگ اجرا شده است.
در تمام لحظات بازدید از خانه بروجردی ها، به جزییات و ظرافت‌های به‌کاررفته شده توجه کنید. از همان لحظه ورود، متحیر این همه ذوق و خلاقیت هنری می‌شوید. بعد از طی‌کردن چندین پله، به حیاط اصلی می‌رسید که در مرکز آن حوض بزرگی واقع شده است. دورتادور این حیاط، نقاشی‌ها و گچ‌بری‌هایی با طرح میوه و انواع خوراکی‌ها به چشم می‌خورد.
ورود به هر بخشی از خانه بروجردی ها، تجربه‌ای فوق‌العاده و ارزشمند است. هر قسمتی از بنا نقاشی‌ها و گچ‌بری‌های مخصوص به خود دارد و مهم‌ترین نکته اینکه تزیینات هر بخش، یک داستان ویژه و تاریخی را روایت می‌کند. می‌توانید در یک سالن داستان لیلی و مجنون را در گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های بی‌نظیر آن مشاهده کنید. در یک سالن داستان یوسف و زلیخا و…
در طراحی و پرداخت تزیینات بخشی از بنا، به کسب‌وکار صاحب‌خانه توجه بسیاری شده است و اقلامی که سید حسن بروجردی به تجارت با آن‌ها می‌پرداخت و همچنین هدایای ویژه‌ای که از بزرگان دریافت کرده بود به‌صورت گچ‌بری ثبت شده است و در زیبایی این شاهکار معماری ایرانی، نقش خارق‌العاده‌ای ایفا می‌کند.
تمامی جزییات و عناصر به کار رفته در این بنا نمادی از هنر ناب ایرانی است و کوچک‌ترین اجزا و تزیینات آن نشانگر سال‌ها نبوغ و خلاقیت معماران و هنرمندان دوره قاجار است. هر قسمتی از این خانه، روایت‌کننده یک افسانه تاریخی است و با ورود به هر بخش از آن، قصه‌ای دل‌نشین در ذهنتان شکل خواهد گرفت.
باتوجه‌به اینکه کاشان شهری در دل کویر است، همواره از گذشته تا به امروز سعی شده تا معماری ساختمان‌ها به‌گونه‌ای باشد که فضای داخلی خانه را در فصول گرم سال خنک‌تر و مطبوع‌تر و در فصول سرد و زمستانی، گرم‌تر از فضای آزاد و بیرونی بنا نگاه دارد. خانه بروجردی ها هم متناسب با شرایط اقلیمی این منطقه طراحی و ساخته شده است به‌شکلی که در گرم‌ترین روزهای تابستان از طریق بادگیرهایی که در پشت‌بام قرار گرفته، هوای خنک و مطبوعی به‌سمت سرداب‌ها هدایت می‌شوند و فضای داخلی خانه را بسیار متعادل و دلپذیر می‌سازند.
برای ساخت این بنا از خشت خام استفاده شده است و تمامی عناصر سازه‌های اصلی بنا (جرزها، دیوارها و پوشش‌ها) از خشت خام با ملات گل یا گچ یا ترکیب آن‌ها ساخته شده است. آجر ختایی با اشکال و طرح‌های گوناگون در نماها و ازاره‌ها (قسمت پایینی دیواره‌ها) و کف‌فرش‌ها به کار گرفته شده و نمای بدنه‌ها نیز از آستر کاهگل همراه با گچ‌بری‌های متنوع استفاده شده است.
در فرایند ساخت خانه بروجردی ها که قدمتش به سال ۱۲۹۲ هجری قمری بازمی‌گردد بیش از ۱۵۰ بنا و هنرمند گچ‌کار و آینه‌کار در طی ۱۸ سال نقش داشته است و تمام اصول معماری سنتی ایرانی را در حد کمال به کار گرفته اند. خانه بروجردی ها با دارا بودن تزیینات متنوع و بسیار ظریف و هنرمندانه و همچنین نبوغ و خلاقیت شگرف معماری، به‌نوعی معروف‌ترین و مهم‌ترین خانه تاریخی ایران است و به‌عنوان نماد خانه ایرانی از آن یاد می‌شود. تمامی ایده‌آل‌های یک عمارت تاریخی در این بنا جمع شده است و تجربه‌ای فوق‌العاده از تماشای معماری اصیل ایرانی را در خاطرتان حک می‌کند.
بخش‌های مختلف خانه بروجردی های کاشان
خانه بروجردی ها از دو بخش اندرونی و بیرونی تشکیل شده که به‌صورت کاملا جدا از یکدیگر ساخته شده است، اما هشتی ورودی و سردرشان مشترک است. ساختمان به‌صورت دو طبقه ساخته شده که البته در قسمت جنوبی بنا، به‌دلیل وجود سرداب یا زیرزمین شامل سه طبقه می‌شود.
عمارت بروجردی ها سه در ورودی دارد که یک در به‌عنوان در اصلی، یک در برای مراسمات مذهبی و یک در برای ورود و خروج مهمانان کاربرد داشته است. نکته جالب توجه اینکه این خانه تاریخی دو بخش تابستان‌نشین و زمستان‌نشین دارد که در زمان تغییر آب‌وهوا، اهالی خانه در آن سکونت داشتند.
از سایر بخش‌های اصلی این بنای عظیم، می‌توان به هشتی، سرداب یا زیرزمین، راهرو، حیاط روباز و سرپوشیده اشاره کرد که به زیباترین حالت ممکن در کنار هم قرار گرفته اند.
بخش بیرونی خانه بروجردی ها
در بخش بیرونی، حیاط بزرگی در مرکز و بناهایی در دو طرف آن واقع شده است. اتاق‌های زمستانی و تابستانی، راهروی ورودی، بادگیرها، تالار سرپوشیده‌ای که نورگیر دارد، همه در بخش بیرونی قرار گرفته است.
مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش خانه بروجردی ها، تابستان‌نشین است و در مقابل ورودی اصلی و پشت به قبله (در واقع پشت به آفتاب) واقع شده است. این بخش شامل تالار اصلی، دو اتاق، دو سرپوشیده فرعی، یک سرپوشیده اصلی، دو گوشواره، یک شاه‌نشین و تالار طنبی است. در مرکز آن، گنبدی با نورگیرهای زیبا و تزئینات مقرنس‌کاری شده قرار گرفته است. دیوارهای این بخش پر است از نقاشی‌هایی به سبک روسی و گچ‌بری‌هایی فوق‌العاده که به زیباترین حالت ممکن در کنار هم قرار گرفته است و نگاه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کنند.
بخش اندرونی خانه بروجردی های کاشان
قسمت اندرونی خانه بروجردی‌ها دو بخش شمالی و جنوبی دارد. قسمت شمالی عمارت شامل اتاق نشیمن، حیاط خلوت، اتاق پنج دری ساده، صندوق‌خانه و یک زیرزمین یا سرداب بزرگ است.
قسمت جنوبی هم از یک حیاط مرکزی، تالار پذیرایی و دو اتاق گوشواره که در دو سمت تالار قرار گرفته است و به‌سمت تالار باز می‌شوند؛ تشکیل شده است.
نقاشی‌های این بنا در شیوه‌های متنوع و با رنگ‌روغن و آبرنگ و زیر نظر هنرمند نامدار، میرزامحمدخان غفاری ملقب به کمال‌الملک طراحی و اجرا شده است. در بام تالار نیز نورگیرها و بادگیرهای بسیار جالبی خودنمایی می‌کند که از نظر طرح و اجرا در زمره آثار بدیع معماری سنتی ایران به شمار می‌رود.
تفاوت خانه بروجردی های کاشان با سایر بناهای قاجار
در شهر کاشان، چندین خانه تاریخی دیگر هم با همین بخش‌های اصلی وجود دارند. در واقع این بناها از لحاظ ساختاری بسیار مشابه هم است اما در زیبایی‌های ظاهری تفاوت بسیاری دارند. فضاهایی مثل شاه‌نشین، اتاق های تابستانی و زمستانی، آینه‌خانه، سه‌دری، حیاط‌های اندرونی و بیرونی، حوض‌خانه، هاربند و بادگیرها در همه خانه‌های تاریخی کاشان وجود دارد اما در حقیقت هیچ‌کدام از این خانه‌ها به زیبایی و ظرافت خانه بروجردی ها نیست.
شهرت اصلی خانه طباطبایی‌ها به‌دلیل ریزه‌کاری‌ها و ظرافت‌های ویژه به‌کاررفته در طراحی و ساخت آن است. این بنا اصالتی دارد که در کمتر خانه تاریخی مشاهده می‌شود. وجود هنر منبت‌کاری، درودگری، مقرنس و تذهیب، یزدی‌بندی ایوان‌ها و نقاشی روی گچ جلوه ویژه‌ای به بنا بخشیده و استفاده از تزیینات خاص، گچ‌بری‌ها، نقاشی‌ها، آینه‌کاری‌ها، شیشه‌های رنگی و… همه و همه منظره‌ای خارق‌العاده خلق کرده است که می‌تواند مقدمه برنامه‌ریزی برای سفری جذاب و خاطره‌انگیز به‌سمت کاشان باشد.
آدرس خانه بروجردی های کاشان
خانه بروجردی ها در خیابان علوی و محله سلطان امیراحمد کاشان واقع شده است. این محله به‌عنوان بخش تاریخی کاشان شناخته می‌شود و تمامی خانه‌های تاریخی این شهر بی‌نظیر در این منطقه قرار گرفته است. با گشت‌وگذار در این محله، به‌راحتی می‌توانید از تمامی خانه‌های تاریخی کاشان بازدید کنید و گردشی خاطره‌انگیز داشته باشید. آدرس دقیق خانه بروجردی ها را در گوگل می‌توانید ببینید.
سخن آخر درباره خانه بروجردی های کاشان
کاشان علاوه بر گلاب درجه یک و سایر سوغاتی‌های به‌یادماندنی‌اش، به‌خاطر خانه‌های تاریخی و بی‌نظیری که در خود جای داده شهرت جهانی دارد. یکی از زیباترین بناهای تاریخی این منطقه، خانه‌ای است به نام خانه بروجردی ها. عمارتی عظیم با معماری خارق‌العاده و چشم‌نواز که سبب رسیدن عاشق به معشوقه‌اش شد.
خانه بروجردی ها یکی از شاهکارهای بی‌نظیر معماری ایرانی است. این عمارت به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری شهر کاشان شناخته می‌شود و همواره گردشگران و توریست‌های بسیاری را به‌سمت خود می‌کشاند.
بنایی که ساخت آن ۱۸ سال طول بکشد و معمار آن علی مریمی کاشانی، طراح آن صنیع‌الملک و نقاش آن کمال‌الملک باشد باید هم به‌عنوان بنایی خارق‌العاده و بی‌نظیر شناخته شود.
این خانه تاریخی نماد خانه‌های اصیل ایرانی است و یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین جاذبه‌های تاریخی و گردشگری کاشان به شمار می‌رود. در برنامه سفر به کاشان، حتما به خانه بروجردی ها سری بزنید و از تماشای شاهکار بی‌نظیر معماری ایرانی لذت ببرید.
کاش اونقدر عمر داشتم که جای جای ایران عزیز و سربلندم رو قدم به قدم و با پای پیاده میگشتم تا حتی یک وجب هم از دستم نره از اینهمه شکوه و زیبایی!!!
قیمت ورودی و میدونید چقدره