شاید از آن افرادی هستید که با شنیدن نام گورستان به یاد فیلم‌های ترسناک می‌افتید و پیشنهاد بازدید از قبرستانی قدیمی را زود، تند و سریع رد می‌کنید. شاید هم از آن دسته دوستانی هستند که سرتان درد می‌کند برای دیدن نقاط گردشگری عجیب، خاص و متفاوت. در هر یک از این دو دسته که قرار دارید به شما پیشنهاد می‌کنیم حتما بازدید از گورستان خالد نبی را در برنامه‌تان بگذارید.
چون اگر در دسته ترسوها باشید که با بازدید از این گورستان غرق در جذابیت داستان‌ها و تاریخش می‌شوید و نمی‌ترسید (چون فضای این گورستان اصلا ترسناک نیست) و اگر هم در دسته دوم یعنی گروه خاص‌پسندان قرار می‌گیرید که باز هم از این مکان جذاب و متفاوت حسابی خوشتان خواهد آمد. گورستان خالد نبی را بیشتر بشناسید چرا که حتما ارزشش را دارد.
گورستان خالد نبی کجاست؟
گورستان خالد نبی که زیارتگاه هم هست در حوالی شمال شرق گنبد کاووس قرار دارد. اگر می‌خواهید دقیق‌تر، آن را تجسم و تصور کنید باید منطقه‌ای کوهستانی را در نظر بگیرید که پر است از گورهای عجیب و غریب. در این کوهستان، علاوه بر قبرهای عجیب، چند بقعه هم وجود دارد.
بقعه خالد نبی، عالم‌بابا و چوپان عطا. اجازه بدهید در همین آغاز ماجرا، خالد نبی را برایتان معرفی کنیم. خالد نبی کیست؟ خالد نبی از پیامبران الهی بوده است و زمانی از یمن راهی ایران می‌شود که خسرو انوشیروان پادشاه ایرانیان بوده و بیشتر مردم هم دین زرتشت را انتخاب کرده بوده‌اند.
خالد نبی پیامبر دین حضرت اسماعیل بوده و سعی داشته تا مردم را به آن دعوت کند. با رفتن به گورستان شمال شرق گنبد کاووس، شاهد مقبره این پیامبر خواهید بود. اما این تمام ماجرا نیست. اجازه بدهید که باقی بخش‌های گورستان را در بخش بعدی توصیف کنیم.
قبرهای گورستان چگونه‌اند؟
یکی از دلایل اصلی شهرت قبرستان خالد نبی ، وجود قبرهایی است که مجسمه‌هایی با اَشکال متفاوت در کنارشان دیده می‌شود. بیشتر از ۶۰۰ سنگ قبر در گورستان وجود دارد و ارتفاع بعضی از مجسمه‌ها به چهار متر می‌رسد. این قبرها به همراهی مجسمه‌هایی که بر فرازشان افراشته شده‌اند به شکلی پراکنده روی کوه دیده می‌شوند و بعضی هم روی تپه‌هایی به طور جداگانه قرار گرفته‌اند.
جالب است بدانید که گفته می‌شود، گورستان خالد نبی متعلق به عصر پارینه‌سنگی است. البته سند و مدرکی دقیق و مستند در این‌باره وجود ندارد.
در بیان شکل مجسمه‌هایی که بر فراز قبرها دیده می‌شود، اتفاق نظر وجود ندارد. برخی مجسمه‌ها بلند و کشیده‌اند و گفته می‌شود که نمادی از اندام جنسی مردانه هستند و بنا به جایگاه اجتماعی صاحب قبر، ارتفاع‌شان یک تا چهار متر است و مجسمه‌های کوتاه هم به گفته برخی، نمادی از جنسیت زنانه هستند و نمایشگر سینه و سینه‌بند زنانه‌اند.
البته نظرات دیگری هم درباره شکل و شمائل مجسمه‌های معروف خالد نبی وجود دارد. مثلا اینکه مجسمه‌های بلند به شکل مردانی هستند که کلاه به سر دارند و کمربندی به دور کمرشان بسته شده است.
برخی هم معتقدند که مجسمه‌های کوچک‌تر نمادی از زنان و بخشی از بدن آنها نیستند بلکه شکلی از شاخ و سر قوچ هستند که نماد قدرت به شمار می‌روند و در کنار مزار افراد قدرتمند و مهم قرار داده می‌شد‌ه‌اند.
دقیقا نمی‌توان گفت که این مجسمه‌ها و مزارهای قدیمی مربوط به چه دوره تاریخی هستند اما ظاهرا دور از دسترس‌بودن آنها و قرارگیری‌شان روی کوه و تپه، مانع از تخریب‌شان در طول تاریخ شده است. پس بعید نیست که قدمتی به شدت طولانی داشته باشند.
مطالعات و برخی شواهد موجود در کوهستان نشان می‌دهد که قدمت گورستان از دوران قاجار حتمی است. با توجه به اینکه چنین قبرهایی بیشتر در زمان سلجوقیان وجود داشته‌اند، احتمال اینکه قدمت گورستان به آن دوران برسد هم تقویت می‌شود.
باورهای محلی درباره گورستان خالد نبی چیست؟
ترکمن‌ها عقایدی درباره گورستان خالد نبی دارند که شنیدن‌شان خالی از لطف نیست. برای مثال آنها معتقدند که خالدنبی این مکان را نفرین کرده و کوهستان حوالی قبرستان، جالیز هندوانه بوده است که به خاطر نفرین این فرد، هندوانه‌ها به سنگ تبدیل شده‌اند. نظر شما چیست؟ خالد نبی این کوه را نفرین کرده است؟
یکی دیگر از باورهای سنتی ترکمنی هم در این مکان جالب دیده می‌شود: ترکمن‌ها روی سنگ مزار تازه‌دامادی که فوت می‌کند، پارچه‌ای سفید با نوارهای رنگی می‌کشند. روی قبر خالد نبی هم چنین پارچه‌ای وجود دارد. یعنی خالد نبی جوانمرگ شده بوده است؟ شاید هم این کار فقط از سر ارادت و احترام انجام شده است.
باور قابل‌توجه دیگری که درباره گورستان خالد نبی وجود دارد، این است که سنگ‌های افراشته بر این کوهستان یا همان مجسمه‌های عجیب و بامزه، در واقع، بدن یاران خالد نبی هستند که به همراهی این پیامبر از دست دشمنان خود متواری شده بوده‌اند و خداوند برای جلوگیری از اسیرشدن آنها به دست دشمن، بدن‌هایشان را به سنگ بدل کرده است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید، برخی دیگر معتقدند که این مجسمه‌ها، بدن دشمنان خالد بوده که خداوند آنها را به سنگ تبدیل کرده است. در هر حال، واقعیت این مجسمه‌ها و سنگ‌ها چندان مشخص نیست.
دیدنی‌های دیگر گورستان خالد نبی چیست؟
در نزدیکی زیارتگاه خالد نبی، چشمه‌ای وجود دارد که در فصل بهار دیدنی می‌شود و آب در آن به جریان می‌افتد. ترکمن‌ها معتقدند که آب این چشمه شفابخش است. البته از این آب برای رفع بیماری گاو و گوسفندهایشان استفاده می‌کنند. در میان افرادی که به گورستان خالد نبی می‌روند، افرادی وجود دارند که از آب این چشمه برمی‌دارند و به نیت گرفتن شفا و حاجت از آن استفاده می‌کنند.
یکی دیگر از بخش‌های دیدنی گورستان، درختی معروف به «درخت نظرکرده» است. این درخت در مقابل بقعه عالم‌بابا قرار دارد. گفته می‌شود که این درخت خاصیتی جادویی دارد و می‌تواند حاجت‌های افراد را مستجاب کند. برای همین است که به شاخه‌های آن دخیل می‌بندند و تحقق آرزوهای ریز و درشت‌شان را از شاخه‌های آن می‌خواهند. یکی از دلایل عمده پا گرفتن چنین باورهایی، نزدیکی این درخت به امام‌زاده است. مردم فکر می‌کنند که این مجاورت اتفاقی نیست و درخت تحت روحانیت امام‌زاده و بقعه متبرک قرار گرفته است.
در آخر
گورستان خالد نبی در میان آثار ملی ایرانی قرار دارد. در نزدیکی گورستان و مزار خالد نبی، زائرسراها و مکان‌هایی برای اقامت هم وجود دارد. امکاناتی مانند سرویس بهداشتی هم در این مکان در نظر گرفته شده است. بازدید از این گورستان جالب و پرماجرا را از دست ندهید. بعد از دیدن آن، انبوهی از سوالات بی‌پاسخ در ذهنتان شکل خواهد گرفت و دوست خواهید داشت که از حقیقت مجسمه‌ها و ماجراهایی که از سر این تپه گذشته است، باخبر شوید.
امکاناتش خیلی ظعیف بوده (سرویس بهداشتی-مخزن آب شرب- اقامتگاه مسافران – امدادونجات – عدم حضورنیروی های میراث فرهنگی- )
ای کاش مئسول استان دراین زمینه جدیت بیشتر بخرج میدادن تاجلوی این بی نظمی گرفت شود. جای سوال میباشد که این همه بازدید کننده ازتمام نقاط کشوربرای بازدیدبه این مکان (خالد نبی) میان اما دریخ ازیه خدمات جزی مثلایه سایه بان ناچیز
ای کاش نیروهای امداد نجات – اروژانش ۱۵۵- راهنمایی وراننده گی -پلیس۱۱۰ دراین مکان یه پایگاه داشتن اگرخدای ناکرده برای هم وطنی مشکلی پیش می امد حداقلی کاربرایشان انجام میدان
درواقع همه هماهنگی راباید میراث انجام بدهد چون مئسول این کارمیراث فرهنگی آن استان وشهرستان میباشد
این قبرستان حداقل قدمت ۲۰۰۰ ساله داره و هیچ ربطی به قاجار و سلجوقی نداره
متاسفانه اطلاعات‌تان ناقص و بعضی توضیحات هم غلط است.
این مقبره‌ها مربوط به قبل از اسلام است
خود خالد نبی مسلمان نبوده، بلکه مبلغ مسیحی بوده است.
من یک ترکمن هستم
اگر اطلاعات بیشتری خواستید با من تماس بگیرید.
شمارتون
خوب همه چی رو ب دوره ترکان مربوط میکنیا . اخه قاجار و سلجوق همین دیروز پریروز بود
مطالب بسیار زیبایی بود من بسیار به فرهنگ وزبان و مردم ترکمن هستم
و چند روز پیش هم به قبرستان خالد نبی بازدید کردم علاقه مندم