خیابان چهارباغ اصفهان یا آن طور که خود اصفهانیها صدایش میکنند «چارباغ» همیشه نقش مهمی در زندگی و سرزندگی این شهر ایفا کرده است. خیابانی که در میان باغهای صفوی احداث شد و تا به امروز سعی کرده اگر هم پیر است، پیر خوشتیپ و امروزی و جوانپسندی باشد.
چهارباغ اصفهان، تنها یک خیابان نیست؛ بلکه نمادی از تاریخ، فرهنگ و هنر ایران است. این خیابان نشاندهنده دانش و خلاقیت معماران و طراحان ایرانی در دوره صفوی است و به عنوان یک اثر تاریخی منحصر به فرد، در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. پیادهروی در این خیابان، به شما این امکان را میدهد که در طول زمان سفر کنید و شکوه و عظمت دوران صفوی را به چشم ببینید.
خیابان چهارباغ اصفهان، یکی از مشهورترین و زیباترین خیابانهای تاریخی جهان و شاهکاری از معماری ایرانی است که در شهر اصفهان واقع شده است. این خیابان با طراحی منحصربه فرد و فضای سبز چشمنواز خود، به عنوان نمادی از شکوه و عظمت دوران صفوی شناخته میشود.
لوکیشن چهارباغ روی گوگل مپ
آخرین سینما جایی است که چهارباغ اصفهان تمام شده و میدان انقلاب (مجسمه) پیوند میان این خیابان و سیوسهپل است. دور میدان سمت شرق سینما «ساحل» جای دارد که این روزها شکل و شمایلی جدیدتر بهم زده است. بالاسر این سینما کافهرستورانی است که فیلم هم نمایش میدهد و همانطور که قهوه و چای و غذا میخورید میتوانید فیلمهای روز سینما را در آن تماشا کنید. اما از من میشنوید میزهای لبهی بیرونی را از دست ندهید. آنجا میشود تصویری به یادماندنی از سیوسهپل را با قهوه جرعهجرعه در پازل خاطراتتان بچینید.
تاریخچه خیابان چهارباغ اصفهان
تاریخچهی خیابان چهارباغ اصفهان، فراتر از یک روایت سادهی تاریخی است؛ این داستان، سرگذشت تحول یک ایده، شکوفایی یک شهر، و تداوم هویتی فرهنگی است که از دل قرن یازدهم هجری قمری تا امروز جریان داشته است.
تولد از دوران صفوی
در آغاز قرن یازدهم هجری قمری (اوایل قرن ۱۷ میلادی)، شاه عباس اول، با درایت و دوراندیشی کمنظیر خود، طرحی بلندپروازانه را برای اصفهان، پایتخت جدیدش، در سر میپروراند. او به دنبال خلق یک شهر باشکوه و مدرن بود که نمادی از قدرت و شکوه امپراتوری صفوی باشد.
در همین راستا، احداث چهارباغ اصفهان به عنوان یک مسیر ارتباطی و نمادی از این شکوه، آغاز شد. هدف شاه عباس، تنها ایجاد یک خیابان نبود؛ او در تلاش بود تا با طراحی دقیق و معماری منحصر به فرد، یک محور ارتباطی و فرهنگی را خلق کند که نمایانگر عظمت و پیشرفت امپراتوریاش باشد. این مسیر، کاخهای سلطنتی را به میدان نقش جهان، قلب تپندهی شهر، متصل میکرد.
دوران پس از صفویه
با پایان یافتن دوران صفویه، چهارباغ اصفهان همچنان به عنوان یک خیابان مهم و مرکزی در اصفهان باقی ماند، اما تغییراتی نیز در آن به وجود آمد. در دورههای مختلف تاریخی، بناهای جدیدی به آن اضافه شدند یا برخی از بناهای قدیمی تخریب و بازسازی شدند. با این حال، هویت اصلی چهارباغ اصفهان، با وجود این تغییرات، همچنان حفظ شد.
چهارباغ اصفهان امروز
در قرن بیستم و با آغاز دوران مدرن، چهارباغ اصفهان با چالشهای جدیدی مواجه شد. توسعهی شهری، رشد جمعیت و نیازهای مدرن، بر این خیابان تاریخی تاثیر گذاشتند. در این دوره، تلاشهایی برای حفظ و مرمت بناهای تاریخی و همچنین سازگاری با نیازهای عصر جدید صورت گرفت.
امروزه، چهارباغ اصفهان، همچنان یکی از مهمترین و زیباترین خیابانهای اصفهان و ایران است. این خیابان، نه تنها به عنوان یک مسیر ارتباطی اصلی مورد استفاده قرار میگیرد، بلکه به عنوان یک جاذبهی گردشگری مهم، روزانه هزاران بازدیدکننده را به خود جذب میکند.
طراحی و معماری خیابان چهارباغ اصفهان
چهارباغ اصفهان به طول حدود ۶ کیلومتر، به صورت چهار باغ یا چهار باغچه طراحی شده است. دو نهر آب که از زایندهرود منشعب میشوند، در دو سوی خیابان جریان دارند و فضای سرسبز و خنک مطبوعی را ایجاد میکنند.
این باغچهها با کاشت درختان چنار و سایر گیاهان، جلوهای بینظیر به خیابان میبخشند. در طول خیابان، کاخها، باغها، مساجد، و بناهای تاریخی متعددی قرار دارند که بر زیبایی و شکوه آن افزودهاند.
طراحی چهارباغ اصفهان، تلفیقی خلاقانه از هنر و طبیعت است. این خیابان، برخلاف خیابانهای مستقیم و یکنواخت، با الگوی چهار باغ، به صورت دو نهر موازی طراحی شده است. این دو نهر، که از زاینده رود منشعب میشوند، با فضای سرسبز دو سوی خود، محیطی خنک و دلپذیر را در قلب شهر اصفهان ایجاد میکردند. درختان چنار بلند قامت و گیاهان متنوع، فضای سبز خیابان را تشکیل میدهند و منظرهای چشمنواز و آرامشبخش را خلق میکنند.
مهمترین بناها و جاذبهها در خیابان چهارباغ اصفهان
علاوه بر زیبایی و شکوه این خیابان، دیدنیهای کحتلفی هم در چهارباغ اصفهان قرار گرفتهاند که بدون بازدید از آنها، اصفهانگردی شما تکمیل نمیشود:
کاخ چهلستون
یکی از زیباترین کاخهای سلطنتی ایران، با معماری منحصر به فرد و نقاشیهای دیواری باشکوه.
باغ گلشن
باغی زیبا و تاریخی در دوره صفوی، با معماری سنتی و فضای سرسبز.
میدان نقش جهان
میدان وسیع و باشکوهی که در انتهای چهارباغ اصفهان قرار دارد و از مهمترین جاذبههای گردشگری اصفهان است.
خانههای تاریخی
در طول چهارباغ اصفهان، خانههای تاریخی متعددی وجود دارند که معماری و سبک زندگی مردم اصفهان در دورههای مختلف را به نمایش میگذارند.
همچینین از دیدنیهای چهارباغ اصفهان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاخ هشت بهشت
- مدرسه چهارباغ اصفهان
- سی و سه پل
- سینماهای حافظ، فلسطین، چهارباغ، سوره و…
- مراکز خرید چهارباغ، ملت، عالی قاپو و…
چارباغنوشی (کافههای چهارباغ اصفهان)
حالا و بعد از یک سال و اندی که چهارباغ اصفهان از خیابان به چهارباغِ پیادهرو تبدیل شده (در خیابان چهارباغ اصفهان امکان تردد ماشین وجود ندارد و تمام آن به مسیر پیادهرو بدل شده)، کافهنشینی و نوشیدن و تماشا لذت مضاعف پیدا کرده است. چه برای آنها که بودن در میانهی میدانشان آرزو است و چه آنها که به کنج خلوتگزیدگی خو کرده باشند چهارباغ گزینههایی دارد.
ونکافههای چهارباغ اصفهان
کمی بالاتر از مدرسهچهارباغ اصفهان و بازار هنر، نرسیده به ورودی پارک هشتبهشت چهار پنجتایی ونکافه با شخصیتها و سلیقههای مختلف ایستادهاند. گاهی رایحهی قهوه و دمنوشهایشان توی پیادهرو و مشام روندگان میپیچد.
میشود دمی آنجا، زیر درختها و روی نیمکتهای فلزیِ ارج یا نیمکتهای چوبی نشست و با تماشای گفتگوها و صدای پرندهها و تماشای آمد و شد دوچرخهها و اسکیتها دمبهدم جرعهای نوشید. یکی دیگر از این کافهها هم روبهروی سینما فلسطین است.
اگر میخواهید آدمها و چهارباغ اصفهان را تماشا کنید بدون آنکه خودتان زیاد میانهی میدان و توی چشم باشید، کافهای در بالکن «پاساژ چهارباغ» هست که جای دنج خوبی برای یک تماشای جانانه است.
اما اگر میخواهید جای دنجی، کنجی، خلوتی داشته باشید به دور از همهمه و چشمها و گوشهای عابران، چند تا از کافههای خوب اصفهان در خیابانهای متصل به چهارباغ اصفهان و کنار دست شما هستند. کافههای «رادیو»، «آقای فنجان» در کوچهی «سینما سپاهان»، کافههای «پاسیو»، «قصه» در کوچهی کازرونی و «کافه دیروز و امروز» در فضای گشادهی جلوی هتلعباسی گزینههای بسایر مناسبی هستند.
اگر هم اهل اینجور کافههای امروزی نیستید و دلتان هوای یک چایی داشمشتی کرده، همان ابتدای چهارباغ اصفهان از سمتِ سیوسهپل در کوچهی «فروهر» یکی از آن قهوهخانههای سنتی با چای قندپهلو انتظارتان را میکشد.
چارباغِ خوردنی
شاید سرتاسر این خیابان پر از خوراکیهای مختلف باشد، اما من به چندتایی اشاره میکنم که سابقه و طرفدارانی دست و پا کردهاند برای خود.
- اگر بهدنبال بریان (یکی از غذاهای معروف اصفهان) هستید، از چهارباغ اصفهان که به خیابان طالقانی بپیچید همان ابتدای خیابان یک بنبست هست که بریانی «شاد» آنجاست.
- اگر اهل ساندویچی قدیمیاید، یکی از معروفترینهاش توی پاساژ شکری در میانههای چهارباغ اصفهان هست.
- اگر بهدنبال رستورانی با فضای سنتی، آینهکاری و شمسههای رنگارنگ توی در و پنجرهها هستید که نورهای رنگی به سروصورتتان بپاشد، رستوران شهرزاد در ابتدای خیابان عباسآباد پذیرای شماست.
یکی از جگرکیهای معروف هم رو به پارک هشتبهشت و پشتِ پاساژ تختجمشید قرار دارد. غذاهای فستفودی و پیتزافروشی هم تا دلتان بخواهد در سرتاسر مسیر هست.
چهارباغ اصفهان جشن بیکران
اینجا مامنی است برای روزها و شبها، خاطرات و دیدارها و گفتوگوها، خواندنها و چرخیدنها و موسیقیها، رازها و سکوت و تنهاییها. چهارباغ اصفهان یک خیابان هست و نیست، چیزی است فرا تر از آن، محملی است که دوست و آشنا و غریبه، بیخانه و نوجوان و جوان و پیر، عشاق شوریدگان و همه و همه را توی دلش جا داده است.
گاهبهگاهی صدای ساز و آوازی هم در گوشه و کنارش به گوش میخورد. نوازندههای خیابانی با چشمان بسته و سری سرشار از شور میزنند و مینوازند. چهارباغ اصفهان بیشتر از یک خیابان؛ جشنی است که پایانی بر آن نیست. چهارباغ جشنی است بیکران.
چه قلم زیبایی داشتید،لذتی که میشود از چهارباغ برد رو چندین برابر کردید،درود