اگر به نقشه نگاه کنید؛ پشت گوش سمت چپ کشور گربه‌مانند ما، جایی بین دریای مازندران، کشور کوچک آذربایجان، استان اردبیل و شهرستان تالش، شهری وجود دارد که از زیبایی‌های طبیعی لطافت دریا، سکوت جنگل، هیبت و عظمت کوه و جوش و خروش رود را دارد و از ساخته‌های دست بشر، معماری بی‌نظیر، بازار مرزی و فرهنگ و غذاهای سنتی را توامان به ارث برده است.
نام این شهر آستاراست و اگر بین همه شهرهای مرزی ایران زیباترین معرفی شود؛ مخالفت چندانی را برنمی‌انگیزد. بگذریم؛ در این نوشته سفری مجازی به ساحل غربی دریای خزر می‌کنیم و جاهای دیدنی آستارا را از نظر می‌گذرانیم. اگر برای یک سفر داخلی به دنبال مقصدی هیجان‌انگیز است؛ همراهی ما تا انتهای این نوشته خالی از لطف نخواهد بود.
آشنایی ابتدایی با آستارا
شمالی‌ترین شهر استان گیلان و همسایه دیوار به دیوار کشور آذربایجان است. اگر قصد سفر به باکو را داشته باشید باید از دروازه‌های این شهر عبور کنید.
در گذشته‌های دور خط مقدم مقابله حکومت وقت ایران در برابر نفوذ کمونیسم بوده و پس از چندی با صادرات گاز به مناطق جنوبی شوروی زمینه‌ساز صلح و برقراری روابط دوستانه بین دو کشور شده است.
وجود بنادر، راه‌های زمینی مناسب و خط راه‌آهنی که در آینده‌ای نه چندان دور افتتاح خواهد شد در کنار فروپاشی شوروی و تشکیل چهار کشور جدید سبب تقویت موقعیت اقتصادی این شهر شده و امروزه شریان کوچک اما حیاتی بازرگانی چمدانی ایران به اروپا است. در نتیجه، سفر به این شهر یک تیر و چند نشان است؛ هم از طبیعت بکر بهره می‌گیرید و هم در یک منطقه ویژه اقتصادی حاضر می‌شوید. در بندهای زیر مهم‌ترین جاهای دیدنی آستارا فهرست شده‌اند.
گردنه حیران؛ دیباچه سفر
آن‌هایی که از سمت غرب کشور عازم آستارا می‌شوند و یا اینکه از شرق کشور به جای پیمودن خط ساحلی ابتدا سراغ ارومیه، تبریز یا اردبیل رفته‌اند و حالا قصد ملاقات مرز و دریا را دارند؛ حدفاصل تونل خروجی اردبیل تا آستارا که چهل کیلومتر است و گردنه حیران نامیده می‌شود یکی از زیباترین جاده‌های ایران را می‌پیمایند.
این مسیر از یک طرف مشرف به دره بوده و از طرف دیگر به کوه محدود شده است. در انتهای دره دام‌ها چرا می‌کنند و در ارتفاعات زنبورها از شهد گل‌ها عسل می‌گیرند. هزاران هزار جلوه پنهان دیگر وجود دارد و اگر خوش‌شناس باشید گوشه‌هایی از آنها را در یک لحظه غفلت مه سنگین مشاهده خواهید کرد. بله، اینگونه است؛ جاهای دیدنی آستارا از جاده‌های منتهی به شهر آغاز می‌شوند و به استقبال مسافران می‌آیند.
تالاب استیل؛ میزبان درختان متحرک!
همانطور که در بالا گفتیم تنها اگر از سمت غرب کشور مسافر آستارا باشید با گردنه حیران مواجه می‌شوید و اگر شانه به شانه دریای خزر رانده باشید خبری از لاله و دره و مه نخواهد بود. اما جای هیچگونه نگرانی نیست، آن‌هایی که از سمت رشت و تالش به جاده بزنند، هفت کیلومتر پیش از رسیدن به آستارا با تالاب استیل مواجه می‌شوند که از همه نظر، یک جاذبه گردشگری درجه یک است؛ آنقدر زیبا، جذاب و دیدنی که همه ساله پرندگان کمیاب اروپای مرکزی و قطب را به ایران می‌کشاند.
همچنین، درختان توسکا به جای خاک، ریشه خود را به آب تالاب سپرده‌اند و با موج آن از طرفی به سویی حرکت می‌کنند. منظره زیبای جنگلی دوردست، کوه‌های سر به فلک کشیده، آب و هوای مطبوع و امنیت بالای منطقه را نیز به توصیفات بالا بیافزایید.
ساحل صدف؛ ملاقات با دریا
نمیشود این همه راه تا شمال ایران رفت و حرفی از دریا به میان نیاورد. خوشبختانه در بین جاهای دیدنی آستارا ساحلی وجود دارد که از نظر پاکیزگی، امکانات و امنیت، رقیب داخلی ندارد و هر سلیقه‌ای را پاسخ می‌دهد.
آب فوق العاده تمیز است (چیزی که در کمتر سواحل شمال مشاهده می‌شود)، اتاق استراحت تعبیه شده، پلاژها سرویس می‌دهند، امکان نصب چادر فراهم است، حضور نجات غریق ملموس بوده و مضاف بر این، فضای مناسب بازی کودکان نیز در نظر گرفته شده است.
روی هم رفته، اگر سواحل مانند هتل‌ها با ستاره عیارسنجی می‌شدند؛ ساحل صدف آستارا پنج ستاره بود. اگر هوس جمع‌کردن صدف‌های این ساحل و آبتنی در آن را داشتید باید در ده کیلومتری جاده آستارا به رشت، راهی به دریا بیابید.
پارک جنگلی بی‌بی‌یانلو؛ از خانواده جنگل‌های هیرکانی
پس از ساحل، بد نیست سری به جنگل بزنیم. پنج کیلومتری جاده آستارا به اردبیل یکی از زیباترین پارک‌های جنگلی استان گیلان به نام بی بی یانلو قرار دارد. انبوه درختان بلوط، راش، توسکا، ممرز، افرا، گیلاس، فندق و گردو بافت گیاهی پارک را تشکیل می‌دهند و جاری بودن رود در بستر سنگی جنگل، به قدرت و فریبندگی آن می‌افزاید.
امکانات کمپ یک روزه نیز با فراهم آوردن نیمکت، آلاچیق و محل بازی کودکان فراهم آمده و روی هم رفته، هرآنچه از یک پارک جنگلی بخواهید را در اختیار شما قرار می‌دهد.
برنامه‌هایی برای ایجاد امکان اسکی روی چمن، دوچرخه سواری، پینت بال و غذاخوری‌های سنتی نیز وجود داشته و هیچ بعید نیست در بازدید امسال شما امکان بهره‌برداری از آنها فراهم شده باشد.
روستای کوته کومه، آبشار و آبگرم
یکی از ویژه‌ترین جاهای دیدنی آستارا روستای کوچک کوته کومه است. اگر دوست دارید به روستایی بروید که تنها بیست خانوار جمعیت داشته باشد، یک آبشار را در دل خود پنهان کرده و برای رسیدن به آن تعدادی آبگرم و چشمه را به عنوان راهنما در مسیر قرار داده باشد؛ باید خود را به شهر لوندویل در جنوب آستارا برسانید و از آنجا سراغ کوته کومه را بگیرید.
در مجموع با کمتر از بیست دقیقه رانندگی به روستا می‌رسید. پس از گپ و گفت با محلی‌ها (اگرچه تالشی زبان اصلی آنها است؛ اما به فارسی و ترکی مسلط هستند) خود را آماده سه الی چهار ساعت پیاده‌روی جنگلی کنید. شما باید شش کیلومتر در دل جنگل پیشروی کنید و هفتصد و پنجاه متر ارتفاع را بالا بروید. هرجا خسته شدید از آب خنک و زلال چشمه‌ها بنوشید و از درختان آلو، گلابی، به، فندق و سیب وحشی بهره بگیرید. ثمره تلاش شما مشاهده بلندترین آبشار گیلان و ایران به ارتفاع بیش از صد متر، با نام لاتون است (البته در این مورد بین چند آبشار دیگر از جمله پیران در کرمانشاه اختلاف است).
اگر در فصل سفر عازم روستا شوید که مسیر با گردشگران داخلی و خارجی پر شده. همچنین حضور گروه‌های کوهنوردی و صخره‌نوردی نیز تا حدود بالایی امنیت را در منطقه برقرار کرده است. اما اگر زمان خاص و خلوتی سفر می‌کنید، شاید بهتر باشد در این مسیر تنها نباشید، زیرا هرچند کم، اما خرس، گرگ و گراز در منطقه وجود دارد.
قله اسپیناس؛ جایی بین تالاب و آبشار
آبشار لاتون که در قسمت پیش شرح آن رفت، آب خود را از بلندای قله اسپیناس دریافت می‌کند. از نظر موقعیت جغرافیایی نیز، قله بین آبشار لاتون و تالاب استیل قرار گرفته و همین امر گروه‌های کوهنوردی را وسوسه می‌کند تا به هر قیمتی شده دو هزار متر در ارتفاعات جنگل پیشروی کنند تا از آنجا زیباترین چشم انداز استان گیلان را مقابل خود قرار دهند. البته، موقعیت جغرافیایی و ارتفاع تنها مولفه‌هایی نیستند که اسپیناس را در فهرست جاهای دیدنی آستارا قرار داده‌اند؛ این قله خود پوشیده از بافت گیاهی است و با تغییر فصل رنگ عوض می‌کند. از این رو، مشاهده آن از دور، مسیر حرکت به ارتفاعاتش و تماشای طبیعت بر فراز آن، هر سه زیبا، دلربا و فریبنده هستند.
رود آستارا چای؛ تماشای آنطرف مرز
از دریا، جنگل، آبشار و کوه گفتیم و تنها جای یک رود خالی مانده بود که حالا با نام آستارا چای پر می‌شود. این رود کوچک مرز طبیعی میان ایران و آذربایجان است و با ماهی سفید، آزاد و بسیاری دیگر پر شده است. اگر از ماهی‌گیری سررشته داشته باشید و در فصل مناسب به آستارا چای بروید این امکان وجود دارد که به راحتی برای خود ماهی صید کنید و با منظره آن سوی مرز در کناری ماهی دودی میل کنید.
درختان کنار رود، عمق نسبتا کم، جریان لطیف آب و دنیایی از زیبایی، رود آستارا چای را تبدیل به یکی از خاص‌ترین جاهای دیدنی آستارا کرده است.
منطقه حفاظت شده حیات وحش آستارا
اگر دوست‌دار حیوانات هستید و از شرایط عجیب نگهداری آنها در باغ‌وحش‌های سراسر کشور افسردگی گرفته‌اید؛ شاید بد نباشد سری به منطقه حفاظت شده حیات وحش آستارا بزنید. جایی که صحیح و اصولی چند گونه را نگهداری می‌کنند و به اصطلاح عملی، اکوسیستم مناسبی پدید آورده‌اند.
انواع اردک، قو، عقاب، پرستوریال قرقاول و درنا پرندگان منطقه را تشکیل می‌دهند و سمور، فوک، مرال و گوزن نیز پستانداران پارک هستند. اگر برای آبشار لاتون و روستای کوته کومه به لوندویل بروید، پیدا کردن منطقه حفاظت شده کار دشواری نخواهد بود.
بازار ساحلی آستارا
پس از این همه جاذبه طبیعی، بد نیست سری به بازار ساحلی آستارا بزنیم تا با انبوهی از کالاهای ترک و روس مواجه شویم. البته، انتظار نداشته باشید که از نظر شکل و ظاهر با یک مال مجهز طرف باشید؛ بازار ساحلی آستارا ساده است و در ابتدا حالت بساط داشته؛ اما امروزه در حدود دو هزار فروشگاه کوچک فعال دارد که برای خرید پوشاک و زیورآلات اصل اما ارزان فوق العاده هستند.
برای رسیدن به این بازار کافی است سراغ میدان ملت شهر را بگیرید. در ضمن، با توجه به نزدیکی بازار به ساحل، پس از خرید می‌توانید به غذاخوری‌های اطراف دریا بروید و پس از آن کنار امواج دریا قدم بزنید (البته در اوضاع اقتصادی فعلی، شاید از جنب و جوش بازار کاسته شده باشد).
آستارا، پشت بام ها سفالی
پس از یک دور کامل پیرامون جاهای دیدنی آستارا نوبت به خود شهر و زیبایی‌هایش می‌رسد. گاهی اوقات تصاویری از آستارا و معماری خانه‌هایش به چشم می‌خورد که اگر نام و نشان نداشته باشد کمتر کسی تشخیص می‌دهد که این یکی از شهرهای ایران است.
دلیل این امر فرورفتن خانه‌هایی با سقف سنتی در مه و ارائه تصویری اروپایی در قاب دوربین است. البته، انتظار نداشته باشید که در تمامی شهر با این معماری مواجه شوید؛ اما اگر کمی کنجکاوی را چاشنی سفر خود کنید؛ به طور حتم این زیبایی را به چشم خواهید دید.
کلام آخر درباره جاهای دیدنی آستارا
شایان ذکر است که دیدنی‌های شهر زیبای آستارا به موارد بالا محدود نمیشود و ما تنها مثال‌هایی شاخص ارائه کرده‌ایم. اینکار برای جلوگیری از طولانی شدن نوشته و در حوصله ماندن متن صورت گرفته است. اما در اینجا، به طور فهرست‌وار نام دیدنی‌های مشابه با موارد بالا را قرار می‌دهیم تا در صورت مجال، آنها را نیز در برنامه سفر خود بگنجانید.
دیدنی‌های طبیعی آستارا
روستا دربند، باغ چای عباس آباد، کوه شنیدان، رود قره‌سو، رود چلوند، رود دربند، چشمه آبگرم علی داشی، روستا سیبلی، تالاب آق و روستا کانرود.
پارک‌ها، سواحل، اماکن تفریحی و تاریخی آستارا
تله کابین حیران، باغ پرندگان، مدرسه حکیم نظامی، پارک ساحلی شریعتی (مخیری)، بهشت کاکتوس‌ها، بقعه‌های آقا سید علی کیا، شیخ تاج الدین محمد خیوی و پیرقطب الدین، باغ ملی آستارا، قطعه تک آغاج و قلعه شیندان.
در ضمن، اگر بخت یاری کرد و مسافر آستارا شدید؛ حتما در یک رستوان لونگی مرغ و ماهی و باستیرمای مرغابی را امتحان کنید.
شهر آستارا ۳۰ سال پیش بسیار زیبا بود از هر نظر ولی الان متاسفانه اول زباله هایی که در کنار دریا هست باید جمع کنن و مسئولین شهر اصلا به فکر جمع کردن نیستن رودخانه های داخل شهر که اصلا فکر کنم ۳۰ سال لایروبی نکردن از دادگاه این شهر بگم که اصلا راضی نیستیم اصلا به مشکلات مردم رسیدگی نمی کنن فقط شده پارتی بازی متاسفانه آستارا دیگه اون آستارا نیست خیلی کار داره تا درست بشه.
سلام .بدترین شهر استان گیلان بی مزه ترین مردمان از خودراضی
سفر به استارا یه سفر عالی بود برام مخصوصا تالاب و قایق سواری و ما یه ویلا گرفته بودیم که تو ایران تک بود سفر به گذشته بود برا خودش
تجربه من: آستارا هم طبیعت و هم حس و حال خیلی قشنگی داره ولی معدود امکانات رفاهی شهر بخاطر استفاده ی نادرست مسافران شرایط وخیمی داره. سرویس های بهداشتی در حد فاجعه کثیف هستن و مسئولین شهر کوچکترین تمهیداتی برای پاکیزه نگهداشتن سرویس ها تدارک ندیدن با اینکه در هر سرویس بهداشتی از مسافران پول اخذ میشه. به معنی واقعی کلمه به حال خود رها شدن. گوشه و کنار همه ی پارک ها و استراحت گاه ها زباله موج میزنه و باعث تجمع حشرات شده بخاطر همین پیدا کردن یه جای تمیز برای چادر زدن واقعا سخته. در کل آستارا فقط وقتی میتونه لذت‌بخش باشه که حتما یک سوئیت تمیز برای اقامت اجاره کنین تا از بابت حمام و دسشویی و نظافت خیالتون راحت باشه و ساعت ها در صف یک دسشویی به غایت کثیف منتظر نمونین و وقتتون رو صرف طبیعت گردی و ساحل گردی کنین. من دیدگاهم رو صادقانه و به دور از جهت گیری نوشتم و قصد توهین به هیچ کس رو ندارم. اگه کسی تجربه ی آستارا اومدن داشته باشه قطعا حرفهام رو تایید می کنه. این رو هم بگم که باز هم هر دو پدیده ی ضعف فرهنگی و بی کفایتی و بی تفاوتی مسئولین اینجا کاملا مشهوده و از طرف دیگه علی رغم تلاش شهروندان آستارا متاسفانه مسافران عزیز رعایت نمی کنن.
هموطن عزیز سلام از اینکه دیدگاه و نظریه ات را به اشتراک گذاشتی سپاسگزارم چون اخر هفته انشاالله به همراه خانواده جهت استراحت و دیدن نقاط خوش اب و هوا عازم استارا و اطراف ان هستیم شما دقیقا صحیح میفرمایی مسئله نظافت و پاکیزگی شهر و اماکن و سرویس های بهداشتی متاسفانه در اکثر شهر های کشور عریزمان رعایت نمیشود که معتقدم این باید در وجود تک تک ما نهادینه شود و از کودکی باید اموزش و تشویق و مدیریت گردد هیچ فرهنگی بدونه اموزش و استمرار و مراقبت جا نمی افتدو اگر چه تبلیغات و همت مسئولین مربوطه نیز بسیار حایز اهمیت است. سپاس مجدد از شما.
فرمایشاتتون درسته
شهر واقعا به حال خود رها شده همه جا از مسافر پول می گیرن حتی حاضر نیستند زباله های اماکن تفریحی رو جمع کنند ولی از نظر ضعف فرهنگی که گفتید باهاتون موافق نیستم چون وقتی فرهنگ خودشو نشون میده که شهر تمیز باشه امکانات دریافت کنه بعد چیزهای دیگه مثل اداب فرهنگی خودشو عیان خواهد کرد این شهر به قول شما اینقدر ول هست که باید به حال مسیولین بی کفایتش گریه کرد