به یک پازل باشکوه با چندصد قطعه نگاه کنید. هر کدام از قطعه‌ها هویت مستقل خودشان را دارند، اما با هم هویتی مشترک می‌سازند. هر جمع باشکوهی شبیه پازل است. اعضای جمع با همان هویت مستقل کنار هم جفت‌وجور می‌شوند، دست به دست هم می‌دهند و یکدیگر را تکمیل می‌کنند تا در نهایت تصویری خلق شود که حاصل گردهمایی صمیمانه اعضای آن جمع است.
برای همین است که ما از نزدیک با علی بابایی‌ها گفت‌وگو می‌کنیم. می‌خواهیم ببینیم که هر کدامشان در کدام نقطه این هویت جمعی ایستاده‌اند و چه هویت مستقلی دارند. دوست داریم روایت‌هایشان را بشنویم و بدانیم که هر کدام چه ارزشی را در علی بابا خلق کرده‌اند.
ما در داستان‌های علی بابا، همه کسانی را ملاقات می‌کنیم که پیمان بسته‌اند تا از تکنولوژی قدرت بگیرند و کاری کنند که همه اعضای جامعه با هر سلیقه و هر سطح درآمدی، در تجربه شایسته سفر توانمند شوند.
پس از معرفی تیم‌های محتوا و کپی‌رایتینگ، طراحی محصول، دیجیتال مارکتینگ، دواپس، منابع انسانی، استودیو دیزاین و حسابداری مالی، سراغ یکی دیگر از تیم‌های واحد مالی رفته‌ایم که سه‌نفره است اما علی‌رغم اندازه جمع‌وجورش، از پس کارهای بزرگ برمی‌آید.
در این مقاله مهمان تیم حسابداری مدیریت هستیم و از مسئولیت‌هایشان می‌شنویم.
در تیم حسابداری مدیریت علی بابا چه خبر است؟
اگر بخواهیم مسئولیت اصلی تیم حسابداری مدیریت را در یک خط جمع کنیم، به این جمله می‌رسیم:
شناسایی، اندازه‌گیری، واکاوی، آماده‌سازی و ارائه اطلاعات مالی به مدیران سازمان برای تصمیم‌گیری درست و دقیق در راستای رسیدن به اهداف سازمان.
در واقع حوزه‌هایی که حسابداری مدیریت در آن‌ها نقش دارد، شامل حوزه‌های زیر است:
- حسابداری مالی
- حسابداری بهای تمام‌شده
- پیش‌بینی بودجه
- حسابرسی داخلی
- تحلیل داده‌های مالی
- گزارش مالیات
- کنترل موجودی‌ها
- حسابداری تجدید ارزیابی
- سیستم‌ها و روش‌ها
- گزارش‌دهی داخلی
- گزارش‌دهی برون‌سازمانی
برای اینکه بیشتر با روندها و فرآیندها در تیم آشنا شویم، می‌رویم سراغ اعضای تیم. با همان کلام قدیمی که می‌گوید: «خانم‌ها مقدم‌اند!» اول هم‌صحبت فرزانه می‌شویم و از زبان او می‌شنویم که در این تیم سه‌نفره چه مسئولیت‌هایی را به عهده گرفته است.
فرزانه، Financial Controller
فرزانه اصطلاحا کنترلر مالی است. خودش می‌گوید که عاشق حسابداری است و همین عشق کار دستش داده و به سمت رشته‌های مدیریت و حسابداری گرایش پیدا کرده است.
از علاقه بی‌حدوحصرش که بگذریم، به کارها و مسئولیت‌هایش می‌رسیم. او بادقت تمام، اسناد حسابداری که تیم‌های دیگر واحد مالی مثل خزانه، فروش و حسابداری مالی صادر می‌کنند، بررسی می‌کند و حسابی حواسش جمع است که کدام سند مطابق استانداردها و دستورالعمل‌های حسابداری شرکت است و کدام یکی مشکلاتی مثل مشکل بیمه و مالیاتی یا نقص مستندات پیوست دارد و باید مشکلش برطرف شود. این کار او در واقع ممیزی اسناد است.
مسئولیت فرزانه به همینجا ختم نمی‌شود. فرزانه با حساب‌های ارزی هم مستقیما سروکار دارد؛ به طوری که همه پرداخت‌های ارزی شرکت پس از پرداخت، گذرشان به فرزانه می‌افتد. او سند این پرداخت‌ها را صادر و گزارش‌های ارزی مربوط به آن‌ها را تهیه می‌کند و در نهایت گزارش صورت‌وضعیت می‌دهد.
فرزانه دستی هم به تهیه گزارش دارد که این گزارش‌ها بسته به زمان تحویل و بزرگی پروژه، انواع مختلفی دارند. مثلا اخیرا برای حسابرسان مستقل از سازمان، گزارش پروپیمانی از داده‌های مختلف آماده کرده است.
از حجم زیاد کارهایش تعجب کردید؟ اما خودش می‌گوید تمام این بخش‌ها را دوست دارد و نمی‌تواند بین آن‌ها فرق بگذارد؛ چون همه آن‌ها را با لذت انجام می‌دهد. با این همه، ذهن تحلیلگرش کارهایی را بیشتر دوست دارد که چالش‌های بیشتری داشته باشد و بتوان از آن‌ها چیزی یاد گرفت.
از او درباره تیم سه‌نفره‌شان هم می‌پرسیم. پاسخ می‌دهد: «صمیمیت در تیم ما خیلی زیاد است. سامان هدایت و رهبری تیم را به خوبی انجام می‌دهد و همین موجب صمیمیت بین اعضای تیم می‌شود. من تا به حال مدیری مثل او نداشته‌ام.»
او می‌گوید که در این تیم امکان برقراری ارتباط موثر با بچه‌های تیم‌های دیگر هم وجود دارد و از وقتی به این تیم پیوسته، با آنکه آدم دیرجوشی است، ارتباطش با بچه‌ها بیشتر شده و همین باعث شده تا از محیط کاری‌اش خوشش بیاید.
اینطور که فرزانه می‌گوید، واقعا بچه‌های مالی علی بابا را دوست دارد.
فرزانه درباره آینده این تیم به ما گفت که اگر با همین فرمان پیش بروند، در آینده‌ای نه‌چندان‌دور هر گزارشی که درخواستش به سمت تیمشان بیاید، در چند دقیقه بدون هیچ خطایی آماده خواهد شد. حتی در آینده‌ای نزدیک قرار است سیستم جدیدی از گزارش‌دهی دقیق را پیاده کنند به اسم «کلوزینگ ماهیانه» تا هر ماه بتوانند گزارش دقیقی از آن ماه به تیم‌های مرتبط ارائه کنند.
نظر فرزانه را درباره علی بابا جویا شدیم و گفت: «علی بابا به‌نظرم سازمانی است که بچه‌های قوی و باهوش در آن فعالیت می‌کنند. همین که ما مدیرهای جوان در شرکت داریم، نشان‌دهنده این است که علی بابا به آن‌ها فضای رشد و نمایش استعدادهایشان را داده است.»
فرزانه ادامه می‌دهد: «خوبی علی بابا این است که آدم اینجا احساس راحتی می‌کند. ما اینجا درگیر مقررات خشک نیستیم و این برای ما قابل‌تقدیر است.» فرزانه به عنوان نکته سوم هم به ظاهر و معماری فضای علی بابا اشاره می‌کند و می‌گوید که به نظرش بسیار زیباست.
فرزانه برای صحبت آخر به هدف‌های تیم برای رشد اعضا اشاره می‌کند. او می‌گوید تیم برای رسیدن به هر هدفی برنامه‌هایی دارد و آن‌ها را یکی‌یکی عملی می‌کند. مثلا با حمایت‌ها و تشویق‌های آقای جواد فراهانی (مدیر ارشد مالی گروه علی‌بابا) و عظیم شاه‌محمدی (مدیر مالی علی‌بابا)، یک دوره حسابداری بین‌المللی را شروع کرده‌اند.
خودش می‌گوید: «ما برای این دوره حسابداری بین‌المللی همدیگر را تشویق می‌کنیم. اساسا کار کردن کنار آدم‌های باانگیزه، قوی و باهوش، انگیزه آدم را بیشتر می‌کند.»
صحبت‌های امیدوارانه فرزانه، ما را هم به وجد آورد. با همین انگیزه و انرژی خوب، پای صحبت حامد می‌نشینیم.
حامد، Financial Controller
حامد بیشتر از یک سال است که با سِمت کنترلر مالی در دپارتمان مالی علی بابا مشغول است.
او هم مثل همکارش فرزانه به حسابداری و کار مالی خیلی علاقه دارد؛ به طوری که در دانشگاه بعد از چند ترم مهندسی خواندن، به حسابداری تغییر رشته داده است.
حامد حدود ده سال است که در حوزه مالی فعال است و تجربه حسابرسی، حسابداری و حسابرسی داخلی را هم دارد. همین تجربه‌ها در علی بابا هم بسیار به کارش آمده و از آن استفاده می‌کند.
کار و دغدغه‌های حامد هم مثل فرزانه به بررسی و کنترل اسناد مالی برمی‌گردد. هر رویداد مالی که در شرکت اتفاق می‌افتد منجر به ثبت یک سند حسابداری می‌شود. حامد این سندها را بررسی می‌کند و اگر نیاز به اصلاح داشته باشد، به تیم صادرکننده برمی‌گرداند. در کنار این مسئولیت، او باید پیگیر ثبت به موقع اسناد مالی توسط تیم‌های دیگر هم باشد.
حامد مهم‌ترین قسمت کارش را تهیه گزارش‌های مدیریت، گزارش‌های موردنیاز واحد بودجه و تهیه صورت‌های مالی می‌داند؛ چون به عبارتی تمام فعالیت واحد مالی طی یک سال در صورت‌های مالی نمایان می‌شود.
حامد در این‌باره حرف جالبی می‌زند و می‌گوید: «یک‌جورهایی، آبروی هر واحد مالی، صورت‌های مالی‌اش است. این نکته باعث می‌شود که نهایت تلاشم را بکنم که زحمات یک سال تیم مالی با تهیه به‌موقع صورت‌های مالی دقیق و باکیفیت، به نتیجه برسد.»
به طور کلی، به نظر حامد آن قسمت از کارش جذاب است که می‌تواند به سوالات بچه‌ها پاسخ دهد و به آن‌ها کمک کند که کارهایشان را دقیق‌تر انجام دهند. حامد لابه‌لای حرف‌هایش می‌گوید که کارهای چالشی و تحلیلی هم برایش جذاب است.
حامد درباره ارتباطش با اعضای سایر تیم‌های مالی می‌گوید: «اکثر همکاران نسبت به کارشان مسلط هستند و اسنادشان دقیق و درست است. البته اشتباه‌هایی هم ممکن است در کار بچه‌های کاردرست تیم‌های مالی به وجود بیاید که به دلیل حجم زیاد کارشان است. من تمام سعیم را می‌کنم بدون چالش و با همدلی، کنترل اسناد مالی را انجام دهم.»
او ادامه می‌دهد: «به هر حال افراد نسبت به کسی که از کارشان ایراد بگیرد حس خوبی ندارند. اما توانسته‌ام حس همدلی را به اکثر بچه‌ها منتقل کنم و بگویم که کنارشان هستم و همیشه می‌توانند روی کمک من حساب کنند. خدا را شکر فکر می‌کنم که تا حد زیادی هم موفق بوده‌ام، رابطه صمیمانه‌ای با بچه‌ها دارم و با اکثر همکاران، جدای از رابطه کاری، رابطه رفاقتی هم برقرار کرده‌ام.»
حامد از اینکه در تیم حسابداری مدیریت همراه با سامان و فرزانه کار می‌کند واقعا خوشحال است، چون از آن‌ها انرژی می‌گیرد. حامد با هم‌تیمی‌هایش احساس دوستی می‌کند و می‌گوید که همیشه می‌توانند روی کمک هم حساب کنند؛ چرا که همکارانش باهوش، صمیمی، پرانرژی و متخصص هستند.
به نظر حامد آینده درخشانی در انتظار این تیم است؛ تیمی که میل شدیدی به رشد و پیشرفت دارد و توانایی این پیشرفت را در خود می‌بیند.
حامد می‌گوید که جو صمیمی علی بابا عبارت «کار با حال خوش» را برایش معنا کرده تا جایی که اکثر اوقات این حس را اینجا تجربه کرده است. او می‌گوید: «امیدوارم علی بابا روز‌به‌روز موفق‌تر شود و حرکت رو‌به‌رشدش را با سرعت ادامه دهد.»
سامان، GL Manager
سامان مدیر حسابداری مدیریت است و هم‌زمان دبیری کمیته حسابرسی علی بابا را به عهده دارد. عنوان شغلی او در اصلGeneral Ledger Manager است.
خودش درباره عنوان شغلی‌اش می‌گوید: «شرح وظایف و کاری که ما باید بکنیم شاید لزوما با عنوان شغلی که در حال حاضر داریم تطابق نداشته باشد که علت اصلیش این است که واحد حسابداری مدیریت در واحد مالی یک تیم تازه‌تاسیس محسوب می‌شود و از ابتدای امسال کار خودش را شروع کرده است. قبل از این، ما چنین واحدی را به صورت متمرکز در سازمان نداشتیم.»
سامان در مورد مسئولیت‌هایشان می‌گوید: «وظیفه اصلی ما تهیه یک‌سری گزارش است که آن‌ها را به مدیریت و سهام‌داران ارائه می‌کنیم تا در تصمیم‌گیری بهتر به آن‌ها کمک کند. در واقع، عصاره و خروجی کار و تلاش تمام واحدهای سازمان را ما باید به نحو شایسته‌ای نشان بدهیم.»
سامان در کنار این وظیفه، به کار کنترل اسناد و ارائه گزارش‌های مربوط به آن‌ها هم اشاره می‌کند که باید صحت ثبت اسناد در سازمان را بررسی و کنترل کنند. او تیم را هدایت می‌کند تا استانداردها و رویه‌هایی برای یکسان‌سازی و ثبت درست اسناد حسابداری تعریف و به‌روز کنند تا بتوان گزارش‌های قابل اتکاتری استخراج کرد.
بعد از تایید نهایی اسناد مالی، وقت گزارش‌گیری از این اطلاعات فرا می‌رسد که نتیجه نهایی چیزی نیست جز صورت‌های مالی که به شکل دوره‌ای تهیه می‌شود.
سامان به عنوان یک تجربه موفق از پروژه قبلی‌شان یاد می‌کند که طی آن، اسناد سال ۹۹ رو بررسی کرده‌اند و صورت‌های مالی سال ۹۹ را ارائه داده‌اند. این اتفاق برای شش‌ماه اول سال ۱۴۰۰ هم در حال انجام است.
نظر سامان درباره علی بابا را هم پرسیدیم. او درباره علی بابا می‌گوید که با آنکه دیگر استارتاپ نیست، اما همچنان نوپاست و می‌توان آینده درخشانی را برایش متصور شد. او ادامه می‌دهد: «علی بابا در حال حاضر بزرگ‌ترین شرکت حوزه گردشگری است که بعید نیست در آینده، بهترین شرکت گردشگری خاورمیانه هم لقب بگیرد.»
سامان به آسیب‌های کرونا هم اشاره می‌کند و می‌گوید که اگر کرونا نبود شاید علی بابا زودتر به این هدف می‌رسید، ولی امیدوار است و می‌گوید که هنوز هم دیر نیست و با برنامه‌ریزی دقیق می‌توان به این قله دست پیدا کرد.
سامان وقتی درباره تیم حسابداری مدیریت صحبت می‌کند پای نگاه آینده‌نگرانه این تیم را پیش می‌کشد و می‌گوید این نگاه در این تیم به نسبت سایر تیم‌های مالی، پررنگ‌تر است. در حالی که به زعم سامان، تیم‌های دیگر مالی گذشته‌نگار هستند و سروکارشان با اتفاقاتی است که در گذشته افتاده؛ اما تیم حسابداری مدیریت همین اطلاعات را برمی‌دارد و با تحلیل آن‌ها، آینده را به تصویر می‌کشد.
آن‌ها در این تیم تلاش می‌کنند که مشخص کنند هر تصمیم، چه ریسک‌هایی دارد و چه نتایجی خلق می‌کند. او صراحتا می‌گوید: «این خلق‌کردن آینده برای من خیلی جذاب است.»
او ادامه می‌دهد: «یک موضوع جالب و تحسین‌برانگیزی که در تیم ما اتفاق افتاده، این است که بچه‌ها با انگیزه بالایشان دوره‌های Dip IFR را گذرانده‌اند و حالا می‌توانند گزارش‌هایی مطابق با استانداردهای جهانی ارائه دهند. اضافه شدن این توانایی به تیم حسابداری مدیریت، ما را برای ورود به بازارهای سرمایه‌ای جهانی در آینده‌ای نزدیک آماده می‌کند.»
سامان قبلا گفته بود که خلق‌کردن آینده برایش جذاب است. از او پرسیدیم که آینده خلق‌شده تیمش را چه می‌بیند؟ پاسخ داد: «آینده‌ای که من برای این تیم می‌بینم این است که با رشد روزافزون، با گزارش‌هایی دقیق‌تر به تصمیم‌گیری درست‌تر، برنامه‌ریزی دقیق‌تر، مدیریت راهبردی سازمان، مدیریت عملکرد و مدیریت ریسک کمک کنیم.»
سامان با برق امید در چشمانش ادامه می‌دهد: «ما می‌خواهیم راه‌هایی پیشنهاد بدهیم که بتواند سودآوری شرکت‌های گروه علی بابا را بیشتر کند و خب طبیعتا تیم ما زمانی که به ماهیت و کارکرد اصلی خودش برسد، آینده روشنی خواهد داشت. جا دارد که این تیم را بزرگ‌تر کنیم تا بیشتر در ساختن آینده نقش داشته باشیم.»
ساختن آینده، رویای قدرتمندی است. به سامان و تیمش خداقوت می‌گوییم و برایشان در این مسیر آرزوی موفقیت می‌کنیم.
دست‌به‌دست هم، تا خلق آینده
خلق آینده فقط یک رویا نیست؛ یک ماموریت است. ماموریتی که می‌توانید مثل تیم حسابداری مدیریت، به شکل مسئولیت به آن نگاه کنید و پیمان ببندید که از آن دست نمی‌کشید.
برای ما علی بابایی‌ها تصور آینده و رسیدن به آن سخت نیست. ما اول قله را تصویر می‌کنیم و آینده را جلوی چشممان نگه می‌داریم تا روزی که آینده به امروز تبدیل شود و پا به لحظه اکنون بگذارد.
چه دیروزی که گذشت، چه امروزی که در حال عبور است، و چه فردایی که تصویر پیش چشمان ماست، همگی روز اول است؛ روز اولی که یک رویای شیرین در مشتش دارد و نوید تحقق، در کلامش جاری است.
سلام
با کمال احترام ؛ کار هیچ یک از این دوستان حسابداری مدیریت نیست و فقط در قالب کنترل های اسناد مالی قابل تعریف است ، حوزه فعالیت های ذکر شده ، ارتباط چندانی با کار دوستان ندارد ، به نظر بنده بهتر است نام واحد از حسابداری مدیریت به کنترل اسناد مالی تغییر یابد.