چندماهی است که اخباری مبنی بر ساخت و تولید واکسن کرونا و اولویتبندی تزریق آن طبق گروههای هدفی که بر اساس دستورالعملهای ابلاغی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعیین شده، به گوش میرسد.
این اقدام همچنان بر اساس سهمیهبندی اختصاص داده شده به هریک از گروههای سنی و مشاغل و بر اساس اولویتبندی صورت گرفته، در حال انجام است. بهگونهای که در ابتدا کادر درمان کشور در اولویت دریافت واکسن قرار داشتند و پس از آن هم گروههای دیگری از قبیل نیروی انتظامی، پاکبانها، نیروهای آزمایشگاهها، غسال و… طبق سهمیهبندی صورت گرفته واکسن دریافت کردهاند. طبق اطلاعرسانیهای صورت گرفته در نهایت مقرر شده است که واکسن کرونا به تمامی افراد بالای ۱۸ سال کشور تزریق شود، البته در این میان هیچ بازه زمانی برای این اقدام تعیین نشده است.
واکسن کرونا و صنعت گردشگری
تولید و تزریق واکسن کرونا سوای تاثیرات مثبتی که در همه حوزهها گذاشته و امیدی دوباره را در سراسر جهان در دل انسانها زنده کرده است؛ صنعت گردشگری جهان را هم با ابعاد جدیدی مواجه کرده است.
حال سوالی که در اینجا پیش میآید این است که در شرایطی که صنعت گردشگری در اغلب کشورها در حال بهرهگیری از این ماجرا بوده و بار دیگر در حال رونق گرفتن است، تا جایی که نوع نوینی از گردشگری به نام گردشگری واکسن در دنیا در حال شکلگیری است، صنعت گردشگری کشور ما کجای این ماجرا ایستاده است؟
فعالان، دستاندرکاران این صنعت از قبیل کارکنان هتلها و آژانسهای هواپیمایی و گردشگران که مهرههای اصلی صنعت گردشگری هستند در کجای اولویتبندی تزریق واکسن کرونا قرار دارند؟
تحول در صنعت گردشگری
این صحبتها در حالی مطرح میشود که در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان وضعیت به گونه دیگری است؛ خبر ساخت واکسن کرونا، جذابیت جدیدی را وارد صنعت گردشگری کرد و آن واکسن بود که البته گردشگران بسیاری نیز از این خدمت استقبال کردند.
حال با آغاز عملیات واکسیناسیون سراسری در کشورهای مختلف جهان، نگاهها بار دیگر به صنعت گردشگری معطوف شده و همه گردشگران و فعالان این حوزه امیدوارند تا دوباره بتوانند بار سفر بسته و به راحتی به هر مقصدی که دوست دارند، سفر کنند.
در شرایطی که بیشتر افراد ساکن در کشورهای پیشرفته دوزهای مورد نیاز واکسن خود را دریافت کردهاند، انتظار میرود به زودی گواهی واکسیناسیون برای مسافران و گردشگرانی که به نقاط مختلف جهان سفر میکنند، اجباری شود.
این در حالی است که در صورت تحقق چنین فرضیهای، پیشبینی میشود در این مورد خاص هم صنعت گردشگری کشورمان با نادیده گرفته شدن از سوی متولیان و مسئولان مربوطه متحمل خسارتهای جبرانناپذیر بیشمار دیگری شود.
تزریق واکسن کرونا نقطه عطف تغییر مقاصد گردشگری
با تغییراتی که واکسن کرونا در صنعت گردشگری جهان به وجود آورده است، احتمال دارد بهزودی مقاصد گردشگری نیز تغییر کند. بر این اساس، گردشگران تمایل به سفر به مناطق امنی که مردمان آن واکسن کرونا تزریق کردهاند، پیدا خواهند کرد.
ضمن اینکه قطعا تزریق واکسن به مسافران و گردشگران که از سوی برخی کشورها مطرح شده است نیز میتواند در زمره جذابیتهای مقاصد گردشگری گنجانده شود.
صنعت گردشگری ایران را دریابیم
ایران به دلیل عدم توسعه یافتگی یا توسعه نامتوازن، در حوزه تزریق واکسن هم نتوانسته کارنامه چندان موفقی از خود ارائه دهد. این موضوع در آیندهای نزدیک کشورمان را علیرغم پتانسیلها و جاذبههای گردشگری فراوانی که دارد از میدان رقابت با دیگر کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری بازمیدارد.
با توجه به مباحثی که مطرح شد، قطعا هدف از نگارش این گزارش این بوده است که فعالان و دستاندرکاران صنعت گردشگری را متوجه این مساله کنیم که ساخت و تولید واکسن کرونا ماهیت صنعت گردشگری را در سالهایی نه چندان دور تغییر میدهد. این ماجرا ممکن است تا رسیدن به شرایطی پایدار و از بین رفتن کامل ویروس کرونا ادامه پیدا کند.
بنابراین بر مسئولان مربوطه لازم است که خود را با وضعیت جدید تطبیق داده و فعالیتهایشان را مطابق با آن برنامه ریزی کنند. چراکه، بعد از شیوع ویروس کرونا، مردم دیگر نسبت به بیماریهای عفونی آگاهی بیشتری پیدا کردهاند.
از سوی دیگر، صنعت گردشگری هم در سطح دنیا به عنوان حوزهای انعطافپذیر همواره خود را با شرایط و تغییرات به روز میکند و در صدد جلب رضایت مشتری بر میآید.
بهعنوان مثال، شاید قبل از شیوع و همهگیری کووید ۱۹، تعداد اندکی از افراد پیش از آغاز سفر اقدام به مشاوره قبل از سفر میکردند و حتی بسیاری از گردشگران بدون انجام مشاوره به کشورهای خارجی و مناطق بکر و ناشناخته سفر میکردند.
اما، همزمان با مطرح شدن بحث تزریق واکسن کرونا، گردشگران قبل از اقدام به سفر باید مشاوره بگیرند و در مورد وضعیت و خطرهای موجود در مقاصد گردشگری با کارشناسان خبره و آگاه صحبت کنند.
صنعت گردشگری ایران دیگر توان ندارد
در حالی در بسیاری از کشورهای پیشرفته در سرتاسر جهان این مباحث مطرح شده که در کشور ما در رابطه با تزریق واکسن کرونا هیچ جایگاهی برای صنعت گردشگری در نظر گرفته نشده و هیچ برنامهریزی برای رقابت با سایرین در این حوزه دیده نشده است.
در چنین شرایطی بیش از گذشته باید منتظر نابودی صنعت گردشگری کشورمان باشیم، چراکه اکنون ظرفیتهای گردشگری کشورمان که پیش از این علیرغم نادیده گرفتنشان، توریستها را ترغیب به سفر به ایران میکردند هم دیگر نمیتوانند به داد صنعت گردشگری کشورمان برسند.
با یادآوری اهمیت این موضوع، انتظار میرود برای جبران خسارتهایی که صنعت گردشگری در ایام کرونا متحمل شده است، کمیتهای از وزارتخانههای دستاندرکار این صنعت مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی، وزارت امور خارجه و وزارت کشور تشکیل شود.
قطعا یکی از مهمترین کارکردهای این کمیته میتواند ایجاد شبکه بازاریابی گسترده با همکاری بخش خصوصی باشد تا با مدیریت ورود گردشگران خارجی واکسن کرونا، بخش قابل توجهی از زیانهای ناشی از ویروس کرونا را جبران کند.
بسیاری از کارشناسان حوزه گردشگری معتقدند، این اقدام میتواند صنعت گردشگری کشور را که در دوران همهگیری کرونا متحمل سنگینترین زیانها و خسارتها شد، بار دیگر احیا کند. البته نباید از این نکته غافل ماند که لازمه تحقق این امر در وهله نخست تلاش دولت و همه متولیان حوزه بهداشت و درمان کشور برای واکسینه کردن همه ایرانیان است.