شاید در پرواز یا سفر با خودرو، قطار یا کشتی، برای‌‌تان پیش آمده باشد که دچار حالت تهوع یا سرگیجه شده باشید؛ اگر خودتان هم به این عوارض دچار نشده باشید، احتمالاً همسفران‌تان چنین حالت‌هایی را تجربه کرده‌اند. این عارضه که از آن با عنوان بیماری حرکت یا «Motion Sickness» یاد می‌کنند، در صورتی که بیماری حرکت به درستی مدیریت نشود، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات متعدد و حتی اختلال در سفر و آزار همسفران شود. از شما دعوت میکنیم، در صورتی که نمی‌خواهید این بیماری سفرتان را به هم بریزد، آنچه در ادامه می‌آید را مطالعه کنید. شاید در پرواز یا سفر با خودرو، قطار یا کشتی، برای‌‌تان پیش آمده باشد که دچار حالت تهوع یا سرگیجه شده باشید؛ اگر خودتان هم به این عوارض دچار نشده باشید، احتمالاً همسفران‌تان چنین حالت‌هایی را تجربه کرده‌اند. این عارضه که از آن با عنوان بیماری حرکت یا «Motion Sickness» یاد می‌کنند، در صورتی که بیماری حرکت به درستی مدیریت نشود، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات متعدد و حتی اختلال در سفر و آزار همسفران شود. از شما دعوت میکنیم، در صورتی که نمی‌خواهید این بیماری سفرتان را به هم بریزد، آنچه در ادامه می‌آید را مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید: بارداری و پرواز
علائم و دلایل بیماری حرکت
مهم‌ترین علائمی که نشان می‌دهد دچار بیماری حرکت شده اید، عبارتند از احساس بیماری، تهوع، استفراغ، سردرد، گیجی و تعرق غیرعادی. اما دلیل بروز این اختلال چیست؟ پاسخ در ظاهر ساده است: «حرکت»! بله حرکت دلیل اصلی بروز این حالات است اما این سوال پیش می‌آید که چرا زمان راه رفتن، دویدن یا فعالیت‌هایی از این دست حرکت، آزاردهنده نیست که این پرسش نیاز به توضیح بیشتری دارد.
زمانی که خودتان در حال حرکت هستید (بدون استفاده از وسایل نقلیه)، مغز اطلاعات حرکت را از طریق دیدن، گیرنده‌های پوستی و عضلات دریافت می‌کند و تمام فرآیندها مطابق با آن پیش می‌رود. زمانی که با یک وسیله‌ی نقلیه در حال حرکت هستید، باز هم اطلاعاتی به مغز فرستاده می‌شود که نشان می‌دهد بدن در حال حرکت است، (مانند آنچه از وسیله‌ی نقلیه دیده می‌شود) اما از سوی دیگر علائمی از حرکت فیزیکی مشخصی از عضلات و استخوان‌ها به مغز نمی‌رسد.
این تضاد باعث انتقال پیام مسمومیت خواهد شد و در نتیجه فرد علائمی نظیر تهوع و سرگیجه را احساس خواهد کرد. اینها تمام اتفاقاتی است که در بیماری حرکت پیش می‌آید. مثلاً زمانی که سوار هواپیما می‌شوید، مغز پیام حرکت هوا را از گوش داخلی دریافت می‌کند اما در واقعیت شما هیچ حرکتی نداشته و ساکن هستید؛ همین اختلال در پیام دریافتی، مغز را دچار سردرگمی می‌کند و عوارض ناخوشایندی را نشان می‌دهد.
شیوع بیماری حرکت
اگرچه نمی‌توان رده سنی یا جنسیت خاصی را برای ابتلا به بیماری حرکت تعیین کرد اما با این حال کودکان و زنان بیشتر در معرض عوارض بیماری حرکت قرار دارند. اما نگران نشوید، درمان‌ها و شیوه‌های متعددی برای پیشگیری از عوارض ناخوشایند بیماری حرکت وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود.
بیشتر بخوانید: عوارض جسمانیِ سفر با هواپیما؛ پرواز با آدامس و آب‌نبات
درمان و پیشگیری از بیماری حرکت
در بسیاری از موارد، رعایت برخی نکات می‌تواند در پیشگیری از بروز این حالت مؤثر باشد.
۱- یکی از بهترین راه‌حل‌ها کاهش میزان حرکت و جابه‌جایی است. مثلاً می‌توانید در ماشین صندلی جلو، در هواپیما صندلی روی بال، و قسمت وسط عرضه کشتی را انتخاب کنید. اگر مسافر هواپیما هستید، هنگام چک‌این آنلاین، امکان انتخاب صندلی وجود دارد.
۲- گاهی اوقات هنگام خرید آنلاین بلیط هواپیما می‌توانید نوع هواپیما را مشاهده کنید و با در نظر داشتن این موضوع که هواپیماهای باکیفیت، حرکت کمتری دارند، بلیط هواپیما را رزرو کنید.
۳- اگر مشکلی ندارید، چشم‌های‌تان را ببندید و بخوابید.
۴- هنگام حرکت کتاب نخوانید، به گوشی تلفن همراه خیره نشوید و فیلم تماشا نکنید.
۵- پیش از سفر از خوردن غذاهای بسیار چرب و سنگین اجتناب کنید. نوشیدنی‌الکلی نیز ننوشید.
۶- در طول حرکت، به اشیائی که حرکت دارند نگاه نکنید زیرا پیام حرکت به مغز منتقل می‌شود. بنابراین به جای نگاه به موج دریا در سفر با کشتی یا سایر ماشین‌ها در سفر جاده‌ای، بهتر است به نقطه‌ای در دور دست خیره شوید.
۷- نفس عمیق و آرام کشیدن و همزمان گوش دادن به موسیقی نیز می‌تواند، تا حد زیادی این مشکل را تسکین دهد.
۸- زنجبیل هم گزینه‌ی خوبی برای رفع حالت تهوع است. بنابراین کمی بیسکوئیت زنجبیلی یا دم‌کرده‌ی آن را در سفر داشته باشید که می‌تواند چاره‌ساز باشد.
بیشتر بخوانید: توصیه‌هایی برای سفر هوایی با کودکان
اما اگر رعایت این نکات، برای درمان بیماری حرکت کمکی به شما نکرد، می‌توانید به سراغ دارو بروید. داروخانه‌ها این داروها را بدون نسخه، ارائه می‌دهند. از آنجایی که اکثر این داروها باعث خواب‌آلودگی می‌شوند، بهتر است پس از مصرف آنها کارهایی را مثل رانندگی که نیاز به دقت و توجه دارند، انجام ندهید. بهتر است این داروها را پیش از آغاز سفر میل کنید اما اگر در حین سفر نیز، عوارض ناخوشایند را مشاهده کردید، دیر نشده، سریع دارو را بخورید.
۱- هیوسین یکی از مؤثرترین داروها برای مبارزه با بیماری حرکت است. هیوسین بین ۳۰ تا ۷۲ ساعت اثربخشی دارد. افراد بالای ۱۰ سال نیز می‌توانند چسب آن را ۵ تا ۶ ساعت قبل از سفر پشت گوش‌شان بچسبانند.
۲- آنتی‌هیستامین‌ها هم می‌توانند اثرگذار باشند البته نه به اندازه‌ی هیوسین! اما خب عوارض‌شان هم کمتر است. اگر می‌خواهید دچار خواب‌آلودگی نشوید سینارزین یا سیلیزین توصیه می‌شود (برای بزرگسالان).
بیشتر بخوانید:
چطور در سفرهای کاری سالم غذا بخوریم
مرسی عالی و آموزنده بود.
با تشکر
سپاس از شما