اهل کویرنوردی و زیبایی‌های کویر هستید؟ اگر پاسخ مثبت است پس حتما اسم ریگ جن را شنیده‌اید. سرزمینی هیجان‌انگیز که به‌قول محلی‌ها، محل سکونت اجنه است. از این کویر هیجان‌انگیز سمنانی چه می‌دانید؟ اصلا کویر ریگ جن کجاست؟ چطور باید به آن سفر کرد و چه نکاتی را باید در این سفر در نظر داشت؟ برای با ما در این مقاله از مجله علی بابا همراه باشید تا همه چیز را درمورد ریگ جن کشف کنید.
کویر ریگ جن، با نام‌های دیگری چون “دشت ارواح” و “مثلث برمودای ایران”، همواره با هاله‌ای از رمز و راز و دشواری در عبور احاطه شده است. این منطقه‌ی وسیع و صعب العبور، در قلب کویر مرکزی ایران، با چالش‌هایی فراوان، سال‌ها مورد کاوش محدود قرار گرفته است.
کویر ریگ جن کجاست؟
یکی از عجیب‌ترین و مرموزترین جاهای دیدنی ایران، کویر ریگ جن است. این منطقه که در غرب دشت کویر و در استان سمنان قرار گرفته است، ۳۸۰۰ کیلومترمربع وسعت دارد.اگر می‌خواهید بدانید مثلث برمودا ایران کجاست؟ باید بگوییم که ریگ جن در جنوب سمنان و در مجاورت شهرستان‌های گرمسار، انارک و جندق قرار دارد.
شکل مثلثی ریگ جن و خطراتی که سفر به آن دارد باعث شده است تا به این کویر لقب مثلث برمودای ایران بدهند. شهرت ریگ جن به‌خاطر اسرارآمیز بودن آن است. براساس نظرات محلی‌ها تعداد کسانی که به این کویر سفر کرده‌اند و دیگر برنگشته‌اند زیاد است.
آن‌ها اعتقاد دارند کویر ریگ جن سمنان محل زندگی اجنه و ارواح پلید است و حتی مدعی هستند که اگر شب‌ها از آن طرف عبور کنید صدای اجنه را خواهید شنید. محلی‌ها حتی عوارض زمین‌شناختی در کویر را به اجنه نسبت می‌دهند و ادعا می‌کنند که این عوارض دست ساخته اجنه است.
آیا جذاب ترین کویرهای ایران را می‌شناسید؟
آدرس: استان سمنان، شهر گرمسار، پارک ملی کویر، کویر ریگ جن
مسیر دسترسی به کویر ریگ جن
چندین مسیر برای دسترسی به کویر ریگ جن وجود دارد، اما هیچ یک آسان نیست. یکی از متداول‌ترین مسیرها، از طریق شهر جندق (در فاصله ۱۷۰ کیلومتری تهران) آغاز می‌شود.
از جندق، مسیر به سمت غرب ادامه پیدا میکند و از رودخانه‌ای عریض عبور میکند. پس از آن، منطقه‌ای با تپه‌های ماسه‌ای کم ارتفاع و نسبتا هموار نمایان می‌شود.
با این حال، ورود به بخش‌های جنوبی کویر ریگ جن با مناطق باتلاقی خطرناک، عبور را دشوارتر میکند. لذا، دور زدن این مناطق باتلاقی و ادامه مسیر به سمت شمال غربی توصیه می‌شود.
ادامه مسیر به بخش شمالی کویر ریگ جن اصفهان منتهی می‌شود، جایی که در روزهای صاف می‌توان کوه دماوند را در افق دید. پس از عبور از رودخانه‌ی خشک‌شده نخجیر، به مناطق ملک آباد و ورامین نزدیکتر خواهید شد. با در نظر گرفتن پیچ و خم‌های مسیر و سختی عبور، این مسیر بطور تقریبی ۱۰۰۰ کیلومتر طول دارد.
بهترین و امن‌ترین مسیر دسترسی به این منطقه از بخش شمال شرقی پارک ملی کویر، با اخذ مجوز از سازمان حفاظت محیط زیست، است. برای این منظور، ابتدا باید از گرمسار به سمت پارک ملی کویر رفته و سپس وارد جاده سنگ‌فرش ملک آباد شوید و از آنجا وارد کویر ریگ جن شوید.
بهترین زمان سفر به کویر ریگ جن
برای سفر به مناطق کویری ایران، بهتر است فصل‌های خنک را انتخاب کنید که گرمای روز اذیت‌تان نکنید. می‌توان بهترین زمان برای سفر به کویر ریگ جن از اوایل آبان ماه تا اواخر فروردین دانست.
دلیل نامگذاری کویر ریگ جن
علاوه بر شرایط سخت جغرافیایی، داستان‌ها و روایات محلی نیز در نامگذاری “ریگ جن” نقش داشته‌اند. اختلاف دمای شدید شب و روز، سبب خرد شدن سنگ‌ها و ایجاد صدایی شبیه به گریه می‌شود، که این صداها در کنار صدای باد در میان تپه‌های ماسه‌ای، در ذهن مردم محلی، به داستان‌های جن و قدرتهای ماوراءالطبیعه پیوند خورده است.
نام “ریگ جن”، برگرفته از ترکیب “ریگ” (به معنی شن‌های روان در زبان محلی) و “جن” (به معنی پوشیده و پنهان) است. این نامگذاری نه تنها به دلیل شرایط سخت جغرافیایی منطقه، بلکه به سبب اسرار کشف نشده و روایات محلی درباره آن صورت گرفته است.
تفریحات کویر ریگ جن
علاوه‌بر دیدن آسمان پرستاره و شب‌های پولکی کویر، تفریحات مختلفی را می‌توانید در کویر ریگ جن یا همان مثلث برمودای ایران تجربه کنید:
عکاسی در دل کویر ریگ جن
کویر ریگ جن، بوم نقاشی بی‌نظیری برای عکاسان است. نور خورشید در این کویر وسیع و بکر، بازی‌های نور و سایه شگفت‌انگیزی را خلق میکند که فرصتی بی‌نظیر برای خلق تصاویر دیدنی فراهم می‌آورد.
بهتر است پیش از سفر، با نکات و تکنیک‌های عکاسی از کویر آشنا شوید. به همراه داشتن سه پایه، برای جلوگیری از لرزش دوربین و ثبت تصاویر شفاف‌تر، ضروری است.
همچنین، مراقب شن‌های روان باشید؛ زیرا نفوذ آن‌ها به لنز دوربین و سایر تجهیزات می‌تواند مشکل‌ساز شود.
پیاده‌روی در میان شن‌های روان کویر ریگ جن
با وجود خطرات احتمالی، مناطق امنی در ریگ جن سمنان وجود دارد که پیاده‌روی در آن‌ها امکان‌پذیر است. در این گشت‌وگذار، به صداهای عجیب و غریب ریگ جن گوش فرا دهید؛ صداهایی که به وهم و رازآلودگی فضا می‌افزایند.
اما توجه داشته باشید که پیاده‌روی در شن‌های روان، به انرژی و آمادگی جسمانی بالایی نیاز دارد. فشار روی زانوها و پاها در این نوع پیاده‌روی بسیار بیشتر از پیاده‌روی روی زمین‌های سفت است و انرژی مورد نیاز برای پیمودن یک کیلومتر در شن‌های روان، معادل انرژی مورد نیاز برای پیمودن سه کیلومتر در زمین‌های عادی است.
تفریحات هیجان‌انگیز
عبور از کویر ریگ جن، خود به تنهایی، برای بسیاری از افراد هیجان‌انگیز است. اما برای تجربه هیجان مضاعف، می‌توان از وسایل نقلیه دیگری مانند موتورسیکلت، موتور چهارچرخ، و حتی اسکیت‌برد استفاده کرد. همچنین، گروه‌هایی با راهنمایان باتجربه، به جستجوی مسیرهای جدید و کشف گوشه‌های ناشناخته‌ی ریگ جن سمنان می‌پردازند.
کمپینگ و تماشای ستارگان
کمپینگ شبانه در کویر ریگ جن، با انتخاب مکان امن توسط راهنمایان باتجربه، تجربه‌ای فراموش‌نشدنی است. تماشای آسمان پرستاره در این کویر تاریک و بکر، لحظاتی بی‌نظیر و خاطره‌انگیز را به ارمغان می‌آورد. اما برای عکاسی یا رصد ستارگان در شب، توجه به نکات ایمنی، مانند ایجاد حصارهای کم ارتفاع با مخلوط روغن سوخته و گازوئیل دور محل کمپ برای حفاظت در برابر عقرب‌ها، ضروری است.
افسانه و واقعیت کویر ریگ جن
یکی از جذابیت‌های منطقه ریگ جن، شایعاتی است که درمورد زندگی ماورالطبیعه در آن نقل می‌شود. برای همین افرادی که دنبال ماجراجویی می‌گردند برای بررسی واقعیت یا ساختگی بودن این مسائل به ریگ‌جن سفر می‌کنند.
ولی واقعیت چیز دیگری است. راستش کویر ریگ جن اصفهان آنقدر از نظر طبیعی متفاوت و خاص است که تا سال‌ها برای اتفاقاتی که در آن می‌افتادند توضیح درستی وجود نداشت. همین ناشناختگی باعث می‌شد تا محلی‌ها برای توجیه آن دست به دامن ماورالطبیعه شوند.
از طرفی هیچ علامت حیاتی در قلب کویر ریگ جن دیده نمی‌شود. حقیقتا می‌توان به ریگ جن صفت بیابان بی‌آب و علف نسبت داد. این منطقه آنقدر ناشناخته و گسترده است که جان بسیاری از افرادی که برای کشف آن رفته‌اند را گرفته است. همین قضیه هم باعث می‌شد تا محلی‌ها فکر کنند آمار بالای مرگ و میر به‌خاطر خشم اجنه است.
یکی دیگر از داستان‌هایی که درمورد ریگ جن نقل می‌کنند، پدیده‌ای به نام گریه سنگ است. مردم محلی فکر می‌کنند شب‌ها از سنگ‌های کویر صدا بلند می‌شود. البته واقعیت این است که سنگ‌ها به‌خاطر تفاوت زیاد دمای شب و روز در کویر، ترک می‌خورند و می‌ترکند. علت صدایی هم که به وجود می‌آید همین است.
واقعیت کویر ریگ جن
کویر ریگ جن به‌خاطر وجود دره‌های عمیق و کفه‌های نمکی بستر تشکیل باتلاق‌های گلی بسیاری است. این شکاف‌ها در اثر بارندگی پر از آب می‌شوند و آب به زمین نفوذ میکند و باتلاق ایجاد میکند.
باتلاق‌های گلی این منطقه بسیاری از افراد را به کام خود کشیده‌اند و جان آن‌ها را گرفته‌اند. اگر کسی بدون شناخت کافی و یا بدون راهنما به این منطقه سفر کند احتمال اینکه درگیر این باتلاق‌های مرگبار شود بسیار زیاد است.
یکی دیگر از دلایل اسرارآمیز بودن کویر ریگ جن اصفهان صدای موهوم و عجیبی است که شب‌ها در این منطقه به گوش می‌رسد. به گفته کارشناسان وجود این صدا هم علت علمی و قابل توجیه دارد. وقتی باد در کویر می‌وزد به ریگ‌های بیابان برخورد میکند و صدای سایش باد با ریگ‌ها صدایی موهوم شبیه به صدای زمزمه تولید میکند.
توهم، مهمان ناخوانده مسافران کویری است. ماهیت طبیعت کویر و سکوت آن باعث می‌شود تا افراد گاهی خیال کنند کسی به آن‌ها زل زده است. یا کسی دنبال آن‌هاست. حالا فرض کنید این توهمات با عقبه فکری شایعات محلی درمورد محل زندگی اجنه هم قاطی شود.
یکی از افسانه‌های جالب در مورد ریگ جن هم به همین واقعیت مربوط می‌شود. محلی‌ها اعتقاد دارند که هرکس بتواند به مرکز ریگ جن برسد، از طرف اجنه به او ثروت زیادی می‌رسد و ثروتمند می‌شود.
سفر به کویر ریگ جن
باوجود همه خطراتی که مسافران و کویرنوردان را در کویر ریگ جن تهدید میکند، همچنان کویرنوردهای بسیاری علاقه‌مند به سفر و طی کردن ریگ جن هستند. ریگ جن هرساله تعداد زیادی کویرنورد و اکوتوریست‌ها را به‌سمت خود می‌کشد تا از جذابیت‌های این منطقه بازدید کنند.
در کویر ریگ جن با پدیده‌های طبیعی زیادی آشنا خواهید شد. اما از همه آن‌ها جذاب‌تر ماسه بادی‌ها و شنزارهای پف کرده هستند. امروزه کویرنوردان زیادی به عشق قدم زدن روی شنزارها و طی کردن مسیر با ماشین به این منطقه پا می‌گذارند.
جدا از همه افسانه‌ها و داستان‌هایی که درمورد ریگ جن نقل می‌شود، این منطقه بکر و زیبا بهترین مکان برای لذت بردن از طبیعت کویر ریگ جن است. شنزارها، بیابان یک‌دست و داغ، شب‌های پرستاره و عظمت کویر چیزهایی است که هر عاشق کویر را ناخودآگاه به‌سمت خود می‌کشاند.
تورهای زیادی برای گشتن در کویر ریگ جن وجود دارند که توصیه می‌کنیم حتما برای بازدید از این منطقه در آن‌ها ثبت نام کنید. مخصوصا اگر تجربه اول کویرنوردی‌تان است و زیاد به ملزومات سفرهای کویر مسلط نیستید بهتر است در قالب یک تور به ریگ جن بروید.
اگر گذرتان به کویر ریگ جن خورد، تماشای روستاهای قدیمی اطراف و آثار به‌جا مانده از گذشته‌های دور مردمی که در این منطقه زندگی می‌کردند را هم از دست ندهید.
اقامت در کویر ریگ جن
برای سفر به ریگ جن، به دلیل زمان‌بر بودن پیمایش، برنامه‌ریزی برای اقامت چند روزه ضروری است. قبل و بعد از عبور از کویر ریگ جن، می‌توانید در روستاها و آبادی‌های اطراف مانند جندق و انارک اقامت کنید و از مهمان‌نوازی مردم محلی لذت ببرید.
همچنین، هتل‌های گرمسار و سمنان گزینه‌های مناسبی برای اقامت در کویر ریگ جن هستند. تجربه کمپینگ شبانه در کویر با ابزار و تجهیزات کامل، زیبایی سفر را دو چندان میکند.
دیدنی های اطراف کویر ریگ جن
سفر به کویر ریگ جن، تنها به تجربه عبور از این کویر اسرارآمیز محدود نمی‌شود. مناطق پیرامون آن نیز مملو از جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی است که تجربه سفر را غنی‌تر و متنوع‌تر می‌کنند. در ادامه، به معرفی برخی از دیدنی‌های جذاب اطراف ریگ جن می‌پردازیم:
قلعه‌ی تاریخی انارک؛ یادگاری از دوران صفوی
شهر انارک، در جنوب کویر ریگ جن و در استان اصفهان، میزبان قلعه‌ای تاریخی است که در دوران حکومت شاه عباس صفوی، به دستور امیرکبیر، برای حفاظت از کاروان‌ها در برابر راهزنان ساخته شده است. این قلعه‌ی استوار، نمایی پانوراما و فوق‌العاده از شهر انارک را ارائه می‌دهد. انارک در دوره‌ی پهلوی، به دلیل گرمای طاقت‌فرسای خود (با دمای بیش از ۵۰ درجه سانتیگراد) بعنوان محل تبعید برخی مجرمان استفاده می‌شد.
آبگرم معدنی ورتون؛ آرامشی در دل کویر
روستای ورتون، در فاصله‌ی ۷۰ کیلومتری اصفهان، به لطف چشمه‌های آبگرم معدنی خود، از دوران صفویه و زمان شاه عباس، به عنوان مقصدی تفریحی برای شاهان و بزرگان شناخته می‌شده است.
بنای تاریخی آبگرم ورتون، معروف به “حوض مراد”، با معماری سنگی چشم‌نواز خود، در مجموعه‌ای گردشگری در ۱۰ کیلومتری روستا قرار دارد. این مجموعه شامل چشمه‌های معدنی، حمام‌های سنتی، حوضچه‌های آبگرم و کلبه‌های چوبی برای اقامت گردشگران است.
روستای عشین؛ گوهری پنهان در کویر
روستای عشین، در ۳۰ کیلومتری انارک و در مسیر عبوری گردشگران کویری، روی تپه‌ای در منطقه‌ای بکر و دست‌نخورده واقع شده است. معماری سنتی این روستا، با خانه‌های کاه‌گلی، حمام تاریخی و کاروانسرای قدیمی، جلوه‌ای بی‌نظیر از زندگی روستایی در کویر را به نمایش می‌گذارد.
نکات مهمی که باید درمورد این سفر بدانیم
- اگر تجربه زیادی در کویر نوردی ندارید، حتما با یک راهنما و بلد به ریگ جن سفر کنیم. بیابان به همان اندازه که زیباست، می‌تواند بی‌رحم و کشنده باشد. نگاهی به آمار کسانی که پا به این منطقه گذاشتند و هرگز برنگشتند، تاییدی برا این ادعا است.
- حتما همراه خودتان تجهیزات مسیریابی مانند GPS و قطب‌نما به‌همراه داشته باشید. کویر ریگ جن به خاطر ماهیت طبیعتی‌اش عارضه‌ای برای مسیریابی ندارد و کافیست چشمتان را ببندید و یک دور دور خودتان بچرخید تا یادتان برود از کدام طرف آمده بودید.
- اگر قرار است به‌صورت انفرادی به ریگ جن سفر کنید حتما تجهیزات کافی مانند چادر، سوخت، کیسه خواب، کفش مناسب پیاده‌روی در کویر و لباس‌های کافی همراه داشته باشید.
- حتما وعده غذایی کافی با خودتان داشته باشید. سعی کنید برای هرنفر به‌اندازه حدودا بیست روز یا بیشتر غذا ببرید. کویر شوخی بردار نیست. ممکن است در کویر سرگردان شوید و این حداقل کاری است که می‌توانید برای بقا در کویر انجام دهید. غذای خشک و سبک و مواد غذایی قابل طبخ بهترین گزینه برای مسافرت کویری است.
- اگر به امید پیدا کردن آبادی با خودتان آب کافی برای آشامیدن و شست‌وشو با خودتان نمی‌برید کاملا در اشتباهید. ریگ جن بی‌آب و علف‌ترین کویری است که در عمرتان دیده‌اید.
- طبیعت کویر ریگ جن بسیار شکننده و ظریف است. سعی کنید با ظرافت با آن برخورد کنید. هیچ زباله‌ای از خودتان به‌جا نگذارید. کمترین دستکاری و دخالت را در طبیعت کویر داشته باشید و حتی حواستان به رد ماشین‌ها و حرکت خودرویتان در کویر هم باشد. کوچکترین دستکاری ما در طبیعت کویر می‌تواند آثار جبران‌ناپذیری به‌همراه داشته باشد.
در نهایت…
آیا تابحال به کویر ریگ جن سفر کرده‌اید؟ با ما از تجربه خود از این منطقه ناشناخته حرف بزنید. به نظر شما وزن شایعاتی که درمورد ریگ جن نقل می‌شود سنگین‌تر است یا واقعیت‌های علمی؟
شما اگر داخل خونه خودتونم یه تپه چند متری شن بریزید بعد برید داخلش محو می‌شید و به داخل کشیده می‌شید اونجا که دیگه کویره سنگ و سطح سخت نداره و بخاطر رانش همه چیز مکانش عوض میشه
خانه جن زده ایلان ماسک هم پیدا کنند که کجاست وچه کسانی داخلش زندگی می کنه
من در دوران نوجوانی از جن ترس داشتم ، حالا ممکن جن هم وارد ذهن شده باشه ، باید ببینند جن چه قدرتهای داره ، این قدرتها ممکن وارد ذهن شده باشه ، چه سورهای در قران در مورد جن هست ، اطلاعات در مورد جن ، فیلمهای که در مورد جن ساخته شده اینا رو بهتر بررسی کنند
عجیبه