مرداب هسل یکی از رویایی‌ترین جاهای دیدنی مازندران است که در دل جنگل و در میان انبوه درختان پنهان شده است. مرداب هسل مازندران به مرداب جادویی شهرت دارد. علت شهرت این جاذبه طبیعی به اسم مرداب جادویی این است که تغییر رنگ می‌دهد و جالب است بدانید که آب تالاب هسل از رودخانه‌ها تامین نمیشود.
همیشه وقتی صحبت از جاهای دیدنی مازندران می‌شود، اول از همه به یاد دریا و جنگل می‌افتیم؛ اما جاذبه‌های طبیعی مازندران به قدری زیاد و متنوع هستند که با چندین بار سفر هم نمی‌توان تمام آن‌ها را دید.
به همین دلیل ما در این مطلب از مجله گردشگری علی بابا تصمیم گرفتیم مرداب جادویی هسل را به شما معرفی کنیم. اگر دوست دارید با این جاذبه طبیعی جادویی آشنا شوید، تا انتها با این مطلب همراه ما باشید.
مرداب هسل کجاست؟
بهترین زمان بازدید از مرداب هسل چه موقعی است؟
مرداب هسل چه امکانات رفاهی و تفریحی دارد؟
در بازدید از مرداب هسل کجا اقامت کنیم؟
مشخصات مرداب هسل
جاهای دیدنی چالوس کم نیستند، اما در میان تمام دیدنی‌های آن، «مرداب هسل» به خاطر ویژگی‌های طبیعی منحصربه‌فردی که دارد، شما را مسحور خود می‌کند. وقتی به بازدید از تالاب هسل چالوس می‌روید، حس می‌کنید به دنیایی پر رمز و راز و جادویی سفر کرده‌اید.
عکس از: سایت Google maps
مرداب هسل چالوس چهارفصل است و رنگ آن با توجه به فصل تغییر می‌کند. یعنی در فصل‌های مختلف رنگ‌های سبز، صورتی، قرمز، زرد و نارنجی به خود می‌گیرد. شاید بپرسید چطور ممکن است رنگ آب مرداب با تغییر فصل عوض شود؟!
عکس از: سایت Wikiloc
در جواب این سوال باید بگوییم که سطح مرداب هسل به عمق نیم متر با جلبک پوشیده شده است. با تغییر فصل این جلبک‌ها تغییر رنگ می‌دهند و زیبایی منظره مرداب را دوچندان می‌کنند.
عکس از: سایت Wikiloc
مرداب هسل در ارتفاع ۲۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد و هوای آن معمولا خنک و مه‌آلود است. حال‌وهوای مرداب شما را به یاد لوکیشن فیلم‌های ترسناک می‌اندازد. تصور کنید بعد از مدتی پیاده‌روی در جنگل به مردابی در میان مه می‌رسید؛ جایی که جز صدای پرندگان و حیوانات جنگل صدایی به گوش نمی‌رسد (البته تماشای این صحنه فقط در روزهای خلوت قابل مشاهده است).
مرداب هسل کجاست؟
آدرس مرداب هسل نزدیک روستای طلاجو و سینوا در ۱۰ کیلومتری جنوب غرب شهرستان چالوس و ۱۵ کیلومتری شمال غرب مرزن‌آباد است. برای بازدید از تالاب هسل باید داخل جنگل «مشل موزّی» بروید. جنگل «مشل موزی» با نام‌های جنگل «مشعل»، جنگل «فین» یا جنگل «محمدآباد» هم شناخته می‌شود.
عکس از: سایت Wikiloc
مرداب هسل چالوس از جنوب به جنگل‌های سوته لار و منطقه کردشت، از شمال و شمال غرب به گاوسرای قدیمی مشعل و ناحیه مشعل موزی و از شرق به ناحیه مشعل لات میرسد.
لوکیشن مرداب هسل روی گوگل‌مپ
مساحت مرداب هسل چقدر است؟
مساحت مرداب هسل حدود ۳۸۰۰ مترمربع است و عمق آن در عمیق‌ترین نقطه حدود ۲ متر و نیم است. اما زمانی که بارندگی زیاد می‌شود و حجم آب افزایش پیدا می‌کند، مساحت آن به حدود یک هکتار و عمق آن به بیش از ۴ متر میرسد.
عکس از: سایت Wikiloc
در گذشته که بارندگی بیشتر بود و کره زمین هنوز اینقدر گرم نشده بود، این مرداب مساحت بیشتری داشت و عمق آن به ۱۵ متر می‌رسید. در گذر زمان به خاطر بحران گرمایش کره زمین و کاهش میزان بارندگی، آب مرداب تبخیر شد و مساحت و عمق آن کاهش یافت.
آب مرداب هسل از کجا سرچشمه می‌گیرد؟
مرداب هسل مازندران، یک مرداب طبیعی است، اما آب آن راکد است و هیچ رودی به آن نمی‌ریزد. سرچشمه آب این جاذبه طبیعی از اعماق زمین است. یعنی زیر مرداب مثل چشمه‌ای است که آب از زیر آن می‌جوشد و با گذشت سالیان طولانی باعث ایجاد مرداب شده است.
عکس از: سایت Wikiloc
در بخش جنوبی تالاب هسل چالوس درختی کهنسال می‌بینید که زیر آن چشمه‌ای جوشان وجود دارد و بخشی از آب مرداب را تامین می‌کند.
بهترین مسیر دسترسی به مرداب هسل
بهترین راه دسترسی به مرداب هسل از جاده چالوس است. وقتی به ۱۰ کیلومتری شهر چالوس رسیدید، باید پلیس راه را رد کنید و وارد اولین جاده فرعی شوید که به سمت روستای سینوا می‌رود. جاده جنگلی را باید مستقیم بروید و وقتی از روی پل بالای رودخانه عبور کردید، به دو راهی می‌رسید و باید مسیر سمت راست را انتخاب کنید.
عکس از: سایت Wikiloc
در ادامه باید ماشین را پارک کنید و بقیه مسیر مرداب هسل را پیاده بروید. بعد از حدود ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت پیاده‌روی در جنگل به تالاب رویایی هسل می‌رسید.
اگر نمی‌خواهید مسیر جنگلی را پیاده بروید، بهترین وسیله‌نقلیه، ماشین‌های آفرود و نیسان است. البته بعضی از افراد با ماشین‌های سواری معمولی می‌روند و ادامه مسیر را در جنگل پیاده طی می‌کنند.
عکس از: سایت Google maps
اگر ماشینتان معمولی است و نمی‌خواهید پیاده‌روی کنید، می‌توانید از نیسان‌هایی که گردشگران را تا کنار مرداب می‌برند، استفاده کنید.
فاصله چالوس تا مرداب هسل
فاصله چالوس تا مرداب هسل ۳۹ کیلومتر است و حدود ۲۵ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد.
عکس از: سایت Google maps
فاصله تهران تا مرداب هسل
فاصله تهران تا مرداب هسل ۱۴۳ کیلومتر است و حدود ۱ ساعت و ۴۰ دقیقه تا ۲ ساعت و ۱۵ دقیقه بدون توقف زمان می‌برد تا برسید. البته شرایط جاده و حجم ترافیک در زمان رسیدن به این جاذبه تاثیرگذار است.
بهترین زمان بازدید از مرداب هسل
بهترین زمان سفر ممکن است از نظر هر مسافری متفاوت باشد. اما در کل از نظر سرسبزی طبیعت و شرایط آب‌وهوایی، بهترین زمان بازدید از مرداب هسل نیمه اول سال است.
عکس از: سایت Wikiloc
مرداب هسل در بهار
مرداب هسل در بهار آب‌وهوای مطبوعی دارد و به خاطر بارندگی، حجم آب مرداب مناسب است. بهترین زمان بازدید از مرداب هسل در فصل بهار، اردیبهشت ماه است. البته اگر دوست دارید خلوت کنید و حوصله شلوغی و ترافیک را ندارید، سفر در خرداد ماه را پیشنهاد می‌دهیم.
عکس از: سایت Wikiloc
در خرداد ماه، هوا خوب است و خبری از ازدحام گردشگران نیست. مرداب هسل در بهار به رنگ سبز درمی‌آید.
مرداب هسل در تابستان
مرداب هسل در تابستان هم سرسبز است، اما بهتر است بدانید که درجه شرجی هوا خصوصا در مرداد ماه، خیلی زیاد شده و حجم آب کم می‌شود. با وجود گرمای هوا، گردشگران زیادی در تابستان به مرداب هسل سفر می‌کنند. اگر از شلوغی فراری هستید، شهریور ماه بیخیال سفر به مرداب هسل و مازندران شوید.
عکس از: سایت Neshanmap
اگر فقط تابستان فرصت سفر دارید، توصیه می‌کنم در روزهایی که هوا کاملا آفتابی نیست، به جنگل بروید؛ چون گرمای هوا و حشرات ممکن است آزار‌دهنده باشند.
مرداب هسل در پاییز
در فصل پاییز هوا سرد می‌شود و بازدید از مرداب هسل به خاطر بارندگی سخت است. البته لازم است بدانید که در فصل پاییز زیبایی تالاب هسل به خاطر تغییر رنگ برگ‌های درختان و جلبک‌های مرداب چندبرابر می‌شود. پاییز معروف به پادشاه فصل‌ها است و خیلی‌ها به خاطر زیبایی خیره‌کننده مرداب در پاییز دوست دارند، این جاذبه گردشگری مازندران را در این فصل ببینند.
عکس از: سایت Neshanmap
از اواسط مهر تا اواسط آبان بهترین زمان بازدید از مرداب هسل در پاییز است. در پاییز جنگل هزاررنگ می‌شود و جلبک‌های روی مرداب هسل به رنگ‌های قرمز، صورتی، نارنجی و زرد درمی‌آیند.
عکس از: سایت Neshanmap
فقط قبل از سفر حتما وضعیت آب‌وهوا را بررسی کنید، چون در هوای بارانی هم جاده و هم مسیری که باید در جنگل پیاده بروید، نامناسب است.
مرداب هسل در زمستان
مرداب هسل در زمستان با وجود سرما باز هم زیبا است، اما به خاطر بارندگی، شرایط جاده و مسیر جنگلی مساعد نیست. به همین دلیل بازدید از مرداب هسل در زمستان را توصیه نمی‌کنیم. اما اگر از راه دوری سفر می‌کنید و احتمال می‌دهید تنها فرصتتان برای بازدید از تالاب هسل چالوس در فصل زمستان باشد، حتما لباس گرم و کفش کوه‌نوردی یا طبیعت‌گردی بپوشید.
عکس از: سایت Neshanmap
درختان انجیلی و ممرز یا کُرزِل کنار مرداب در زمستان همچنان سبز هستند و گونه‌های زیادی از گیاهان مثل «دارواش» سرسبز هستند. در اوایل زمستان همچنان می‌توانید بعضی از درختان رنگی را ببینید، چون هنوز برگ‌هایشان کامل نریخته است.
عکس از: سایت Neshanmap
در صورت بارندگی بهتر است از سفر منصرف شوید، چون مسیر گِلی و لغزنده است و نمی‌توانید از طبیعت‌گردی لذت ببرید. مگر اینکه با ماشین‌های آفرود تا کنار مرداب بروید.
وجه تسمیه مرداب هسل
مرداب هسل از مرداب‌های فصلی است و نام «هسل» را به خاطر ویژگی‌های طبیعی که دارد، به آن اختصاص داده‌اند. هسل به معنی آبگیر فصلی و آب راکد است. بد نیست بدانید که در گویش تبری کلارستاقی به تمام آبگیرها «هسل» می‌گویند.
عکس از: سایت Neshanmap
بعضی از محلی‌ها می‌گویند؛ چون آب مرداب فقط از چشمه زیرزمینی تامین می‌شود و هیچ رودخانه‌ای به آن نمی‌ریزد، اسم تالاب را «هسل» گذاشته‌اند. البته «تالاب هسل» اسم‌های دیگری هم دارد که عبارتند از: «کنّو چال»، «گَن اُچال» و «مِهاز چال».
عکس از: سایت Neshanmap
این مرداب به خاطر اینکه با انعکاس تابش نور خورشید درخشان می‌شود، به آن «مشعل» یا «مشل» هم می‌گویند.
پوشش گیاهی و جانوری مرداب هسل
پوشش گیاهی اطراف مرداب شامل درخت‌های انجیلی، ممرز، بلوط و درختچه‌های گیاه دارواش و تمشک است. از مهم‌ترین درختان جنگل مشعل مازندران می‌توان به درخت راش، اکالیپتوس، انجیر، بید، شمشاد، آزاد، خرمندی، لیلکی، لرگ، نمدار، سرخدار، بارانک، زبان‌گنجشک، توسکا، افرا و نارون اشاره کرد. البته به جز این موارد، گونه‌های گیاهی دیگری هم در جنگل مشل موزی وجود دارند.
عکس از: سایت Wikiloc
در گذشته، گونه‌های جانوری زیادی در این مرداب زندگی می‌کردند، اما بعد از ساخت جاده جنگلی و تبدیل شدن مرداب به جاذبه گردشگری به جاهای بکرتر جنگل نقل‌مکان کردند و بعضی از گونه‌ها منقرض شدند. البته هنوز تعداد کمی قورباغه، وزغ و زالو در اینجا زندگی می‌کنند. با تاریک شدن هوا هم خفاش‌ها و جغدها از لانه‌های خود بیرون می‌آیند.
عکس از: سایت Wikiloc
همانطور که گفتم مرداب هسل در دل جنگل مشعل یا همان جنگل مشل موزی قرار دارد. پس طبیعی است که با تاریک شدن هوا، حیوانات برای پیدا کردن غذا بیرون بیایند. در جنگل مشمل موزی گونه‌های جانوری مثل خرس قهوه‌ای، روباه، گرگ، شغال، سگ، خارپشت، سمور، خرگوش، گوزن، مرال، بز، شوکا و موش جنگلی زندگی می‌کنند.
اما نیازی نیست نگران باشید، چون روزها خودشان را نشان نمی‌دهند و نزدیک انسان‌ها نمی‌شوند.
وضعیت فعلی مرداب هسل چگونه است؟
به خاطر کم شدن بارندگی و گرمایش کره زمین مساحت و عمق مرداب کم شده است. خصوصا در اواسط تابستان حجم آب به کمترین حالت میرسد. توصیه می‌کنیم به هیچ وجه داخل مرداب نروید، چون ممکن است به خاطر وجود خزه‌های داخل آب به پایین کشیده شوید. شنا کردن در مرداب ممنوع است، پس حتی سعی نکنید پاهایتان را داخل آب بیندازید. اگر با کودک سفر می‌کنید، حتما حواستان باشد که به صورت اتفاقی داخل آب نیوفتد.
عکس از: سایت Wikiloc
متاسفانه به خاطر حضور زیاد گردشگران خصوصا در تعطیلات عید نوروز و تابستان، زباله‌های زیادی در اطراف مرداب و حتی داخل مرداب رها می‌شود. این زباله‌ها، هم تصویر طبیعت را زشت می‌کند و هم به محیط زیست و حیوانات آسیب می‌رساند. اگر به مرداب هسل سفر کردید، زباله‌های خود را در طبیعت رها نکنید و به اطرافیانتان هم یادآوری کنید تا در جنگل و مرداب زباله نریزند.
جاهای دیدنی اطراف مرداب هسل
تنوع جاهای دیدنی اطراف مرداب هسل چالوس زیاد است و بیشتر این جاذبه‌ها مربوط به طبیعت‌گردی هستند. دو مورد از نزدیک‌ترین جاذبه‌ها به این مرداب به ترتیب زیر هستند:
عکس از: سایت Neshanmap
– آبشار فین
یکی از جاهای دیدنی اطراف مرداب هسل چالوس آبشار فین است. آبشار فین در پارک جنگلی فین که با نام پارک جنگلی چالوس هم شناخته می‌شود، قرار دارد. از خوبی‌های بازدید از آبشار فین این است که داخل پارک، تمام امکانات موردنیازتان فراهم است.
عکس از: سایت Balad
امکانات کنار آبشار فین چالوس عبارت‌اند از: سرویس بهداشتی، پارکینگ، کافه، رستوران، آلاچیق، سوپرمارکت و زمین بازی کودکان. در جنگل فین مرزن آباد آنتن موبایل و اینترنت هم دارید.
اگر دوست داشتید می‌توانید برای اقامت شبانه در جنگل فین چادر بزنید، چون قسمتی از جنگل را به چادر زدن مسافران اختصاص داده‌اند.
– آبشار آب شرشر
آبشار آب شرشر، که اسم دیگر آن آبشار سینوا است، در روستای سینوا قرار دارد و از جاهای دیدنی نزدیک به مرداب هسل مرزن آباد محسوب می‌شود. برای رسیدن به آبشار سینوا باید از جاده چالوس وارد جاده فرعی سینوا شوید و حدود ۲ کیلومتر در جنگل پیاده‌روی کنید.
عکس از: سایت Neshanmap
ارتفاع آبشار شرشر چالوس به ۵۰ متر میرسد. فاصله مرداب هسل تا آبشار شرشر هم تقریبا ۳ کیلومتر و نیم است.
امکانات تفریحی مرداب هسل
امکانات تفریحی مرداب هسل چالوس مربوط به طبیعت و از نوع تفریحات در طبیعت بکر هستند. در اطراف برکه هسل خبری از آلاچیق یا رستوران نیست، چون برکه در دل جنگل بکر مشعل قرار دارد. تفریح اصلی گردشگرانی که به بازدید از این جاذبه می‌آیند، لذت بردن از مناظر طبیعی زیبا است. چند نمونه از بهترین تفریحات مرداب هسل به ترتیب زیر هستند:
عکس از: سایت Neshanmap
– کمپینگ
کمپینگ کنار آب، لذت‌بخش‌ترین تفریح مرداب هسل است. برای کمپینگ باید صبح زود راه بیوفتید تا زمان کافی برای لذت بردن از طبیعت را داشته باشید و یک ساعت قبل از غروب خورشید توصیه می‌کنیم از جنگل خارج شوید.
عکس از: سایت Neshanmap
برای کمپینگ به صورت گروهی سفر کنید و هر چیزی را که لازم دارید، همراه خود ببرید؛ چون در کنار مرداب هیچ امکاناتی وجود ندارد.
– عکاسی
مناظر رویایی مرداب هسل مازندران یکی از بهترین لوکیشن‌های عکاسی است. جلبک‌های رنگی روی مرداب با ترکیب انعکاس آسمان روی آن و درختان انبوه جنگل در میان مه منظره‌ای رویایی و خیره‌کننده را ایجاد می‌کنند.
عکس از: سایت Neshanmap
– طبیعت‌گردی
بازدید از مرداب هسل چالوس یعنی طبیعت‌گردی. در واقع طبیعت‌گردی تفریح اصلی این سفر است. پس حتما لباس مناسب بپوشید و برای راحتی بیشتر کفش مخصوص طبیعت‌گردی به پا داشته باشید.
عکس از: سایت Neshanmap
از جاده تا رسیدن به مرداب، شما حدود نیم ساعت پیاده‌روی دارید و در مسیر می‌توانید از تماشای طبیعت بکر جنگل مشعل مرزن آباد لذت ببرید. اگر کنجکاو هستید و به طبیعت‌گردی علاقه دارید، می‌توانید در اطراف مرداب هم گشتی بزنید.
امکانات رفاهی مرداب هسل
مرداب هسل هیچ امکانات رفاهی ندارد و در جنگل بکر قرار دارد. به همین دلیل هر چیزی را که لازم دارید، باید در کوله‌پشتی همراه خود ببرید. اگر با ماشین تا کنار مرداب می‌روید، می‌توانید وسایل کمپ را همراهتان ببرید. اما اگر پیاده می‌روید بهتر است بارتان سبک باشد.
عکس از: سایت Balad
در رستوران‌های جاده چالوس قبل از وارد شدن به جاده جنگلی می‌توانید صبحانه یا ناهار میل کنید.
اقامت در مرداب هسل
گزینه‌های اقامتی مختلفی برای اقامت اطراف مرداب وجود دارد. در مرزن آباد و چالوس انواع اقامتگاه با امکانات متنوع و در رده‌های قیمتی مختلف فراهم است. اگر دوست دارید زندگی روستایی را تجربه کنید می‌توانید در اقامتگاههای بومگردی مرزن آباد یا چالوس بمانید. همچنین، می‌توانید با اجاره ویلا در مرزن آباد یا چالوس بمانید.
– کمپینگ و شب‌مانی حوالی مرداب هسل
همانطور که گفتم مرداب در دل جنگل بکر مشعل قرار دارد و به خاطر بیرون آمدن حیوانات، شب‌ها منطقه امن نیست. پس اقامت شبانه در چادر کنار مرداب هسل توصیه نمیشود و برای شب‌مانی و کمپینگ شبانه بهتر است به روستاهای اطراف مثل روستای طلاجو یا روستای سینوا بروید.
عکس از: سایت Balad
معمولا مسافران برای تور یک روزه به بازدید از مرداب می‌روند و قبل از تاریکی هوا از جنگل خارج می‌شوند.
– هتل‌ها و اقامتگاههای چالوس
برای اقامت شبانه نیازی به نگرانی نیست، چون در روستاهای اطراف و در شهرهای چالوس و مرزن آباد انواع اقامتگاه‌ها با امکانات و قیمت‌های مختلف فراهم هستند. هتل‌ها و اقامتگاههای چالوس خیلی زیادند و معرفی همه آن‌ها در این بخش از مطلب امکان‌پذیر نیست. به همین دلیل فقط چند نمونه از بهترین هتلهای چالوس را در اینجا به شما معرفی می‌کنم.
عکس از: سایت Neshanmap
بهترین هتلهای چالوس به ترتیب زیر هستند:
- هتل اقامتی کلبه‌های ساحلی پارسیان آزادی چالوس
- مجتمع اقامتی جهانگردی چالوس
- هتل آپارتمان فلامینگو چالوس
- هتل آپارتمان کوشال چالوس
- هتل آپارتمان هیرکانی چالوس
توصیه‌هایی برای سفر به‌یادماندنی به مرداب هسل
- همراه خود چند کیسه زباله داشته باشید تا زباله‌هایتان را داخل آن‌ها جمع کنید و با خود ببرید. بهتر است بدانید که هر نوع زباله‌ای، حتی پوست میوه و تخمه، به طبیعت و محیط زیست آسیب می‌رساند.
- اقامت شبانه در کنار مرداب هسل توصیه نمیشود و بهتر است شب را در اقامتگاههای مرزن آباد یا چالوس بمانید.
- اگر مسیر جنگل را نمی‌توانید پیاده بروید با پرداخت مبلغ کمی می‌توانید با نیسان‌های مخصوص به مرداب بروید.
- زمان بازدید از مرداب هسل را طوری تنظیم کنید که قبل از غروب خورشید از جنگل خارج شده باشید.
عکس از: سایت Neshanmap
- قبل از سفر وضعیت هوا را بررسی کنید و در صورت بارندگی سفرتان را به روز دیگری موکول کنید.
- مرداب هسل هیچ امکاناتی ندارد، به همین دلیل باید هر چیزی را که لازم دارید، همراه خود ببرید.
- قبل از سفر با راهداری تماس بگیرید، چون بعضی وقت‌ها ممکن است جاده بسته باشد.
- نیمه اول سال بهترین زمان سفر به مرداب هسل است.
- به صورت گروهی و یا با تور سفر کنید.
