مصر، کشوری که نامش با تاریخ کهن، تمدن پرشکوه و عجایب باستان گره خورده، مقصدی بینظیر برای گردشگری است. این سرزمین، در شمال شرقی قاره آفریقا واقع شده و هرساله پذیرای گردشگران است.
بیشتر این گردشگران برای بازدید از جاهای دیدنی مصر چون اهرام ثلاثه، مقبره فرعونها و رود نیل به این کشور سفر میکنند.
در این مطلب از مجله علی بابا، سفری مجازی به این سرزمین کهن خواهیم داشت و شما را با جاهای دیدنی قاهره آشنا خواهیم کرد و نگاهی به دیگر دیدنیهای مصر خواهیم انداخت که شاید از آنها بیخبر باشید.
مصر کجاست؟
بهترین گزینههای طبیعتگردی در مصر کدام است؟
معروف ترین مراکز خرید مصر کجاست؟
معروف ترین پارک و مرکز تفریحی مصر کدام است؟
بهترین جاهای تاریخی و دیدنی مصر کدام است؟
جاذبههای طبیعی مصر
هرچند کشور مصر را با جاذبههای تاریخی بینظیرش چون اهرام ثلاثه، مجسمه ابولهل و مقبره فرعون میشناسند؛ اما باید بگوییم این کشور جاذبههای طبیعی چشمنوازی دارد که میتواند نظر هر گردشگری را به خود جلب کند. در ادامه تعدادی از این جاذبهها را معرفی خواهیم کرد.
۱. رود نیل
رود نیل، طولانیترین رود جهان، با طولی حدود ۶۶۵۰ کیلومتر، از میان مصر عبور میکند و قلب تپنده این سرزمین باستانی محسوب میشود. این رودخانه عظیم، نقش حیاتی در تاریخ، فرهنگ و اقتصاد مصر دارد و از قدیم، عامل اساسی برای سکونت، کشاورزی و تجارت در این منطقه بوده است.
سفر در امتداد این رودخانه، تجربهای بینظیر و فراموشنشدنی را برای گردشگران رقم میزند و فرصتی استثنایی برای کشف زیباییهای طبیعی و جاذبههای گردشگری مصر فراهم میکند.
بهترین راه برای کشف زیباییهای رود نیل، سفر با کشتیهای کروز است کشتیهای کروز رود نیل، برای مسافران عادی و لوکس، امکانات رفاهی متنوع ارائه میدهند و سفری آرام و لذتبخش را برای شما رقم میزنند. در طول این سفر که بین ۳ تا ۷ روز طول میکشد، میتوانید از تماشای مناظر بدیع رودخانه، معابد و مقبرههای باستانی، روستاهای سنتی و دیگر جاهای دیدنیهای مصر لذت ببرید.
بهترین زمان برای سفر به مصر و گشتوگذار در نیل، بین ماههای آبان تا خرداد است که آبوهوا خنک و معتدل میشود. برای دسترسی به رود نیل راههای مختلفی وجود دارد.
اولین انتخاب شما میتواند پرواز باشد. فرودگاه بینالمللی قاهره و اقصر در نزدیکی رود نیل واقع شدهاند و از فرودگاه با تاکسی یا اتوبوس میتوانید خودتان را به این منطقه برسانید.
گزینه بعدی سفر با قطار است. راهآهن ملی مصر، مسیر ریلی در امتداد نیل بین قاهره و اقصر دارد که میتوانید مقصد اسوان که در جنوبیترین نقطه نیل قرار دارد را انتخاب کنید.
همچنین در میان شهرهای قاهره، اقصر، اسوان که در امتداد رود نیل واقع شدهاند، اتوبوسهای متعددی برای رفتوآمد آماده حرکت هستند تا مسافران را برای دیدن این جاذبه طبیعی مصر جابهجا کنند.
لوکیشن رود نیل روی گوگل مپ
۲. کویر سفید (صحرای بیضا)
کویر سفید، که به نام صحرای بیضا هم شناخته میشود، یکی دیگر از جاهای دیدنی مصر است که در ۴۵ کیلومتری شهر الفرافره واقع شده است. این کویر که در نگاه اول پوشیده از برف به نظر میرسد، به خاطر رنگ منحصربهفرد ماسههایش شهرت دارد و منظرهای چشمنواز خلق کرده است.
این صحرا نه فقط به خاطر رنگ سفید خاصش، بلکه به دلیل صخرههای گچی عجیبوغریبش هم شهرت داد. صحرای بیضا با ملایمترین بادها دچار فرسایش شده و همین باعث ایجاد این اشکال عجیب شده است. در این منطقه میتوانید شاهد صخرههای قارچی شکل، درههای عمیق و تپههای ماسهای باشید که هر کدام زیبایی خاص خود را دارند.
این صحرا مکانی ایدئال برای دوستداران طبیعت و ماجراجویان است. پیادهروی، عکاسی، کمپینگ و دیدن ستارگان تنها بخشی از فعالیتهایی است که میتوانید در این مکان تجربه کنید. فراموش نکنید در طول سفر به کویر سفید، حتماً از عینک آفتابی، کلاه، کرم ضدآفتاب و لباس مناسب استفاده کنید.
لوکیشن صحرای بیضا روی گوگل مپ
جاذبههای تاریخی مصر
تاریخ مصر را میتوانید با بازدید از جاذبههای آن ورق بزنید. این کشور پر از گنجینههایی است که هر کدام داستانی در دل خود پنهان کردهاند. در ادامه شما را با معروفترین و مهمترین جاذبههای تاریخی مصر که هرساله پذیرای گردشگران بسیاری هستند آشنا خواهیم کرد.
۱. اهرام ثلاثه مصر
اهرام ثلاثه از مشهورترین دیدنیهای مصر هستند که قطعا نام آن را شنیدهاید. این اهرام که به نام اهرام جیزه و اهرام سهگانه هم شناخته میشوند، مجموعهای از سه هرم بزرگ هستند که در حاشیه غربی رود نیل و در نزدیکی شهر جیزه مصر واقع شدهاند.
این هرمها از مشهورترین جاذبههای توریستی جهان به شمار میروند و بهعنوان یکی از هفت عجایب دنیای باستان شناخته میشوند.
هرم خوفو که به نام هرم بزرگ جیزه هم شناخته میشود، بزرگترین هرم این مجموعه و بزرگترین هرم ساخته شده توسط انسان در جهان است. قدمت این هرم به ۴۵۰۰ سال قبل برمیگردد و از روی هم قرارگرفتن حدود دو میلیون قطعه سنگ به مدت ۲۰ سال ساخته شده است. باید بگوییم ابن هرم تنها بازمانده از عجایب هفتگانه جهان است.
هرم دوم، خفرع نام دارد و به دلیل نزدیکی به مجسمه مشهور ابوالهول شهرت گرفته است. آخرین هرم از اهرام سه گانه مصر، منقرع یا منکائور نام دارد که از نظر ارتفاع از دو هرم دیگر کوچکتر است.
عظمت، معماری و ساخت این اهارم، شاهکاری از مهندسی باستان به حساب میآید. چگونگی ساخت این اهرام با گذشت سالها همچنان پررمزوراز باقیمانده و نظریههای مختلفی در مورد نحوه حملونقل و نصب این بلوکهای سنگی غولپیکر وجود دارد؛ اما تا به امروز هیچ پاسخ قطعی برای این سوال پیدا نشده است.
از آنجا که در سفر به این منطقه باید مدت زیادی را در فضای باز سپری کنید پیشنهاد میکنیم صبح زود یا اواخر عصر، که هوا خنکتر است را انتخاب کنید. همچنین حتماً از کلاه، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب و کفش مناسب استفاده کنید.
لوکیشن اهرام ثلاثه مصر روی گوگل مپ
۲. مجسمه اسفینکس (ابوالهول)
مجسمه اسفینکس، یکی از جاذبههای دیدنی مصر است که در شهر جیزه و در فاصله ۴۰۰ متری از اهرام ثلاثه واقع شده است. این مجسمه مشهور از جنس آهک و به شکل ابوالهول، موجودی افسانهای با سر انسان، بدن شیر و بالهای عقاب مانند ساخته شده است. از آنجا که این مجسمه در جهت مشرق و رو به طلوع خورشید قرار دارد به خدای خورشید هم شهرت گرفته است.
هرچند قدمت دقیق مجسمه ابوالهول مشخص نیست؛ اما گفته شده این بنا با بیش از ۷۳ متر طول و ۲۰ متر ارتفاع، حدود ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد و به دستور فرعون خفرع ساخته شده است.
ابوالهول در طول قرنها مورد غارت و تخریب قرار گرفته است. طوفانهای شن، سیلابها و تغییرات آبوهوایی به مرور زمان باعث فرسایش سنگ آهک این مجسمه شدهاند. با این وجود این مجسمه هنوز شکوه و عظمت خودش را حفظ کرده و هرساله پذیرای گردشگران بسیاری است.
لوکیشن مجسمه ابوالهول روی گوگل مپ
۳. هرم بزرگ جیزه
همانطور که بالاتر گفتیم هرم بزرگ جیزه، قدیمیترین و بزرگترین هرم از مجموعه اهرام سهگانه جیزه در مصر است. هرم بزرگ از سنگ آهک ساخته شده و در ابتدا ارتفاعی حدود ۴۸۱ فوت (۱۴۶.۵ متر) داشته است. با این حال، فرسایش بنا در طول زمان ارتفاع آن را به ۴۵۵ فوت (۱۳۸.۸ متر) کاهش داده است.
این نکته را هم باید بگوییم هرم بزرگ جیزه تا قبل از ساخت برج ایفل، عنوان بزرگترین سازه ساخته شده توسط دست بشر را با خود همراه داشت.
این هرم دارای سه اتاق اصلی است که به صورت عمودی در دل هرم قرار گرفتهاند و هر کدام داستان و شگفتیهای خاص خودش را روایت میکنند. مهمترین این اتاقها، اتاق پادشاه است که در بالاترین نقطه هرم واقع شده است. این اتاق باشکوه، از بلوکهای عظیم گرانیتی ساخته شده و دارای سقف مسطحی از سنگ آهک است.
در درون این اتاق، تابوت سنگی فرعون قرار دارد که تا به امروز خالی باقیمانده و نشان از غارت این بنا را میدهد.
علاوه بر اتاق پادشاه، دو اتاق دیگر به نام اتاق ملکه و اتاق زیرزمینی در دل هرم وجود دارند. اتاق ملکه کمی کوچکتر از اتاق پادشاه است و در زیر آن قرار گرفته است. اتاق زیرزمینی نیز ناتمام باقی مانده و در عمق هرم واقع شده است.
اگر اهل ماجراجویی و کشف راز بناهای تاریخی هستید، میتوانید با تهیه بلیط مخصوص علاوهبر محوطه بیرونی از داخل اهرام جیزه بازدید کنید.
.لوکیشن هرم بزرگ جیزه روی گوگل مپ
۴. قلعه صلاح الدین
قلعه صلاح الدین ایوبی، که به «قلعه الجبل» هم معروف است، یک دژ عظیم با معماری اسلامی است که در قلب شهر قاهره مصر واقع شده است. این قلعه چندلایه به دستور سلطان مشهور صلاح الدین ایوبی و به منظور حفاظت از قاهره در برابر حملات صلیبی بین سالهای ۱۱۷۶ و ۱۱۸۳ میلادی ساخته شد.
قلعه صلاح الدین امروزه یکی از محبوبترین جاذبههای گردشگری مصر است و در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. علاوهبر شکوه و معماری زیبا، موزهها، قصر الجوهره، مسجد محمد علی پاشا، مسجد و مدرسه ناصر قلاوون و مسجد سلیمان پاشا هم از جاذبههای دیدنی درون قلعه هستند که دیدن آنها را نباید از دست بدهید.
لوکیشن قلعه صلاح الدین روی گوگل مپ
۵. بافت تاریخی قاهره
بافت تاریخی قاهره، موزهای روباز و گنجینهای بینظیر از آثار تاریخی با معماری شگفتانگیز است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. با ورود به این منطقه انگار سفر در زمان آغاز میشود؛ از قلعه رومیها که یادآور شکوه و جلال امپراطوری روم است تا سکونتگاه مسیحینشین قبطیها و محلههای مسلماننشین. هر گوشه از این بافت تاریخی، حکایتی برای گفتن و داستانی برای شنیدن دارد.
نزدیکی این منطقه به رود نیل، دسترسی و رفتوآمد به آن را ساده کرده است. اگر قصد دیدن این منطقه را دارید، پیشنهاد میکنیم کفش راحت بپوشید و با مترو خودتان را به این منطقه برسانید. حالا وقت گشتوگذار در دل محلههای قدیمی است.
اگر فرصت کافی برای گردش در بافت تاریخی را ندارید میتوانید تنها از جاذبههای دیدنی مثل موزه قبطی، کلیسای سنت جورج و کنیسه بن عزرا بازدید کنید.
۶. مقبره فرعون ستی یکم
مقبره ستی یکم که با نام KV17 هم شناخته میشود، محل دفن فرعون ستی یکم از سلسله نوزدهم مصر است. این مقبره، از کاملترین، عمیقترین زیباترین مقبرههای فراعنه مصر است که در دره پادشاهان واقع شده است. این مقبره در سال ۱۸۱۷ توسط جیوانی باتیستا بلتونی، کاوشگر ایتالیایی کشف شد.
این مقبره دارای ۱۱ اتاق است که هرکدام با نقاشیهای دیواری رنگارنگ و نقوش ظریف، نقش برجستههایی از پادشاهان و صحنههایی از کتاب مرگ، پوشیده شده است. این مقبره یکی از محبوبترین جاهای دیدنی مصر به شمار میرود و فضای داخلی آن شبیه یک گالری هنریاست. پس اگر به هنر و تاریخ مصر باستان علاقهمندید، بازدید از این مکان را از دست ندهید.
لوکیشن مقبره فرعون ستی یکم روی گوگل مپ
۷. هرم منقرع (Pyramid of Menkaure)
هرم منقرع یا هرم منکاورع، سومین و کوچکترین هرم از مجموعه اهرام ثلاثه مصر است. هرم منقرع در کنار دو هرم عظیم دیگر، هرم خوفو (پدربزرگ منقرع) و هرم خفرع (پدر منقرع)، بر فلات جیزه در حاشیه غربی رود نیل واقع شده و بهعنوان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری مصر و جهان شناخته میشود.
ارتفاع اولیه این هرم حدود ۶۵ متر بود، اما امروزه به دلیل فرسایش ارتفاع آن را به ۶۱ متر رسیده است. این هرم مانند سایر اهرام از سنگهای آهک و گرانیت ساخته شده است. ۱۶ ردیف اول نمای بیرونی آن از گرانیت قرمز و بخشهای بالایی با سنگ آهک پوشیده شده است.
این هرم در زمان یکی از سلاطین ایوبی مورد حمله و تخریب قرار گرفت. اما آز آنجا که کار تخریب بنا طولانی شدهبود، دستور به توقف آن دادند. اما در همان زمان کوتاه، بخشی از نمای شمالی هرم منقرع خسارت دید.
لوکیشن هرم منقرع روی گوگل مپ
۸. دره پادشاهان (وادی الملوک)
دره پادشاهان، از جاذبههای گردشگری مصر است که در نزدیکی رود نیل و در مقابل شهر اقصر واقعشده است. دره پاشاهان یک دره معمولی نیست؛ بلکه گورستانی باستانی و محل دفن فراعنه و اشرافزادگان مصر در دوران پادشاهان نوین بوده است. این دره با کشف مقبره عنخ آمون پسر رامسس به شهرت رسید و به یکی از مقاصد محبوب گردشگری تبدیل شد.
علاوه بر مقبره توت عنخ آمون، این دره ۶۲ مقبره دیگر از فراعنه مصر را مانند ستی یکم و رامسس دوم را در دل خود جای دادهاست. هر کدام از این مقبرهها، نقوش ظریف روی دیوارها، داستانهایی از اساطیر مصر، مراسم تشییع جنازه و سفر روح فرعون به دنیای آخرت را روایت میکنند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید در نزدیکی این دره، گورستانی برای دفن همسران فراعنه ساخته شده بود که به دره ملکهها شناخته میشد. از مشهورترین مقبرههای این دره میتوان به مقبره رامسس دوم ملکه نفرتاری اشاره کرد.
مانند سایر جاهای تاریخی مصر که فضای سربازی دارند، استفاده از کلاه، ضدآفتاب، عینک و همراه داشتن آب آشامیدنی توصیه میکنیم.
لوکیشن دره پادشاهان روی گوگل مپ
۹. مجسمه های کلوسی ممنان (Colossi of Memnon)
مجسمههای کلوسی ممنان که به مجسمه دوقلو هم معروفاند، از گنجینههای بهجامانده از مصر باستان در غرب اقصر و در ورودی دره پادشاهان قرار گرفتهاند. این دو مجسمه عظیم ارتفاعی حدود ۱۸ متر دارند و بهعنوان محافظ مقبره فرعون امنحوتپ سوم ساخته شده بودند.
هرچند درگذر زمان مجسمههای کلوسی ممنان تخریب شده و غیرقابلشناسایی هستند؛ اما گفته شده این مجسمهها امنحوتپ سوم را در حال نشستن بر تخت نشان میدادند. بازدید از این بنای تاریخی و دیدنی مصر وقت زیادی از شما نمیگیرد، اما تجربهای بهیادماندنی برایتان رقم خواهد زد.
لوکیشن مجسمههای کلوسی ممنان روی گوگل مپ
۱۰. هرم تتی (Pyramid of Teti)
هرم تتی، مقبره فرعون تتی، نخستین فرعون سلسله ششم مصر باستان، است. این هرم در محوطه باستانی سقاره مصر واقع شده است. این هرم مانند سایر اهرام مصر، گنجینهای تاریخی محسوب میشود.
اگر تصاویر این هرم را ببینید در نگاه اول چیزی جز یک تپه نظرتان را جلب نکند. هرچند در این مورد حق دارید. این هرم تقریبا تخریب شده است. اما بازدید از فضای داخلی و تالارهای هرم برای گردشگران امکانپذیر است.
لوکیشن هرم تتی روی گوگل مپ
۱۱. قلعه شالی مصر (Shali Fortress)
قلعه شالی، قلعهای تاریخی در واحه سیوا و از جاهای دیدنی مصر است. این قلعه که از مواد خاصی به نام کارشیف ساختهشده، قدمتی دیرینه دارد و به قرن ۱۳ میلادی برمیگردد. هدف از ساخت این قلعه، محافظت از ساکنان سیوا در برابر حملات بادیهنشینان و غارتگران بود.
با گذشت زمان، طوفانهای سهمگین شن و فرسایش طبیعی، آسیبهای زیادی به قلعه شالی وارد کرد. در قرن بیستم به دلیل تخریبهای گسترده، ساکنین قلعه مجبور به ترک آن و نقل مکان به اقامتگاههای جدیدتر در سیوا شدند.
امروزه از این قلعه عظیم، تنها ویرانهای باقی مانده است. با این حال، گشتوگذار در میان بقایای آن، هنوز هم تجربهای خاص و منحصربهفرد برایتان رقم خواهد زد.
لوکیشن قلعه شالی روی گوگل مپ
۱۲. گورستان سقاره (Saqqara Necropolis)
گورستان سقاره یکی دیگر از جاهای دیدنی مصر است که در ۳۰ کیلومتری جنوب قاهره واقع شده است. این مکان که به گورستان ممفیس، پایتخت مصر باستان هم شناخته میشود، به دلیل وجود اهرام، مقابر و آثار باستانی متعدد، شهرت جهانی دارد و در یونسکو به ثبت رسیده است.
این گورستان به اندازه اهرام ثلاثه و دره پادشاهان مشهور نیست؛ اما هنوز هم به دلیل جاذبههایی چون هرم پلکانی شاه زوسر، مصطبه تی و سراپیوم، مقصدی جذاب برای گردشگران به شمار میرود.
اهرام ثلاثه از جاذبههای تاریخی نزدیک به این گورستان سقاره است. میتوانید پس از دیدن این مکان با طی مسافتی کوتاه سری به اهرام سهگانه و مجسمه ابوالهول بزنید و از این مکانهای شگفتانگیز هم بازدید کنید.
لوکیشن گورستان سقاره روی گوگل مپ
۱۳. هرم پلکانی زوسر (Pyramid of Djoser)
هرم پلکانی جوزر یا زوسر، نخستین هرم ساخته شده در مصر باستان و مقبره فرعون جوزر از سلسله سوم مصر است. این بنا در گورستان سقاره، در شمال غربی شهر ممفیس واقع شده است.
این هرم پلکانی توسط ایمهوتپ، وزیر شاه زوسر طراحی و ساخته شد. هرم از شش مصطبه تشکیل شده است که روی هم قرار گرفتهاند و ارتفاعی حدود ۶۲ متر دارند. در اعماق این هرم پلکانی دهلیزی زیرزمینی وجود دارد که مقبره زوسر را در دل خود پنهان کرده است.
این مقبره از دو طبقه تشکیل شده و با سنگ گرانیت سرخ پوشانده شده است. مدفن اصلی جوزر در طبقه زیرین این مقبره قرار دارد و پس از مرگ او، دریچهای دایرهای شکل که در ورودی این مدفن قرار داشت، با تخته سنگی گرانیتی به وزن سه تن مسدود شد.
لوکیشن هرم پلکانی زوسر روی گوگل مپ
۱۴. شهر مردگان (City of the Dead)
عجایب مصر تمامنشدنی است. شهر مردگان، که در حاشیه شرقی قاهره واقع شده، فقط یک قبرستان ساده نیست، بلکه جامعهای زنده و پر جنبوجوش هم است. شهر مردگان بهعنوان یک میراث زنده و از جاذبههای اسرارآمیز مصر، در سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است.
این مکان در گذشته محل دفن رهبران مذهبی، راهبان و بزرگان مصر بوده و در طی کاوش در این مکان، مومیایی ۱۷ نفر از ساکنین این شهر پیدا شده است. شاید ترسناک به نظر برسد؛ اما درحال حاضر هزاران نفر از مردم فقیر و مهاجر در میان مقبرهها زندگی میکنند.
حتی برخی افراد از این مقبرهها بهعنوان خانه استفاده میکنند و همین تضاد عجیبی بین دنیای زندگان و مردگان به وجود آورده است.
۱۵. ابلیسک ناتمام (Unfinished Obelisk)
ابلیسک ناتمام که به هرم سنگ ناقص هم شناخته میشود، یکی از جاذبههای دیدنی شهر اسوان در مصر است. این ستون هرمی سنگی در زمان ملکه حتشپسوت در قرن پانزدهم قبل از میلاد مسیح در حال ساخت بود، اما هرگز به پایان نرسید.
علت ناتمام ماندن این ابلیسک، ترک خوردنِ سنگ گرانیت در حین تراشیدن بود. مصریها این ابلیسک را از دل صخرهای در معدن اسوان استخراج میکردند و قصد داشتند آن را به معبد کارناک منتقل کنند. شاید برایتان جالب باشد که بگوییم ارتفاع این ابلیسک حدود ۴۲ متر است و اگر نیمهکاره رها نمیشد، لقب سنگینترین ابلیسک مصر باستان را به خود میگرفت.
این معدن به صورت روباز است و بازدیدکنندگان میتوانند از نزدیک شاهد عظمت این ستون سنگی نیمهتمام و همچنین مراحل استخراج و تراش سنگ گرانیت در مصر باستان باشند. اگر به معماری و تاریخ مصر باستان علاقهمندید، بازدید از این مکان میتواند برایتان جالب باشد.
لوکیشن ابلیسک ناتمام روی گوگل مپ
۱۶. کاتاکومبهای شقوفا (کاتاکومبهای اسکندریه – Catacombs of Kom el Shoqafa)
کاتاکومبهای شقوفا، گورستانی تاریخی در شهر اسکندریه مصر و از عجایب قرون وسطی است که قدمت آن به قرن دوم میلادی برمیگردد. کشف این بنا داستان جالبی دارد. این دخمهها برای اولین بار به طور تصادفی توسط یک الاغ که به اعماق زمین کشیدهشده بود، کشف شدند.
کاتاکومبهای اسکندریه از سه سطح زیرزمینی تشکیل شدهاند که با تونل و راهروهایی به هم متصل میشوند. این دخمهها، تعدادی مقبره، تزیینات و اشیای باستانی را در دل خود جای دادهاند و ترکیبی از ویژگیهای یونانی، مصری و رومیان را نشان میدهند. از دیگر ویژگیهای کاتاکومبهای اسکندریه میتوان به تالار کاراکالا ،آرامگاهی برای اسبهای امپراتور کاراکالا، اشاره کرد.
لوکیشن کاتاکومبهای اسکندریه روی گوگل مپ
۱۷. دروازه زویله (Bab Zuweila)
دروازه زویله یکی از دروازههای قدیمی شهر قاهره است که قدمت آن به قرن یازدهم میلادی برمیگردد. این دروازه که در ورودی شهر قرار داشت شاهد رویدادهای تاریخی مختلفی بوده است. از جمله این اتفاقات تهدید هولاکوخان برای حمله به مصر بود. در آن زمان پادشاه وقت پیامآوران این خبر را اعدام و سرهای آن را از این دروازه آویزان کرد. این امر سبب شهرت دروازه زولیه شد.
امروزه این دروازه زویله از مشهورترین جاهای دیدنی قاهره بهشمار میرود. اما جذابیت این مکان فقط به قدمت و معماری باشکوه آن محدود نمیشود. بازدیدکنندگان میتوانند از منارههای این دروازه بالا رفته و از چشماندازهای خیرهکننده و بینظیر شهر قاهره لذت ببرند. این تجربه منحصربهفرد، بدون شک از ماندگارترین خاطرات سفر به مصر میشود.
لوکیشن دروازه زویله روی گوگل مپ
دیدنیها و جاذبههای مذهبی مصر
مصر کشوری با تاریخ غنی و فرهنگی متنوع است که بهعنوان مهد تمدن و محل تولد ادیان مختلف شناخته میشود. در کنار اهرام و معابد باستانی مشهور، مصر جاذبههای مذهبی متعددی چون مساجد باشکوه، صومعههای آرام و کلیساهای باستانی را در دل خود جای داده است. در ادامه معروفترین جاذبههای مذهبی مصر را معرفی خواهیم کرد.
۱. مسجد ابن طولون (Ibn Tulun Mosque)
مسجد ابن طولون، یکی از قدیمیترین و باشکوهترین مساجد شهر قاهره به شمار میرود. این مسجد در دوران حکومت طولونیان، سال ۸۷۷ میلادی بنا شده است. این مسجد به سبک معماری دوره عباسی ساخته شده و تزیینات منحصربهفردش آن را از سایر مساجد شهر متمایز میکند.
از دیگر ویژگیهای این مسجد میتوان به منارههای بلند مارپیچی و صحن وسیع آن اشاره کرد. اگر شانس بالا رفتن از منارهها را داشته باشید، شاهد چشمانداز بینظیری خواهید بود. همچنین مسجد ابن طولون، تنها مسجدی است که تاکنون مرمت نشده و اصالت و ویژگیهای خودش را حفظ کرده است.
شاید برایتان جالب باشد که بگوییم بخشی از سکانسهای فیلم جیمز باند با نام «جاسوسی که مرا دوست داشت» در این مسجد فیلمبرداری شده است.
لوکیشن مجسد ابن طولون روی گوگل مپ
۲. مسجد سلطان حسن
از دیگر مساجد قدیمی قاهره و از جاهای دیدنی مصر میتوان به مسجد سلطان حسن اشاره کنیم. این مسجد در دوران سلطنت مملوک و به دستور سلطان حسن الناصر، بنا شده است. ساخت مسجد در سال ۱۳۵۶ میلادی آغاز و در سال ۱۳۶۳ میلادی به پایان رسید.
از ویژگیهای این مسجد میتوان به تزیینات و نقشونگار خاص، دیوارهای پوشیده از سنگ مرمر، محوطه سنگی بزرگ و منارههای بلند اشاره کنیم.
این منارهها با ارتفاع تقریبا ۸۱ متر، بلندترین منارههای قاهره محسوب میشوند. البته این بنا تنها یک مسجد نیست، در حیاط مسجد، چند مدرسه و حجره طلاب و در بخشی دیگر آرامگاه سلطان حسن قرار گرفته است.
لوکیشن مسجد سلطان حسن روی گوگل مپ
۳. مسجد الازهر قاهره (Al-Azhar Mosque)
مسجد الازهر، که به دانشگاه الازهر هم معروف است، یکی از مشهورترین مساجد جهان اسلام و از مهمترین مساجد مصر است. این مسجد ۳۵۹ تا ۳۶۱ هجری و به دستور خلیفه زمان معزالدین الله ساخته شد. معماری مسجد به سبک معماری اسلامی و شامل حیاط مرکزی، ایوانها و قوسهای زیبا است.
این مسجد نهم مکان مذهبی مهم است و هم بهعنوان مرکز برجسته آموزشی در زمینه علوم اسلامی، فقه، ریاضیات، نجوم شناخته میشد.
لوکیشن مسجد الازهر روی گوگل مپ
۴. معابد ابو سمبل (Abu Simbel Temples)
معبد ابو سمبل از دیگر دیدنیهای مصر است که شما را با فرهنگ و تمدن مصر باستان آشنا میکند. معابد ابو سمبل، مجموعهای از دو معبد سنگی عظیم است که در استان اسوان مصر قرار گرفتهاند.
این مجموعه عظیم توسط فرعون رامسس دوم در قرن سیزدهم قبل از میلاد ساخته شده است. این معبد دارای چهار مجسمه عظیم در ورودی آن است که هر کدام حدود ۲۰ متر ارتفاع دارند. یکی از شگفتانگیزترین جنبههای معابد ابو سمبل، محل قرارگیری آنهاست.
دو بار در سال، در ۲۲ اکتبر و ۲۲ فوریه، پرتوهای خورشید به طور مستقیم از میان صخرهها عبور کرده و به داخل اتاق مقدس معبد بزرگ تابیده و مجسمههای رامسس دوم را روشن میکنند. ارزش معماری و تاریخی این بنا باعث شده تا در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت برسد.
از دیگر ویژگیهای این معبد داستان جابهجایی آن است. در سال ۱۹۶۰، دولت مصر تصمیم به ساخت سد بلند آسوان بر روی رود نیل گرفت. این سد عظیم باعث بالا آمدن سطح آب و غرق شدن بسیاری از مناطق اطراف، از جمله معابد ابو سمبل میشد. از آنجا که این بنای تاریخی از اهمیت بالایی بر خوردار بود، دولت مصر تصمیم به جابهجایی این بنا گرفت.
برای اینکار از یک تیم متخصص آلمانی کمک گرفته شد. در این پروژه همه قسمتهای معبد به تکههای سه تا پنج تنی تقسیم و به محل جدید منتقل شد. در محل جدید، قطعات معابد با دقت دوباره سرهم شدند.
هرچند بازدید از این بنا به تنهایی امکانپذیر است؛ اما اگر تور کشتی کروز نیل را رزرو کرده باشید، در آن سفر میتوانید از این معابد هم بازدید کنید.
لوکیشن معابد ابو سمبل روی گوگل مپ
۵. معبد هوروس (Edfu Temple)
معبد هوروس، که به نام معبد ادفو هم شناخته میشود، عبادتگاهی باستانی در کرانه غربی رود نیل و در شهر ادفو مصر واقع شده است. این معبد در دوران بطلمیوسی ساختهشده و دومین معبد بزرگ بعد از معبد کارناک شناخته میشود.
از ویژگیهای این معبد میتوان به ستونهای سنگی عظیم با سرستونهای به شکل سر هوروس (خدای باستان و به شکل پرنده شکاری) اشاره کرد.
لوکیشن معبد هوروس روی گوگل مپ
۶. معبد ستی (Mortuary Temple of Seti I)
معبد ستی که به معبد آبیدوس هم معروف است، یکی از معابد باشکوه و حیرتانگیز مصر باستان است که در شهر ابیدوس واقع شده است. این معبد که به دستور فرعون ستی اول، به منظور یادبودی عظیم از شکوه و جلال مصر باستان و تقدیس خدایان مصری ساخته شده بود.
از ویژگیهای این معبد میتوانیم به حکاکی فهرست پادشاهان ابیدوس، اتاقهای تودرتو و هفت عبادتگاه مجزا برای هر یک از خدایان، دیوارهایی با نقوش برجسته رنگی و هیروگلیفهای ظریف، تصاویری از خدایان و مراسم مذهبی اشاره کنیم.
لوکیشن معبد ستی روی گوگل مپ
۷. دیر کاترین مقدس (Saint Catherine’s Monastery)
دیر کاترین مقدس صومعه تاریخی است که در کوه سینا در شبهجزیره سینا در مصر واقع شده است. صومعه سنت کارین در قرن پنجم میلادی توسط امپراتور ژوستینین اول بنا شد.
این دیر به دلیل کتابخانه عظیم خود که شامل دستنوشتههای مهم تاریخی و مذهبی است، مشهور است. این بنا همچنین بهعنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید طور سینا همان جایی است که طبق روایات، حضرت موسی ده فرمان الهی را از خداوند دریافت کرد.
لوکیشن دیر کاترین مقدس روی گوگل مپ
۸. صومعه سنت آنتونی (Monastery of Saint Anthony the great)
صومعه سنت آنتونی، یک صومعه تاریخی و از جاذبه های گردشگری مصر است که در میان کوههای ساحل دریای سرخ واقع شده است. این صومعه که توسط مسیحیان قبطی اداره میشود، بهعنوان قدیمیترین صومعه مسیحی در جهان شناخته میشود.
این صومعه در سال ۳۶۰ میلادی و به یاد سنت آنتونی که به مدت ۴۰ سال در غاری در کوهستان نزدیک به دریای سرخ زندگی و عبادت میکرد، ساخته شد.
از آنجا که این کلیسا از اهمیت بالایی برخوردار است، در سال ۲۰۰۹ با صرف هزینهای حدود ۱۴ میلیون دلار مرمت و بازسازی شد.
لوکیشن صومعه سنت آنتونی روی گوگل مپ
موزهها و جاذبههای تفریحی مصر
اگر فکر میکنید که جاهای دیدنی مصر فقط به موارد بالا محدود میشود، سخت در اشتباهید! این کشور مملو از موزهها و جاذبههای تفریحی است که میتوانید سری به آنها هم بزنید.
۱. موزه مصر (The Egyptian Museum in Cairo)
اگر میخواهید با مصر باستان بیشتر آشنا شوید، موزه مصر، جایی است که نباید دیدن آن را از دست بدهید. این موزه در میدان تحریر قاهره واقع شده و با داشتن بیش از ۱۶۰ هزار اثر باستانی از دوران پیش از تاریخ تا امپراطوری روم، بهعنوان یکی از بزرگترین و غنیترین موزههای جهان در زمینه مصرشناسی شناخته میشود.
در میان گنجینههای این موزه، میتوانیم به آثار مشهوری چون مومیایی ۲۷ عضو خاندان سلطنتی مصر چون رامسس دوم و گالری توتعنخآمون اشاره کنیم.
لوکیشن موزه مصر روی گوگل مپ
۲. موزه هنر اسلامی قاهره (Museum of Islamic Art in Cairo)
موزه هنر اسلامی قاهره، بهعنوان بزرگترین موزه هنرهای اسلامی دنیا در سال ۱۹۰۳ تاسیس شد. این موزه مجموعهای گسترده از آثار باستانی چوبی و گچی و اشیا فلزی، سرامیک، شیشه، کریستال و منسوجات را از تمام دوره های تاریخی در سراسر جهان اسلام در دل خود جای داده است و از آنها نگهداری میکند.
از مهمترین آثار این موزه میتوانیم به نسخهای نادر از قرآن، کهنترین پرده کعبه و آثاری از دوره عثمانی اشاره کنیم.
لوکیشن موزه هنرهای اسلامی قاهره روی گوگل مپ
۳. موزه مومیایی (Mummification Museum)
موزه مومیایی از جالبترین دیدنی های مصر است که در شهر اقصر واقع شده و پذیرای گردشگران بسیاری است. آنچه باعث محبوبیت و شهرت این موزه شده، نمایش آثار باستانی مربوط به فرایند مومیایی کردن اجساد در مصر باستان است. در این موزه میتوانید مومیایی تعدادی از فراعنه و حیوانات مختلفی چون کروکودیل، گربه، ماهی و میمون را مشاهده کنید.
لوکیشن موزه مومیایی روی گوگل مپ
۴. موزه قبطی (The Coptic Museum)
موزه قبطی (موزه کاپتیک) در قاهره، بزرگترین مجموعهدار آثار باستانی، هنری و دستنوشتههای مسیحی قبطی است. این موزه در سال ۱۹۰۸ تاسیس شد و فرصت آشنایی با تاریخ مصر و تمدن قبطیها را برای گردشگران فراهم کرده است.
لوکیشن موزه قبطی روی گوگل مپ
۵. موزه نوبی (Nubian Museum)
موزه نوبی یکی از محبوبترین جاذبه های گردشگری در اسوان مصر است. این موزه به معرفی تاریخ و فرهنگ منطقه نوبی اختصاص دارد و در سال ۲۰۰۱ جایزه معماری آقاخان را دریافت کرده است. این موزه بر روی یک صخره شیب دار ساخته شده و این امکان را به گردشگران میدهد تا رود نیل را با چشماندازی متفاوت و زیبا ببینند.
لوکیشن موزه نوبی روی گوگل مپ
۶. موزه گایر اندرسون (Gayer-Anderson Museum)
موزه گایر اندرسون یک موزه هنری است که در مجاورت مسجد احمد بن طولون در محله سیده زینب قاهره واقعشده است. نام این ساختمان از سرگرد بریتانیایی، گایر اندرسون که بین سالهای ۱۹۳۵ تا ۱۹۴۲ در آنجا اقامت داشته گرفته شده است.
موزه گایر اندرسون شامل دو خانه تاریخی قرن هفدهمی است؛ بیت الکریدیلیا (خانه زن کریتی) در سال ۱۶۳۲ و بیت امنا بنت سلیم در سال ۱۵۴۰ ساخته شده است. گایر اندرسون این خانهها را در دهههای ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ بازسازی کرد و آنها را با مجموعهای شامل نقاشی، مبلمان، منسوجات، سرامیک، شیشه، فلز و جواهرات پر کرد.
لوکیشن موزه گایر اندرسون روی گوگل مپ
۷. موزه اقصر (Luxor Museum)
موزه اقصر، یک موزه باستانشناسی در شهر اقصر مصر است که در کرانه شرقی رود نیل، در نزدیکی معبد اقصر واقع شده است. این موزه در سال ۱۹۷۵ افتتاح و بهعنوان رقیب موزه مصر در قاهره شناخته شد.
این موزه در دو طبقه ساخته شده و فقط بهترین و ارزشمندترین آثار خود را به بازدیدکنندگان نمایش میدهد. از جذابترین و مشهورترین آثار این موزه میتون به نمایشگاهی از بازسازی دیوار معبد آختاتون، مجسمهای از آمن هوتپ سوم، مومیایی فراعنه، سر باشکوه الهه گاو اشاره کرد.
لوکیشن موزه اقصر روی گوگل مپ
۸. پارک ماکادی واتر ورلد (Makadi Water World)
پارک آبی ماکادی واتر ورلد در شهر الغردقه مصر واقع شده و یکی از جاهای تفریحی و هیجانانگیز به خصوص برای کودکان به شمار میرود. جالب است بدانید ماکادی واتر ورلد، بزرگترین پارک آبی مصر و تنها پارک آبی مصر است که در ردهبندی برترین پارکهای آبی جهان قرار گرفته است.
از ویژگیها و تفریحات این پارک آبی میتوان به ۵۰ سرسره مختلف برای کودکان و بزرگسالان، استخر موج، منطقه مخصوص کودکان، رختکن و سالن غذاخوری اشاره کنیم.
لوکیشن پارک ماکادی واتر ورلد روی گوگل مپ
۹. پارک الازهر (Al-Azhar Park)
پارک الازهر یک فضای سبز پهناور و زیبا در شهر قاهره است. این پارک در سال ۲۰۰۵ افتتاح شد و به سرعت به یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری و جاهای دیدنی مصر تبدیل شد. جالب است بدانید این پارک زیبا به مدت طولانی محل دفن زباله بوده و در با صرف هزینه زیاد و در مدت ۷ سال به شکل امروزی خود درآمده است.
از ویژگیها و امکانات تفریحی و رفاهی پارک الازهر میتوانیم به معماری چشمنواز و هندسی، فضای سرسبز، فوارههای متعدد، پارکینگ، زمین بازی کودکان، آلاچیق، کافه و رستوران، بازارها و جشنوارههای مختلف اشاره کنیم. همچنین این پارک محل مناسبی برای پیادهروی و کمپینگ و عکاسی است.
لوکیشن پارک الازهر روی گوگل مپ
۱۰. پارک ملی راس محمد (Ras Mohamed Nature Reserve)
پارک ملی راس محمد در ۱۵ کیلومتری شهر شرم الشیخ، جنوبیترین بخش شبه جزیره سینا واقع شده که از غرب به خلیج سوئز و از شرق به خلیج عقبه مشرف است. وسعت این پارک ۴۸۰ کیلومتر مربع است که حدود ۱۳۵ کیلومتر آن خشکی و ۳۴۵ کیلومتر آن دریاست. این پارک با داشتن صخرههای مرجانی، تنوع زیستی و مناظر زیبا به یکی از دیدنیهای مصر و از مقاصد محبوب گردشگری تبدیل شده است.
یکی از مشهورترین فعالیتها در پارک راس محمد، غواصی و اسنورکلینگ در میان صخرههای مرجانی رنگارنگ، غارهای زیرآبی و دیدن ماهیهای رنگارنگ است. از دیگر امکانات تفریحی این پارک میتوانیم به پیادهروی در ساحل، آفتابگرفتن و عکاسی اشاره کنیم.
لوکیشن پارک ملی راس محمد روی گوگل مپ
معروفترین مراکز خرید مصر
در ادامه این مقاله شما را با محبوبترین مراکز خرید مصر که میتوانید بعد از گشتوگذار در جاذبههای دیدنی این کشور سری به آنها بزنید، آشنا خواهیم کرد.
۱. بازار خان الخلیلی (Khan el-Khalili)
بازار خان الخلیلی یکی از قدیمیترین و معروفترین بازارهای مصر در محله مسلماننشینان قاهره است. این بازار به دلیل قدمت طولانی، تنوع محصولات و فضای پر جنبوجوش آن، از محبوبترین مقاصد گردشگری در قاهره است.
بازار خان الخلیلی یک هزارتو و مکانی پر پیچوخم است. از کوچهها و مغازههایی که مملو از انواع کالاها از جمله فرش، عتیقهجات، جواهرات، ادویهجات، لامپ، ظروف برنجی و چرم هستند تا تعدادی قهوهخانه و رستوران برای نوشیدن قهوه عربی و استراحت گردشگران.
اگر به دنبال خرید سوغاتی و صنایعدستی هستید، پیشنهاد میکنیم این بازار را از دست ندهید.
لوکیشن بازار خان الخلیلی روی گوگل مپ
۲. سیتی استارز (Citystars Mall)
سیتی استارز یک مجموعه بزرگ تجاری و تفریحی در قاهره و از بزرگترین مراکز خرید در مصر به شمار میرود. از امکانات این مجتمع باید به سه مرکز خرید با برندهای معروف، دو هتل، سینما، شهربازی و باشگاه ورزشی اشاره کنیم. این فروشگاه به دلیل تنوع فروشگاهی و محصولات شهرت دارد.
لوکیشن سیتی استارز روی گوگل مپ
۳. مرکز خرید مصر (Mall of Egypt)
مرکز خرید مصر یکی از جاذبههای گردشگری شهر ۶ اکتبر مصر شناخته میشود. موقعیت مکانی این مرکز خرید از مرکز شهر دور است با اینحال تجربه متفاوتی از خرید و پاساژگردی را برای گردشگران فراهممیکند.
از امکانات این مرکز خرید میتوانیم به نمایندگی برندهای مشهور مانند LC Waikiki، H&M، Zara، فستفود و رستورانهای سنتی و کافههای شیک اشاره کنیم.
لوکیشن مرکز خرید مصر روی گوگل مپ
۴. سیتی سنتر الکساندریه (City Centre Alexandria)
سیتی سنتر الکساندریه یکی از بزرگترین مراکز خرید در مصر و یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری این کشور است. این مرکز خرید در جاده قاهره-الکساندریه و روبهروی پارک بینالمللی الکساندریه واقع شده است.
از امکانات این مرکز خرید میتوانیم به فروشگاه با برندهای بینالمللی، رستورانهای معروف، هایپرمارکت و سینما اشاره کنیم.
لوکیشن سیتی سنتر الکساندریه روی گوگل مپ
۵. مرکز خرید سیتی سنتر المازا (Almaza mall)
مرکز خرید سیتی سنتر المازا، یکی از محبوبترین مراکز خرید در قاهره است که در منطقه هلیوپولیس واقع شده است. این مرکز خرید به دلیل موقعیت مکانی مناسب، دسترسی آسان، تنوع فروشگاهها و رستورانها و همچنین فضای زیبا و مدرن، به مکانی ایدئال برای خرید، غذاخوری و تفریح تبدیل شده است.
این مرکز خرید، طیف گستردهای از فروشگاههای بینالمللی از برندهای معروف چون زارا، مینیسو، برشکا، و همچنین برندهای محلی مصری را در خود جای داده است.
لوکیشن مرکز خرید سیتی سنتر المازا
۶. پردیس بزرگ سان استفانو (San Stefano Grand Plaza)
پردیس بزرگ سان استفانو یک مجتمع عظیم در اسکندریه مصر است که امکانات رفاهی لوکس مختلفی را در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهد. در قلب این مجموعه، یک مرکز خرید چهار طبقه با تنوعی از فروشگاهها است. در کنار این فروشگاهها امکاناتی چون سینما ۱۰ پرده، رستوران، کافه و مرکز سرگرمی کودکان قرار گرفته است.
لوکیشن پردیس بزرگ سان استفانو
۷. سیتی سنتر المعادی (City Centre Maadi)
سیتی سنتر المعادی دیگر مرکز خرید در قاهره مصر است که تجربهای لوکس از خرید و سرگرمی را برای بازدیدکنندگان خود رقم میزند. این مرکز خرید که به خواهر کوچکتر سیتی سنتر المازا هم معروف است، فروشگاه برندهای لوکسی چون زارا، اچ اند ام، کامپیومی، نایک و آدیداس را در دل خود جای دادهاست.
علاوه بر خرید، سیتی سنتر المعادی طیف گستردهای از رستورانها و کافهها را برای هر ذائقه و سلیقهای ارائه میدهد. از نمونه این رستورانها میتوانیم به مکدونالد،کی اف سی، پیتزا هات و استارباکس اشاره کنیم. همچنین یک شهربازی سرپوشیده به نام «سیاره جادویی» برای تفریح کودکان و حتی بزرگسالان در این مرکز خرید وجود دارد.
لوکیشن سیتی سنتر المعادی روی گوگل مپ
۸. مرکز خرید شهر جشنواره قاهره (Cairo Festival City Mall)
مرکز خرید شهر جشنواره قاهره بزرگترین مرکز خرید در مصر است که دارای طیف گستردهای از فروشگاهها، رستورانها و امکانات تفریحی است و بهعنوان یکی از جاذبههای گردشگری مصر شناخته میشود. این مرکز خرید در شرق قاهره و در نزدیکی فرودگاه بینالمللی قاهره واقع شده است.
همچنین این مرکز خرید دارای یک هایپر مارکت کارفور بزرگ است که مکانی عالی برای خرید مواد غذایی و سایر لوازم ضروری است.
لوکیشن مرکز خرید شهر جشنواره قاهره
توصیههای علی بابا برای تجربه سفری خاطرهانگیز به مصر
اگر تا اینجای مقاله با ما همراه بودید احتمالا متوجه شدید که مصر پر از جاهای دیدنی و تاریخی است. پس قبل از سفر به این مصر، لیستی از مکانهایی که دوست دارید ببینید را یادداشت کنید و برای سفرتان برنامهریزی کنید.
- بازدید از برخی از جاذبههای تاریخی و مذهبی مصر به تنهایی امکانپذیر نیست و بهتر است، با تور از این امکان بازدید کنید.
- بسیاری از جاذبههای طبیعی و تاریخی مصر فضایی روباز دارند. بهترین زمان بازدید از این جاهای دیدنی، صبح یا نزدیک به غروب است.
- در طول سفر و در بازدید از بناهای تاریخی و روباز، استفاده از ضدآفتاب، کلاه، عینک آفتابی را فراموش نکنید.
- اگر قصد بازدید از اماکن مذهبی مخصوصا مساجد را دارید، بهتر است لباسی پوشیده داشته باشید.
در پایان اگر تجربه بازدید از جاهای دیدنی مصر را دارید آن را با ما به اشتراک بگذارید.