گرمسار، شهری با قدمت تاریخی و طبیعتی منحصربهفرد، در استان سمنان واقع شده و یکی از مقاصد گردشگری مهم منطقه محسوب میشود. همانند دیگر مناطق کویری ایران، جاهای دیدنی گرمسار شامل مجموعهای از جاذبههای طبیعی و تاریخی شگفتانگیز است که هرساله گردشگران بسیاری را به این منطقه میکشاند.
یکی از مهمترین جاذبههای طبیعی این شهر، غار نمکی گرمسار یا معدن نمک گرمسار است. غار نمکی در گرمسار را با نامهای تونل نمکی گرمسار و غار غولهای نمکی گرمسار هم میشناسند. اما چه چیزی این غار را تا این حد خاص و دیدنی میکند؟
تجهیزات لازم برای غارنوردی را آماده کنید تا در این مطلب از مجله علی بابا به دل غار نمکی گرمسار برویم و با موقعیت مکانی، ویژگیها و جاذبههای گردشگری اطراف آن آشنا شویم.
غار نمکی گرمسار کجاست؟
چگونه به غار نمکی گرمسار برویم؟
بهترین زمان سفر به غار نمکی گرمسار چه زمانی است؟
ورودی غار نمکی گرمسار چقدر است؟
آشنایی با غار نمکی گرمسار
گرمسار شهری زیبا در استان سمنان است که از گذشتهها، نمک سفرههای ایرانیان را تامین کرده است. اما معادن نمک گرمسار فقط به این دلیل معروف نیستند. معدن نمک کوهدشت یا همان غار نمکی گرمسار از قدیمیترین و زیباترین معادن نمک ایران و خاورمیانه در روستای پاده گرمسار است که به جاذبه گردشگری تبدیل شده است.
غار نمکی در گرمسار راهروهای پیچدرپیچ و سرستونهای بلند ۱۲ متری دارد. هنگامی که وارد تونل نمکی گرمسار میشوید، دیوارههای تیره و خاکستریرنگ توجهتان را جلب میکند. اما هرچه در غار پیش بروید، رنگ دیوارهها روشنتر و براقتر میشود.
هرچه دیواره تیرهتر باشد، یعنی مدت زمان بیشتری از حفر آن میگذرد. کریستالهای نمک به شکلهای مختلفی مثل گلکلمی، تخممرغی، لایهای، ورقهورقه و غیره در رنگهای متنوع به چشم میخورند. رنگیبودن این کریستالهای زیبا به دلیل وجود مواد معدنی مختلف در آنهاست.
سقف غار هم از زیبایی بینصیب نمانده و با قندیلهای نمکی تزیین شده است. این قندیلها در اندازهها و رنگهای متفاوت، ظاهری زیبا به غار نمکی گرمسار بخشیدهاند.
هوای داخل غار بسیار مطبوع و سالم است. حتی در تابستان، هوای خنک و بادی ملایم به استقبال شما میآید. در قسمتهایی از غار هم حوضچههای آب وجود دارد. برخی بر این باورند که شنا در این حوضچهها جنبه درمانی دارد.
عدهای از گردشگران نیز از این فضا برای مدیتیشن استفاده میکنند، چون معتقدند قرار گرفتن در معدن سنگ نمک، آرامشبخش است.
غار نمکی گرمسار کجاست؟
غار نمکی گرمسار یا تونل نمکی گرمسار در شهر گرمسار و نزدیکی روستای پاده قرار دارد. برای سفر به این تونل نمکی زیبا و شگفتانگیز باید خودتان را به گرمسار برسانید. در ۱۵ کیلومتری جاده ایوانکی به گرمسار میتوانید غار و گنبدهای نمکی را مشاهده کنید. مسیر آسفالت است و تا نزدیکی ورودی میتوانید با ماشین بروید.
لوکیشن غار نمکی گرمسار روی گوگل مپ
مسیر دسترسی به تونل نمکی گرمسار
هرجا که هستید، با خودروی شخصی یا اتوبوس و قطار، به سمنان و سپس گرمسار بروید. پس از آن، باید خودتان را به ۱۵ کیلومتری غربی گرمسار و کیلومتر ۹۰ جاده تهران برسانید. حدود ۵۰۰ متر پیش از خروجی جاده قم به گرمسار، وارد خروجی سمت راست شوید.
کمی جلوتر به تونل نمکی گرمسار میرسید. جاده آسفالت است و فقط نزدیک ورودی غار مسیر خاکی است. از ماشین که پیاده شوید تا ورودی غار حدود پنج دقیقه پیادهروی دارید.
فاصله تهران تا غار نمکی گرمسار
از دو طریق میتوانید از تهران به گرمسار بروید:
خودتان را به بزرگراه نواب صفوی برسانید. سپس، از طریق بزرگراه امام رضا (ع)، به پاکدشت بروید. از آنجا مسیر را تا ایوانکی ادامه دهید تا در نهایت به گرمسار برسید. این مسیر ۱۱۴ کیلومتری کوتاهتر و سرراستتر است و حدود یک ساعت و نیم زمان میبرد.
مسیر دوم ۱۶۸ کیلومتر است و حدود دو ساعت زمان میبرد. پس از بزرگراه نواب صفوی به سمت آزادراه خلیج فارس بروید و وارد بزرگراه رباط کریم حسنآباد شوید. سپس از طریق آزادراه حرم تا حرم، مسیر را تا رسیدن به گرمسار ادامه دهید.
همانطور که گفتیم، تونل نمکی گرمسار در فاصله ۱۵ کیلومتری غربی گرمسار و کیلومتر ۹۰ جاده تهران واقع شده است.
آبوهوای غار نمکی گرمسار
غار نمکی گرمسار در منطقهای کویری واقع شده و اقلیم خشک و نیمهخشک دارد. بیایید ببینیم در فصول مختلف سال آبوهوای معدن نمکی گرمسار چطور است:
بهار
در این فصل، دمای هوا معتدل و ملایم است و بازدیدکنندگان میتوانند از نسیم خنک و طبیعت بکر اطراف غار لذت ببرند. دمای هوا در روزهای بهاری معمولا بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد متغیر است و شبها نیز هوای خنکتری را تجربه خواهید کرد. این فصل برای کمپینگ بسیار مناسب است.
تابستان
تابستانهای گرمسار گرم است و دمای روزانه ممکن است به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد برسد. با این حال، هوای داخل غار همچنان خنک و مطبوع باقی میماند.
اگر میتوانید گرمای هوا را تحمل کنید، در تابستان به غارهای نمکی گرمسار سر بزنید. داخل غار، هوای خنک در انتظار شماست.
پاییز
در این فصل، دمای هوا بهتدریج کاهش مییابد و معمولا بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتیگراد است. پاییز یکی از فصلهای مناسب برای بازدید از غارهای نمکی گرمسار است.
زمستان
در زمستان، دمای هوا ممکن است به زیر صفر نیز برسد. دمای روزها ممکن است بین ۵ تا ۱۵ درجه سانتیگراد باشد و شبها سردتر میشود.
بهترین زمان سفر به تونل نمکی گرمسار
بهار و پاییز، بهترین زمانها برای بازدید از غار غولهای نمکی گرمسار هستند. در تابستان بازدید از غار در ساعات ابتدایی صبح یا اواخر عصر پیشنهاد میشود تا هوای گرم آزارتان ندهد.
زمستان نیز میتوانید به تونل نمکی گرمسار سر بزنید، اما به دلیل برودت هوا و احتمال بارشهای گاهبهگاه، تجهیزات مناسب و لباس گرم همراه داشته باشید.
ساختار غار نمکی گرمسار
غار نمکی گرمسار سالهاست که گردشگران زیادی را به سمت خود میکشاند. این غار مملو از بلورهای درخشانی است که در انواع و اشکال مختلف در دل کوههای نمکی شکل گرفتهاند.
یکی از نکات جالب درباره معدن نمکی گرمسار، حس آرامش و سکوتی است که در داخل غار حکمفرماست. صدای قطرههای آب که از سقف غار میچکد، فضایی آرامشبخش و رازآلود به وجود میآورد که حس کاوش در دنیایی ناشناخته را تقویت میکند. در ادامه جزئیات ساختاری این غار را بهطور مختصر بررسی میکنیم.
دهانه غار
به خاطر داشتن ستونهای بلند، دهانه غار نمکی گرمسار مرتفع و بزرگ است. دیوارههای غار در ابتدای مسیر، طوسیرنگ هستند.
اتاقها و تالارهای داخلی
داخل غار، چندین اتاق و تالار کوچک و بزرگ وجود دارد که با بلورهای نمکی در اندازهها و اشکال مختلف پوشیده شدهاند. این اتاقها و تالارها طی سالها شکل گرفتهاند.
تونلهای نمکی
یکی از ویژگیهای غار نمکی گرمسار تونلهای طولانی و پیچدرپیچ است. این تونلها به صورت طبیعی شکل گرفتهاند و بازدیدکنندگان را به ماجراجویی در دل غار دعوت میکنند.
بلورهای نمکی
بلورهای نمکی روی دیوارها، سقف و کف غار مشاهده میشوند و اشکال هندسی گوناگونی دارند و جلوهای خیرهکننده به فضای داخلی غار میبخشند.
جاهای دیدنی نزدیک غار نمکی گرمسار
اگر قصد دارید به گرمسار سفر کنید و غار نمکی گرمسار را از نزدیک ببینید، پیشنهاد میکنیم به جاهای دیدنی گرمسار نیز سری بزنید. بیایید با هم با چند جاذبه گردشگری گرمسار آشنا شویم.
بنه کوه
«بنه کوه» منطقهای ییلاقی و خوشآبوهوا در گرمسار است که به دلیل طبیعت بکر و جاذبههای تاریخی و فرهنگی، یکی از مقاصد محبوب گردشگری این منطقه است. بنه کوه در ۵ کیلومتری شمال شهر گرمسار و در مسیر مازندران واقع شده و از طریق جادهای آسفالته به راحتی میتوانید به آنجا برسید.
فاصله بنه کوه تا معدن نمکی گرمسار حدود ۳۲ کیلومتر است.
بنه کوه قدمتی تاریخی دارد و در آن آثار باستانی متعددی مانند «قلعههای استوناوند» و «ریگ تپه» و همچنین «تپههای باستانی» دیده میشود. در مسیر بنه کوه گرمسار نیز یک غار نمکی وجود دارد که به «غار جادو» معروف است و میتوانید از این غار زیبا نیز دیدن کنید. فقط یادتان باشد که با خودتان تجهیزات مناسب ببرید.
جاده سنگفرش
«جاده سنگفرش» که در «دشت کویر» گرمسار واقع شده، از آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری استان سمنان است. این جاده به دستور شاه عباس صفوی و با هدف سهولت رفتوآمد کاروانها در مسیر سیاهکوه به کویر گرمسار احداث شده است.
طول این جاده ۳۵ کیلومتر است و برای ساخت آن از سنگهای دستساز که با شتر از سیاهکوه به گرمسار حمل میشدند، استفاده شده است. جاده سنگفرش حدود ۳۰ کیلومتر از تونل نمکی گرمسار فاصله دارد.
متاسفانه، بخشهایی از جاده سنگفرش بر اثر مرور زمان و عوامل طبیعی تخریب شده است، اما بخشهای قابلتوجهی از این جاده باقی مانده است که میتوانید با دیدن آن، از شکوه معماری دوران صفوی لذت ببرید.
قصر حرمسرا
«قصر حرمسرا» نیز یکی از جاهای دیدنی گرمسار است که قدمت آن به دوره صفوی میرسد. این قصر در زمان سفر شاه عباس از اصفهان به مازندران بهعنوان محل اقامت خاندان سلطنتی و در سایر مواقع، محلی برای سکونت شکارچیان سلطنتی بوده است.
از بخش جنوبی این قصر فقط یک تالار، دو ایوان و دو اتاق بر جای مانده است و همه قسمتهای شمالی تخریب شدهاند. قصر حرمسرا در یک کیلومتری جنوب شرقی کاروانسرا یا «قصر بهرام گور» واقع شده است. برای رفتن به این قصر میتوانید از طریق جاده گرمسار به سمنان به سمت کاروانسرای قصر بهرام بروید و سپس از آنجا به سمت جنوب شرقی حرکت کنید.
قصر بهرام گور
در دل کویر پهناور ایران، در نزدیکی شهر گرمسار، بنایی قدیمی و پُر رمزوراز قرار دارد. ساخت قصر بهرام گور را به دوره ساسانیان نسبت میدهند. گفته میشود که این قصر به دستور بهرام پنجم ساسانی، معروف به بهرام گور، ساخته شده است. برخی معتقدند که این قصر محل شکار بهرام گور بوده و برخی دیگر آن را قصری ییلاقی برای خاندان سلطنتی ساسانی میدانند.
قصر بهرام گور از خشت ساخته شده و پلان آن تقریبا مربعیشکل است. در داخل این قصر حیاط مرکزی، ایوانها، اتاقها و برجهای متعددی وجود دارد. از تزیینات و نقاشیهای آن هیچ اثری باقی نمانده است، اما باستانشناسان بر این باورند که این قصر در زمان خود تزیینات و نقاشیهای زیبایی داشته است.
قصر بهرام گور که در دوره صفوی بهعنوان کاروانسرا استفاده میشده است، در ۶۵ کیلومتری جنوب شهر گرمسار و در نزدیکی پارک ملی کویر واقع شده و با تونل نمکی گرمسار کمی فاصله دارد.
قلعه استوناوند
«قلعه استوناوند» که به نامهای «قلعه استاناوند ناروهه» و «قلعه اُستاناوند» نیز شناخته میشود، دژی تاریخی است که در شهرستان گرمسار واقع شده است. قدمت این قلعه به دوران اسماعیلیان بازمیگردد و در طول تاریخ شاهد رویدادهای مهمی بوده است.
این قلعه در منطقهای کوهستانی و صعبالعبور بر فراز تپهای بلند ساخته شده است و از آنجا میتوان دشتهای اطراف و رودخانه «حبله رود» را بهخوبی مشاهده کرد.
برای رسیدن به قلعه استوناوند باید از گرمسار به سمت روستای پاده حرکت کنید. از روستای پاده تا قلعه حدود ۲ کیلومتر راه است که باید پیاده طی شود. فاصله قلعه استوناوند تا معدن نمکی گرمسار حدود ۳۱ کیلومتر است.
کوه اژدها
این کوه شبیه به اژدهای خفته است و به همین دلیل به این نام معروف شده است. کوه اژدها ۱۲۶۵ متر ارتفاع دارد و از جنس رسوبات نمکی است. این کوه حدود ۲۳ کیلومتر تا غار نمکی گرمسار فاصله دارد.
کاروانسرای عینالرشید
«کاروانسرای عینالرشید» که به آن «قصر عینالرشید» هم میگویند، یک کاروانسرای تاریخی در نزدیکی غار غولهای نمکی گرمسار است. این کاروانسرا در دوره صفوی ساخته شده است. از منظر معماری، کاروانسرای عینالرشید ویژگیهای منحصربهفردی دارد و نمودی از استحکام و زیبایی است.
کاروانسرای عینالرشید در نزدیکی مسیرهای اصلی تجاری قرار داشته است. کاروانها برای استراحت و تامین نیازهای مسافران در این کاروانسرا اتراق میکردند.
پارک ملی کویر
پارک ملی کویر، بزرگترین و قدیمیترین منطقه اکولوژی تحتحفاظت در ایران است که به آن لقب «آفریقای کوچک» نیز دادهاند.این پارک یکی از مهمترین زیستگاههای طبیعی کشور شناخته میشود و دارای چشماندازهای زیبا، تنوع زیستی بینظیر و ارزشهای زیستمحیطی و گردشگری چشمگیری است.
بخش اعظم این پارک در شهرستان گرمسار واقع شده است. مساحت این پارک ملی حدود هزار هکتار است و بخشهایی از آن در استانهای تهران، قم و اصفهان نیز گسترده شده است.
تپههای مریخی
«تپههای مریخی» یا «درههای مریخی» یکی از پدیدههای طبیعی شگفتانگیز ایران هستند که به دلیل شباهت ظاهریشان به سطح سیاره مریخ به این نام شناخته میشوند. این تپهها در نقاط مختلف ایران وجود دارند. تپههای مریخی گرمسار در حدفاصل شهرهای ایوانکی و گرمسار قرار گرفتهاند.
کوهپیمایی در تپههای مریخی گرمسار حدود سه تا چهار ساعت طول میکشد و در انتهای این مسیر به معدن نمکی گرمسار میرسید.
اقامت در نزدیکی تونل نمکی گرمسار
گرمسار بهعنوان مقصد گردشگری محبوب نزدیک تهران چندین هتل و اقامتگاه دارد که از امکانات و خدمات متنوعی برخوردارند.
هتلهای واقع در گرمسار دارای امکانات مناسب و دسترسی آسان به جاهای دیدنی نظیر غار نمکی گرمسار هستند. همچنین چندین اقامتگاه بومگردی در این منطقه وجود دارد که با اقامت در آنها میتوانید زندگی سنتی منطقه را تجربه کنید.
برای کسانی که علاقهمند به طبیعتگردی و اقامت در دل طبیعت هستند، کمپینگ در نزدیکی غار نمکی گرمسار و پارک ملی کویر گزینهای جذاب است.
تجهیزات موردنیاز در سفر به تونل نمکی گرمسار
برای سفر به تونل نمکی گرمسار، باید تجهیزات خاصی همراه ببرید تا سفری ایمن و لذتبخش داشته باشید.
- لباسی را انتخاب کنید که گرمای بدنتان را حفظ کند و در عین حال راحت باشد. بهتر است لباس از الیاف مصنوعی خاص دوخته شده باشد که برای محیطهای مرطوب مناسب است. این لباسها از نفوذ آب به داخل لباس جلوگیری میکنند.
- خوب است که دستکش به همراه داشته باشید تا هم دستتان را از خراشهای احتمالی حفاظت کنید و هم گرم بمانید.
- پوشیدن کفشهای مناسب هم بسیار مهم است. کفش باید زیرهای مقاوم در برابر سنگها داشته باشد و علاوه بر آن، انعطافپذیر باشد و روی سنگهای خیس نلغزد. باید ضدآب هم باشد، چون ممکن است مجبور شوید روی زمین خیس و گلآلود راه بروید.
- بهتر است کلاه ایمنی روی سرتان بگذارید که بتوانید چراغقوه را به آن متصل کنید. برای زیر کلاه ایمنی هم خوب است کلاهی گرم بگذارید که سرتان را بپوشاند. حتما چراغقوه همراه داشته باشید، چون تونلها تاریک است.
توصیههایی برای سفر به غار نمکی گرمسار
هنگام بازدید از تونل نمکی گرمسار خوب است به این نکات توجه کنید:
- هوای داخل غار بسیار مرطوب است، پس حتما با خودتان لباس گرم و ضدآب ببرید.
- کفش مناسب بپوشید و آب و خوراکی همراه داشته باشید.
- داخل غار تاریک است، پس چراغقوه فراموشتان نشود.
- اگر داخل غار خوراکی خوردید، زباله کف غار نریزید و در حفظ محیطزیست کوشا باشید.
- از کنارههای مسیر پیش بروید، چون امنتر و لغزندگی آن کمتر است.
- لطفا برای حفاظت از غار نمکی گرمسار، سنگ نمکها را بهعنوان یادگاری با خودتان نبرید.
- به تنهایی وارد مسیرهای فرعی غار نشوید. بهتر است با راهنما از غار بازدید کنید.
سلام. نشانی بسبار بی ربط بود. این منطقه هیچ ربطی به روستای پاده (که با اینجا ۳۰ کیلومتر فاصله دارد .) ندارد. این منطقه به نام سر دره معروف است. یک دریاچه ی نمکی و یک غار نمکی در وسط سر دره قابل بازدید است. و این معدنی که شما معرفی کردید بیرون سردره. امید وارم عزیزان سر در گم نشوند. البته نمیدانم برای بازدید هماهنگی لازم است یا نه. گاش مسئولین یک کمی توجه کنند و چند تابلودر این ارتباط نصب نمایند . چرا باید صاحب معادن متروکه دلبخواه چنین رقمهایی بگیرند؟!
سال گذشته به همراه خانواده رفتیم یکی جلوتر هزینه میگرفت بابت هر ماشین ۷۰ هزار ازمون گرفتن امسال این همه راه رفتیم تا اونجا نفری ۱۰۰ تومن ورودی خواست خیلی بهمون زور امد و در ضمن نقد هم میخواست کارتخوان نداشتن ماهم حدود ۲۰ نفر بودیم یعنی باید ۲میلیون پرداخت میکردیم بنظرم غیر قانونی باشه ولی رسیدگی نخواهد شد پس مجبوریم قید غار نمکی گرمسار رو بزنیم متاسفانه