این که در گذشته مردم به چه نحوی راه و جاده را پیدا میکردند و بدون هیچ وسیله جهتیابی به مقصد خود میرسیدند، امروز بسیار عجیب به نظر میرسد، اما اینها همه به لطف زیرساختهایی مثل میل کرات در خراسان رضوی بوده است.
برای آشنایی با میل کرات تایباد تا پایان این مطلب با مجله علی بابا همراه باشید.
میل کرات کجاست؟
میل کرات در استان خراسان رضوی و در ۲۵ کیلومتری جنوب شهر تایباد قرار گرفته است. این میل کنار گورستانی به نام کرات و نزدیک مرز ایران و افغانستان است.
خوب است بدانید فاصله میل کرات تا شهر مشهد حدود ۲۵۸ کیلومتر و تا شهر تربت جام حدود ۹۳ کیلومتر است.
بهترین مسیر دسترسی به میل کرات
برای سفر به این منطقه میتوانید از طریق هواپیما و قطار، خود را به نزدیکترین شهر دارای ایستگاه قطار یا فرودگاه برسانید و برای باقی راه از اتوبوس یا تاکسی کمک بگیرید.
علاوهبر این میتوانید از اتوبوسهای بین شهری و خودرو شخصی برای سفر و بازدید از میل کرات استفاده کنید. در این صورت دیگر نیازی به تغییر وسیله نقلیه هم نیست.
بهترین زمان بازدید از میل کرات
به طور خلاصه، فصل بهار و پاییز، بهترین زمان برای بازدید از تایباد و جاذبههای دیدنی اطراف آن، مثل میل کرات است. در این فصل آبوهوا برای سفر به این منطقه خیلی مطلوب و مناسب است.
میل کرات از گذشته تاکنون
میل کرات از آثار دوره سلجوقی است که برای راهنمایی کاروانها و مسافرانی که به قصد تجارت و بازرگانی از ایالات قهستان به سمت شرق یا بالعکس و در راه قدیمی جام و باخرز به خواف در حرکت بودهاند، ساخته شد.
ظاهر این مناره تاریخی، مطبق است. به همین دلیل با دیگر منارهها تفاوت دارد و بعضی آن را شبیه به مناره جم در قسمت شرقی شهر هرات میدانند.
آشنایی بیشتر با ویژگیهای میل کرات
به طور کلی، میل کرات حدود ۲۵ متر ارتفاع دارد و محیط قاعده آن ۲۰ متر است. اگر به میل کرات دقت کنید، متوجه خواهید شد که ساختار آن دو قسمتی است.
قسمت پایینی، هشت ضلعی است و قسمت بالایی به شکل استوانه!
میل کرات یا برج پیزا؟
همین قسمت بالایی است که با ۱۰ متر ارتفاع، در اثر وقوع زلزله کج شده و بازدیدکنندگان را به یاد برج کج پیزا در ایتالیا میاندازد. این موضوع خودش نشانه قابلیت بالای معماران آن زمان است؛ این که چنین بنایی حتی پس از تحمل زمین لرزه و کج شدن، هنوز پابرجاست.
معماری متفاوت و خاص میل کرات
اگر بخواهیم، میل کرات را از نظر طرحهای بیرونی که به چشم میخورند بررسی کنیم، باید بگوییم این بنا آجرکاری و نقوش هندسی آجری دارد. تزیینات معماری آن هم شامل شرفه یا گرهچینی آجری و آثاری از یک کتیبه معقلی میشود.
کل بنا هم با مصالحی مثل ملات ماسه، گچ و آجر ساخته شده و یادآور سبک معماری سلجوقی است. تزیینات آجری دوره سلجوقی بسیار معروف است و گفته میشود استفاده از آجر در این دوره تاریخی در اوج خود بود. بعدها، کمتر تزییناتی در حد آجرکاری دوره سلجوقی انجام شده است.
این شکوفایی معماری هم مدیون آرامش و ثبات سیاسی بوده که در این دوران در مناطق تحت حاکمیت سلجوقیان، حکمفرما بوده است.
قسمت انتهایی میل کرات، آثاری از شرفه به چشم میخورد که بخشی از تزیینات و پایههای چوبی آن هنوز وجود دارد. برای دسترسی به شرفه هم از دری در قسمت غربی، استفاده میشد.
دورتادور آن هم به خط کوفی مزین شده است که البته خیلی خوانا نیست. به علاوه، نزدیک این میل آثار سفالی یافت شده که نشانه آبادانی این منطقه و تمدن دوره سلجوقی است.
بازدید از میل کرات تایباد
میل کرات با شماره ۱۲۳ به ثبت آثار ملی درآمده است و یک تابلوی راهنما هم توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نزدیک آن گذاشته شده که گردشگران حین بازدید، برای اطلاعات بیشتر میتوانند آن را مطالعه کنند.
شما میتوانید در بازدیدی که به شهر تایباد و روستاهای اطراف آن دارید، از این یادگار دوره سلجوقی هم بازدید کنید که چون روی یک تپه و در نزدیکی جاده اصلی قرار گرفته، از دوردست هم پیداست.
میل کرات شاید از دور کمی کوچک به نظر برسد، اما هنگامی که از پاکوب بالا میروید و کنار این میل تاریخی میایستید، متوجه بلندی آن میشوید.
در واقع، ارتفاع آن را به نحوی محاسبه کردهاند که برای کاروانیان به راحتی قابل مشاهده باشد، اگرچه امروزه به دلیل ساختوسازهایی که در منطقه صورت گرفته، برای پیداکردن آن باید کمی دقت کنید. منطقه اطراف میل کرات هم بسیار زیباست و اگر در فصل مناسبی سفر کرده باشید، میتوانید مزارع بینظیر پنبه را هم نزدیک آن ببینید.
امکانات نزدیک میل کرات
متاسفانه هیچ امکانات خاصی نزدیک میل کرات وجود ندارد و برای بازدید از آن، باید هر آن چه را که لازم دارید، از نزدیکترین روستا یا شهر تهیه کنید.
وسایل لازم برای بازدید از میل کرات
از آن جایی که میل کرات کنار جاده قرار گرفته است، نیازی به داشتن تجهیزات خاصی نخواهید داشتو تنها در یک روز آفتابی ممکن است به کلاه، عینک آفتابی و کرم ضدآفتاب نیاز پیدا کنید. البته لباس مناسب با فصل هم فراموش نشود.
اقامت در نزدیکی میل کرات
اگر قصد بازدید از میل کرات و دیگر جاذبههای این منطقه را داشته باشید، میتوانید در اقامتگاههای بومگردی این منطقه مانند اقامتگاه بومگردی دِرجَه در روستای زیبای پشته اقامت یا خانهای برای اقامت خود اجاره کنید.
در حال حاضر در این منطقه هنوز اقامتگاههای زیادی وجود ندارد، بنابراین قبل از سفر، حتما گزینههای موجود در این منطقه و شهرها یا روستاهای اطراف آن را بررسی کنید.